به گزارش خبرنگار ایمنا، امروزه منابع طبیعی و ذخایر معدنی اهمیت ویژه‌ای برای کشورهای توسعه‌یافته دارد و همواره کشورهای صنعتی به‌دنبال استفاده بهتر از منابع طبیعی خود هستند. در این راستا قطعاً دسترسی به تکنولوژی‌های جدید و فناوری‌های روز می‌تواند به انجام فعالیت‌هایی که به‌طورمعمول از نظر علمی بسیار دشوار است کمک کند، بنابراین در بهره‌برداری هرچه بهتر از معادن استفاده از فناوری‌های نوین نقش ویژه‌ای دارد.
امروزه در دنیا فناوری‌های بسیاری از جمله اینترنت اشیا، هوش‌مصنوعی، هواپیمای بدون سرنشین و پردازش داده مورد توجه قرار گرفته است و بسیاری از افراد تصور می‌کنند که این فناوری‌ها تنها در حوزه کامپیوتر کاربرد دارد، درصورتی‌که یکی از مهم‌ترین کاربرد آن‌ها بهره‌برداری هرچه بهتر از منابع معدنی است.
برای بررسی بیشتر کاربرد فناوری‌های هوشمند، اینترنت اشیا، Big Data و هواپیمای بدون سرنشین در حوزه بهره‌برداری از معادن با علی‌خان نصراصفهانی، دانشیار گروه زمین‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید:
آیا اینترنت اشیا در حوزه بهره‌برداری از معادن کاربرد دارد؟
بله، معمولاً زمانی که پیرامون مبحث اینترنت اشیا صحبت می‌کنیم، مسائلی مانند حمل و نقل هوشمند مورد توجه قرار می‌گیرد، اما امروزه پژوهشگران همین فناوری را توانسته‌اند به صورت آزمایشی در معادن اجرا کنند و متوجه شدند که اینترنت اشیا می‌تواند کاربردهای بسیاری در بهره‌برداری از معدن داشته باشد.
آیا پردازش داده در بهره‌برداری از معادن استفاده می‌شود؟
بله، یکی از مباحثی که امروزه در دنیا بسیار مورد توجه قرار گرفته و اخیراً به مسائل مربوط به آن بسیار پرداخته می‌شود، داده‌های بزرگ یا Big Data است. Big Data به داده‌های بسیار پیچیده‌ای اشاره دارد که از حجم بسیار زیادی برخوردار هستند، این نوع از داده‌ها بیش از هزار گیگابایت و در مواقعی حتی بیش از یک میلیون گیگابایت حجم دارند و وجود آن‌ها امکان پردازش با کمک الگوریتم‌های محاسباتی را در مسائل مختلف برقرار می‌کند. پردازش چنین داده‌هایی منجر به تجزیه و تحلیل بهتر مسائل می‌شود.
استفاده از Big Data در استخراج و اکتشاف معادن چه نقشی ایفا می‌کند؟
زمانی که داده‌های جمع‌آوری شده از حجم بسیار زیادی برخوردار باشند، می‌توانند مجموعه عظیمی از ارتباطات را تشکیل دهند و در این زمان امکان تصمیم‌گیری براساس داده‌ها نیز وجود دارد، این فرآیند مانند نحوه عملکرد کامپیوتر در بازی شطرنج است. در حین بازی شطرنج کامپیوتر هزاران و یا حتی میلیون‌ها حرکت را بررسی و تحلیل می‌کند.
استفاده از چنین داده‌هایی می‌تواند در حوزه فعالیت‌های معدنی از جمله حمل و نقل، بررسی ترافیک، اطلاعات بازآفرینی، استخراج، اکتشاف و انتخاب منابع مهم از نظر افزایش عمق کمک کنند.
هوش‌مصنوعی چه میزان در بهره‌برداری از معادن کاربرد دارد؟
یکی از مسائلی که امروزه بسیار مورد توجه قرار گرفته و از شهرت زیادی نیز برخوردار بوده، هوش‌مصنوعی است. این تکنولوژی که تحت عنوان AI نیز شناخته می‌شود علمی مبتنی بر کامپیوتر و الگوریتم است که با کمک آن کامپیوتر توانایی‌های ذهنی انسان را به‌دست می‌آورد و قادر خواهد بود براساس الگوریتم‌های مختلف تجزیه و تحلیل مربوط به داده‌های بسیار پیچیده انجام دهد.
درواقع انسان‌ها زمانی که می‌خواهند تجزیه و تحلیل انجام دهند، داده‌های خام مورد نظر را براساس مسائلی که از پیش تجربه کرده‌اند و الگوریتم‌هایی که به صورت طبیعی در ذهنشان شکل گرفته است، تحلیل می‌کنند و طبق اطلاعاتی که از محیط دریافت می‌کنند، تصمیم‌گیری می‌کنند، این فرآیند که در هوش‌مصنوعی نیز وجود دارد، نقش ویژه‌ای در بهره‌برداری از معادن دارد.
هوش‌مصنوعی در چه حوزه‌هایی می‌تواند به عملیات معدن‌کاری کمک کند؟
در شبکه‌های عصبی مصنوعی، کامپیوتر کاملاً مشابه ذهن انسان از الگوریتم‌های مختلف استفاده می‌کند و این داده‌ها به کامپیوتر قدرت تصمیم‌گیری می‌دهد و می‌تواند عملکرد مفیدی داشته باشد. از این توانایی می‌توان در بخش‌های مختلفی از فرآیند معدن‌کاری استفاده کرد که از جمله آن‌ها می‌توان به کنترل ترافیک برای بهبود حمل و نقل مواد معدنی، دست‌یابی به سیستم انتقال متصل و هوشمندانه‌تر، استخراج بهتر مواد، انتخاب بهتر و هوشمندانه منابع طبیعی، همچنین فرآیندهایی مانند استخراج، انتقال، مکانیزم خردایش و فرآوری مواد معدنی اشاره کرد.
آیا نرم‌افزارها نیز نقشی در تسهیل فرآیند بهره‌برداری از معادن ایفا می‌کنند؟
بله، درواقع یکی از فناوری‌های نوینی که امروزه در بهره‌برداری از معادن نقش عمده‌ای دارد، نرم‌افزارهای کاربردی است. اپلیکیشن‌های مربوط به حوزه معدن‌کاری می‌توانند در زمینه‌های مختلفی ازجمله اکتشاف، استخراج و فرآوری مواد معدنی چهار فناوری مهم اینترنت اشیا، Big Data، هوش‌مصنوعی و هواپیماهای بدون سر نشین را به یکدیگر متصل کند.
استفاده از نرم‌افزارهای نوین در بهره‌برداری از معادن چه مزایایی دارد؟
با کمک نرم‌افزارهای کاربردی می‌توان به بالاترین پتانسیل در حوزه سازمان‌دهی و مدیریت فرآیند معدن‌کاری دست‌یافت و عملاً استفاده از این فناوری فواید اقتصادی و اجتماعی بسیاری به همراه دارد که نمونه‌هایی از آن را می‌توان در فرآیندهای مربوط به حمل و نقل جاده‌ای مشاهده کرد.
درواقع با استفاده از اپلیکشن‌های مختلف در حوزه حمل‌ونقل می‌توان با بررسی بارکدها نقل و انتقال مواد معدنی را کنترل کرد که اگر بتوانیم این نوع از اپلیکشن‌ها را به محیط استخراج و اکتشاف مواد معدنی وارد کنیم، قطعاً عملیات معدن‌کاری به شیوه صحیح‌تری انجام می‌شود و دقت معدن‌کاران در انتخاب بهترین روش برای اجرای مدیریت فرآیند بهره‌برداری افزایش می‌دهد.
نظر شما