به گزارش خبرنگار ایمنا، مکزیکوسیتی به عنوان یکی از موفق‌ترین شهرهای دنیا در مقابله با آلودگی هوا شناخته می‌شود. سال ۱۹۹۲ سازمان ملل این شهر را به عنوان آلوده‌ترین شهر جهان معرفی کرد. در سال ۱۹۹۰ حدود ۳۳۰ روز شاخص آلاینده‌ها در این شهر بالاتر از حد استاندارد بود. زمانی مرگ پرندگان مکزیکوسیتی در هنگام پرواز به دلیل آلودگی هوا بسیار مورد توجه قرار گرفته بود، اما امروز با اجرای برنامه های منسجم مقابله با آلودگی هوا، دیگر نام مکزیکوسیتی حتی در میان ۱۰ شهر اول آلوده جهان به چشم نمی‌خورد؛ درواقع کیفیت نامطلوب سوخت و خودروهای فرسوده یکی از مهم‌ترین دلایل آلودگی هوای مکزیکوسیتی بود و دولت مکزیک برای رفع این مشکل پالایشگاه‌هایی برای تولید سوخت با کیفیت راه‌اندازی کرد. اصلاح کیفیت بنزین را می‌توان مهم‌ترین سیاست دولت در مهار آلودگی هوای مکزیکوسیتی دانست.
برای درک بیشتر اهمیت اصلاح کیفیت سوخت و بررسی وضعیت فعلی آن در ایران با ساسان صفریان، دکترای مدیریت و آینده‌پژوهی انرژی گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید:
چرا بهبود کیفیت سوخت اهمیت دارد؟
به طور کلی کیفیت سوخت را می‌توان از دو دیدگاه تولید و مصرف مورد بررسی قرار داد که خوشبختانه در حوزه تولید، وزارت نفت برنامه‌هایی مطلوبی در نظر دارد. در بین مباحث و مشکلات مهمی که امروزه دنیا و به خصوص ایران با آن مواجه است، آلودگی هوا است؛ یکی از عوامل بسیار مهم در بروز این معضل کیفیت سوخت است درواقع کیفیت سوخت نقش بسیاری در آلودگی هوا دارد.
برنامه وزارت نفت برای بهبود کیفیت سوخت چیست؟
اخیراً وزارت نفت حدود ۲۰ میلیارد دلار سرمایه برای عملیاتی‌سازی قانون هوای پاک اختصاص داده است که بخشی از این قانون به افزایش کیفیت سوخت می‌پردازد؛ درواقع طبق این قانون پالایشگاه‌ها و مراکزی که در زمینه تولید سوخت‌های مصرفی کشور به خصوص بنزین و نفت‌گاز فعالیت می‌کنند باید به تولید سوخت‌های مبتنی بر استاندارد یورو چهار و پنج روی آورند.
در حال حاضر سوختی که مورد استفاده مردم قرار می‌گیرد از کیفیت مطلوبی برخوردار نیست و این مسئله مشکلات بسیاری را به همراه دارد. خوشبختانه در سال جاری وزارت نفت بودجه مطلوبی برای افزایش کیفیت سوخت‌های مصرفی کشور در نظر گرفته است و در صورتی که قانون هوای پاک مورد توجه قرار گیرد، پالایشگاه‌ها قادر خواهند بود سوخت‌هایی با آلایندگی کمتر در اختیار مردم قرار دهند.
برای مدیریت کیفیت سوخت در حوزه مصرف چه اقداماتی لازم است؟
یکی از مباحثی که در حوزه مدیریت کیفیت سوخت مورد توجه قرار می‌گیرد، مصرف آن است؛ درواقع اگر پالایشگاه‌های کشور بتوانند سوخت‌های باکیفیتی بر مبنای استاندارد یورو پنج تولید کنند و این سوخت در خودروی فرسوده استفاده شود نتیجه مطلوبی نخواهد داشت و به میزان کمی شدت آلودگی کاهش خواهد داد.
درواقع اگر بخواهیم وضعیت آلودگی هوا را با افزایش کیفیت سوخت بهبود بخشیم باید در حوزه مصرف که بخشی از آن به خودروهای فرسوده اشاره دارد نیز برنامه‌ریزی داشته‌باشیم. به بیان دیگر علاوه بر بهبود کیفیت سوخت باید کیفیت خودروهای داخلی را نیز افزایش دهیم و اتومبیل‌های فرسوده را با اتومبیل‌های جدید جایگزین کنیم؛ البته بخشی از سرمایه‌ای که وزارت نفت برای قانون هوای پاک اختصاص داده با این مسئله نیز در ارتباط است.
قانون هوای پاک چیست؟
تمام مباحثی که در حوزه بهبود کیفیت سوخت و خودروهای داخلی مطرح می‌شود در قانون هوای پاک نیز قرار دارد؛ این قانون در سال ۱۳۹۶ مطرح شد و ۱۶۷ تکلیف برای دستگاه‌ها و ارگان‌های مختلف کشور تعیین کرد. از جمله تکلیف‌هایی که در قانون هوای پاک ذکر شده می‌توان به بهینه‌سازی مصرف سوخت، گسترش حمل و نقل عمومی، جایگزینی خودروهای فرسوده، اصلاح وضعیت معادن، کاهش آلاینده‌ها و مدیریت مشعل چاه‌های نفت اشاره کرد.
آیا قانون هوای پاک به میزان کافی عملیاتی شده است؟
خیر؛ قانون هوای پاک شامل مباحث بسیار گسترده‌ای است و در این قانون تمام ارگان‌ها و صنایع تاثیرگذار در آلودگی هوا تکیلف مشخص‌شده‌ای دارند که متاسفانه عملکرد بسیاری از ارگان‌ها در اجرای وظایف خود مطلوب نیست. متاسفانه تاکنون تنها ۱۰ درصد از قانون هوای پاک به نتیجه رسیده است؛ درواقع این قانون در صورتی به طور کامل عملیاتی می‌شود که عزم ملی در بین ارگان‌ها شکل گیرد.
بهبود نیافتن کیفیت سوخت چه تبعاتی به همراه دارد؟
در صورتی که سوخت‌های مصرفی کشور نتوانند استاندارد یورو چهار و پنج را دریافت کنند ریزگردهای ناشی از استفاده این سوخت‌ها افزایش یافته و سلامت جامعه را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد؛ بنابراین لازم است که کیفیت سوخت حداقل در کلانشهرها بهبود پیدا کند و به مرور زمان به استان‌های کوچک کشور نیز هدایت شود تا کل کشور بتوانند از سوختی باکیفیت بهره‌مند شوند.
سخن آخر...
یکی از مهم‌ترین مباحثی که در قانون هوای پاک وجود دارد و از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است بهینه‌سازی مصرف سوخت در بخش تولید و مصرف است که امیدواریم این هدف‌گذاری با بودجه‌ای که وزارت نفت در نظر گرفته است به طور کامل عملیاتی شود و به موجب آن میزان آلایندگی‌های کشور به سمت استانداردهای جهانی هدایت شود.
نظر شما