به گزارش ایمنا، شاخص ترس و طمع به اندازهگیری دو مورد از ابتداییترین احساسات انسانها، ترس و طمع میپردازد و چگونگی تأثیرگذاری آن در بازار را اندازهگیری میکند. این شاخص توسط سیانان مانی (CNNMoney) به وجود آمد تا رفتارهای احساسی معاملهگران در بازارهای مالی را بررسی کند. هر چه ترس در بازاری بیشتر باشد به ارزش آن سهم رو به کاهش خواهد بود و هر چه طمع برای سرمایهگذاری بیشتر باشد، ارزش آن بازار رو به افزایش خواهد بود.
اندیکاتور Fear and Greed
این اندیکاتور بر اساس این فرضیه کار میکند که ترس مفرط میتواند قیمت را به پایینتر از حد واقعی خود برساند و طمع زیاد، قیمت رمز ارز را به بالاتر از ارزش واقعی افزایش میدهد. به بیانی دیگر، حباب مثبت و منفی در قیمت ایجاد میکند.
در وبسایت BTCTools شاخص ترس و طمع بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال در هر ۸ ساعت آپدیت میشود (حدود ساعت ۴:۳۰ صبح، ۱۲:۳۰ ظهر و ۲۰:۳۰). برای محاسبه این اندیکاتور، این سایت دیتاها را از چهار منبع مختلف جمعآوری کرده است؛ هر منبع یک وزن مشخص دارد و نشان دهنده اهمیت تخمین احساسات بازار است.
حجم (Volume)
سایت BTCTools حجم فعلی را با دادههای تاریخی مقایسه کرده است؛ حجم بالاتر نشان دهنده این است که بازار بسته به جهت بازار، با ترس یا طمع زیادی مواجه است.
قراردادهای تسویه نشده در بازارهای آتی (Open Interest)
دیتاهای قراردادهای تسویه نشده (شاخصی برای تشخیص قدرت روند) از صرافیهای مختلف ترکیب شده و با اطلاعات تاریخی مقایسه شده است، تا بتوان میزان ترس یا طمع حاکم بر بازار را آنالیز کرد؛ سود باز بالا، به معنی طمع بازار و Open Interest پایین نیز به منزله ترس بازار است.
صفحات اجتماعی (ردیت و توئیتر)
این سایت توییتها و پستها و کامنتهای ردیت را که به بیت کوین و دیگر رمز ارزها اشاره کردهاند را جمعآوری کرده و احساسات این پستها را بررسی کرده است؛ به طور کلی توییتها و پستهایی که درباره بازار صعودی یا گاوی صحبت میکردند (مثل بیتکوین به سوی ماه) نشان دهنده احساس طمع بازار بودند و پستهایی که بازار را خرسی توصیف میکردند (مثل بیت کوین پذیرفته نمیشود و کارمزدها بسیار بالاست) نشان از احساس ترس در بازار میدادند.
دیتاهای جستجو (گوگل و بینگ)
وبسایت BTCTools حجم جستجوی مطالبی که به کریپتوکارنسیها مربوط میشود را آنالیز کرده است (مانند How to Buy Bitcoin، Bitcoin و Bitcoin Price)، تا علاقه عموم مردم به بیتکوین و دیگر رمز ارزها را تخمین بزند.
اجزای شاخص ترس و طمع
جمعآوری دادهها برای این شاخص از پنج منبع زیر صورت میگیرد که هرکدام دارای وزنی متفاوت است. (این وزن به صورت درصد در هر فاکتور بیان میشود)
- نوسانات (۲۵٪)
در این فاکتور نوسانات فعلی و حداکثر مدنظر است. قیمت معاملات بیت کوین و مقایسه آن با مقادیر میانگین مربوط به معاملات در ۳۰ و ۹۰ روز گذشته نیز یک مورد نیاز به بررسی است، زیرا که افزایش غیرمعمول نوسانات نشانهای از بازاری اشباع از ترس است. - قدرت بازار / حجم (۲۵٪)
در این جز نیز اندازهی حجم و قدرت بازار فعلی (که با آخرین مقادیر میانگینهای ۳۰ و ۹۰ روزه مقایسه میشود) مورد بررسی قرار میگیرد. وقتی در تایم روزانه شاهد حجم بالای خرید در بازار صعودی هستیم، میتوان گفت که بازار بیش از حد حریص (صعودی) عمل میکند. - رسانههای اجتماعی (۱۵٪)
تعداد پستهایی که با هشتگهای متفاوت برای هر کوین در توئیتر منتشر میشود و سرعت بازخوردهایی که برای هر پست در یک بازهی زمانی مشخص دریافت میشود از عوامل این فاکتور شاخص هستند. نرخ بازخوردهای غیرمعمول و به تعداد زیاد باعث افزایش علاقهی عمومی به یک کوین میشود که به رفتاری حریصانه در بازار ختم خواهد شد. - نظرسنجیها (۱۵٪)
با استفاده از نظرسنجیهای هفتگی از سرمایهگذاران دربارهی اینکه بازار را چگونه ارزیابی میکنند، میتوان شمایی کلی از احساسات گروهی از سرمایهگذاران دریافت کرد. - تسلط (۱۰٪)
تسلط یک کوین، سهم یک ارز دیجیتال از کل بازار را نشان میدهد. به خصوص افزایش تسلط ارزش بازار بیت کوین ناشی از ترس و در نتیجه کاهش سرمایهگذاری بیش از حد بر روی آلتکوینها است و در واقع بیت کوین به پناهگاه امن ارزهای دیجیتال تبدیل شده است. از طرف دیگر، هنگامی که تسلط بیت کوین کم میشود، مردم با سرمایه گذاری بر روی آلت کوینهای پرخطر تر، حریصتر میشوند و رؤیای شانس خود را در حرکت صعودی بزرگ بعدی میبینند. به هر حال با بررسی تسلط آلت کوینها، میتوان گفت بیشتر شدن علاقهی عمومی به یک آلت کوین میتواند باعث به وجود آمدن رفتاری حریصانه (صعودی) در آن کوین به خصوص شود. - روندها (۱۰٪)
با بررسی جستارهای مختلف مربوط به بیت کوین در گوگل و تغییر حجم در این جستارها میتوان از دیدی دیگر به این روندهای احساسی در بازار نگاه کرد. برای مثال اگر از Google Trends برای کلمهی “Bitcoin” استفاده کنید، اطلاعاتی کاربردی دریافت نخواهید کرد. اما در صورت جست و جو کردن عبارت “ bitcoin price manipulation” (دستکاری قیمت بیتکوین) میشود دید که این جستار برای مثال در ماه گذشته به مقدار %۱,۵۵۰ رشد در تعداد جست و جوها داشته است، پس میتوان گفت که این مساله نشانهی ترس در بازار است.
نحوه اندازهگیری شاخص ترس و طمع
این اندیکاتورها بین ۰ تا ۱۰۰ بهصورت زیر اندازهگیری میشوند:
- Extreme Fear : این عبارت مربوط به بازهی ۰ تا ۲۵ بوده و نشان دهندهی وجود ترس شدید در بازار است. بعضی از تحلیلگران تکنیکال این موقعیت را مناسب برای ورود به بازار میدانند.
- Fear : این عبارت نیز زمانی نشان داده میشود که عدد نمودار بین بازهی ۲۵ تا ۵۰ بوده و بیانگر وجود ترس در بین سرمایه گذاران است.
- Neutral : این عبارت متناظر عدد ۵۰ در نمودار است و نشان دهندهی برابر بودن میزان ترس و طمع در بازار است.
- Greed : زمانی که نمودار اعداد بین ۵۰ تا ۷۵ را نشان دهند، شاهد این عبارت خواهیم بود و به معنی طمع سرمایه گذاران برای سود بیشتر است.
- Extreme Greed : این آخرین وضعیت نمودار و مربوط به بازهی ۷۵ تا ۱۰۰ است که نشان دهندهی طمع شدید کاربران است. تحلیلگران تکنیکال در مورد ورود به بازار در این مقطع هشدار میدهند زیرا بخاطر طمع کاربران و هجوم آنها به بازار قیمتها بیش از حد بالا رفته و هر لحظه امکان ریزش وجود دارد.
احساسات دیگری که بر روی بازار تأثیرگذار هستند
ترس و طمع احساساتی هستند که بر روی کل بازار و تریدرها تأثیر میگذارند، برخی احساسات دیگر نیز هستند که بر روی تریدرها به صورت فردی اثرگذار هستند و هر از گاهی نیز بر روی بازار تأثیر میگذارند:
- خستگی: باعث میشود که تریدرها پوزیشنهای معاملاتی خود را ببندند و وارد معاملات جدیدی بشوند که با استراتژی آنها همخوانی ندارد. این اغلب زمانی اتفاق میافتد که حجم و نوسانات بسیار کم هستند.
- هیجان و شادی: معمولاً زمانی رخ میدهد که معامله تریدر عملکرد بسیار خوبی دارد و یا از معامله خود سود سرشاری دریافت کردهاند. این حس میتواند باعث ریسک کردن زیاد تریدر شود.
- ناامیدی: اکثراً زمانی که تریدر از بازار جا میماند اتفاق میافتد. در این موقعیت، معاملهگر حس میکند که هیچ کاری از او بر نمیآید و نتیجه آن، رها کردن استراتژی میشود.
- امید: این احساس در سرمایه گذارانی به وجود میآید که نمیخواهند واقعیت و اشتباه خود را قبول کنند. آنها به راحتی از کنار اشتباه خود عبور میکنند و امیدوارند که نتایج بهتری بگیرند.
- نگرانی و استرس: زمانی اتفاق میافتد که سایز پوزیشنهای معاملاتی تریدر بسیار بزرگ است و یا معاملهگر حس میکند کنترلی بر شرایط ندارد.
مزایا و معایب شاخص ترس و طمع
مزایا
- شاخصهای احساسات برای تأیید تحلیل تکنیکال کاربرد دارند. همچنین میتوان از شاخصهای احساسات برای تأیید سرمایهگذاریهای بلندمدت بر اساس تحلیل بنیادی استفاده کرد.
- این دو احساس برای تصمیمگیری درباره بهترین زمان خروج یا ورود به موقعیتهای بازار بسیار مفید هستند.
- شاخصهای احساسات میتوانند درباره احساساتی که ممکن است بر تصمیمگیریهای سرمایهگذار تأثیرگذار باشد، هشدار دهند. همچنین این شاخصها به شما کمک میکنند از وسوسهها جلوگیری کنید.
- این شاخص از هفت مؤلفه تشکیل شده است و به هیچ متغیری وابسته نیست؛ بنابراین این امر تأثیرات عوامل خارجی را که ممکن است بر یکی از متغیرها تأثیرگذار باشد، حذف میکند.
معایب
- احساسات بازار بهتنهایی قابل استفاده نیستند. گاهی اوقات ترس شدید به معنای فرصتهای کوتاهمدت است؛ در صورتی که در مواقعی دیگر ممکن است سرآغاز بازار نزولی باشد. همچنین برعکس این اتفاق برای طمع نیز صدق میکند؛ بنابراین هنگام معامله باید عوامل دیگری نیز در نظر گرفته شوند.
- عواملی که به اصلاحات عمده و نزولی بازار اشاره میکنند، ناشی از شاخصهای احساسات نیستند، بلکه بیشتر به عوامل اقتصادی مربوط میشوند.
- شاخصهای احساسات بازار نمیتوانند رویدادهای غیرقابل پیشبینی (Black Swan Event) را که سبب آشفتگی بازار میشوند، پیشبینی کنند؛ بنابراین هیچ استراتژیای نمیتواند با استراتژی پوشش پورتفوی (Portfolio Hedging) برابری کند؛ زیرا این استراتژی ۱۰ راه برای پوشش سبد سهام ارائه میدهد که به کاهش ریسک بازار ارائه منجر میشود.
شاخص اندازهگیری ترس و طمع را در کنار هزاران ابزار دیگر برای تبادل در بازارهای مالی قرار داد. اما همانند سایر ابزارها، شاخص ترس و طمع باید با استراتژی درست مورد استفاده قرار بگیرد و صرفاً نمیتوان با استفاده از این ابزار مسیر موفقیت را طی کرد.
نظر شما