به گزارش خبرنگار ایمنا، منظومه شمسی همواره برای بشر از اهمیت بسیاری برخوردار بوده است که در بین تمام اجرام آن پژوهشگران توجه ویژه‌ای به سیاره مریخ داشته‌اند؛ این سیاره که بعد از زهره نزدیک‌ترین سیاره به زمین محسوب می‌شود به‌دلیل شباهت‌هایش به زمین، بسیار اهمیت دارد و بشر همواره به‌دنبال شناخت بیشتری از گذشته مریخ است.
تاکنون فعالیت‌ها و پروژه‌های بسیاری در راستای شناخت و استفاده از سیاره مریخ در نظر گرفته شده است که از جمله آن‌ها می‌توان به ارسال کاوشگران متعدد، مسکونی‌سازی مریخ و تحقیقات در راستای کشف حیات باستانی در این سیاره اشاره کرد. برای درک بیشتر اهمیت سیاره مریخ و بررسی نتایج فعالیت‌های بشر پیرامون این سیاره با محسن منتظری، ستاره‌شناس و مخترع فناوری‌های حوزه نجوم گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید:
چرا مریخ در بین سیارات منظومه‌شمسی بیشتر مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است؟
سیاره مریخ با توجه به اینکه پس از زهره، نزدیک‌ترین سیاره به زمین محسوب می‌شود و طول شبانه‌روز آن نزدیک به شبانه‌روز زمین است، بیشتر مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است؛ این سیاره از نظر جرم یک‌چهارم زمین است، اما یک سیاره سنگی به‌شمار می‌رود و دمای جو آن با برخی از نقاط سیاره زمین در فصول مختلف یکسان است. وجود این ویژگی‌ها باعث شده که بشر نسبت به شناخت آن کنجکاو شود.
هدف بشر از فعالیت‌های تحقیقاتی پیرامون مریخ چیست؟
به‌طورکلی بشر برای شناخت سیاره مریخ فعالیت‌های بسیاری در حوزه شناسایی جو، هواشناسی و عمق سنگ کره سیاره مد نظر دارد. علاوه بر این موارد پژوهشگران به دنبال بررسی تاریخچه سیاره مریخ و پیش‌بینی آینده آن هستند، از طرفی پژوهشگران قصد دارند نقاط مختلف این سیاره را شناسایی کنند که در این راستا مناطق مستعدتر بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد و معمولاً کاوشگرها به این مناطق ارسال می‌شوند.
شناخت سیاره مریخ چه اهمیتی دارد؟
با توجه به اینکه احتمالاً بشر قصد داشته باشد در آینده مجموعه و پایگاهی دائمی در سیاره مریخ ایجاد کند، شناخت بهترین نقطه سطح آن اهمیت بسیاری دارد، از طرفی پژوهشگران اهداف کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدتی را برای سفر به مریخ در نظر گرفته‌اند.
درحال‌حاضر بشر قصد دارد که ابتدا انسان‌ها به سیاره مریخ سفر کنند و وضعیت آن را مورد ارزیابی قرار دهند، سپس باید شرایط برای ورود انسان انجام شود؛ در این راستا شناسایی اولیه انجام و از خاک سطح مریخ نمونه‌برداری شده، بعد از آن ساخت ایستگاه‌های موقت یا دائمی در سطح سیاره مریخ آغاز می‌شود.
بشر چه زمانی می‌تواند در مریخ سکونت داشته‌باشد؟
زمانی که بشر تمام مراحل لازم را برای ورود انسان به سیاره با موفقیت پشت سر بگذارد، ارسال انسان به مریخ آغاز می‌شود که البته این سفر همچنان بدون بازگشت خواهد بود. به طور کلی پروسه سفر به مریخ بسیار طولانی، دوراندیشانه و هزینه‌بر است.
چرا همواره سیارات و اجرام آسمانی مورد توجه بشر قرار می‌گیرد؟
درواقع بشر همیشه کنجکاو است و همواره در جست‌وجوی منابع غنی‌تر معدنی و افزایش سطح رفاهی و ثروت خود است؛ بنابراین با توجه به این مسائل همیشه سیارات و قمرهای موجود در فضا مورد توجه بشر قرار داشته است.
تاکنون بشر چه فعالیت‌هایی برای شناخت مریخ انجام داده است؟
یکی از فعالیت‌هایی که در جهت شناخت بیشتر سیاره مریخ انجام شد، ارسال فضاپیمای «اینسایت» به این سیاره بود؛ این فضاپیما در سال ۲۰۱۸ به سیاره مریخ سفر کرد و با دیگر فضاپیماهایی که تا آن زمان به این سیاره ارسال شده بودند، متفاوت بود. یکی از تفاوت‌های این فضاپیما عمر کوتاهی بود که از ابتدا برای «اینسایت» در نظر گرفته‌شده بود.
هدف فضاپیمای «اینسایت» چه بود؟
درواقع فضاپیمای اینسایت وظیفه داشت در مناطقی از سیاره مریخ فعالیت کند که از نظر جوی شرایط متلاطمی داشت و از نقاط کور بسیاری برخوردار بود. از طرفی در این منطقه دسترسی به نور خورشید دشوار بود و طوفان، گرد و غبار و ناهمواری‌های بسیاری نیز در این منطقه مشاهده می‌شد. فضاپیمای اینسایت باید با سفر به منطقه‌ای ناهموار اطلاعات بشر را در حوزه زمین‌شناسی مریخ تکمیل کند.
زمین‌شناسی مریخ چه اهمیتی دارد؟
مریخ در کنار زمین، تنها سیاره‌ای محسوب می‌شود که از فلزات آهن، نیکل و سرب برخوردار است و می‌تواند گدازه‌های آتش‌فشانی بالقوه‌ای داشته‌باشد. در گذشته و حدود ۳.۶ میلیارد سال قبل گدازه‌های آتش‌فشانی مریخ فعالیت‌های بسیار زیادی داشته‌اند به طور که بر اثر فوران‌های شدید ناشی از گسل‌های مریخ، بزرگ‌ترین و مرتفع‌ترین کوه در سطح منظومه‌شمسی تحت عنوان «المپوس» ایجاد شده که ارتفاع آن ۱۸ برابر اورست است.
درواقع وجود چنین پدیده‌های مهمی در سیاره مریخ باعث افزایش کنجکاوی بشر نسبت به شناخت و تحلیل بیشتر گذشته این سیاره شده است. در حال حاضر بشر به دنبال این است که چرا در گذشته فعالیت سیاره مریخ بسیار زیاد بوده و اکنون این مقدار کاهش یافته است.
«اینسایت» چه میزان در مأموریت خود موفق بود؟
به‌طورکلی اینسایت وظیفه داشت که فعالیت سیاره مریخ را مورد بررسی قرار دهد که در این راستا تحقیقات بسیاری انجام داد. لرزه‌نگارهای این فضاپیما تاکنون موفق شده‌اند تعداد زیادی زمین‌لرزه در مریخ را شناسایی کنند که برخی از آن‌ها تا سه ریشتر بزرگی داشته است.
این مسئله برای پژوهشگران بسیار مهم بود و بشر را نسبت به اینکه گسل‌های مریخ می‌توانند شکاف‌هایی در سطح سیاره ایجاد کنند و صفحات مریخ را تغییر دهند بسیار امیدوار کرد. این مسئله از اهیمت بسیار زیادی برخوردار است، زیرا وجود زمین‌لرزه در مریخ نشان‌دهنده پویا و زنده بودن این سیاره است.
نظر شما