به گزارش خبرنگار ایمنا، پس از دو سال خانه‌نشینی کرونا، زنگ مدرسه سر ساعت همیشگی هفت‌ونیم صبح به صدا درمی‌آید. در نخستین دقایق روز، دیدن دانش‌آموزانی که تکی، گروهی یا همراه پدر و مادرشان پای پیاده، با خودرو، موتورسیکلت یا حتی دوچرخه در کوچه و پیاده‌رو خیابان‌ها در جنب و جوش هستند، منظره زیبایی در شهر ساخته است.
جدا از شینطنت‌های خطرناک، چهره‌های خواب‌آلوده و رفت‌وآمدهای سهل‌انگارانه در کوچه و خیابان، حس مشترکی است که در چهره همه کودکان و نوجوانان راهی مدرسه می‌توان دید و این شوق بیرون آمدن از لاک آموزش مجازی و نشاط بازگشت به ضرباهنگ عادی زندگی است که به دور از تعطیلی، قرنطینه و هشدارهای گاه و بیگاهی که در مدت دو سال پشت سرهم، بیرون آمدن از خانه را دشوار می‌کرد.
بازگشت به ضرباهنگ عادی زندگی
ستاره و درسا، دو دانش‌آموز کلاس هشتمی که در یکی از مدارس شرق اصفهان تحصیل می‌کنند. وقتی درباره حس و حال بازگشت به مدرسه از آنها می‌پرسم با خنده می‌گویند: خوشحالیم، بالاخره هرچه باشد مدرسه کجا و درس خواندن در خانه کجا! درسا ادامه می‌دهد: مدرسه ما هیئت امنایی است و از اواخر آبان‌ماه گروه‌بندی شده بودیم و مدرسه می‌آمدیم اما هم ساعت کلاس‌های مجازی خیلی فشرده و کوتاه بود، هم حالا که هر روز مدرسه می‌آییم، ساعت ۱۲ و ربع تعطیل می‌شویم و زنگ‌ها کوتاه است. با بچه‌های کلاس که صحبت می‌کنم آنها هم می‌گویند که مثل من خیلی از مطالب مهم پارسال و گاهی امسال را درست یاد نگرفته‌اند و وقتی هم برای جبرانش نداریم.
ترافیک آن قدر سنگین است که نیم ساعت طول می‌کشد تا به یک دبستان دیگر در مرکز شهر برسم. زنگ کلاس خورده و از هیاهوی دانش‌آموزان خبری نیست. کنجکاوی درباره رعایت پروتکل‌های بهداشتی در کلاس‌های درس سی چهل نفره، مرا به حیاط مدرسه می‌کشاند. مراسم صبحگاه به پایان رسیده است و کسی در حیاط، راهروها و حتی دفتر مدرسه به چشم نمی‌خورد، اما صدای دانش‌آموزانی که با صدای بلند جمله معلم را تکرار می‌کنند، سکوت مدرسه را می‌شکند؛ انگار نه انگار که تا همین دو هفته پیش به جز سکوت صدایی در گوش مدرسه نمی‌پیچید.
چند دقیقه به انتظار می‌ایستم تا معاون مدرسه به دفتر برگردد. از او درباره رعایت پروتکل‌ها و نگرانی والدینی می‌پرسم که نگران کرونا و کلاس‌های پرجمعیت هستند؛ همین طور که به سوی در مدرسه همراهم می‌شود، پاسخ می‌دهد: در کلاس‌ها باز است و همه دانش‌آموزان ماسک دارند کلاس که تهویه داشته باشد هیچ مشکلی پیش نمی‌آید.
دغدغه والدین از سلامت و عقب ماندگی تحصیلی فرزندان
گرچه دیدار دانش‌آموزان با مدرسه و معلم و همشاگردی‌ها پشت ماسک‌های احتیاط تازه می‌شود اما از حرف و حدیث‌هایی که بین والدین رد و بدل می‌شود می‌توان کمرنگ شدن دلهره دو هفته قبل و روزهای نخست بازگشایی مدارس را دید. در میان جمع کوچکی از مادرانی که پس از بدرقه فرزندان خود، همچنان پشت در مدرسه ایستاده‌اند و گرم گفت‌وگو هستند، داغ‌ترین موضوع سلامت بچه‌ها و عقب‌ماندگی‌های تحصیلی آنهاست.
مادر امیرحسین کلاس سومی که از بیشتر بخش سال تحصیلی یعنی از اول مهر تا پایان اسفندماه را در کلاس‌های مجازی گذرانده است، می‌گوید: این دو سال خیلی به ما سخت گذشت، از همه سخت‌تر نشاندن پسرم پای زنگ‌های پشت سر هم کلاس مجازی بود، ساعت اول که می‌گذشت خسته می‌شد و دیگر زیربار گوش دادن به توضیحات معلم یا نوشتن تکلیف کلاسی نمی‌رفت، هر چه‌قدر تشویق و نصیحت کردم فایده‌ای نداشت و تصمیم گرفتم با شرایط کنار بیایم تا مدرسه باز شود اما این دو هفته که مدرسه، برگه آزمون‌های دوره‌ای که به خانه می‌آورد پر از اشکال و بی‌دقتی است.
مادر عرشیای ۹ ساله هم بیشترین آسیب آموزش مجازی را برای دانش‌آموزان کلاس اول و دومی می‌داند و می‌گوید: سال اول برای یادگرفتن حروف الفبا و خواندن و نوشتن در خانه خیلی اذیت شدیم برای همین امسال دنبال یک مدرسه کم جمعیت گشتیم تا حال و هوای درس و مدرسه از سر پسرم نیفتد اما پسر من که همیشه خیلی کم پیش می‌آمد سرما بخورد، امسال یک روز در میان بیمار بود و بیشتر مجبور شد در خانه بماند، اطرافیان می‌گویند بخاطر احتیاط زیاد ما برای رفت‌وآمد با اقوام و آشنایان، سیستم ایمنی بدنش ضعیف شده است، حتی این دو هفته که کلاس‌ها حضوری شده پسرم چند بار به‌خاطر حساسیت شدید و مصرف دارو، غیبت کرده است.
سرگردانی میان آموزش حضور و مجازی
نیم ساعتی به ظهر و زنگ پایان مدرسه مانده است اما از حیاط یکی دیگر از مدارس، سر و صدای دانش‌آموزانی به گوش می‌رسد که در حال ورزش و بازی هستند، در میان مادرانی که پشت در حیاط به انتظار تعطیلی مدرسه ایستاده‌اند، بحث امتحانات حضوری داغ است، مادر ملیسای ۱۲ ساله از سخت‌گیری‌های بیش از اندازه برخی مدارس غیردولتی انتقاد می‌کند، می‌گوید: پارسال آنقدر حجم کلاس‌های تقویتی و کتاب‌های تمرین و تکراری که برای دخترم خریداری کردم زیاد بود که امسال تصمیم گرفتم در یک مدرسه دولتی ثبت‌نام کنم، به نظرم اگر کسی اهل درس خواندن باشد نیازی به فشار و سخت‌گیری نیست تازه این کارها بچه را از درس دلزده می‌کند. در همین زمان زنگ مدرسه به صدا در می‌آید و دانش‌آموزان از در حیاط مدرسه بیرون می‌آیند و همراه والدین راهی خانه می‌شوند.
مدتی طول می‌کشد تا به یکی از دبیرستان‌های پسرانه منطقه برسم، پیاده‌رو خلوت‌تر شده و دانش‌آموزانی هم در مسیر دیده می‌شوند که قدم زنان در حال بازگشت به خانه هستند. از نظر کیاشا و ماهان که خوراکی به دست از سوپرمارکت خارج می‌شوند سوال اصلی اینجاست که چرا از اول سال تابه‌حال کلاس و درس‌ها مجازی بوده و حالا قرار است امتحانات حضوری باشد؟ آنها معتقدند ارتباط زنده معلم با دانش‌آموز در شبکه شاد تنها برای توضیح درس‌ها کافی بود و فرصتی برای تمرین و رفع اشکال وجود نداشت بنابراین حالا معلمان به جای تمام کردن فصل‌های باقی مانده از کتاب باید به فکر رفع اشکال و تدریس فصل‌های سخت کتاب‌ها باشند.
ایمنی مدارس با تهویه و استفاده از ماسک
آذرکیوان امیرپور؛ معاون تربیت بدنی و سلامت اداره کل آموزش و پرورش استان اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، اظهار می‌کند: از چهاردهم فروردین‌ماه که مدارس باز شده است پروتکل‌های بهداشتی شامل استفاده از ماسک و تهویه هوا در مدارس رعایت می‌شود زیرا دانش‌آموزان استفاده از ماسک را جدی گرفته‌اند و گرم شدن هوا نیز امکان باز گذاشتن در کلاس و برقراری تهویه هوا را فراهم کرده است و به همین دلیل مشکلی از بابت شیوع کرونا نداشته‌ایم.
وی با اشاره به هشدار مرکز بهداشت استان درباره احتمال شیوع سرخک در مدارس، می‌افزاید: بر اساس دستورالعملی که به مدارس ابلاغ شده است باید کارت واکسن دانش‌آموزان کنترل شود تا در صورت ناقص بودن، به واحدهای بهداشتی فرستاده شوند همچنین تمام دانش‌آموزان غیرایرانی و اتباع نیز برای انجام واکسیناسیون به واحدهای بهداشت ارجاع داده می‌شوند.
معاون تربیت بدنی و سلامت آموزش و پرورش استان اصفهان ابلاغ این دستورالعمل به نواحی و مناطق آموزش و پرورش را گامی برای توجه و ایجاد دغدغه در بین مدیران برای نظارت بر سلامت دانش‌آموزان می‌داند و می‌گوید: چون همه بچه‌های ایرانی واکسینه می‌شوند مشکلی از بابت شیوع سرخک نداریم اما باز هم مراقب بود که مشکل خاصی پیش نیاید.
پوشش ۹۴ درصدی واکسیناسیون در مقطع متوسطه
امیرپور، درباره پوشش پایین واکسیناسیون در گروه سنی پنج تا ۱۲ سال، تصریح می‌کند: از نظر واکسیناسیون مانعی نداریم زیرا بیش از ۹۴ درصد دانش‌آموزان متوسطه واکسن را دریافت کردند، در مقطع ابتدایی نیز تا قبل از بازگشایی مدارس پوشش پایین بود اما بازگشایی مدارس باعث شد خانواده‌ها بیشتر برای انجام واکسیناسیون اقدام کنند و با دیدن واکسینه شدن بسیاری از دانش‌آموزان دیگر، نگرانی کمتر شد و واکسیناسیون شدت بیشتری گرفت.
وی اظهار امیدواری می‌کند واکسیناسیون گروه‌های سنی پایین‌تر نیز با کمترین مشکل انجام شود و تاکید می‌کند: از نظر رعایت پروتکل‌ها در مدارس، می‌توان گفت که سر کلاس‌ها مشکلی وجود ندارد زیرا معلم سر کلاس حاضر است و به استفاده از ماسک در بین دانش‌آموزان نظارت می‌کند، بحث اصلی درباره رعایت موارد بهداشتی در حیاط مدرسه و زنگ‌های تفریح است چراکه گاهی بچه‌ها به واسطه شیطنت، دویدن یا خوردن تغذیه، ماسک را برمی‌دارند البته در فضای باز مدرسه نیز تاکید شده که از ماسک استفاده شود اما نمی‌توان بچه‌ها را صددرصد ملزم کنیم که در هنگام زنگ تفریح نیز ماسک را برندارند.
معاون تربیت بدنی و سلامت آموزش و پرورش استان حضور معاون و ناظم مدارس همراه دانش‌آموزان در حیاط مدرسه را برای نظارت بر استفاده از ماسک مؤثر می‌داند و می‌گوید: جای نگرانی از بابت جمعیت کلاس وجود ندارد زیرا کار اشتباهی که از زمان آغاز اپیدمی در کشور ما انجام شد این بود که برخلاف تمام دنیا، نخستین جایی که تعطیل و آخرین جایی که باز شد، مدارس بود و در صورتی که محدودیت و ممنوعیت حضور دانش‌آموزان در مدارس یک تا نهایت چهار ماه بود اما در ایران دقیقاً دو سال یعنی از اوایل اسفند ۹۸ تا فروردین ۱۴۰۱ تعطیل بود با اینکه تمام دنیا این شرایط را سپری کردند.
وی با اشاره به اینکه در مدت دو هفته بازگشایی، هیچ موردی از شیوع کرونا در مدارس گزارش نشده است، ادامه می‌دهد: زنگ پایان کلاس نیز کمتر شده و در مقطع ابتدایی تا ۱۲ و متوسطه ۱۲ و ربع یا ۴۵ دقیقه بسته به تعداد زنگ‌ها متفاوت است دلیل کاهش ساعات مدارس نیز این است که بچه‌ها کمتر در کلاس باشند و استفاده از ماسک آنها را اذیت نکند.
برای عقب‌ماندگی‌های تحصیلی برنامه داریم
لیلاسادات ابطحی؛ معاون آموزش ابتدایی اداره کل آموزش و پرورش استان اصفهان نیز با اشاره به ابلاغ دستورالعمل برگزاری امتحانات پایان سال مدارس به زودی اظهار می‌کند: هنوز چیزی به دست ما نرسیده است اما والدین اطمینان داشته باشند که برای عقب‌ماندگی تحصیلی دانش‌آموزان برنامه جبران و تثبیت یادگیری را در تابستان ادامه خواهیم داد، در یک ماه باقی مانده از آموزش حضوری هم تمام همت ما این است که عقب‌ماندگی بچه‌ها رصد و جبران شود.
وی با اشاره به انجام نوبت اول رصد دانش‌آموزان، تاکید می‌کند: در یک ماه آینده تمام خدمات ممکن برای دانش‌آموزانی که نیازمند تلاش هستند، فراهم می‌شود اما برای کودکانی که این ضعف تحصیلی تا پایان سال جبران نشود، همچنان برنامه جبران و تثبیت یادگیری ادامه می‌یابد.
معاون آموزش ابتدایی اداره کل آموزش و پرورش استان اصفهان درباره میزان عقب‌ماندگی تحصیلی در بین دانش‌آموزان، می‌گوید: ممکن است برخی بچه‌ها این حس را داشته باشند اما آمار نشان‌دهنده چنین شرایطی نیست، بعد از نوبت اول رصد و پایش تحصیلی برای وضعیت همه دانش‌آموزان، پایگاه‌های رشد به شکل زودهنگام فعال شدند و در هر مدرسه یک پایگاه مستقر است و به وظایف خود رسیدگی می‌کند.
آموزش حضوری با مجازی قابل مقایسه نیست
وی با تاکید بر اینکه آموزش حضوری با غیرحضوری قابل مقایسه نیست، خاطرنشان می‌کند: نوع آموزش در حوزه ابتدایی به شکل فرایندی است یعنی وقتی بچه‌ها در کنار معلم قرار می‌گیرند، خیلی خوب مطالب را یاد می‌گیرند همچنین معلم می‌تواند وضعیت آموزشی آنها را پیگیری کند به همین دلیل است که به خصوص در آموزش ابتدایی، آموزش به شکل حضوری جوابگو خواهد بود نه به شکل غیرحضوری، این موضوع را می‌پذیریم اما این طور نیست که تعداد زیادی از دانش‌آموزان به همین دلیل دچار مشکل شده باشند.
ابطحی با اشاره به اینکه پیش از اپیدمی کرونا نیز تعدادی از بچه‌ها در مقطع ابتدایی به کفایت تحصیلی نمی‌رسیدند، می‌افزاید: برخی افراد نیاز دارند که زمان بیشتری برایشان صرف شود تا به حد کفایت آموزشی برسند، با پیش‌بینی همین موضوع و کرونا بود که پایگاه‌های رشد به شکل زودهنگام فعال شد و همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دهند تا براساس همین رصد، با دانش‌آموزانی که کفایت آموزشی دارند تا نیمه خرداد خداحافظی کنیم و زمان باقی مانده را به دانش‌آموزانی اختصاص دهیم که ضعف آموزشی دارند.
وی از ادامه فعالیت پایگاه‌های رشد تا شروع سال تحصیلی آینده یعنی اواخر شهریورماه خبر می‌دهد و می‌گوید: از همکاری گروه‌های جهادی و معلمان بدون مرز نیز برای جبران ضعف برخی دانش‌آموزان تا پایان تابستان استفاده خواهد شد.
معلمان تمام کتاب را تدریس کردند
معاون آموزش ابتدایی اداره کل آموزش و پرورش استان اصفهان درباره دانش‌آموزان دچار ضعف آموزشی، تصریح می‌کند: طبیعی است که به دلیل شرایط کرونا، این آمار از میانگین قبلی بیشتر شود اما نه به این معنا که آمار برای ما غیرقابل جبران باشد، این رصد بیشتر در پایه‌های اول و دوم و برای بچه‌های گذر از دوره ابتدایی یعنی پایه ششم انجام شد چون هدف این است که دانش‌آموزان ششمی با کفایت وارد متوسطه شوند و کلاس اول و دومی‌ها نیز سال‌های آغازین مقطع ابتدایی را با قدرت پشت سر بگذرانند بنابراین جبران ضعف یادگیری در این سه پایه اهمیت بیشتری دارد.
وی در واکنش به درخواست برخی دانش‌آموزان برای کاهش تعداد فصل‌های کتاب‌های درسی، اعلام کرد: حتی در ایام کرونا نیز حوزه پژوهش وزارت آموزش و پرورش محتوای کتاب‌ها را رصد کرد و هیچ کتابی نیست که نیاز به حذف یا کنارگذاشتن فصل‌های آن وجود داشته باشد، ممکن است معلمان بیشتر به مفاهیم کلیدی بپردازند اما این به آن معنا نیست که قسمتی از کتاب حذف شده باشد، معلمان تاکنون تمام کتاب را تدریس کردند، مطالبی که زنجیروار به مفاهیم بعدی متصل خواهد شد، اهمیت ویژه‌ای دارد و معلمان سعی می‌کنند که آموزش در این بخش کتاب‌ها به دلیل پیوستگی که بین پایه‌ها و سطوح مختلف تحصیلی است، غنی‌تر و قوی‌تر باشد.
همه آزمون و پایش‌ها حضوری است
ابطحی با تاکید بر توقف هرگونه آموزش یا رصد دانش‌آموزان به شکل مجازی، اظهار می‌کند: در حوزه ابتدایی حتماً باید رصدها به شکل حضوری باشد زیرا آموزش و یادگیری در این مقطع به گونه فرایندی است و معلم نیز باید براساس مشاهده خود درباره یادگیری دانش‌آموز نظر دهد و این مشاهده نیز به شکل حضوری انجام می‌شود.
وی ارزشیابی کیفی و توصیفی با انجام انواع گوناگون آزمون‌ها، آزمونک‌ها و ارزشیابی‌های عملکردی، حتی بازبینی تکالیف و پرکردن چک لیست در کلاس درس را از مهم‌ترین ابزارهای رصد دانش‌آموزان معرفی می‌کند و می‌گوید: با ابلاغ دستورالعمل ستاد ملی کرونا و وزیر آموزش و پرورش از چهاردهم فروردین‌ماه تمام همت ما بر آموزش حضوری است زیرا آموزش در شرایط کنونی تنها به شکل حضوری مجازی است البته شبکه شاد برای آموزش و پرورش، دستاوردی است که آن را از دست نخواهد داد و اگر معلمی بخواهد از این فضای مکمل برای آموزش بیشتر از آنچه در کلاس درس ارائه داده استفاده کند، این ظرفیت وجود دارد اما نباید شائبه ایجاد کند که پاسخ دادن در فضای مجازی می‌تواند جایگزین حضور دانش‌آموز در مدرسه باشد.
هیچ جا مثل مدرسه و هیچ‌کس مثل معلم نیست
معاون آموزش ابتدایی اداره کل آموزش و پرورش استان اصفهان از خانواده‌هایی که در شرایط کرونا در کنار نظام تعلیم و تربیت برای آموزش فرزندان‌شان قرار گرفتند، قدردانی می‌کند و می‌افزاید: بیشتر پدر و مادر یا خواهر و بردارها در دورانی که بچه‌ها در خانه بودند، شریکان ارزشمند آموزش و پرورش بودند، اکنون وقت نقش‌آفرینی معلمانی است که اوضاع را مدیریت کنند، حتماً خانواده‌ها نیز به این نتیجه رسیدند که هیچ جا مثل مدرسه و هیچ‌کس مثل معلم متولی خوبی برای آموزش نیست.
وی ادامه می‌دهد: معلمان به وظایف خود به خوبی آگاه هستند و می‌توانند آموزش را تداوم دهند و یادگیری را تثبیت کنند و بهترین فعالیت‌ها را از خود به نمایش بگذارند. به خانواده‌ها قول می‌دهیم که همچنان کنار دانش‌آموزان هستیم و آنها را راهنمایی می‌کنیم اگر کودکی دچار افت تحصیلی است، تلاش می‌کنیم که این مشکل جبران شود و این خبر خوبی برای والدین پس از دو سال مشکلات کرونا است.
نظر شما