اپوپتوز؛ راهکاری برای درمان سرطان

به گزارش خبرنگار ایمنا و بر اساس یادداشتی که حمیدرضا یوسفی، دکتری شیمی آلی در رابطه با آپوپتوز در اختیار این رسانه قرار داده است:

آپوپتوز فرآیند سلولی منظم و هماهنگ است که در شرایط فیزیولوژیکی رخ می‌دهد و از موضوعات مورد مطالعه زیست‌شناسان سلولی است. درک مکانیسم آپوپتوز به دلیل اینکه نقش اساسی در ایجاد بسیاری از بیماری‌ها ایفا می‌کند مهم است.

سرطان یکی از سناریوهایی است که در آن آپوپتوز بسیار کم رخ‌می‌دهد، درنتیجه سلول‌های بدخیم نمی‌میرند. مکانیسم آپوپتوز پیچیده است و مسیرهای زیادی را در بر می‌گیرد؛ نقایص ممکن است در هر نقطه از این مسیرها رخ داده و منجر به تبدیل بدخیم سلول‌های آسیب دیده، متاستاز تومور و مقاومت در برابر داروهای ضد سرطان شود. علی‌رغم اینکه آپوپتوز علت مشکل است نقش مهمی در درمان سرطان نیز ایفا می‌کند زیرا هدف محبوب بسیاری از استراتژی‌های درمانی است. هدف قراردادن آپوپتوز در سرطان امکان‌پذیر است؛ با این حال بسیاری از سوالات نگران کننده با استفاده از داروهای جدید یا استراتژی‌های درمانی که برای تقویت آپوپتوز طراحی شده‌، به‌وجود می‌آید که قبل از اینکه بتوان آن‌ها را به طور ایمن در انسان مورد استفاده قرارداد، باید آزمایش‌های حیاتی را پشت‌سر گذاشت.

پروژه ذکر شده در نظر دارد با استفاده از آنتی‌اکسیدان‌های مهم از جمله ماده موثره‌های دارچین، زردچوبه، زنجبیل و… به تقویت آپوپتوز پرداخته و بتواند حداکثر مهار رادیکال‌های آزاد را که موانع بسیار مهم آپاپتوز است انجام دهد. آنتی‌اکسیدان‌ها از عوامل مهم تغذیه‌ای است که نقش مهمی در عملکرد سیستم ایمنی ما دارد؛ این مواد رادیکال‌های آزاد ناشی از مصرف انرژی را از بدن پاک می‌کند؛ اگر رادیکال‌های آزاد در بدن باقی بماند، می‌تواند به جدار سلول‌ها آسیب زده و باعث مرگ سلولی شود. آنتی‌اکسیدان‌ها محیط را از سمومی که ناشی از مصرف انرژی در سلول‌ها است پاک می‌کند.

ویتامین‌های E و C به ترتیب از مهم‌ترین آنتی‌اکسیدان‌های تغذیه‌ای در خوراکی‌ها هستند؛ ویتامین E عمدتاً در روغن‌های مایع گیاهی فرابکر وجود دارد، رفتارهای نامناسب و انتخاب‌های نامناسب غذایی شانس آسیب رسانی اکسیداتیو را زیاد می‌کند، افرادی که در یک وعده پرخوری می‌کنند، میزان کالری زیادی دریافت می‌کنند که دریافت کالری زیاد منجر به تولید رادیکال‌های آزاد و کار بیشتر برای دفاع آنتی‌اکسیدانی بدن می‌شود، همچنین مصرف زیاد غذاهای پرچرب و چربی‌های اشباع به معنی کاهش پتانسیل بدن برای تولید آنتی‌اکسیدان‌ها است.

در شرایط فعلی توصیه شده است که از مصرف غذاهای پرچرب و قند و شکر اجتناب شود. افرادی که از این مواد غذایی استفاده می‌کنند خود را در معرض رادیکال‌های آزاد قرار می‌دهند. همچنین غذاهای آماده و فراوری‌شده حاوی ترکیبات شیمیایی است که استرس اکسیداتیو را در بدن زیاد می‌کند؛ به همین دلیل تمام غذاها باید تا جایی که ممکن است به‌صورت تازه استفاده شود.

گاهی انتخاب‌های نادرست به مایعات بر می‌گردد به عنوان مثال پرمصرف‌ترین نوشیدنی‌ها پس از آب، چای، قهوه، نسکافه و دمنوش‌های گیاهی هستند که متأسفانه برخی به صورت بی رویه این مواد را مصرف می‌کنند. به جز آب سایر این نوشیدنی‌ها مدر یا ادرارآور است. مصرف چای و قهوه زیاد عملاً باعث می‌شود موازنه آب و املاح به هم بخورد که هر گونه به هم خوردن بالانس آب و املاح استرس اکسیداتیو را در بدن افزایش می‌دهد.

تئوفیلین چای و کافئین موجود در قهوه اگر به میزان زیاد مصرف شود به شدت آسیب‌رسانی را افزایش می‌دهد، همچنین مصرف نوشیدنی‌های گازدار که قند بالا و اسید فسفریک و کافئین دارد نیز می‌تواند آسیب‌پذیری را بیشتر کند. آنتی‌اکسیدان‌ها به رادیکال‌های آزاد، الکترونی می‌دهد و از واکنش پذیری آنها می‌کاهد. آنچه آنتی‌اکسیدان‌ها را منحصربه‌فرد می‌سازد این است که آن‌ها بدون اینکه خود به رادیکال آزاد بدل شوند، الکترون می‌بخشند.