به گزارش خبرنگار ایمنا، مطالعات جدیدی که توسط محققان انجام شده، نشان می‌دهد که تا سال ۲۰۵۰ به دلیل تغییرات آب و هوایی، کمبود آب کشاورزی در بیش از ۸۰ درصد از زمین‌های زراعی جهان افزایش پیدا خواهد کرد.
دانشمندان برای بررسی نیازهای فعلی و آینده آب برای کشاورزی جهانی و پیش‌بینی اینکه آیا سطح آب موجود در دنیا برای کشاورزی کافی است یا خیر، شاخص جدیدی را برای اندازه‌گیری و پیش‌بینی کمبود آب در دو منبع اصلی کشاورزی ایجاد کردند که این دو منبع آبی که از بارش می‌آید (آب سبز) و آب جاری در دریاچه‌ها، رودخانه‌ها یا آب‌های زیرزمینی (آب آبی) هستند.
به گفته محققان، بر اساس داده‌های این شاخص کشاورزی به عنوان بزرگ‌ترین مصرف‌کننده منابع "آب آبی" و "آب سبز"، با چالش‌های بی‌سابقه‌ای مواجه است. در طول قرن گذشته، تقاضا برای آب در سراسر جهان دو برابر بیشتر از جمعیت انسان رشد کرده است که این عامل منجر به کمبود آب و تهدیدات عمده برای امنیت غذایی در همه قاره‌ها شده است.
به نقل از Earth، مقدار "آب سبز" موجود در زمین به دنبال تغییر دما و تغییر الگوهای بارندگی به دلیل گرم شدن کره زمین در حال کاهش است و کشاورزی نیز که روز به روز برای پاسخگویی به نیازهای جمعیت تشدید می‌شود به طور قابل توجهی به این کاهش منابع آبی کمک کرده است.
دانشمندان پیش‌بینی می‌کنند که تغییرات در آب سبز کشاورزی ۱۶ درصد از زمین‌های زراعی جهان را تحت تأثیر قرار خواهد داد که علاوه بر این مقدار با در نظر گرفتن اثرات آب آبی، محققان تخمین زدند که تا سال ۲۰۵۰ کمبود آب کشاورزی در جهان در ۸۴ درصد از زمین‌های زراعی تشدید شود. دانشمندان می‌گویند این شاخص جدید و جامع می‌تواند به کشورها کمک کند تا تهدیدات و علل کمبود آب را بهتر ارزیابی کنند و استراتژی‌هایی برای کاهش تأثیر خشکسالی‌های آینده ایجاد کنند.
بر اساس این گزارش، مالچ‌پاشی که تبخیر از خاک را کاهش می‌دهد، کشاورزی بدون خاک‌ورزی که آب را به نفوذ به زمین تشویق می‌کند، کشاورزی کانتور که در آن کشاورزان به منظور جلوگیری از روان شدن آب و فرسایش خاک، خاک را در زمین‌های شیب‌دار در ردیف‌هایی با ارتفاع یکسان می‌کشند و تنظیم در زمان کاشت به منظور هماهنگی بهتر رشد محصول با تغییرات الگوهای بارندگی برخی از اقداماتی هستند که می‌تواند حفاظت از آب کشاورزی را افزایش دهند.
تخریب زیستگاه اصلی‌ترین تهدید جمعیت یوزپلنگ است
اصغر مبارکی، مشاور معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان محیط‌زیست در رابطه با اصلی‌ترین عوامل تهدید جمعیت یوزپلنگ، اظهار کرد: شرایطی که برای یوزپلنگ ایرانی اتفاق افتاده است، ممکن است برای جمعیت سایر گونه‌ها نیز اتفاق بیافتد. تخریب و تبدیل زیستگاه‌ها از جمله توسعه کشاورزی، راه‌سازی، معدن‌کاوی، برداشت بیش از حد از طعمه‌های یوز، سگ‌های گله و حضور دام در زیستگاه‌ها و تغییر اقلیم از جمله عواملی هستند که کاهش شدید و شرایط فعلی جمعیت یوز ایرانی را رقم زده‌اند.
وی ادامه داد: این شرایط تنها محدود به کشور ما نیست و جمعیت یوزپلنگ ایرانی که در گذشته در سایر کشورها نیز دیده می‌شد، به وسیله همین عوامل از بین رفت و در حال حاضر تعداد انگشت‌شماری از یوز تنها در کشور ما باقی مانده است. تخریب زیستگاه باعث تکه‌تکه شدن زیستگاه یوز و قطع ارتباط جمعیت یوزها، کاهش پویایی جمعیت و قطع ارتباط ژنتیکی یوز می‌شود و اکولوژی و نوع رفتار گونه را عوض می‌کند.
مشاور معاون محیط طبیعی و تنوع‌زیستی سازمان محیط‌زیست تصریح کرد: حفظ همه گونه‌های حیات‌وحش مهم است اما جانورانی به عنوان گونه کلیدی وجود دارند که گوشتخواران نیز شامل این گونه‌های کلیدی هستند. وجود این گونه‌ها در اکوسیستم باعث می‌شود که ساختار آن اکوسیستم حفظ شود و سایر جانوران نیز از وجود آنها بهره ببرند. لذا به این دلیل است که برای حفظ این گونه‌ها بیشتر از سایرین تلاش می‌شود.
مبارکی در رابطه با گونه‌های کلیدی کشور توضیح داد: به عنوان مثال یوزپلنگ، پلنگ، خرس قهوه‌ای، گرگ، تمساح مردابی، کوسه و میش مرغ از جمله گونه‌های کلیدی کشور هستند که متأسفانه جمعیت بیشتر آنها در معرض تهدید است. اتحادیه جهانی حفاظت از حیات‌وحش (IUCN) لیست جانوران در خطر انقراض را مشخص کرده که ما باید با توجه به دسته‌بندی دستورالعمل این سازمان نجات گونه‌ها را در اولویت قرار دهیم.
وی افزود: فعالیت‌های انسانی در رابطه با آبزیان آسیب شدیدی به جمعیت این گونه‌ها زده است و ماهیان خاویاری و کوسه ماهیان بیش از سایرین از این برداشت آسیب دیده‌اند و در حال حاضر امیدی به بقای جمعیت این گونه‌ها وجود ندارد، متأسفانه به دلیل همین برداشت‌ها کشور ما ۲۰ سال است که سهمیه صادرات ماهیان خاویاری را ندارد.
آزادسازی پهنه‌های معدنی در مناطق چهارگانه محیط‌زیست غیرقانونی است
رضا اقتدار مدیرکل دفتر زیستگاه‌ها و امور مناطق سازمان حفاظت محیط‌زیست، در واکنش به اظهاراتی در خصوص انجام فعالیت‌های اکتشافی معادن در پارک ملی و پناهگاه حیات‌وحش توران، گفت: ما در مجموعه توران شامل منطقه حفاظت شده، پناهگاه حیات‌وحش و پارک ملی توران برای اکتشاف و بهره‌برداری از هیچ معدن جدیدی مجوز صادر نکرده‌ایم و تاکنون استعلامی هم از ما صورت نگرفته است، معادنی که در منطقه توران فعال هستند، معادنی هستند که از گذشته در حال کار بوده‌اند.
مدیرکل دفتر زیستگاه‌ها و امور مناطق سازمان حفاظت محیط‌زیست، تصریح کرد: سازمان حفاظت محیط‌زیست برای پیشگیری از صدور هرگونه مجوز جدید معدنی در حدود مناطق چهارگانه محیط‌زیست در سراسر کشور، نقشه و فایل رقومی این مناطق را طی مکاتبات متعدد به وزارت صنعت، معدن و تجارت فرستاده است تا این لایه‌های رقومی را بر روی سیستم کاداستر وزارتخانه بارگذاری کنند. این بدین معناست که اگر کسی بخواهد روی محدوده‌های معدنی، عملیات ثبت انجام دهد، این کار در حدود مناطق چهارگانه امکان‌پذیر نیست.
اقتدار خاطرنشان کرد: اخیراً اطلاع پیدا کردیم که پهنه‌های معدنی که عموماً در اختیار سازمان زمین‌شناسی یا ایمیدرو هست، در بیست‌وششم ماه جاری آزادسازی خواهند شد تا متقاضیان نسبت به ثبت آنها و طی فرآیند قانونی اقدام نمایند.
وی ادامه داد: بر این اساس، ما یک مکاتبه فوری با امضای آقای دکتر اکبری؛ معاون محیط‌زیست طبیعی و تنوع‌زیستی سازمان حفاظت محیط‌زیست با معاونت معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت انجام دادیم و رونوشت آن را برای دستگاه‌های نظارتی هم ارسال کردیم. در این نامه تصریح شده است که فایل رقومی مناطق چهارگانه در آزادسازی پهنه‌ها مدنظر قرار بگیرد، یعنی اگر آزادسازی در محدوده مناطق چهارگانه انجام شود، غیرقانونی است.
مدیرکل دفتر زیستگاه‌ها و امور مناطق سازمان حفاظت محیط‌زیست با بیان اینکه این نامه در حقیقت پاسخ به استعلام ماده ۲۴ قانون معادن هم هست، گفت: بر اساس بند چ ماده ۲۴ قانون معادن، وزارت صنعت برای صدور مجوز اکتشاف جدید معدنی مکلف به استعلام از سازمان حفاظت محیط‌زیست در حدود مناطق چهارگانه است. به عبارت دیگر، اگر به فرض آزادسازی هم انجام شود، موظف به استعلام از ما هستند و حتماً با آن مخالفت خواهیم کرد.
اقتدار تصریح کرد: در گذشته نیز از این دست موارد در کشور وجود داشته است که خوشبختانه با درایت مجموعه معاونت طبیعی و تنوع زیستی سازمان و همکاران ما در دفتر زیستگاه‌ها، هیچ اتفاقی نیفتاده است و در این مورد هم مشکلی پیش نخواهد آمد.
حیات‌وحش را قربانی ارضای نیاز روحی شکارچیان نکنیم
فرزاد علیزاده فعال محیط‌زیست در رابطه با ادعای کنترل جمعیت حیات‌وحش از طریق قرق‌های شکار، اظهار کرد: بحث قرق‌های شکار و مفهوم شکار پایدار در کشور ما یک عبارت اختراعی است که با روی کار آمدن خانم ابتکار و همراهی مؤسسه میراث پارسیان ابداً شد. در آن زمان معاونت طبیعی سازمان به عنوان یکی از طرفداران قرق‌های اختصاصی این موضوع را مطرح کردند و راه‌اندازی این قرق‌ها را جزو موفقیت‌های خود می‌دانستند.
وی ادامه داد: مگر جمعیت حیات‌وحش ما و شرایط زیستگاه‌های ما مانند کشورهای اروپایی است که این افراد موضوع شکار پایدار را به تقلید از اروپاییان مطرح می‌کنند؟ حتی بسیاری از این کشورها نیز امروزه به این نتیجه رسیده‌اند که باید کشتار حیوانات و کسب درآمد از این کار را متوقف کنیم، چرا که امروز تغییرات اقلیمی شرایطی را پیش آورده که حیات‌وحش روزبه‌روز به انقراض نزدیک‌تر می‌شود و نباید با ترویج شکار این روند را تسریع کنیم.
این فعال حقوق حیوانات افزود: جدا از مقوله شکار، در حال حاضر جمعیت حیات‌وحش ما به دلیل تخریب زیستگاه به دنبال افزایش کشاورزی، توسعه شهرها و همچنین خشکسالی و تغییرات اقلیمی به شدت کاهش یافته است. متأسفانه به راحتی در مناطق حفاظت شده سازمان محیط‌زیست مجوز معدن صادر می‌شود و توسعه بی‌ضابطه صورت می‌گیرد؛ به عنوان مثال در کرکس‌کوه ۶۹ مجوز معدن صادر شده که ۲۲ تا از این معادن در قلب منطقه حفاظت شده کرکس کوه است که در آن منطقه پلنگ، گرگ، عقاب و … زیست می‌کنند.
علیزاده گفت: متأسفانه به جای اینکه مسائلی از جمله حفظ حریم زیستگاه، عدم تعارض به پناهگاه حیات‌وحش و … را از کشورهای پیشرفته الگوبرداری کنیم، تنها شکار پایدار را تقلید می‌کنیم و این تقلید در شرایطی است که اندازه زیستگاه، جمعیت حیات‌وحش، میزان بارش و اثر تغییرات اقلیمی در کشور ما کاملاً متفاوت از کشورهای اروپایی و آفریقایی است.
وی با اشاره به بیانات مقام معظم رهبری در رابطه با ممنوعیت شکار مگر برای تأمین نیاز غذایی، گفت: مسئله شکار از دیرباز مورد توجه علما بوده است و بسیاری از مراجع نیز تأکید کرده‌اند که شکار فقط برای امرار معاش مجاز است و این در حالی است که شکاری که در کشور داریم تنها به قصد تفریح شکارچیان است. سخنان اخیر مقام معظم رهبری نیز تأکیدی بر موضوع ممنوعیت صدور پروانه شکار است.
فعال محیط‌زیست و حقوق حیوانات تصریح کرد: در حال حاضر پروانه‌های شکار به یک مبلغ جزئی فروخته می‌شود و پروانه‌های شکار که انحصار آنها در کشور در دست چند نفر خاص است، در جشنوراه‌های خارجی به قیمت‌های گزاف بین ۲۰ تا ۴۰ هزار یورو فروخته می‌شود در صورتی که این پروانه در ایران نهایتاً به قیمت یک تا سه هزار دلار خریداری شده است.
وی ادامه داد: اگر این پروانه‌ها برای شکار در قرق‌های اختصاصی باشد، سازمان محیط‌زیست به هیچ عنوان ذی‌نفع نیست و از آن مبلغ یک تا سه هزار دلار، یک‌سوم به خزانه دولت می‌رود و مابقی به قرق‌داران می‌رسد. اگر پروانه شکار برای مناطق چهارگانه باشد، مبلغ پروانه به صندوق ملی محیط‌زیست می‌رود.
علیزاده در رابطه صدور پروانه شکار برای شکارچیان خارجی گفت: صدور پروانه شکار برای خارجی‌ها باعث جریح‌تر شدن شکارچیان داخلی می‌شود و شکارچی داخلی که این تبعیض واضح را می‌بیند دست به شکار غیرقانونی می‌زند. درد ما اینجاست که محیط‌بانان ما که وظیفه ذاتی آنها حفاظت و دفاع از حیات وحش کشور است، باید برای شکار همین حیات‌وحش با شکارچیان همراهی کنند و آنها را به زیستگاه یا آبشخور حیات‌وحش ببرد.
وی ادامه داد: شکارچی داخلی نیز برای یک شکار ساده باید هزینه پروانه، اسلحه، فشنگ و خودرویی که با آن به منطقه می‌رود و سایر تجهیزات مورد نیاز را بپردازد که همه این‌ها نشان می‌دهد بسیاری از این افراد، افراد متمول هستند و شکار آنها تنها به قصد لذت است و نه برای تأمین غذا یا امرار معاش.
علیزاده در رابطه با پایمال شدن حقوق حیوانات در مقوله شکار گفت: اصل این قضیه که عده‌ای برای تفریح دست به کشتار و ریختن خون حیوانات می‌زنند، عملی ضد انسانی و در تضاد با حقوق حیونات است. در روانشناسی اختلالی به نام زوسادیسم (Zoosadism) وجود دارد که نشان می‌دهد بسیاری از افرادی که دست به کودک‌آزاری، قتل‌های زنجیره‌ای دگرآزاری و… زده‌اند، افرادی هستند که در کودکی مرتکب مواردی از حیوان‌آزاری شده‌اند و از این کار لذت برده‌اند.
وی خاطرنشان کرد: ما نباید برای ارضای غریزه شکارچیان و مبتلایان به Zoosadism که عده قلیلی هم هستند، حیات وحش کشور را بکشیم و پروانه شکار صادر کنیم. صدور پروانه شکار چه داخلی باشد و چه خارجی حداقل در شرایط کشور ما خارج از بحث است و از نظر علمی، دینی، انسانی و رعایت حقوق حیوانات، مردود است.
به‌خاطر پرنده‌ها شبها نور چراغ را کم کنید!
با توجه به نزدیکی روز "جهانی پرندگان مهاجر" در دومین شنبه ماه می میلادی که مصادف با ۲۴ اردیبهشت سال جاری است و به‌منظور افزایش توجه جهانی به مقوله پرندگان مهاجر و اهمیت آن، توافقنامه پرندگان مهاجر آبزی آفریقا، اوراسیا از سال ۲۰۰۶ میلادی اقدام به برگزاری روز "جهانی پرندگان مهاجر" می‌کند.
در هر سال شعار روی هدف و عنوان به‌خصوصی متمرکز می‌شود و امسال روز جهانی پرندگان مهاجر با شعار "به‌خاطر پرنده‌ها شبها نور چراغ‌ها را کم کنید" برگزار می‌شود.
میزان نورهای مصنوعی در جهان هرساله بیشتر می‌شود به‌طوری که هرساله میزان افزایش سالانه حداقل دو درصد برآورد شده است. نورهای مصنوعی بر بسیاری از پرندگان اثر منفی دارند و از آنجا که سبب اختلال در جهت‌یابی درست پرندگان مهاجر به‌هنگام پرواز شبانه می‌شوند تهدیدی مهم برای آنها محسوب می‌شوند،
به همین دلیل است که در سال جاری کمپین "روز جهانی پرندگان مهاجر" قصد دارد با شعاری کوتاه توجه جامعه را به این نکته معطوف کند تا با کاهش استفاده غیرضروری از نورهای مصنوعی در طول شب از نتایج منفی آن بر پرندگان بکاهیم.
ادعای جدید درباره علت تلف شدن توله یوزپلنگ
روز یکشنبه یازدهم اردیبهشت ماه، رئیس سازمان محیط‌زیست از به دنیا آمدن سه توله یوزپلنگ ایرانی در مرکز تکثیر یوزپلنگ ایرانی در پارک ملی توران خبر داد اما متأسفانه پس از گذشت سه روز از تولد توله‌ها، خبر تلف شدن یکی از آنها کام مردم ایران را تلخ کرد. با وجود اینکه دامپزشک یوزپلنگ‌ها علت تلف شدن توله یوز را ناهنجاری مادرزادی ریه سمت چپ و چسبندگی ریه اعلام کرده بود، عده‌ای از دامپزشکان و متخصصان حیات‌وحش ادعا کردند که تلف شدن توله یوزپلنگ به علت سهل‌انگاری تیم مراقبت یوزها بوده است.
علی‌اصغر خانی، نماینده مردم شاهرود و میامی در مجلس شورای اسلامی، در واکنش به تلف شدن یک قلاده توله یوزپلنگ و رویدادهای اخیر پارک ملی توران شاهرود، اظهار کرد: دلیل تلف شدن یک قلاده از توله یوزها مشخص نیست ولی طبق اطلاعات سازمان محیط‌زیست، توله یوز کالبدشکافی شده و دلیل تلف شدن آن یک مشکل مادرزادی گزارش شده است در حالی که برخی گزارش‌های رسیده به ما حاکی از نارس بودن توله‌ها به علت زایمان زودهنگام یوزپلنگ مادر است.
وی با اشاره به تعجیل و تشخیص اشتباه در نر و مادگی فرزندان یوز، تصریح کرد: چه انتظاری از تیم پزشکی سازمان حفاظت محیط‌زیست می‌توان داشت درحالی که در تشخیص جنسیت توله‌ها، آن‌هم پس از چند روز اشتباه فاحشی کردند.
نماینده مردم شاهرود و میامی در مجلس شورای اسلامی با اشاره به روش زادآوری یوزپلنگ پارک ملی توران شاهرود، این منطقه را مستعد تکثیر حیوانات نادر برشمرد و گفت: زیستگاه ملی و ذخیره‌گاه خارتوران شاهرود در دنیا بی‌نظیر است و تنوع جانوری آن، وظایف متولیان و سازمان حفاظت از محیط‌زیست را در حفظ و حراست از این زیستگاه دو چندان می‌کند اما در کمال تأسف شاهد اقدامات بدون مطالعه و بدون پشتوانه‌ای هستیم که نتیجه‌های نامطلوب آن را به وضوح می‌توان لمس کرد.
خانی یکی دیگر از دغدغه‌های موجود در خصوص توله یوزپلنگ‌های توران را، عدم پذیرش آنها توسط یوز مادر خواند و اظهار کرد: انتظار می‌رفت تا دامپزشکان مجرب حاضر در توران شاهرود از قبل برای این معضل چاره‌اندیشی می‌کردند.
نماینده مردم شاهرود و میامی در مجلس شورای اسلامی با تقبیح هرگونه آزمایش بدون مطالعه بر روی گونه‌های جانوری نادر و درخطر انقراض گفت: اگر رویه سازمان حفاظت محیط‌زیست، آزمون و خطا بر روی جانداران نادر است، اجازه نخواهیم داد تا با اشتباهات خود به گونه‌های در خطر انقراض منطقه حفاظت شده ما آسیب وارد کند.
نظر شما