به گزارش خبرنگار ایمنا، «احمد رئیسی» هم‌زمان با روز جهانی مبارزه با بیماری مالاریا، با اشاره به اینکه مالاریا یک بیماری حاد و مزمن است، اظهار کرد: سه سال است که در کشور هیچ موردی از انتقال محلی مالاریا نداشته‌ایم و همه مواردی که گزارش می‌شود بین اتباع افغانستانی، پاکستانی یا احیاناً ایرانیانی است که به این کشورها سفر داشتند و در آنجا مبتلا شدند و بیماری را با خود به ایران آوردند.
وی افزود: در فروردین سال جاری موارد وارده بیماری مالاریا در کشور نسبت به سال گذشته به‌طورمتوسط سه برابر افزایش یافت که ممکن است به دلیل تحولات افغانستان یا سایر موضوعاتی باشد که خارج مرز اتفاق می‌افتد و ما اطلاع دقیقی از آن نداریم که بتوانیم به شکل علمی درباره آن سخن بگوییم. در سال گذشته حدود ۱۰۰۸ مورد بیماری وارده مالاریا داشتیم که همگی یا به پاکستان و افغانستان یا به ایرانیانی که در مناطق مرزی اسکان داشتند و در کار انتقال غیرقانونی سوخت به این کشورها هستند، مربوط می‌شود.
درخواست ایران برای دریافت گواهی حذف مالاریا از کشور
رئیس اداره کنترل و مبارزه با مالاریا وزارت بهداشت با اشاره به اینکه اگر سه سال زمان بگذرد و مورد بومی از ابتلاء به مالاریا در کشور گزارش نشود، بعدازاین مدت می‌توان گواهی حذف مالاریا از کشور را از سازمان جهانی بهداشت اخذ کرد، اظهار کرد: درخواست شروع پروسه اختصاص گروه کارشناسی و ارزیابی سازمان جهانی بهداشت برای بررسی وضعیت کشورمان و دادن گواهی حذف مالاریا را داده‌ایم و قرار است در سال جاری میلادی، اولین گروه ارزیاب از سازمان جهانی بهداشت به کشور ما بیایند تا راستی‌آزمایی و ارزیابی نظام بهداشتی کشور برای دادن این گواهی را انجام دهند.
پشه آنوفل؛ عمده‌ترین راه انتقال مالاریا
وی در خصوص راه‌های انتقال بیماری مالاریا، افزود: هنوز هم عمده‌ترین راه انتقال بیماری از طریق نیش پشه آنوفل ماده است. حدود شش گونه از پشه آنوفل در ایران وجود دارد که دو یا سه نوع به شکل فعال عامل انتقال بیماری در جنوب و جنوب شرقی و مابقی مخصوص شمال زاگرس هستند که انتقال مالاریا از آن‌ها نداریم. این پشه‌ها از غروب آفتاب تا هنگام طلوع، خون‌خواری می‌کنند. اگرچه شایع‌ترین راه انتقال مالاریا گزش پشه آلوده است، اما در موارد نادر احتمال انتقال از راه استفاده از سرنگ مشترک در میان معتادان تزریقی نیز وجود دارد.
رئیسی، به بحران همه‌گیری کرونا اشاره کرد و افزود: پاندمی کرونا و جهان‌شمولی این عفونت در دنیا یک معضل اجتناب‌ناپذیر است که نظام بهداشتی همه کشورها را درگیر کرده است و متأسفانه توان ارائه خدمات نظام مراقبت و پیگیری همه بیماری‌ها (واگیر و غیرواگیر) زیر فشار کرونا رخ‌داده که موضوع مالاریا هم از این قاعده خارج نبوده است. مالاریا در این مدت در کشورهایی که این بیماری بومی آن نقاط است به دلیل کرونا روند افزایشی داشته است.
امکانات تشخیصی ایران در دورافتاده‌ترین مناطق روستایی
وی تصریح کرد: عمدتاً چهار گونه پلاسمودیوم (فالسیپاروم، ویواکس، اواله و مالاریه) باعث بیماری مالاریا در انسان می‌شوند که البته اخیراً نوع پنجمی هم گزارش‌شده است. در ایران انتقال مالاریای ویواکس و فالسیپاروم گزارش می‌شود، اما امکان ورود موارد مالاریای اوال و مالاریه از سایر کشورها (به خصوص کشورهای آفریقایی) وجود دارد. در این پنج عاملی که برای مالاریا شناسایی شده است انگل فالسیپاروم، فرم کشنده بیماری را ایجاد می‌کند. علی‌رغم مقاومت به دارو در این فرم کشنده هنوز هم مرگ‌ومیر مالاریا قابل‌پیشگیری است. عدد مرگ‌ومیر در صورت کشف به‌موقع بیماری بسیار ناچیز است، به این دلیل توصیه تمام منابع علمی این است که در مورد مالاریا پیشگیری و تشخیص به‌موقع بسیار چاره‌ساز است و یکی از دلایل موفقیت ما در کشور در زمینه کنترل مالاریا، توسعه خدمات بهداشتی اولیه و دسترسی به امکانات تشخیصی در دورافتاده‌ترین مناطق روستایی است.
علائم ابتلاء و داروهای مالاریا
رئیس اداره کنترل و مبارزه با مالاریا وزارت بهداشت درباره علائم ابتلاء به مالاریا، اظهار کرد: این بیماری با علائم بسیار مشخص تب و لرز متناوب شناخته می‌شود، ولی به دلیل کم شدن بار بیماری خوشبختانه دیگر آن علائم ویژه کمتر دیده می‌شود و ممکن است بیماری به فرم‌های مختلف خود را نشان دهد. به همین دلیل طی دو سال گذشته با هم‌زمانی پاندمی کرونا ما همیشه نگران بودیم که کسانی که علائم اولیه کووید را داشته باشند، به شکلی از مالاریا رنج ببرند، به خصوص در مناطق مالاریا خیز کشور شامل استان‌های جنوب و جنوب شرقی کشور این نگرانی بیشتر بود.
وی درخصوص داروهای درمان‌کننده مالاریا، گفت: یک لاین از داروهای مالاریا که مخصوص انگل فالسیپاروم است توسط کشورهای خاصی از دنیا که این گیاه دارویی را کشت می‌دهند که عمدتاً کشورهای آسیای جنوب شرقی (عمدتاً چین) است، تولید می‌شود. این بیماری به شکل وسیع در کشورهای آفریقا و آسیای جنوب شرقی به شکل بومی وجود داشته است و در این کشورها شرایط آب و هوایی نیز مناسب کشت این درخت دارویی است. به این دلیل و به دنبال مقدار مصرف بسیار پایین ما، توجیهی برای اینکه ما هم در کشور این دارو را تولید کنیم وجود ندارد. این دارو عمدتاً از سوی سازمان بهداشت جهانی به کشورهای نیازمند ارائه می‌شود. دو داروی قدیمی ضد مالاریا که مخصوص سویه‌های غیر کشنده مالاریا (ویواکس، اواله و مالاریه) است نیز در کشور تولید می‌شوند.
رئیسی با اشاره به اینکه ما در ایران نیازی به واکسن مالاریا نداریم، تصریح کرد: این واکسن به‌طور اختصاصی برای مالاریای فالسیپاروم (سوش کشنده مالاریا) است. میزان درگیری یا کشف بیماران مبتلابه این سویه در ایران همیشه کمتر از ۱۰ درصد موارد مالاریای کشف‌شده سالیانه است و این واکسن مخصوص کشورهایی است که مالاریای فالسیپاروم در آن‌ها مرگ‌ومیر ایجاد می‌کند.
مراجعه دیرهنگام؛ علت موارد تک‌گیر مرگ‌ومیر مالاریا
رئیسی تصریح کرد: موارد تک‌گیر مرگ‌ومیر مالاریا بین موارد وارده به کشور وجود داشته‌اند که خیلی دیر به مراکز بهداشتی مراجعه کردند. در شهرهای بزرگ متأسفانه همکاران پزشک ما عمدتاً به دلیل ندیدن بیماری و نبودن بیمار، توجه به مالاریا را در رده چندم ملاحظات بیماری‌های تب‌دار قرار می‌دهند که این سبب فوت شدن برخی بیماران در دو سه سال اخیر در برخی مراکز خصوصی و مراکز درمانی غیردولتی شده است که به دنبال آن آموزش‌های گسترده‌ای توسط دانشگاه‌های علوم پزشکی در این شهرهای بزرگ انجام‌شده است تا حساسیت لازم به مالاریا به‌عنوان یک بیماری تب‌دار اتفاق افتد.
به گزارش ایمنا، هرساله، نزدیک به ۲۱۰ میلیون نفر به مالاریا مبتلا می‌شوند و حدود ۴۴۰ هزار نفر بر اثر این بیماری می‌میرند. بیشتر افرادی که براثر ابتلاء به این بیماری از دنیا می‌روند، کودکان خردسال در آفریقا است، این بیماری در مناطق دارای آب و هوای معتدل شایع نیست اما با این حال مالاریا در نواحی گرمسیر و نیمه گرمسیر رایج است.
نظر شما