به گزارش خبرنگار ایمنا، سازمان بهداشت جهانی نام سویۀ جدید ویروس کرونا را «اومیکرون» (Omicron را به عنوان یک گونه «نگران‌کننده» طبقه‌بندی کرده است، گونه‌ای که دو برابر گونه دلتا جهش داشته است. اصلی‌ترین نگرانی درباره اومیکرون، احتمال بی‌اثر یا کم‌اثر بودن واکسن‌ها در برابر آن است اما این موضوع فعلاً «نگرانی است» و نظر «قطعی نیست.
سویه «اومیکرون» اولین بار در روز ۲۴ نوامبر از سوی آفریقای جنوبی به سازمان جهانی بهداشت معرفی شد ولی پس از آن در کشورهای دیگری از جمله بوتسوانا، بلژیک، و هنگ‌کنگ نیز شناسایی شده است. به دنبال احتمال شیوع این سویه از ویروس برخی از کشورها سفر از کشورهای جنوبی قاره آفریقا را محدود یا ممنوع کرده‌اند، انگلیس سفر از آفریقای جنوبی، بوتسوانا، زیمبابوه، نامیبیا، لسوتو و اسواتینی را ممنوع کرده است. مقام‌های آمریکایی به این فهرست موزامبیک و مالاوی را نیز افزوده‌اند، برزیل و استرالیا نیز محدودیت‌هایی را در این زمینه اعمال کرده‌اند.
گسترش «اومیکرون» سریع‌تر از سایر سویه‌های کرونا
ممکن است «اومیکرون» سریع‌تر از سایر سویه‌های ویروس کرونا گسترش یابد، در بیانیه سازمان جهانی بهداشت آمده است: «شواهد اولیه حاکی از خطر بالای عفونت است و اینکه تغییرات زیانباری در اپیدمیولوژی کووید ۱۹ روی داده است.» با این وجود کارشناسان اعلام کردند که تست‌های پی‌سی‌آر همچنان قادر هستند این سویه جدید را شناسایی کنند.
واکنش اتحادیه اروپا
پس از انتشار اطلاعیه این سازمان، مقامات اتحادیه اروپا نیز جلسه‌ای اضطراری تشکیل داده و تعلیق سفرها از مبدأ هفت کشور آفریقایی را به ۲۷ کشور عضو این اتحادیه توصیه کردند. اریک مامر، سخنگوی کمیسیون اروپا در پیامی اعلام کرده است «کشورهای عضو توافق کردند که به سرعت محدودیت‌هایی را برای همه سفرها از مبدأ هفت کشور بوتسوانا، اسواتینی، لسوتو، موزامبیک، نامیبیا، آفریقای جنوبی و زیمبابوه به مقصد اتحادیه اروپا اعمال کنند.»
وی اعلام کرد که اجرای تدابیری مانند انجام تست‌های کووید، قرنطینه و ردیابی تماس‌های مسافران از سوی کشورهای عضو مهم است. انتشار این اخبار بار دیگر منجر به سقوط بازارهای سهام و قیمت نفت همچنین ارزش دلار در روز جمعه به دلیل ترس از وارد شدن ضربه سنگین دیگری به اقتصاد جهانی شد؛ بویژه آنکه دانشمندان هشدار داده‌اند سویه جدید ممکن است عفونی‌تر از سویه دلتا و مقاوم‌تر از دیگر سویه‌ها در برابر واکسن‌های کرونا باشد.
واکنش ایالات متحده و کانادا
دو کشور ایالات متحده آمریکا و کانادا نیز برای سفرها از جنوب آفریقا محدودیت‌هایی قائل شدند. یک مقام بلندپایه در دولت جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا اعلام کرد که از روز دوشنبه سفر از مبدأ هشت کشور آفریقای جنوبی، بوتسوانا، زیمبابوه، نامیبیا، لسوتو، اسواتینی، موزامبیک و مالاوی ممنوع است.
این مقام که نخواست نامش فاش شود، افزود که تنها شهروندان ایالات متحده و افرادی که اقامت دائمی این کشور را دارند، همچنان می‌توانند از این هشت کشور به ایالات متحده سفر کنند.
ژان ایو دوکلوس، وزیر بهداشت کانادا نیز از ممنوعیت ورود مسافران از هفت کشور بوتسوانا، اسواتینی، لسوتو، موزامبیک، نامیبیا، آفریقای جنوبی و زیمبابوه به دلیل نگرانی از شیوع ویروس جدید کووید خبر داد.
این دستورالعمل در حالی صادر شده که هیچ پرواز مستقیمی به کانادا از هفت کشور ذکر شده وجود ندارد و مسافرانی که به طور غیرمستقیم از این کشورها وارد کانادا می‌شوند، باید نتیجه منفی تست کووید را که قبل از پرواز گرفته شده، به همراه داشته باشند و به محض ورود نیز برای مدت ۱۴ روز قرنطینه شوند. عمر الغبرا، وزیر حمل و نقل کانادا نیز اعلام کرد که محدودیت‌های سفر دست‌کم تا ۳۱ ژانویه ادامه خواهد داشت.
تأثیر واکسن‌ها برای جلوگیری از خطرات این سویه از ویروس
اومیکرون جایگزین «B.۱.۱.۵۲۹» خواهد شد که نام علمی سویه جدید کروناویروس محسوب می‌شود. این سویه نگرانی‌ها از بازگشت دوباره محدودیت‌های سفر را به همراه داشته و موجب شد تا سهام شرکت‌های هواپیمایی و گروه‌های سرمایه‌گذاری صنعت گردشگری و هتل‌داری تحت تأثیر قرار گیرد.
ساجد جاوید، وزیر بهداشت انگلیس گفته است که این سویه هنوز وارد کشور نشده، اما در عین حال شیوع آن یک «نگرانی بین‌المللی» است. همچنین جان ادموندز، یکی از مشاوران علمی دولت انگلیس گفته است که سویه «اومیکرون»، جهشی «بسیار نگران‌کننده» است و بسیاری از واکسن‌های کرونا در برابرش کارآمد نخواهند بود. در عین حال هنوز بر سر این موضوع که تا چه اندازه واکسن‌های موجود می‌توانند جلوی خطرات این سویه از ویروس را بگیرند، در بین کارشناسان توافق نظر وجود ندارد.
کارآیی واکسن آسترازنکا در برابر سویه جدید «اومیکرون» کرونا
شرکت آسترازنکا امیدوار است که کوکتل آنتی‌بادی کووید -۱۹ این شرکت در برابر سویه جدید کرونا که در آفریقای جنوبی در حال گسترش است، کارایی خود را حفظ کند همچنین این شرکت بررسی می‌کند که آیا این سویه در برابر واکسن آسترازنکا نیز مقاوم است یا خیر.
شرکت مذکور در بیانیه‌ای اعلام کرد کرده است «ما در مورد B.۱.۱.۵۲۹ مانند هر سویه جدید در حال ظهور تحقیق می‌کنیم تا بیشتر در مورد آن و تاثیرش بر واکسن بدانیم همچنین در حال انجام تحقیقات در بوتسوانا و اسواتینی برای جمع‌آوری داده‌ها هستیم.»
شرکت آسترازنکا در حال آزمایش ترکیب آنتی‌بادی خود AZD۷۴۴۲ در برابر این نوع جدید و امیدوار است که AZD۷۴۴۲ اثربخشی خود را حفظ کند زیرا شامل دو آنتی‌بادی قوی با فعالیت‌های متفاوت و مکمل علیه ویروس است.
سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده که سویه جدید کرونا امیکرون (Omicron) در طبقه‌بندی انواع کرونا ویروس نوعی که با افزایش قابلیت انتقال، عفونت یا مقاومت در برابر واکسن‌ها همراه باشد در گروه سویه‌های نگران‌کننده قرار می‌گیرد.
«این نوع (B.۱.۱.۵۲۹) دارای تعداد زیادی جهش است که برخی از آنها نگران‌کننده هستند. شواهد اولیه حاکی از افزایش خطر ابتلاء به عفونت مجدد با این سویه در مقایسه با سایر سویه‌های نگران‌کننده است.» این سازمان گفته است به نظر می‌رسد تعداد موارد ابتلاء به نوع اومیکرون تقریباً در تمام استان‌های آفریقای جنوبی در حال افزایش است. سازمان بهداشت از کشورها خواسته است که تلاش‌های نظارت و توالی‌یابی را برای درک بهتر انواع سارس-ک وو-۲ در گردش افزایش دهند همچنین از دولت‌ها خواسته است که توالی‌های کامل ژنوم و ابرداده‌های مرتبط را به یک پایگاه داده در دسترس عموم ارسال کنند.
از کشورها خواسته شده است که اولین موارد یا خوشه‌های مرتبط با این سویه را گزارش کنند. تحقیقات میدانی و تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی نیز باید در صورت وجود ظرفیت و با هماهنگی جامعه بین‌المللی انجام شود. این سازمان از مردم درخواست کرد تا اقدامات لازم را برای کاهش خطر ابتلاء به کووید -۱۹ انجام دهند و تمام پروتکل‌ها ازجمله واکسیناسیون را رعایت کنند. نوع B.۱.۱.۵۲۹ اولین بار در ۲۴ نوامبر در آفریقای جنوبی شناسایی شد و سازمان بهداشت جهانی اظهار کرد که وضعیت اپیدمیولوژیک این منطقه با سه پیک مشخص شده است و آخرین آنها عمدتاً نوع دلتا بود.
نوع جدید کووید ۱۹ چگونه رفتار خواهد کرد؟
سازمان بهداشت جهانی در مورد وضعیت آفریقای جنوبی گفته است در هفته‌های اخیر، همزمان با شناسایی نوع B.۱.۱.۵۲۹ موارد ابتلاء به شدت افزایش یافته است و اولین عفونت تأیید شده B.۱.۱.۵۲۹ از نمونه‌ای بود که در ۹ نوامبر ۲۰۲۱ جمع‌آوری شد.
جو فاهلا، وزیر بهداشت آفریقای جنوبی در یک کنفرانس مطبوعاتی اظهار کرد: دانشمندان هیچ مدرکی مبنی بر ایجاد بیماری شدید این نوع پیدا نکرده‌اند. تاکنون هیچ مدرک علمی در مورد افزایش تهاجمی نوع B.۱.۱.۵۲۹ گزارش نشده است. هنوز خیلی زود است که بگوییم نوع جدید کووید -۱۹ چگونه رفتار خواهد کرد.
از طرفی یک کارشناس کووید گفته است این فوق‌گونه جدید می‌تواند چنان خطری برای واکسن‌ها ایجاد کند که جهان با یک «همه‌گیری کاملاً جدید» مواجه شود. دیوید نابارو، فرستاده ویژه سازمان بهداشت جهانی، اعلام کرده است این نوع یک تهدید جدی است زیرا گستردگی آن با ۳۲ جهش نشان می‌دهد که ظرفیت بیشتری برای فرار از مصونیت واکسن‌ها دارد.
وی تاکید دارد به نظر می‌رسد، این ویروس ظرفیت بیشتری برای فرار از دیوار دفاعی بدن خواهد داشت که همه ما در نتیجه واکسیناسیون‌هایی دریافت کرده‌ایم و این مورد نگران‌کننده است زیرا بازگشت به عقب و شروع دوباره مقابله با یک بیماری همه گیر جدید را نشان می‌دهد.
چندین کشور به دلیل ظهور سویه جدید محدودیت‌هایی برای سفر اعمال کرده‌اند؛ بریتانیا، آفریقای جنوبی و پنج کشور دیگر (بوتسوانا، لسوتو، اسواتینی، زیمبابوه و نامیبیا) را در فهرست قرمز قرار داده است تا از ورود گونه جدید کووید به این کشور جلوگیری کند.
تمهیدات ایران برای جلوگیری از ورود جهش جدید کرونا به کشور
رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت تمهیدات ایران برای جلوگیری از ورود جهش جدید ویروس کرونا به کشور گفته است این سویه جدید کرونا اگر منتشر شود با نگرانی که در این رابطه وجود دارد ممکن است برخورد با آن سخت باشد. چند هفته طول می‌کشد تا شخصیت سویه جدید کرونا با جهش‌هایی که داشته مشخص شود تا بتوان با قطعیت نظر داد.
محمدمهدی گویا تاکید دارد که فعلاً شواهد نشان داده است که باید عوارض شدیدتری در پی داشته باشد به همین دلیل ما هم تمهیدات ویژه به کار گرفتیم. به افرادی که قصد مسافرت به آفریقای جنوبی، بوتسوانا، نامیبیا، زیمبابوه، لسوتو و اسواتینی را دارند توصیه می‌کنم سفر خود را به تأخیر بی‌اندازند. ما همه اطلاع رسانی‌ها را در فرودگاه و تمام مرزهای زمینی، هوایی و دریایی در اختیار می‌گذاریم یعنی بدون آگاهی از کشور خارج نخواهند شد.
رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت، اظهار کرده است نهایت سختگیری اعمال خواهد شد، ما پرواز مستقیم از این کشورها نداریم و اعلام کردیم برای ورود فرد غیر ایرانی از این کشورهای یاد شده به ایران ممانعت ایجاد خواهیم کرد و ایرانیانی هم که می‌خواهند مسافرت داشته باشند تا دو نوبت تست PCR منفی نداشته باشند باید در مبادی مرزی در قرنطینه بمانند. حتی ممکن است فردی تا ۱۴ روز در قرنطینه مرزی بماند. این اطلاع رسانی‌ها به مردم و سفارتخانه‌های ما در این کشورها انجام می‌شود، تمام توصیه‌های بهداشتی برای این سویه جدید هم مؤثر است.
ویژگی‌های جهش جدید کرونا
دبیر انجمن متخصصان بیماری‌های عفونی گفته است سویه جدیدی که در حال حاضر در آفریقا آمده نگران‌کننده است، زیرا تابه‌حال با سویه دلتا مواجه بوده‌ایم و تا الان دلتا را جدی‌ترین و خطرناک‌ترین سویه می‌دانستیم، اما این سویه الان از آن هم جدی‌تر محسوب می‌شود. هرچقدر پوشش واکسیناسیون دو دوز را بیشتر کنیم و به عدد ۸۵ درصد نزدیک شویم، احتمال اینکه با ورود سویه جدید اومیکرون مشکل پیدا کنیم کمتر خواهد بود.
آمیتیس رمضانی در مورد ویژگی‌های این جهش تاکید کرده است جهش‌های این ویروس بیشتر است. محلی که در ویروس جهش پیدا می‌کند و اینکه چه جهش‌هایی در کنار هم قرار می‌گیرند، بسیار مهم است. در دلتا مشخصه‌ای که باعث می‌شد سویه‌های کرونایی مانند بتا را با وجود اینکه از دلتا قوی‌تر بود کنار بزند، این بود که جهش‌های آن در قسمت‌هایی از اسپایک بودند که همدیگر را تقویت می‌کردند و به ویروس پتانسیلی می‌دادند که ریزش بیشتر و لود بالاتری داشت و این‌ها به آن قدرت سرایت و حتی تا حدی کشندگی بیشتری می‌داد.
وی اعلام کرد ه است اومیکرون جهش‌های بسیار بیشتری دارد و در محل‌هایی است که جدی‌تر از جهش‌های قبلی است. البته به این دلیل که این جهش تازه آمده، هنوز به طور کامل ارزیابی نشده است. با توجه به بالا بودن تعداد جهش‌ها و در کنار هم قرار گرفتن نوع جهش، جهش جدی‌تر و خطرناک‌تری محسوب می‌شود و به ویژه در محل‌هایی از ویروس جهش رخ داده است که احتمال فرار از واکسن آن بیشتر است. ما در دلتا چندان فرار از واکسن نداشتیم و قدرت واکسن‌ها مقداری کم شده بود، اما درباره این سویه نگران میزان کارایی واکسن‌ها هستیم.
اومیکرون چرا کرونا اینقدر زود منتقل می‌شود؟
دبیر انجمن متخصصان بیماری‌های عفونی اظهار کرده است مشخصه‌ای که کرونا دارد این است که جهش‌هایش بسیار زیاد است. کرونا یک نوع آران‌ای ویروس است و به طور کلی انواع قبلی از این خانواده ویروس‌ها نیز جهش‌های زیادی دارند. اما کرونا متفاوت است، زیرا هرچقدر ویروس در جامعه بیشتر بگردد و از فردی به فرد دیگر برسد، خودش را با جامعه و محیط تطبیق می‌دهد و جهش‌های بیشتری پیدا می‌کند. هپاتیت هم آران‌ای ویروس است اما چند نفر از جامعه هپاتیت سی داشتند، آنقدر هم قابل انتقال و ویروسی تنفسی نبود و از راه‌های خاصی منتقل می‌شود. کرونا به این دلیل که تنفسی است و سریع منتشر می‌شود، هرچه بیشتر بچرخد و از فردی به فرد دیگر برود احتمال جهشش بیشتر است.
وی تاکید دارد سویه بتا نیز از آفریقا و جهش دلتا از کشور هند بود، یعنی جاهایی که گردش ویروس بالا بوده و پوشش واکسیناسیون خوبی نداشتند. آفریقا در حال حاضر تنها ۶ درصد پوشش واکسیناسیون دارد. در مورد کرونا باید بپذیریم که مشکل یک کشور نیست و یک مشکل جهانی است. اگر کشورها به فکر آفریقا نباشند، هرچقدر در کشور خودشان پوشش واکسیناسیون را بالا ببرند، تا زمانی که آفریقا ۶ درصد پوشش واکسیناسیون داشته باشد موفق نخواهیم بود. یعنی به هر حال ویروس دوباره جهش پیدا می‌کند. جلوی مرزها را تا حدی می‌شود بست و نمی‌توان جلوی مزر هوایی و زمینی را به طور کامل گرفت. قطعاً آن جهش وارد دیگر کشورها می‌شود.
نقش واکسن در پیشگیری از سویه جدید کرونا
رمضانی گفته است در حال حاضر بیشتر واکسن‌ها در حال بازطراحی هستند؛ یعنی تغییراتی می‌دهند که روی سویه‌های جدید هم مؤثر باشند. به نظر می‌رسد بازنگری در واکسن‌های مختلف مانند آسترازنکا، فایزر، پاستور و غیره این توانایی را در آن ایجاد کرده است که بتوانیم تغییراتی ایجاد کنیم که در مقابل سویه‌های جدید مؤثر باشد.»
وی اعلام کرده است نمی‌توان گفت این بیماری از بین می‌رود و باید خودمان را به شکلی تطبیق و طرز زندگی‌مان را تغییر دهیم. پس از آن کم‌کم به حالت آندمی می‌رسیم. اما واکسن‌هایی که بازطراحی شوند و هرسال تغییر کنند لازم خواهند بود. فعلاً تا زمانی که مشکل کشورهایی مانند کشورهای آفریقایی را حل نکنند و پوشش واکسیناسیون خوبی را برای آنها فراهم نکنند، با گردش ویروس برای کل دنیا مشکل ایجاد می‌شود.»
جهش جدید اومیکرون به کشور وارد می‌شود؟
دبیر انجمن متخصصان بیماری‌های عفونی در ارتباط با نحوه مراقبت برای جلوگیری از انتشار گسترده این جهش در کشور، اظهار کرده است اینکه بگوییم این جهش نباید وارد کشور شود غیرممکن است. حتی اگر الان هم از ورود مسافران کشورهای آفریقایی جلوگیری کنیم، به هر حال افراد از یک‌سری از کشورهای دیگر وارد می‌شوند و ممکن است به این جهش آلوده شده باشند. اما هرچقدر این جهش دیرتر وارد کشور ما شود، به نفع ما است.
رمضانی تاکید دارد هرچه پوشش دو دوز را بیشتر کنیم و به عدد ۸۵ درصد نزدیک کنیم، احتمال اینکه با ورود این سویه مشکل پیدا کنیم کمتر خواهد بود. ما هنوز نمی‌دانیم واریانت اومیکرون در رقابت با دلتا چقدر موفقیت دارد و در رقابت موفق می‌شود یا اینکه نمی‌تواند ویروس غالب دنیا شود.
وی اظهار کرده است این‌ها چیزهایی است که زمان نیاز دارد تا متوجه شویم. مانند کشورهایی که مرزهای خودشان را به روی کشورهای آفریقایی که این جهش‌ها در آن مشاهده شده بسته‌اند، اگر ما هم بتوانیم این کار را انجام بدهیم، نمی‌گویم صددرصد می‌توانیم جلوی ورودش را بگیریم، اما حداقل تأخیری ایجاد می‌شود و همین تأخیر زمان می‌دهد که پوشش واکسیناسیون خوبی داشته باشیم و دوباره وارد خیزها و پیک‌ها با شدت قبلی نشویم.
نظر شما