چین در صنایع فضایی به خودکفایی رسیده است؟

به گزارش خبرنگار ایمنا، صنعت فضایی از علومی است که تمام کشورها به‌دنبال پیشرفت در آن هستند. این صنعت به قدری اهمیت دارد که کشور آمریکا بخش زیادی از بودجه خود را در اختیار ناسا برای اکتشاف فضا قرار داده است و دانشمندان بسیاری را از تمام دنیا، برای پیشرفت صنعت خود جذب می‌کند.

همین امر موجب ابرقدرت شدن ناسا در صنایع فضایی شده است؛ از این رو کشور چین خود را وارد رقابتی با صنعت فضایی آمریکا یا همان ناسا کرده و پروژه‌های بسیاری را در این زمینه آغاز و با موفقیت به پایان رسانده که ساخت ایستگاه فضایی از جمله این پروژه‌ها است.

کشور چین به دلیل اینکه از هیچ کشوری کمک نمی‌گیرد و تمام پروژه‌های خود را به تنهایی پیش می‌برد، موفقیتی زبانزد را به‌دست آورده، درواقع در نبرد تن به تن با ناسا بسیار موفق بوده است.

یکی از پروژه‌های مهم کشور چین «ایستگاه فضایی تیانگونگ» است که به طور مستقل و بدون کمک دیگر کشورها ساخته شده است. برای بررسی و شناخت بیشتر ویژگی‌های این ایستگاه فضایی با محسن منتظری، منجم و ستاره‌شناس گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید:

ساخت ایستگاه فضایی از چه زمانی مورد توجه بشر قرار گرفت؟

ایستگاه فضایی یکی از مسائل تخصصی در علم هوافضا محسوب می‌شود و درحال‌حاضر کشورها به ساخت این نوع از سازه‌ها توجه بسیاری دارند. تاریخچه ساخت ایستگاه‌های فضایی به دوران جنگ سرد باز می‌گردد که بین شوروی و آمریکا در جریان بود. در آن زمان ایستگاه‌های فضایی با هدف شناسایی و انجام مطالعات روی زمین و خارج از سیاره ساخته می‌شد.

کاربرد ایستگاه فضایی چیست؟

به‌طورکلی ایستگاه‌های فضایی برای اینکه بتوانند اطلاعات هواشناسی و جغرافیایی را به دست آورند، اقلیم منطقه را مورد بررسی قرار دهند، از شرایط زمین عکس‌برداری و وقوع حوادث و رخدادهای طبیعی را پیش‌بینی کنند، تجهیز می‌شوند.

از طرف دیگر با استفاده از ایستگاه‌های فضایی، مکان مطلوبی برای رصد مطالعه آسمان، منظومه شمسی، خورشید، سیارک‌ها و سیارات خواهیم داشت؛ بنابراین می‌توان گفت که عملاً ایستگاه فضایی سازه‌ای کامل و کاربردی برای ارائه خدمت محسوب می‌شود که به دلیل نداشتن کاربرد نظامی بسیار مورد توجه قرار می‌گیرد. یکی از سازه‌های معروف در این زمینه ایستگاه فضایی بین‌المللی است.

چین با چه هدفی اقدام به ساخت ایستگاه فضایی کرد؟

در گذشته ایستگاه فضایی میر که توسط شوروی ساخته شده بود به عنوان نخستین ایستگاه مورد استفاده قرار می‌گرفت و پس از آن ایستگاه فضایی بین‌المللی توسط سازمان فضایی ناسا ساخته شد. در این زمینه کشور چین نیز در راستای فاز سوم برنامه‌های فضایی خود اقدام به ساخت ایستگاه فضایی تحت عنوان تیانگونگ کرد؛ این ایستگاه فضایی می‌تواند در راستای انجام مطالعاتی برای پیشرفت، توسعه، فعالیت روی سطح ماه و استخراج معادن کیهان مورد استفاده قرار بگیرد.

چه چیزی دلیل ساخت ایستگاه فضایی تیانگونگ بود؟

در فاز سوم برنامه‌های فضایی مد نظر چین پژوهشگران مجبور به انجام تحقیقاتی بودند که به موجب آن باید محیطی برای انجام آزمایش‌های مختلف در فضا ایجاد می‌شد، از طرفی پژوهشگران نیازمند مکانی بودند که به طور مداوم بتوانند شرایط فضا را در آن شبیه‌سازی کنند؛ بنابراین لازمه دست‌یابی به این مکان ساخت ایستگاه فضایی نزدیک به زمین بود که در این راستا ایستگاه فضایی تیانگونگ ساخته شد.

ایستگاه فضایی چین چه ویژگی‌هایی دارد؟

ایستگاه فضایی چین که تحت عنوان تیانگونگ شناخته می‌شود در لایه نخستین مدار زمین قرار گرفته است؛ درواقع جو زمین از سه لایه لئو، مئو و ژئو تشکیل شده است و این سازه فضایی در فاصله‌ای بین ۳۴۰ تا ۴۵۰ کیلومتر از سطح زمین و در مدار لئو قرار گرفته است. ایستگاه فضایی چین به اختصار تحت عنوان CSS نیز نشاخته می‌شود.

اندازه این سازه معادل ایستگاه فضایی میر است که توسط شوروی در گذشته ساخته شده بود و همچنان به عنوان اهرم دفاعی برای کشور روسیه مورد استفاده قرار می‌گیرد. تیانگونگ تقریباً یک پنجم جرم ایستگاه فضایی بین‌المللی را دارد؛ در آوریل سال ۲۰۲۱ در مدار خود مستقر شده و توسط مرکز فضایی چین در پکن کنترل می‌شود.

در زمان ساخت ایستگاه فضایی تیانگونگ، ابتدا پیش‌سازه‌های اصلی در زمین تولید سپس با کمک پرتاب‌گرها به فضا منتقل شده و در محل مورد نظر مستقر شده است. به همراه ایستگاه فضایی تیانگونگ موشک لانگ مارس، کپسول خدمه و قایق نجاتی نیز برای مأموریت نجات اضطراری تعبیه شده است.

آیا پس از تیانگونگ، چین ایستگاه فضایی دیگری نیز خواهد داشت؟

بله؛ درواقع این ایستگاه فضایی دو نسخه دارد که تاکنون تنها یک نسخه آن مستقر شده و دومین نسخه آن در حال ساخت است. تیانگونگ یک و دو به صورت تأمین مجدد در حین مأموریت طراحی شده‌اند و زمانی که نیاز باشد قابلیت تعمیر خواهند داشت.

جایگاه فعلی سازمان فضایی چین را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

درحال‌حاضر می‌توان گفت که چین روش‌های طراحی قابل اطمینانی داشته و تکنولوژی‌های فعلی این کشور به سطح مطلوبی رسیده است. در کوتاه‌مدت چین برای توسعه صنعت فضایی خود توانسته تکنولوژی‌های مورد نیاز را در حوزه تعمیرات، اسکان فضانورد و زندگی تقریباً طولانی به‌دست آورد و عملاً در این زمینه به خود کفایی رسیده است.

برخلاف اینکه ایستگاه فضایی بین‌المللی توسط چند کشور مدیریت و تأمین مالی شده است، چین توانسته به صورت مستقل و با موفقیت کامل مانند کشور شوروی ایستگاه فضایی خود را احداث کند.