به گزارش خبرنگار ایمنا، اثر گلخانه‌ای فرآیندی است که از تأثیرات مستقیم گازهای گلخانه‌ای بر تابش خورشید در جو ایجاد می‌شود؛ این پدیده به صورت مستقیم با گرمایش کره زمین در ارتباط است؛ از همین رو گسترش اثر گلخانه‌ای تهدیدات بسیاری برای کره زمین به‌وجود می‌آورد.
اصلی‌ترین عامل در ایجاد شرایط گلخانه‌ای وجود گازهایی مانند دی‌اکسیدکربن، متان، اکسید نیتروژن، سولفید هگزافلوراید، هالوکربن‌ها، فرئون و CFC است که در بین آن‌ها دی‌اکسیدکربن از اهمیت بسیاری برخوردار است. یکی از اصلی‌ترین تأثیرات اثر گلخانه‌ای، گرمایش و افزایش سطح دمای زمین است که به مرور موجب تغییر اقلیم سیاره می‌شود.
گرم شدن کره زمین دلایل طبیعی و غیرطبیعی بسیاری دارد که تحت تأثیر عوامل بیرونی ازجمله تغییرات گازی اتمسفری و درونی زمین مانند فعالیت‌های آذرین است، اما اثر گلخانه‌ای، آتش‌سوزی و نابودی جنگل، دامداری و فوران آتش‌فشان‌ها مهم‌ترین عوامل مؤثر در گرمایش زمین به‌شمار می‌رود.
مطالعات نشان می‌دهد که افزایش دمای زمین، ارتباط مستقیمی با گازهای گلخانه‌ای ازجمله دی‌اکسید کربن دارد؛ زیرا با افزایش چنین گازهایی شاهد افزایش دمای کره زمین خواهیم بود. توسعه صنعت و افزایش حمل و نقل شهری از عوامل تأثیرگذار در افزایش تأثیر اثر گلخانه‌ای است. گازهای گلخانه‌ای به ویژه دی‌اکسیدکربن به عنوان مؤثرترین عامل در جو زمین شناخته شده است که به حرارت و انعکاس نور اجازه خروج از جو نمی‌دهد و باعث گرمایش کره زمین می‌شود. اثر گلخانه‌ای پدیده‌ای مهم و تهدیدی بین‌المللی به‌شمار می‌رود که برای بررسی و شناخت بیشتر آن با علی‌خان نصراصفهانی، دانشیار گروه زمین‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید:
اثر گلخانه‌ای چیست؟
اثر گلخانه‌ای پدیده‌ای است که از تأثیرات مستقیم گازهای گلخانه‌ای بر تابش خورشید در جو به‌وجود می‌آید و موجب افزایش دمای سطح زمین خواهد شد. بر اثر این فرآیند، گرمای سطح زمین به دمایی بالاتر از دمای طبیعی جو می‌رسد، به همین دلیل این پدیده موجب تغییرات آب و هوای کره زمین می‌شود. هنگامی که این پدیده در مقیاس بزرگ رخ دهد، مانند این است که زمین را با یک پتو بپوشانیم و دمای تمام مناطق کره زمین را طی این عمل افزایش دهیم؛ بنابراین به فرآیندی که طی آن دمای تمام نواحی زمین افزایش یابد، اثر گلخانه‌ای گفته می‌شود.
چه عاملی موجب پدید آمدن اثر گلخانه‌ای می‌شود؟
عامل اصلی، گازهای گلخانه‌ای است که موجب به‌وجود آمدن اثر گلخانه‌ای در جو می‌شود، زیرا گازهای این‌چنینی می‌تواند تا مدت طولانی حرارت را در خود نگه‌دارد؛ درواقع امروزه افزایش بیش از حد گازهای گلخانه‌ای در جو زمین عامل اصلی افزایش دمای سیاره شده است. از مهم‌ترین این گازها می‌توان به بخار آب و دی‌اکسیدکربن اشاره کرد. دیگر گازهای گلخانه‌ای مانند متان، اکسید نیتروژن، سولفید هگزافلوراید، هالوکربن‌ها، فرئون و CFC نسبت به دی‌اکسیدکربن از اهمیت کمتری برخوردار است.
اثر گلخانه‌ای چه تأثیری بر شرایط زیست محیطی دارد؟
مهم‌ترین تأثیری که پدیده اثر گلخانه‌ای به همراه دارد، تغییرات اقلیمی است. تغییرات اقلیمی شامل هر گونه دگرگونی محسوس در اقلیم است که بسیار پایدار و مجزا از رخدادهای معمول آب و هوایی است؛ این تغییرات ممکن است برای دوره‌های زمانی طولانی‌تر، گاهی چند دهه یا بیشتر باقی بماند.
تغییرات اقلیمی چه پیامدهایی دارد؟
تغییرات و دگرگونی زیست‌محیطی زمین باعث شده تا محیط اطراف انسان به سرعت دچار مخاطره شود. تهدیدات زیست‌محیطی در کنار تهدیدات نظامی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی جزو مهم‌ترین تهدیدات دنیا به‌شمار می‌رود که به صورت بالقوه می‌تواند ثبات و امنیت بین‌المللی را با چالش‌های اساسی مواجه کند.
در قرن حاضر، تغییرات اقلیمی یکی از مهم‌ترین و تأثیرگذارترین مسائل و چالش‌ها برای صلح و امنیت بین‌المللی است. این پدیده نه تنها امنیت زیست‌محیطی بلکه سایر ابعاد امنیتی ازجمله سیاسی، اقتصادی و اجتماعی را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. تغییرات نامطلوب اقلیمی چالشی برای همه بشریت و نسل آینده است و علاوه بر تأثیرات جدی زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی، تهدیدی جدی علیه سلامت عمومی، صلح و امنیت انسانی است. تغییرات نامطلوب اقلیمی طیف وسیعی از حقوق بشر مانند حق غذا، وجود مسکن کافی، حق نسبت به آب و حیات که در سطح جهانی به رسمیت شناخته شده را نیز تحت تأثیر و تهدید مستقیم قرار می‌دهد
ارتباط اثر گلخانه‌ای با گرمایش زمین چیست؟
افزایش میزان گازهای گلخانه‌ای موجود در جو مانند دی‌اکسیدکربن با گرم شدن کره زمین ارتباط مستقیم دارد؛ درواقع افزایش غلظت گازهای گلخانه‌ای به‌صورت کاملاً مؤثر و مستقیم موجب گرمایش کره زمین و افزایش دما می‌شود. طی صد سال اخیر، کره زمین به صورت غیرطبیعی ۰.۵ درجه سانتی‌گراد گرم‌تر شده که این موضوع، موجب نگرانی دانشمندان شده است. دانشمندان معتقدند که فعالیت‌های مختلفی ازجمله صنعتی و کشاورزی در ایجاد این مشکل اهمیت بسیاری دارد و به گرم شدن کره زمین کمک می‌کند؛ آنان عامل اساسی این گرمایش را در ارتباط با تأثیر ایجاد شرایط گلخانه‌ای در جو سیاره می‌دانند.
گرمایش زمین چه پیامدهایی به همراه دارد؟
افزایش دمای سطح زمین موجب تغییر الگوی بارش، ذوب یخچال‌های طبیعی، افزایش سطح آب دریاهای آزاد و کاهش سطح آب دریاچه‌ها می‌شود؛ علاوه بر آن گرمایش زمین تأثیرات وسیعی در زندگی گیاهان، حیات وحش و انسان‌ها می‌گذارد.
نظر شما