امان‌الله قرایی‌مقدم در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، اظهار کرد: مهاجرت به‌خصوص در نخبگان، برگزیدگان، تیزهوشان و المپیادی‌ها که به لحاظ جامعه‌شناسی از مهم‌ترین سرمایه‌های کشور هستند، از دهه‌های گذشته آغاز شده و به‌تدریج روندی صعودی داشته است.
وی افزود: به اعتقاد «آلفرد مارشال» برنده جایزه نوبل در اقتصاد، درصورتی‌که آموزش و پرورش یک کشور در طول صد سال تنها یک مخترع پرورش دهد، هزینه صد ساله آموزش و پرورش آن کشور را جبران کرده است؛ افرادی نظیر مریم میرزاخانی یا صدها دانشجوی برگزیده المپیادی، اساتید دانشگاه و پزشکان، خریداران بسیاری دارند.
نبود احساس راحتی و ناامیدی از علل مهاجرت افراد
این جامعه‌شناس با بیان اینکه کشورهای خریدار فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های ایران زیاد هستند و حتی افزایش پیدا کرده‌اند، تصریح کرد: علت افزایش روند مهاجرت، مواردی نظیر فضای اجتماعی و حیاتی یک جامعه، نبود احساس راحتی، اشتغال و بیکاری، وجود ناامیدی و نداشتن چشم‌انداز خوب برای آینده است.
وی با بیان اینکه بزرگ‌ترین سرمایه هر کشور از دیدگاه جامعه‌شناسی صاحب‌نظران و نخبگان یک جامعه هستند، ادامه داد: تبلیغات گسترده و نشان دادن فضاهای زیبا از طریق رسانه‌های بیگانه و کشورهای جذب کننده مهاجر نیز در افزایش روند مهاجرت تأثیرگذار بوده است و متعاقب آن، سرمایه انسانی متخصص از کشور خارج می‌شود.
هیچ داشته‌ای با نیروی انسانی قابل مقایسه نیست
قرایی‌مقدم با تاکید بر اینکه هیچ داشته‌ای با نیروی انسانی قابل مقایسه نیست، گفت: خسارت فرار مغزها که مقام معظم رهبری نیز به آن اشاره کردند و مسئولان نیز به آن معترف هستند، غیرقابل جبران است؛ معتقدیم که با رفتن هر نخبه از کشور، یک چاه نفت خاموش می‌شود.
وی اضافه کرد: برای تربیت هر نیروی انسانی، هزینه‌ای تحت عنوان هزینه سرانه فرد پرداخت می‌شود که از زمان تشکیل نطفه وی در رحم مادر آغاز شده است؛ بنابراین برای هر فارغ‌التحصیل لیسانس حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلیون تومان هزینه شده است که با اقدام به مهاجرت، به رایگان در اختیار کشورهای توسعه‌یافته قرار می‌گیرد.
جذب نیروهای متخصص از کشورهای جهان سوم نظیر ایران
این جامعه‌شناس با بیان اینکه فرار مغزها و جذب نیروهای متخصص از کشورهای جهان سوم نظیر ایران، جزو برنامه‌های مهم کشورهای توسعه یافته است، اظهار کرد: یکی از مهم‌ترین ارکان توسعه کشور، سرمایه انسانی است و کشورهای توسعه‌یافته به خوبی آگاه هستند که تربیت یک نیروی متخصص چه قدر هزینه دارد.
وی با بیان اینکه فارغ‌التحصیلان دانشگاه و نخبگان مهاجرت بیشتری دارند، افزود: اقشار عادی جامعه به سایر کشورهای جهان سوم نظیر ترکیه، یونان، ارمنستان و اوکراین مهاجرت می‌کنند اما مبنای جذب مهاجر در کشورهای توسعه‌یافته، نخبه بودن است که منجربه گسترش فرار مغزها می‌شود. این کشورها نیروی کار نیز لازم دارند اما جذب نیروی انسانی متخصص در دستور کار آن‌ها است.
قرایی‌مقدم با بیان اینکه علت پیشرفت کشور آمریکا، جذب نیروی متخصص و جوان از سراسر جهان است، خاطرنشان کرد: چنین کشورهایی هنگامی که با درخواست تقاضای مهاجرت افراد روبه‌رو می‌شوند، تخصص و کاربردی بودن آن‌ها را مدنظر قرار می‌دهند و اگر دارای کاربرد یا تخصص لازم نباشند، به آن‌ها مجوز ورود نمی‌دهند. کشورهای توسعه‌یافته، نخبگان و متخصصان را جذب می‌کنند؛ چراکه بدون هزینه کردن یک ریال، نیروی انسانی آماده‌ای را به دست می‌آورند.
نظر شما