به گزارش خبرنگار ایمنا، امروزه منابع طبیعی و ذخایر معدنی اهمیت ویژه‌ای برای کشورهای توسعه‌یافته دارد و همواره کشورهای صنعتی به دنبال استفاده بهتر از منابع طبیعی خود هستند. گسترش و پراکندگی ذخایر معدنی در ایران باعث شده است که این کشور به عنوان یکی از ۱۵ کشور معدنی جهان شناخته شود. در میان این مناطق مستعد، برخی از نواحی ایران به دلیل عبور کمربندها و محورهای مواد معدنی از جمله کانی‌های فلزی و باارزش، ذخایر معدنی ارزشمندی را در خود جای داده‌اند، اما نکته‌ای که در این زمینه بسیار حائز اهمیت است، نحوه بهره‌برداری از پتانسیل عظیمی است که در کشور وجود دارد.
زمانی که تجهیزات مناسبی وجود نداشته باشد، جابه‌جایی مواد، طراحی نقشه و قدرت مانور در عملیات‌های معدنی از فعالان این حوزه گرفته می‌شود و دیگر توانی برای افزایش کیفیت ماده معدنی وجود نخواهد داشت. زمانی که نمی‌توانیم از نظر کیفیت و تعداد، ماده معدنی را افزایش دهیم عملیات استخراج عملاً به‌صورت اجرایی غیراقتصادی خواهد شد که متأسفانه این فاجعه به مرور در حال وخیم‌تر شدن است. امروزه زمین‌شناسان دنیا با دسترسی به تکنولوژی‌های جدید و فناوری‌های روز می‌توانند فعالیت‌هایی که به‌طور معمول از نظر علمی بسیار دشوار است را به راحتی و با خطای بسیار کمی انجام دهند، بنابراین در بهره‌برداری هرچه بهتر از معادن استفاده از فناوری‌های نوین نقش ویژه‌ای دارد که برای بررسی و شناخت بیشتر اهمیت این موضوع با علی‌خان نصراصفهانی، دانشیار گروه زمین‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید:
فناوری‌های نوین چه تأثیری بر بهره‌برداری از معادن دارد؟
به طور کلی بهره‌برداری از معادن با استفاده از فناوری‌های نوین در جهان امروزی موضوع بسیار حائز اهمیتی است که مسائل بسیاری پیرامون آن مطرح می‌شود. در حال حاضر دنیا در مقطع انقلاب صنعتی چهارم قرار دارد و در حال طی کردن این نسل است که در این مسیر عامل اصلی برقراری ارتباط بین خدمات، افراد و اشیا اینترنت است.
انقلاب صنعتی چهارم چه نقشی در بهره‌برداری از معادن داشته است؟
اگر بخواهیم تأثیرات انقلاب صنعتی نسل چهارم را بر بهره‌برداری از معادن مورد بررسی قرار دهیم، می‌توان از چند دیدگاه ابزارهای عملیاتی دیجیتالی مفید در معادن را معرفی کرد. در بهره‌برداری از معادن یکی از ابزارهای کاربردی اینترنت اشیا است که در جمع‌آوری داده بسیار مفید واقع می‌شود، همچنین ابزارهای مدیریت داده‌های بزرگ، تحلیل داده‌های مشخصی در مقیاس زیاد و استفاده از هوش‌مصنوعی به عنوان ابزاری برای پردازش مجموعه داده‌های بسیار پیچیده در انقلاب صنعتی نسل چهارم مورد توجه قرار می‌گیرد.
استفاده از تجهیزات نوین در بهره‌برداری از معادن چه اهمیتی دارد؟
در حال حاضر با توجه به اینکه نسل چهارم انقلاب صنعتی را داریم طی می‌کنیم، تجهیزات متعددی در زمینه اکتشاف، استخراج و حتی فرآوری مواد معدنی تولید شده است که اگر از نظر تکنولوژیکی به این تجهیزات نگاه کنیم، متوجه می‌شویم که اکثر آن‌ها خودران بوده و به یکدیگر متصل هستند. وجود چنین قابلیتی در تجهیزات مربوط به بهره‌برداری از معادن می‌تواند به تبادل داده‌ها از طریق اینترنت بسیار کمک کند.
در این شرایط اگر بتوانیم به تکنولوژی که امروزه در دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرد، دست یابیم معادن کشور بسیار توسعه می‌یابد. به کمک این تجهیزات نوین فرآیند حمل‌ونقل مواد معدنی بدون دخالت انسان صورت می‌گیرد و جان انسان نیز دیگر در محیط خطرناک معدن تهدید نمی‌شود، درواقع تجهیزات نوین نه تنها سرعت و دقت عملیات را افزایش می‌دهند بلکه باعث ایمنی شرایط معدن‌کاران می‌شود.
پهپادها چه نقشی در اکتشاف و استخراج معادن ایفا می‌کنند؟
یکی دیگر از تجهیزاتی که امروزه در زمینه بهره‌برداری از معادن و برای جمع‌آوری داده‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند، پهپادها هستند؛ درواقع این تکنولوژی جایگزین نیروی ناظر انسانی است و به کمک آن می‌توان به عملکرد وسیع‌تری از نظر دقت و سرعت دست یافت.
استفاده از پهپاد برای فعالیت‌های زمین‌شناسی چه مزایایی دارد؟
در گذشته و زمانی که بشر به تکنولوژی پهپادها دسترسی نداشت برای اینکه بتوانیم منطقه وسیعی را از نظر مشخصات زمین‌شناسی مورد بررسی قرار دهیم یا از منطقه‌ای نقشه‌برداری کنیم، با هزینه‌های بسیار و به کمک تعداد زیادی از نیروهای متخصص، مجبور بودیم مدت زمان زیادی را صرف مطالعه زمین از طریق دوربین کنیم.
در حال حاضر بشر قادر است با کمک پهپادها محدوده بسیار وسیعی را در مدت زمان کوتاهی مورد مطالعه قرار دهد؛ این تکنولوژی از قدرت تفکیک و رزولوشن بسیار زیادی نیز برخوردار است و عملاً حضور پهپاد، انقلابی در زمینه اکتشاف و استخراج معادن محسوب می‌شود که منجر به افزایش دقت و سرعت پژوهشگران این حوزه شده است.
پهپاد در زمینه اکتشافات ژئوفیزیکی چه تأثیری داشته است؟
نقش پهپادها در زمینه اکتشاف‌های ژئوفیزیکی و ژئوشیمیایی بسیار شگفت‌انگیز است، درواقع تجهیزاتی که می‌توان به این پرندگان متصل کرد و گیرنده‌هایی که در این تجهیزات وجود دارد، می‌تواند اطلاعات بسیار وسیع، دقیق و کاملی را از سطح زمین جمع‌آوری و در اختیار پژوهشگران قرار دهد، این ویژگی به‌طور قطع می‌تواند در حوزه اکتشاف و استخراج مواد معدنی مفید واقع شود. علاوه بر این موارد تجهیزات دیگری نیز در زمینه اکتشاف، استخراج، حمل‌ونقل و بارگیری ماشین‌آلات صنعتی به همراه نرم‌افزارهای متعدد باعث پیشرفت فرآیند معدن‌کاری شده است.
نظر شما