به گزارش خبرنگار ایمنا، «داوود براتی» درباره فاکتورهای ایمنی در مدارس و اهمیت توجه به ایمنی در مراکز آموزشی، اظهار کرد: فاکتورهای ایمنی در مدارس، مشابه فاکتورهای ایمنی در همه ساختمان‌ها است؛ اما ساختمان‌ها بر اساس نوع کاربری که می‌تواند آموزشی، درمانی، صنعتی و تجاری باشد، مؤلفه‌های اختصاصی دیگری برای خود دارد.
وی مهم‌ترین عامل ایمنی در ساختمان‌های تجمعی را ساختار و سازه آن‌ها دانست و افزود: ساختار و سازه ساختمان در این دسته از ساختمان‌ها، باید مقاوم و از استحکام مناسبی برخوردار باشد و در برابر حریق و زلزله نیز مقاوم شوند؛ همچنین از آنجا که مدارس بر اساس ضوابط و مقررات، ساختمان تجمعی به شمار می‌آیند، بار استاتیکی و دینامیکی خاصی به آن وارد می‌شود که این مسئله باید حتماً در ساختار یک مجموعه آموزشی در نظر گرفته شود.
خروجی‌های قیفی‌شکل در مدارس
معاون پیشگیری اسبق سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران با اشاره به اهمیت راه‌های خروج در مراکز آموزشی تصریح کرد: شرایط قرارگیری راه‌های خروج در یک مدرسه بسیار مهم است، زیرا در صورت وقوع حادثه، دانش‌آموزان باید بتوانند با سرعت مناسب و ایمن از ساختمان خارج و به یک فضای امن منتقل شوند. پیش‌تر شاهد بودیم که گاهی در شرایط عادی مدرسه، در زنگ‌های تفریح دست و پای دانش‌آموزان به خاطر ازدحام جمعیت و پرت شدن از پله شکسته است، حالا تصور کنید که اگر حادثه و بحرانی در یک مدرسه رخ بدهد، بر اساس دستورالعمل‌های مقابله با حریق و حوادث، چطور باید خروج دانش‌آموزان را مدیریت کرد؟
وی بررسی جانمایی و ظرفیت راه‌های خروج در مدارس را ضروری دانست و گفت: ظرفیت خروج در واقع همان عرض خروج است که باید عرض راهرو، پلکان و درب‌ها متناسب با دانش‌آموزان باشد؛ در حقیقت نباید راه خروج مثل یک قیف باشد که همه از یک طبقه به سمت راه خروج هجوم ببرند و ظرفیت مناسب هم وجود نداشته باشد.
براتی با اشاره به اهمیت وجود حوزه‌بندی و منطقه‌بندی حریق در مدارس، ادامه داد: به عنوان مثال باید موتورخانه مدرسه به گونه‌ای ساخته شود که اگر در آن آتش‌سوزی هم رخ داد، دود و حریق از مسیرهای افقی و عمومی امکان توسعه نداشته باشد و فضای دیگری را درگیر نکند.
وی با تاکید بر لزوم استفاده از سیستم‌های ایمنی و اطفای حریق در مدارس گفت: وجود سیستم اعلام حریق، شیلنگ آب آتش‌نشانی، کپسول خاموش کننده و دیگر تمهیدات ایمنی و تدافعی در مدارس لازم است، فاکتور ایمنی در تأسیسات برقی ساختمان‌های آموزشی نیز یکی دیگر از فاکتورهای مهم ایمنی در مدارس است.
بازدیدهای مرتب آتش نشانی از مراکز آموزشی
معاون پیشگیری اسبق سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران، درباره فاکتورهای ایمنی اختصاصی برای مدارس، خاطرنشان کرد: جانمایی برای خروج دانش‌آموزان سطوح پایه ابتدایی باید در تراز خروج از ساختمان یا در موقعیتی باشد که دانش‌آموزان کم‌سن‌تر، زودتر و راحت‌تر بتوانند از ساختمان خارج شوند؛ همچنین عرض معابر خروج نیز از اهمیت زیادی برخوردار است.
وی با اشاره به بازدیدهای ایمنی از مدارس افزود: تا جایی که اطلاع دارم، سازمان آتش‌نشانی تهران بازدید مرتب از مراکز آموزشی را در دستور کار خود دارد و همواره با آموزش و پرورش هم در ارتباط است؛ چراکه مدارس بهترین فرصت برای فرهنگ‌سازی و ترویج ایمنی هستند و اگر دانش‌آموزان از همان ابتدا با ایمنی، حریق، حادثه و خطرات گاز شهری آشنا شوند، زمینه یک تحول در افزایش سطح فرهنگ ایمنی فراهم می‌شود.
برخی مدارس قدیمی نیازمند مقاوم سازی
براتی، درباره تأثیر فرسودگی و قدمت بنای ساختمان آموزشی بر افزایش ریسک وقوع حادثه، گفت: بسیاری از مدارس غیرانتفاعی در ساختمان‌های مسکونیِ تغییر کاربری داده، مستقر شده‌اند؛ برخی از این ساختمان‌ها اساساً کاربری آموزشی ندارند و غیراصولی هستند و باید فکری اساسی برای آن‌ها کرد. همچنین آموزش و پرورش باید مدارسی را که در ساختمان‌های قدیمی مستقر هستند، ملزم کند که توسط متخصصان مرتبط با سازه و استحکام بنا، اقدامات لازم برای تطبیق با شرایط ساختار بنا با نوع کاربری را انجام دهند؛ زیرا برخی از این مدارس نیاز به مقاوم‌سازی دارند.
وی با بیان اینکه برخی از مدارس غیرانتفاعی از نظر استحکام بنا، با توجه به ضوابط، مقررات و استانداردهای معتبر مغایرت دارند، تصریح کرد: طراحی برخی از این ساختمان‌ها برای کاربری دیگری بوده است، اما پس از آن به مدرسه تغییر کاربری دادند؛ حتماً نباید منتظر وقوع یک حادثه باشیم تا پس از آن به فکر یک بخشنامه یا رویکرد جدید بیفتیم. به عنوان مثال طی حادثه‌ای که در کلینیک سینا اطهر رخ داد، تعدادی آدم بی‌گناه جان خود را از دست دادند؛ کلینیکی که کاربری آن مسکونی بود و، تغییر کاربری به درمانی داده بود. پس از آن ابلاغ شد که مراکز درمانی باید از آتش‌نشانی تهران تأییدیه ایمنی بگیرند.
این کارشناس ایمنی، در نظر گرفتن الزامات لازم برای مدارس پیش از وقوع حادثه را ضروری دانست و افزود: مدارس از دو جنبه باید مورد توجه قرار گیرند؛ اولین نکته این است که باید از نظر ساختمان و سازه، امکانات و تأسیسات ایمن باشد. از نگاه دیگر، دانش‌آموزان در مدارس باید با پله‌های فرار، امکانات اطفایی و دیگر نیازهای ایمنی، در فرصت‌هایی که در مهم‌ترین کانون تربیتی و پرورشی فراهم است جهت ترویج فرهنگ خودامدادی، با آموزش‌ها و تمرینات لازم آشنا باشند و در این راستا در کلاس‌های درس باید دانش‌آموزان را به تفکر در خصوص ایمنی سوق داد.
وی با اشاره به اینکه با ترویج فرهنگ خودامدادی بیشتر می‌توان به تحقق اهداف ایمنی نزدیک شد، گفت: تجربه ۴۰ ساله حضورم در عرصه ایمنی و آتش‌نشانی، نشان داده آن‌هایی در حوادث کمتر خسارت می‌بینند که توانمند هستند و آموزش‌دیده‌اند، مدارس یکی از مهم‌ترین کانون‌های تربیتی هستند؛ بنابراین باید مدارس را ایمن و دانش‌آموزان را با مقوله ایمنی آشنا کنیم.
به گزارش ایمنا، اهمیت ایمنی در مدارس به این دلیل است که دانش‌آموزان ساعت بسیاری را در مدرسه می‌گذرانند. از این رو مسئولان با تدوین دستورالعمل ایمنی مدارس، سعی در قانونمند کردن نکات ایمنی در مدرسه دارند که مدیر مدرسه باید در طول سال به آن‌ها توجه کند. این دستورالعمل، ایمنی ساخت بنا، تأسیسات مدرسه، حیاط مدرسه ایمنی کارگاه و آزمایشگاه در مدرسه را به دقت مورد بررسی قرار می‌دهد.
کارشناسان آتش‌نشانی با تحقیق در مورد نکات ایمنی مدارس به نتایجی کاملی رسیده‌اند و آن را به عنوان دستورالعمل به مدارس ابلاغ کرده‌اند. با بررسی این دستورالعمل و رعایت نکات ایمنی در مدرسه، تا حد زیادی می‌توان از بروز خطرات پیش‌بینی شده در مدارس جلوگیری کرد؛ از سوی دیگر با آموزش بعضی نکات به دانش‌آموزان، این شرایط را برای آن‌ها فراهم می‌شود که بتوانند مسئولیت حفظ امنیت خود را بر عهده بگیرند.
نظر شما