به گزارش خبرنگار ایمنا، این روزها عبارت هوش مصنوعی را بسیار می‌شنویم، در واقع هوش مصنوعی ماشینی برنامه‌نویسی شده است تا به جای انسان فکر مند و براساس تقلید و وظایفی که برعهده دارد را عملیاتی کند. هوش مصنوعی شاخه‌ای از علوم رایانه بوده که هدف اصلی آن تولید ماشین‌های هوشمند جایگزین انسان است.
اکنون ایران در آغاز راه توسعه هوش مصنوعی قرار دارد، اما در همین زمان نه چندان زیاد موفقیت‌های بی‌شماری کسب کرده است به گونه‌ای که توانسته در زندگی مردم نفوذ کند، اما استفاده از هوش مصنوعی به اینجا ختم نمی‌شود و کم‌کم آثار آن بیشتر در زندگی و مشاغل مشخص می‌شود.
در حال حاضر بازار فعالیت و کار شرکت‌هایی که از هوش مصنوعی بهره‌مند شدند داغ شده است و آن‌ها نیز توانسته‌اند با هوش مصنوعی مشاغل جدید و بیشتری را راه‌اندازی کنند؛ در مجموع با توجه به پیشرفت‌هایی که در زمینه هوش مصنوعی در سراسر دنیا رخ می‌دهد نیاز به متخصصان هوش مصنوعی بیشتر می‌شود؛ از این رو در ایران نیاز به متخصصان هوش مصنوعی بیشتر خواهد شد که باعث گستردگی و رونق بازار کار هوش مصنوعی می‌شود.
ایران تاکنون از هوش مصنوعی در زمینه تشخیص چهره، ساخت ربات‌ها و دستگاه‌های هوشمند تولیدی و صنعتی، ارتقای سیستم‌های تشخیص گفتار به متن و بلعکس و ساخت و طراحی سلاح هوشمند بهره‌مند شده است.
هوش مصنوعی به عنوان محرک فناوری‌های نوپدید در آینده‌ای نه چندان دور روی تمام مشاغل تأثیرگذار خواهد بود، از این رو ایران نیز همچون گذشته که پیشرفت‌های بی‌شماری در زمینه تکنولوژی و فناوری کسب کرده است در زمینه هوش مصنوعی نیز همگام با دنیا به پیشرفت‌های قابل توجهی خواهد رسید.
در افق چشم‌انداز آینده ایران پیش‌بینی شده است حداکثر تا ۱۰ سال آینده جایگاه هوش مصنوعی در ایران به حدی ارتقا پیدا کند که نام ایران در بین ۱۰ کشور برتر در زمینه هوشمندسازی قرار گیرد؛ مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) در تاریخ بیست‌وششم آبان‌ماه ۱۴۰۰ در دیدار با نخبگان جوان و استعدادهای برتر علمی، از "هوش مصنوعی" به‌عنوان یک مسئله مهم و آینده‌ساز نام بردند و تأکید کردند: «این مسئله در اداره آینده دنیا نقش دارد و باید به‌گونه‌ای عمل کنیم که ایران جزو ۱۰ کشور برتر هوش مصنوعی در دنیا قرار بگیرد.»
از آن جایی که ایران از ظرفیت‌های بی‌شمار علمی برخوردار بوده و نخبگان و اساتید علمی بی‌نظیری در این کشور زندگی می‌کنند؛ این کشور به طور قطع می‌تواند در حوزه هوش مصنوعی به مراتب بالاتری در سطح خاورمیانه و دنیا دست پیدا کند؛ از این رو در مورد هوش مصنوعی با حامد شهبازی، دکترای هوش مصنوعی و رباتیک به گفت‌وگو پرداختیم که مشروح آن را می‌خوانید:
برای هر فناوری نیازمند مقررات هستیم
ایمنا: چرا هوش مصنوعی باید قانونمند شود؟
شهبازی: هر فناوری که در عرصه بشر ایجاد می‌شود نیازمند قانونمند شدن است، برای هر فناوری نیز نیازمند مقررات هستیم؛ همان‌گونه که خودروها پا به عرصه وجود گذاشتند و برای آن‌ها قانون و مقررات و آئین نامه ایجاد شد، برای هوش مصنوعی نیز باید مقررات مشخصی وضع شود تا از آسیب‌هایی که می‌تواند به انسان وارد کند، جلوگیری شود.
این آسیب‌ها می‌توانند در عرصه‌های مختلف رخ دهد، هوش مصنوعی در قالب نرم‌افزارها، سخت‌افزارها و ربات‌هایی که در پیرامون ما وجود دارد، می‌تواند در شرایطی برای بشر آسیب‌زا و مشکل‌زا باشد و به جای اینکه به خدمت بشر درآید آسیب‌هایی را در برداشته باشد، به همین دلیل باید برای آن‌ها قانون ایجاد شود و نوعی اخلاق و مرام هوش مصنوعی باید ایجاد شود تا سامانه‌های رباتیک و هوش مصنوعی از آن‌ها پیروی کنند.
ایمنا: آیا هوش مصنوعی توانایی ایجاد انقلاب صنعتی جدیدی را دارد؟
شهبازی: بله، هوش مصنوعی توانایی ایجاد یک انقلاب صنعتی بسیار بزرگ‌تر نسبت به انقلاب صنعتی گذشته را دارد، اکنون این حرکت آغاز شده و در حال اجرای این انقلاب صنعتی است.
هوش مصنوعی در حال فتح بسیاری از موقعیت‌های شغلی جدید است، همچنین فناوری‌ها و خدمات جدید و نوینی را به بشر عرضه می‌کند. در حالت کلی تولد هوش مصنوعی نقطه آغاز و پیدایش یک وسیله جدید برای توسعه دانش است.
از یک مرحله به بعد هوش مصنوعی است که دانش را توسعه می‌دهد، نرم‌افزارها، کتاب‌ها و مقالات را تولید می‌کند که به این مرحله «نقطه تکینگی هوش مصنوعی» گفته می‌شود. در نقطه تکینگی، هوش مصنوعی به حدی به بلوغ و توانایی می‌رسد که شروع به تولید محتوا می‌کند؛ یعنی می‌تواند دانش جدیدی را بر دانش‌های قبلی انسان‌ها اضافه کند و آن‌جا است که سرعت رشد دانش بسیار بیشتر از سرعت فعلی آن می‌شود. با توسعه هوش مصنوعی سرعت تولید مقالات، تولید محتواهای علمی و کتاب‌ها و حتی موسیقی و فیلم و آثار هنری بسیار بیشتر از زمان فعلی خواهد شد که می‌تواند به رقم زدن انقلاب صنعتی بسیار بزرگ‌تر نسبت به گذشته منجر شود.
محصولات ماشینی سرعت و کیفیت بالایی برای بشریت فراهم می‌کند
ایمنا: دوره هوش مصنوعی می‌تواند با شیوه‌های مصنوعی به فعالیت بپردازد؟
شهبازی: روش‌های سنتی همواره وجود خواهند داشت، اما میزان کارآمدی آن‌ها بسیار کاهش پیدا می‌کند؛ همان‌گونه که تولد ماشین‌های چاپی یا بافندگی باعث شد که سرعت تولید لباس یا کتاب بیشتر شود و دیگر حالت دستی نوشتن و بافتن پشت سر گذاشته شد و به یک کار هنری صرف تبدیل شد و در ادامه این فرآیند به ماشین‌ها واگذار شد، هوش مصنوعی نیز چنین اتفاقی را رقم خواهد زد یعنی کارهای سنتی به عنوان فعالیت فانتزی و هنری می‌تواند وجود داشته باشد، اما نه به عنوان یک کار کارآمد که بتواند قابل رقابت با محصولات ماشینی باشد.
محصولات ماشینی سرعت و کیفیت بسیار بالایی را برای بشریت فراهم خواهد کرد که باعث می‌شود فرآیندهای سنتی رقابت‌پذیری کمتری نسبت به فرآیندهای ماشینی داشته باشند، لذا به تدریج از دور خارج می‌شوند.
ایمنا: ایران در چه جایگاهی به لحاظ هوش مصنوعی قرار دارد؟
شهبازی: در رابطه با کلیات مباحث نرم‌افزار و محاسبات، کشور ما در جایگاه خوبی قرار داریم. با توجه به اینکه کل فرآیندهای موجود در زمینه هوش مصنوعی جدید است و به تازگی متولد می‌شود فاصله چندانی با دنیا نداریم. البته درصورتی که سرمایه‌گذاری روی این دانش و تکنولوژی انجام نشود یا دست کم گرفته شود، ممکن است در آینده فاصله ایجاد شود.
از این رو باید توجه مسئولان کشور به سمت هوش مصنوعی بسیار بیشتر شود و فرآیندهای نرم‌افزاری و سخت‌افزاری موردنیاز برای توسعه این دانش جدی گرفته شود.
ایران فاصله زیادی با پیشتازان عرصه هوش مصنوعی ندارد و باید از هم‌اکنون فعالیت‌های خود را توسعه داده تا از پیشتازان جدا نشود و فاصله خود را کم‌تر و کم‌تر کند.
فناوری‌های جدید برای بشر اشتغال‌زا هستند
ایمنا: هوش‌مصنوعی چه جایگاهی در مباحث اشتغال‌زا دارد؟
شهبازی: هوش مصنوعی و تولد ماشین‌های هوشمند بسیاری از مشاغل را در سطح جهان از بین خواهد برد؛ مشاغلی که صرفاً کارهای خدماتی ساده و تکراری باشند به طور قطع توسط هوش مصنوعی از بین خواهند رفت و اشتغال افرادی که در این حوزه‌ها مشغول به کار هستند به خطر خواهد افتاد.
البته این به این معنا نیست که هوش مصنوعی در حوزه اشتغال آسیب‌زا است، در کنار هر شغلی که فناوری آن‌ها را از بین می‌برد شاید صدها شغل و خدمت جدید به بشر عرضه شود؛ همان‌گونه که وقتی خودروها جایگزین کالسکه‌ها شدند بسیاری از مشاغل مرتبط با ساخت کالسکه و پرورش اسب از بین رفت و مشاغل بسیار جدید در راستای قطعه‌سازی خودرو، پمپ بنزین‌ها و خدمات تعمیر خودرو ایجاد شد.
هوش مصنوعی نیز همین اتفاق را رقم خواهد زد و هزاران شغل در ازای شغلی که از بین می‌رود به وجود می‌آید، شغل‌هایی که پیش‌تر وجود نداشتند و تصور وجود آن‌ها را نداشتیم اکنون ممکن است توسط هوش مصنوعی خلق شوند. فناوری‌های جدید برای بشر می‌توانند بسیار اشتغال‌زا باشند و کسب و کارها را گسترش دهند.
نظر شما