به گزارش خبرنگار ایمنا، امروزه منابع طبیعی و ذخایر معدنی اهمیت ویژه‌ای برای کشورهای توسعه‌یافته دارد و همواره کشورهای صنعتی به دنبال استفاده بهتر از منابع طبیعی خود هستند.
گسترش و پراکندگی ذخایر معدنی در ایران باعث شده است که این کشور به عنوان یکی از ۱۵ کشور معدنی جهان شناخته شود. در میان این مناطق مستعد، برخی از نواحی ایران به دلیل عبور کمربندها و محورهای مواد معدنی از جمله کانی‌های فلزی و باارزش، ذخایر معدنی ارزشمندی را در خود جای داده‌اند، اما نکته‌ای که در این زمینه بسیار حائز اهمیت است، نحوه بهره‌برداری از پتانسیل عظیمی است که در کشور وجود دارد.
امروزه گسترش دانش بشر موجب اختراع تجهیزات بسیاری شده است که این تجهیزات می‌تواند در انتخاب بهترین روش برای بهره‌برداری از معادن کمک شایانی کند. درواقع فناوری‌های نوینی مانند هوش‌مصنوعی باعث می‌شود که بهترین منابع معدنی یافت شوند و در نهایت با توجه به ویژگی‌های معدن می‌توان بهترین روش را برای استخراج مواد از معدن مورد نظر انتخاب کرد.
برای بررسی بیشتر نقش فناوری‌های نوین در انتخاب بهترین روش برای معدن‌کاری با علی‌خان نصراصفهانی، دانشیار گروه زمین‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید:
در دنیا چه میزان به استفاده از تجهیزات نوین در بهره‌برداری از معادن اهمیت داده می‌شود؟
به طور کلی در دنیا تجربیات بسیار متعددی پیرامون نوآوری در فناوری‌های مرتبط با بهره‌برداری از معادن مشاهده می‌شود که از جمله آن‌ها می‌توان به استفاده از سیستم‌های هوشمند نقل و انتقال معادن زیرزمینی اشاره کرد. این نوع از سیستم در منابع خطرناکی مانند زغال‌سنگ بسیار حائز اهمیت است زیرا بهره‌برداری از این معادن نیازمند سیستمی است که بتواند نقل و انتقال را به صورت مکانیزه و هوشمند انجام دهد.
چرا بشر برای فرآیندهای متعدد معدن‌کاری به فناوری‌های نوین نیاز دارد؟
درواقع انسان‌ها به دلیل شرایط و توانایی‌هایی که دارند در برخی از مواقع ممکن است قدرت محدودی برای بهره‌برداری از معادن داشته‌باشند، اما ماشین‌آلات و تجهیزات نوین از توانایی ویژه‌ای برخوردار هستند و به‌واسطه همین ویژگی می‌توانند در هر شرایطی به بهترین شکل ممکن فعالیت و از خودشان محافظت کنند، همچنین استفاده از فناوری‌های نوین سرعت و دقت بهره‌برداری از معادن را نیز افزایش می‌دهد.
در کشورهای توسعه‌یافته چه تغییراتی در فرآیند معدن‌کاری اعمال شده است؟
امروزه در کشورهای توسعه‌یافته استفاده از انرژی‌های خورشیدی، گازهای طبیعی و سایر انرژی‌های دیگر که برای تولید مواد معدنی مورد استفاده قرار می‌گیرد به سمت سوخت پاک هدایت شده است. به بیان دیگر امروزه انرژی تجدیدپذیر جایگزین سوخت‌های پیشنی شده است و تجهیزات معدن‌کاری نیز از همین انرژی استفاده می‌کنند. استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر یکی از تغییراتی است که در کشورهای پیشرفته مشاهده می‌شود.
آیا هوشمندسازی در بهبود مصرف انرژی معادن نقش دارد؟
بله، استفاده از انرژی‌های پاک به طور غیرمستقیم با سیستم‌های هوشمند، فناوری هوش‌مصنوعی و سیستم‌های ارتباطی کنترلی در ارتباط است. قرار گرفتن این چند فناوری در کنار یکدیگر باعث می‌شود که مصرف انرژی تا حد بسیاری کاهش یابد، همچنین با استفاده از این سیستم می‌توان انرژی‌های پاک را جایگزین سوخت‌های پیشین کرد.
فناوری‌های نوین در انتخاب و استخراج معادن چه نقشی ایفا می‌کند؟
یکی از مسائلی که در حوزه معدن‌کاری مطرح می‌شود، اتوماسیون‌هایی است که در سیستم‌های انتقال ریلی مورد توجه قرار می‌گیرد. در این حوزه می‌توانیم با کمک تکنولوژی‌ها و فناوری‌های نوین برای استخراج معدن به طور هوشمندانه عمل کنیم و مواد معدنی را به صورت انتخابی استخراج کنیم.
به بیان دیگر با تکنولوژی‌های فعلی می‌توان عمل جدای مواد معدنی از باطله را انجام داد تا میزان حمل و نقل کاهش یابد. علاوه بر این مسئله استفاده از تجهیزات نوین می‌تواند از اتلاف بیش از حد انرژی در فرآیند انتقال و ترافیکی که ممکن است تشکیل شود نیز جلوگیری کند.
استفاده از فناوری‌های نوین در بهره‌برداری از معادن چه اهمیتی دارد؟
به طور کلی تمام مزایا و تأثیرات فناوری‌های نوین و فرآیند معدن‌کاری باعث می‌شود که بشر برای بهره‌برداری از معادن به سمت استفاده از فناوری‌های نوین هدایت شود. درواقع بشر با استفاده از تجهیزات متعدد می‌توان کیفیت فعالیت خود را بهبود بخشد، میزان عمق اکتشاف را افزایش دهد، در پی‌جویی مواد معدنی، انتخاب مواد و منابع مورد نظر به بهترین شکل ممکن عمل کند و اکتشاف و تصمیم‌گیر برای تبدیل مناطق مختلف به معدن را آسوده‌تر کند.
آیا تجهیزات نوین در چگونگی روند معدن‌کاری تأثیر دارد؟
بله، یکی از مراحلی که در حوزه معدن‌کاری علاوه بر انتقال مواد باطله و مکان نگه‌داری از آن‌ها بسیار مورد توجه قرار می‌گیرد، انتخاب چگونگی بهره‌برداری از معادن است. درواقع بهره‌برداری از معادن می‌تواند به دو صورت روباز یا زیرزمینی انجام شود و فناوری‌های نوین در جهت انتخاب بهترین روش استخراج و جابه‌جایی مواد معدنی کمک شایانی می‌کند. علاوه بر این موارد تأمین، نگه‌داری و استفاده از تجهیزات نقل و انتقال نیز با کمک فناوری‌های نوین بهبود می‌یابد.
استفاده از فناوری‌های نوین باعث می‌شود که در حوزه استحصال و فرآوری مواد معدنی بهترین و بهینه‌ترین روش را انتخاب کنیم و در نهایت موجب می‌شود که کم‌ترین مواد شیمیایی برای فرآوری مواد و کم‌ترین انرژی برای استحصال و تولید ماده معدنی مورد استفاده قرار گیرد.
نظر شما