سومین بیمار مبتلا به ایدز با پیوند سلول بنیادی درمان شد

به گزارش ایمنا، یک مرد ۵۳ساله آلمانی پس از پشت سر گذاشتن روش درمانی جایگزینی سلول‌های مغز استخوان با سلول‌های بنیادی مقاوم به اچ‌آی‌وی از یک فرد اهداکننده، از ویروس اچ‌آی‌وی پاک و عاری شده است.

پس از مدت‌ها، درمان ضد ویروسی (ART) برای افراد آلوده به ویروس اچ‌آی‌وی به‌کار رفته است و هدف از آن کاهش ویروس‌ها تا سطح نامحسوس و جلوگیری از انتقال ویروس به افراد دیگر بوده است؛ اما سیستم ایمنی انسان موجب محبوس شدن ویروس در مخازنی در بدن می‌شود و اگر فردی دریافت درمان ضدویروسی را متوقف کند، ویروس می‌تواند دوباره کار تکثیر و انتشار خود را آغاز کند.

یک درمان واقعی مستلزم از بین بردن این مخزن ویروسی است و به‌نظر می‌رسد که در تازه‌ترین درمان این کار انجام شده است. این مرد که نامش اعلام نشده و از او با عنوان «بیمار دوسلدورف» یاد می‌شود، در سال ۲۰۱۸ دریافت درمان ضدویروسی را متوقف کرد و از آن زمان تاکنون نیز عاری از اچ‌آی‌وی است.

روش درمان با سلول‌های بنیادی اولین بار برای درمان فردی با نام «تیموتی ری براون» موسوم به «بیمار برلین» به‌کار رفت. وی در سال ۲۰۰۷، پیوند مغز استخوان را انجام داد و سلول‌های بنیادی فردی تندرست برای درمان سرطان خون (leukaemia) جایگزین سلول‌های او شد.

تیم درمان‌کننده براون فرد اهداکننده‌ای با جهش ژنتیکی موسوم به CCR ۵Δ۳۲/Δ۳۲ را برای اهدای سلول انتخاب کردند. این جهش موجب می‌شود که پروتئین سطح سلولی CCR ۵ روی سطح سلول بیان نشود. اچ‌آی‌وی از آن پروتئین برای ورود به سلول‌های ایمنی استفاده می‌کند. از این رو آن جهش موجب می‌شود که سلول‌ها به‌طور موثر دربرابر ویروس اچ‌آی‌وی مقاوم شوند.

پس از استفاده از این روش درمانی، براون توانست دریافت درمان ضدویروسی را متوقف سازد و تا زمان مرگش در سال ۲۰۲۰ عاری از ویروس بود. سال ۲۰۱۹ محققان اعلام کردند که همین روش به‌نظر می‌رسد فردی با نام «آدام کاستیلیو» موسوم به «بیمار لندن» را درمان کرده است و در سال ۲۰۲۲ نیز، دانشمندان اعلام کردند که فکر می‌کنند یک بیمار در نیویورک که برای مدت ۱۴ ماه عاری از ویروس بوده نیز به احتمال زیاد درمان شده است؛ هر چند گفتند که برای ابراز اطمینان زود است.

بیمار دوسلدورف به لطف درمان ضدویروسی سطح به‌شدت پایینی از ویروس اچ‌آی‌وی را  داشته است. سال ۲۰۱۳ یک تیم به رهبری ویروس‌شناس «بیورن – اریک ینسن» در بیمارستان دانشگاه دوسلدورف، سلول‌های سرطانی مغز استخوان او را نابود و آن‌ها را با سلول‌های بنیادی از یک فرد اهداکننده با جهش یادشده جایگزین کرده است.

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان