کلید درمان سرطان در دست «شیمی» است

به گزارش خبرنگار ایمنا، علت دقیق رشد سلول‌های سرطانی، همچنان نامشخص است ولی احتمال دارد عوامل ژنتیکی یا مواردی که موجب اختلال در فعالیت سلول‌ها می‌شوند در هسته سلول ناهنجاری به بار آورند. از جمله مواردی که موجب اخلال در فعالیت سلول‌ها می‌شود، می‌توان به مواد رادیواکتیو، مواد شیمیایی و سمی یا تابش بیش از اندازه نور آفتاب اشاره کرد.

امروزه درمان بیماری سرطان یکی از مهم‌ترین مسائل بشر به‌شمار می‌رود که در این راستا، علوم مختلفی به کمک پزشکی می‌آیند و تلاش دارند که راهی برای درمان این بیماری پیدا کنند. یکی از علومی که در حوزه سلامت به خصوص درمان سرطان نقش ویژه‌ای ایفا می‌کند، علم شیمی است.

برای شناخت بیشتر ارتباط علم شیمی با حوزه سلامت و بررسی تحقیقات این دانش در زمینه درمان سرطان با حمیدرضا یوسفی، دکترای شیمی آلی گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید:

شیمی چه نقشی در حوزه سلامت و درمان ایفا می‌کند؟

زمانی که پیرامون علم شیمی صحبت می‌کنیم، باید بدانیم که این دانش چندبُعدی بوده و ارتباط مستقیم با بسیاری از علوم و رشته‌های مختلف دارد. از جمله رشته‌هایی که ارتباط مستقیمی با شیمی دارند، می‌توان به علوم پزشکی به‌ویژه داروسازی اشاره کرد.

زمانی که بخواهیم از علم خود به بهترین شکل ممکن استفاده کنیم، بهترین راهی که پیش‌رو داریم استفاده از دانش خود به در راستای خدمت به جامعه است و در این زمینه بهترین راه تأمین سلامت بشر است. علم شیمی نیز در این راستا نقش بسیاری در حوزه سلامت، درمان و پیشگیری از بسیاری بیماری‌ها ایفا می‌کند.

گام نخست برای یافتن راهکار درمان سرطان چیست؟

اگر بخواهیم بیماری سرطان را بر اساس علم شیمی مورد مطالعه قرار دهیم، ابتدا باید روند شکل‌گیری توده‌های سرطانی را بررسی کنیم. به طور کلی نحوه شکل‌گیری سرطان از اهمیت بسیاری برخوردار است، زیرا امروزه گونه‌های بسیاری از بیماری سرطان کشف شده که هر یک از آن‌ها شیوه درمان متفاوتی دارند و امروزه نیز روش‌های مختلفی برای درمان این بیماری در جهان ارائه شده است.

سرطان چگونه شکل می‌گیرد؟

سرطان یکی از بیماری‌های بسیار مهلک به‌شمار می‌رود که روند درمان آن فرسایشی بوده و در بسیاری از مواقع منجر به مرگ بیماران می‌شود. امروزه این بیماری یکی از معضلات مهم جوامع مختلف شده که حتی کشورهای صنعتی و توسعه یافته نیز درگیر آن هستند.

اگر بخواهیم نحوه شکل‌گیری بیماری سرطان را مورد بررسی قرار دهیم، ابتدا باید بدانیم که این بیماری از رشد بی‌رویه سلولی ناخواسته به وجود می‌آید، درواقع زمانی که رادیکال‌های آزاد از جمله اکسیژن و نیتروژن جفت نشده بتوانند توسط عوامل مختلف وارد بدن شوند، سلول را مورد اصابت قرار می‌دهند و به آن استرس وارد می‌کنند. در این زمان DNA سلول آسیب می‌بیند و سلول مانند میوه‌ای کپک‌زده مشکلات و ویژگی‌های نامطلوب خود را به سایر سلول‌های بدن منتقل می‌کنند.

چه عواملی باعث ایجاد رادیکال‌های آزاد می‌شوند؟

همواره بیماری سرطان به واسطه رادیکال‌های آزاد به‌وجود می‌آید و همیشه عوامل بیرونی بر ویژگی‌های درونی بدن غلبه می‌کنند. در این زمان گلبول‌های خون نمی‌توانند با بیماری مبارزه کنند و سیستم دفاعی سلول آسیب‌دیده نیز قادر به جلوگیری از رشد سرطان نخواهد بود بنابراین عوامل بیرونی باعث می‌شوند که رادیکال‌های آزاد در بدن شکل گیرند و به سلول آسیب وارد کنند.

درحال‌حاضر عوامل مختلفی منجر به ایجاد رادیکال‌های آزاد در بدن می‌شوند که از جمله آن‌ها می‌توان به قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید، نوشیدن آب آلوده، استفاده از غذاهای چرب، قرار گرفتن در محیط‌های آلوده، وجود اشعه‌های مضری مانند رادیواکتیو، هوای آلوده و استرس اشاره کرد.

علم شیمی برای جلوگیری از بروز سرطان چه پیشنهاداتی دارد؟

هدف اصلی علم شیمی، جلوگیری از بروز بیماری سرطان تا حد امکان است که در این راستا باید از عواملی که منجر به ایجاد رادیکال‌های آزاد می‌شوند دوری کرد، درواقع مردم نباید بیش از حد در معرض نور خورشید قرار بگیرند، در مصرف غذاهای چرب باید احتیاط کنند، تا حد امکان باید از استرس و اضطراب دور باشند همچنین نباید دخانیات مصرف کنند.

در این زمینه آلودگی هوا نیز می‌تواند تأثیر بسیاری در توسعه بیماری سرطان ایفا کند، اما با دوری از عوامل ایجادکننده رادیکال‌های آزاد، می‌توان از بروز بیماری سرطان پیشگیری کرد و این مسئله از اهمیت بسیاری برخوردار است.

شیمی چه راهکاری برای افرادی که مبتلا به سرطان هستند، ارائه می‌کند؟

درصورتی‌که شخصی دچار بیماری سرطان شود، باز هم علم شیمی روش‌هایی برای درمان آن دارد، درواقع دانشمندان این حوزه معتقد هستند که در زمان بروز بیماری سرطان باید سیستم دفاعی بدن را ارتقا و میزان کیفیت آن را افزایش داد. در این زمینه معمولاً آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی و شیمیایی از طریق قرص، آمپول یا سرم به بیماران منتقل می‌شود تا سیستم ایمنی بدن تقویت شود، البته برای ارتقای سیستم ایمنی بدن می‌توان از منابع طبیعی مانند دارچین، زنجبیل، فلفل و انار نیز به عنوان آنتی‌اکسیدان استفاده کرد.