به گزارش خبرنگار ایمنا، مسمومیت غذایی در کودکان یکی از اتفاقاتی است که امکان دارد برای هر کودکی و در هر سنی رخ بدهد. ممکن است از طریق خوردن یا نوشیدن غذایی آلوده به باکتری یا از طریق ویروسی که در دست‌های آلوده وجود دارند، معده یا روده تحریک شود. اگر کودک دچار مسمومیت غذایی بشود، علائم آن احتمالاً دو تا ۴۸ ساعت پس از خوردن غذای مسموم ظاهر می‌شود و معمولاً یک یا دو روز طول می‌کشد، اما در موارد شدید ممکن است یک هفته یا بیشتر هم ادامه پیدا کند.
مهمترین نشانه‌های مسمومیت غذایی در کودکان
داشتن حالت تهوع، درد در ناحیه شکم و سرفه کردن، استفراغ، اسهال، تب، سردرد و ضعف کلی در بدن از مهمترین نشانه‌های مسمومیت غذایی در کودکان است. در موارد نادر مسمومیت غذایی باعث احساس سرگیجه، تاری دید و یا سوزش در دست هم می‌شود.
دوره زمانی مسمومیت غذایی کودکان
اغلب مسمومیت غذایی کودکان در مدت یک تا پنج روز بهبود پیدا می‌کنند. اما قبل از این‌که کودک را به مدرسه یا مهد بفرستید، با پزشک مشورت کنید. اگر کودک همچنان اسهال دارد، امکان سرایت بیماری وجود دارد. حتی اگر پزشک اجازه شروع فعالیت به کودک داد، همچنان ممکن است کودک به کمی اسهال یا مدفوع شل مبتلا باشد. در مورد کودکان کوچک‌تر، باید مراقب باشید که پوشک آن‌ها مناسب باشد و کودکان بزرگ‌تر مجبور هستند سریع به دستشویی برسند.
علل مسمومیت غذایی در کودکان
مسمومیت غذایی معمولاً به دلیل مصرف غذاهای حیوانی آلوده مانند گوشت، مرغ، تخم مرغ، لبنیات و غذاهای دریایی رخ می‌دهد. با این حال مسمومیت غذایی در برخی موارد نیز ناشی از مصرف میوه‌ها و سبزیجات آلوده است. مواد غذایی ممکن است در حین تولید، برداشت، فرآوری، ذخیره سازی، حمل و نقل یا آماده سازی به میکروب‌ها آلوده شوند.
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
از آنجایی که کودکان دارای سیستم ایمنی ضعیفی هستند در صورت شروع علائم مسمومیت باید بلافاصله با پزشک مشورت کرد. زیرا در صورت تأخیر ممکن است علائم وخیم‌تر شده و به مداخله پزشکی نیاز پیدا کند. بنابراین در صورت مشاهده علائم زیر باید به پزشک مراجعه کرد:
- تنگی نفس
- اسهال خونی
- استفراغ خونی
- افزایش ضربان قلب
- تب ۳۸ درجه سانتیگراد یا بالاتر
- تشنگی شدید، درد عضلانی و لرز
- سرگیجه، تاری دید یا سوزن سوزن شدن بازوها
- عدم توانایی هضم غذا و استفراغ مکرر بیش از ۱۲ ساعت
- ناراحتی شدید شکمی که حتی پس از اجابت مزاج فروکش نمی‌کند.
نحوه تشخیص مسمومیت غذایی در کودکان
در بیشتر موارد، مسمومیت غذایی بر اساس علائم کودک قابل تشخیص است. پزشک ممکن است آزمایش‌های زیر را برای تعیین علت دقیق تجویز کند:
معاینه فیزیکی: پزشک محل درد شکم را بررسی می‌کند، در مورد آخرین غذایی که کودک خورده سوالاتی پرسیده و پارامترهای حیاتی مانند فشار خون و نبض را بررسی می‌کند.
آزمایش خون: می‌تواند به تأیید عفونت یا تشخیص عوارض مانند کم آبی بدن کمک کند.
آزمایش مدفوع: آزمایش مدفوع می‌تواند وجود ویروس، باکتری یا انگل را در بدن نشان دهد. به عنوان مثال، وجود خون در مدفوع نشان دهنده ابتلاء به عفونت باکتریایی و یا انگلی است.
نحوه درمان مسمومیت غذایی
اگر علائم خفیف باشد، مسمومیت غذایی در خانه قابل درمان است. در بیشتر موارد، این وضعیت بدون نیاز به مداخله پزشکی ظرف چند روز بهبود می‌یابد. مسمومیت‌های شدید به درمان‌های زیر نیاز دارد:
جبران مایعات و الکترولیت‌ها: کودک مبتلا به مسمومیت غذایی باید با جایگزینی مایعات و الکترولیت‌های از دست رفته بدن، به خوبی هیدراته شود. آب میوه‌های تازه، سوپ رقیق و آبگوشت برای جایگزینی مایعات از دست رفته بدن مناسب است.
تغییر در رژیم غذایی: کودک در برخی موارد ممکن است اشتهای خود را به طور موقت از دست بدهد. اما با این حال، باید غذاهایی مانند برنج، نان تست و موز را برای تسکین روده به کودک بدهید. همچنین از دادن نوشیدنی‌های کافئین دار به کودک اجتناب کنید زیرا کافئین می‌تواند علائم مسمومیت غذایی را بدتر کرده و مانع بهبودی روده شود. همچنین کودک باید تا حد امکان استراحت کند تا بتواند دوباره انرژی خود را به دست آورد.
آنتی بیوتیک: اگر علائم ادامه یافته یا شدیدتر شد، پزشک برای درمان عفونت، آنتی بیوتیک یا داروهایی را برای کودک شما تجویز می‌کند. در بعضی موارد، ممکن است پزشک توصیه کند که برای رفع اسهال و تقویت هضم غذا در رژیم غذایی کودک از پروبیوتیک ها استفاده شود.
رأی معالجه کودکانی که علائم و عوارض شدیدی دارند، معمولاً بستری در بیمارستان لازم است.
مسمومیت غذایی ویروسی با آنتی بیوتیک قابل درمان نیست و باید منتظر بمانید تا سیستم ایمنی بدن کودک عفونت را از بین ببرد. مراقبت‌های حمایتی از کودک مانند آبرسانی کافی به بدن و استراحت برای بهبودی سریع‌تر ضروری است.
مراقبت در منزل از کودک مبتلا به مسمومیت غذایی:
- مسمومیت غذایی معمولاً طی چند روز به خودی خود از بین می‌رود. برای کمک به فرزندتان می‌توانید اقدامات زیر را به انجام برسانید:
- استراحت کافی: برای محافظت در برابر کمبود آب بهتر است کودک مایعات بنوشد. محلول‌های الکترولیت کارساز هستند، اما کودک باید از نوشیدن محلول‌های کافئین دار اجتناب ورزد.
- برای سهولت تأمین آب بدن بهتر است بهتر است مایعات به صورت، جرعه‌های کوچک و مکرر خورده شود.
- تا زمان قطع اسهال، از مصرف غذاهای جامد و لبنیات خودداری شود.
- داروهای ضد اسهال بدون نسخه پزشک استفاده نگردد. این داروها می‌توانند علائم مسمومیت غذایی را طولانی‌تر کنند.
- هنگامی که اسهال و استفراغ متوقف شد، برای جلوگیری از ناراحتی بیشتر معده، برای چند روز وعده‌های غذایی کوچک، نرم و کم چربی را به کودک داده شود.
- در صورت جدی شدن علائم یا مشاهده مجدد علائم کم آبی بدن، با پزشک کودک خود تماس بگیرید.
چگونه از مسمومیت غذایی در کودکان پیشگیری کنیم؟
بهترین راه برای جلوگیری از مسمومیت غذایی این است که غذای خود را به روش‌های بهداشتی و سالم آماده کنید و از مصرف هر غذایی که به سلامت آن اطمینان ندارید، اجتناب کنید.
برخی غذاها به دلیل روش خاص تولید و آماده‌سازی‌شان، با احتمال بیشتری باعث مسمومیت غذایی می‌شوند. گوشت، ماهی‌ها، تخم‌مرغ و صدف ممکن است حاوی عوامل عفونی باشند که در طول پخت‌وپز از بین می‌روند.
اگر این مواد غذایی به‌شکل خام مصرف شوند، به‌خوبی پخته نشوند یا اگر دست‌ها و سطوح پس از تماس با آن‌ها تمیز نشوند، ممکن است مسمومیت غذایی اتفاق بیفتد.
همیشه قبل از آشپزی کردن یا خوردن غذا دست‌هایتان را بشویید و به کودکتان هم این کار را آموزش دهید. غذایتان را به روش صحیح بسته بندی و نگهداری کنید. گوشت و تخم‌مرغ را کاملاً بپزید. هر چیزی که با مواد غذایی خام تماس پیدا می‌کند، باید قبل از استفاده برای تهیه سایر غذاها ضدعفونی شود. میوه‌ها و سبزیجات را قبل از مصرف به دقت بشویید.
نظر شما