ابوالفضل ظهره‌وند در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، در خصوص روابط ایران با طالبان اظهار کرد: نزدیک به چهار دهه است که ایران همواره در کنار مردم افغانستان بوده است و خواهد بود، در تنظیم روابط با دولت‌های گذشته در این کشور نیز همواره ملاک برای ایران، مردم افغانستان بودند.
وی افغانستان را یک ظرفیت فرهنگی، تاریخی، تمدنی و مؤلفه ژئوپولتیک برای ایران دانست و افزود: اشتراکات گوناگون بین دو کشور باعث می‌شود همواره متوجه منافع و موقعیت آنها باشیم، به ویژه در چند دهه اخیر که مردم افغانستان قربانی اصلی تحولات سیاسی بوده‌اند.
این کارشناس مسائل بین‌الملل بخشی از تحولات سیاسی افغانستان را متأثر از سیاست‌های غلط مقامات داخل این کشور معرفی کرد و گفت: بخش دیگر این تحولات نیز مربوط به مداخلات کشورهای بیرون از افغانستان و فرامنطقه و در رأس آن آمریکا است به همین دلیل سنگ نشان ما در روابط با افغانستان ملاحظه منافع مردم است و این یک اصل همواره مورد توجه قرار دارد.
ثبات و امنیت افغانستان عامل بازگشت مهاجران
ظهره‌وند با اشاره به میزبانی ایران در چند دهه گذشته از میلیون‌ها مهاجران افغان تاکید کرد: حدود پنج میلیون مهاجر افغان در کشور ما حضور دارند و شکی وجود ندارد که علاقه‌مند هستیم شرایط به گونه‌ای در افغانستان رقم بخورد که نتیجه نهایی آن ثبات و امنیت پایدار باشد.
وی ثبات و امنیت را بستری برای بازگشت پناه‌جویان و آوارگان به داخل افغانستان دانست و گفت: این موضوع به نفع ما و تأمین‌کننده منافع افغانستان است اما اکنون شرایط بسیار پیچیده‌ای ایجاد شده که مسئله اصلی حضور طالبان در رأس قدرت است.
سفیر سابق ایران در افغانستان با اشاره به چالش‌های طالبان برای به رسمیت شناخته شدن در جامعه جهانی افزود: یکی از مشکلات دولت‌ها در تنظیم روابط با افغانستان معضل نظام سیاسی حاکم در آن است بنابراین علاوه بر تاثیرپذیری ایران از مشکلات داخلی این کشور، مسئله دیگری که در جبهه سیاست خارجی وجود دارد، این است که مجاری کمک به مردم افغانستان نیز در کنترل طالبان قرار دارد.
افغانستان موزائیک اقوام
وی افغانستان را یک موزائیک اقوام توصیف کرد و گفت: یکی از مسئله‌های اصلی این کشور دولت فراگیر است، یک هژمونی جریانی، قومی و تنظیمی در افغانستان قابل تسلط نیست و باید حکومت آن برآیندی از توافق همه جریانات به نسبت سهم هر یک از آنها برای مشارکت در قدرت آن نظام شکل بگیرد.
ظهره‌وند درباره چالش‌های سیاست حسن همجواری با افغانستان یادآور شد: مفهوم سیاست حسن همجواری این نیست که در قبال رفتارهای غیردوستانه یا خارج از قاعده طرف مقابل منفعل باشیم، بلکه حسن همجواری یک سیاست اعلامی است که به معنای نداشتن قصد مداخله یا قصد پیگیری منافع فردی در این کشور بیرون از رعایت طرف مقابل تعریف می‌شود.
وی حسن همجواری را مانع رفتار غیرمنطقی کشورهای همسایه دانست و افزود: اجرای این سیاست با پیگیری ملاحظاتی که به صلاح دو کشور است، تضادی ندارد به عنوان مثال در مسئله حقابه هیرمند که تاکنون طالبان حسن نیت نشان نداده‌اند و حتی می‌توان گفت بر خلاف مروت رفتار کرده‌اند، باید در سیاست خارجی خود پیگیر ملاحظاتی باشیم که به صلاح دو کشور خواهد بود.
حکمت اجرای سیاست‌های صبورانه
سفیر سابق ایران در افغانستان با انتقاد از بی‌توجهی طالبان به تأمین آب مورد نیاز بیش از پنج میلیون مهاجر این کشور در ایران ادامه داد: تأمین آب پنج میلیون پناه‌جو در ایران حداقل کار است که طالبان می‌توانند برای مردم خود انجام دهند و بی‌توجهی نشان می‌دهد که طالبان در سیاست خود به این موضوع توجهی ندارند.
وی درباره واکنش ایران به سیاست‌های خارجی همسایه شرقی خود افزود: واکنش جدی تنها در شرایطی انجام می‌شود که طرف مقابل از قاعده خارج شده باشد اما اکنون به نظر می‌رسد که حکمت سیاست و برنامه‌ریزی بلندمدت و صبورانه به صلاح باشد زیرا ما با دولت مشخصی روبه‌رو نیستیم بلکه جریانی به نام طالبان در افغانستان وجود دارد.
ظهره‌وند تصریح کرد: طالبان باید خود را به جامعه جهانی اثبات کنند و اعتماد لازم را هم در محیط داخل و بین‌الملل به دست آورند تا به یک دولت قانونی و مشروع تبدیل شوند.
نظر شما