به گزارش خبرنگار ایمنا، بررسی جنبه‌های سینمایی آثار ادبی، امری است که اخیراً به طور جدّی بدان پرداخته می‌شود. در این تلاش، نویسندگان از دو زاویه‌ی متفاوت روایی یا بلاغی به متون ادبی نگریسته اند؛ عناصر روایی شامل بررسی مواردی چون پیرنگ، شخصیّت پردازی و گفتگو است و عناصر بلاغی نیز مواردی چون، نما، میزانسن و تدوین را دربرمی گیرد. استفاده از تصویر برای به نمایش گذاشتن زیبایی‌های کلامی یک متن ادبی همیشه بر جذابیت آن افزوده است. در طول تاریخ سینما کارگردانان موفقی را می‌توان یافت که با استفاده از این مساله فیلم‌های درخشانی خلق کرده اند. اگرچه عده زیادی معتقدند که نمی‌توان فیلمی را پیدا کرد که بتواند داستانی را بهتر از قلم نویسنده خلق کند و در تمام مواردی که از روی کتاب‌ها فیلم ساخته شده، نسخه کتاب بسیار زیباتر بوده است، اما همچنان باید این تعامل بین ادبیات و سینما ادامه یابد تا شاهد خلق آثار ماندگار دیگری باشیم.
در ادامه نگاهی به برخی از این فیلم‌های اقتباسی خواهیم داشت:
زنان کوچک
این فیلم در سال ۲۰۱۹ به کارگردانی "گرتا گروینگ" بر اساس کتابی با همین نام نوشته‌ی "لوییزا می الکات" ساخته شد. فیلم زنان کوچک تنها یک برداشت ساده و درست از داستان می الکات نیست، بلکه پایان قصه را اصلاح می‌کند و شور و حلاوتی دو چندان به ماجراجویی‌های خواهران مارچ می‌بخشد. گروینگ یکی از مستعدترین و موفق‌ترین فیلم‌سازان دهه‌ی اخیر به شمار می‌رود که با فیلم «لیدی برد» هم نشان داده بود در تصویرگری جهان دختران جوان توانایی و تبحر خاصی دارد.
اتفاقات فیلم "زنان کوچک" دقیقاً بر اساس رخدادهای کتاب پیش نمی‌رود. گروینگ فاصله‌ی زمانی بین نوجوانی و بزرگسالی خواهران مارچ را از بین برده است و همین امر لذت تماشای فیلم را دو چندان می‌کند. بازی بسیار خوب بازیگران از جمله "سورشا رونان"، "اما واتسون" و "فلورنس پیو" نیز باعث شده است شخصیت‌های داستان ملموس‌تر از کتاب الکات به نظر برسند.
درخشش
فیلم "درخشش" محصول سال ۱۹۸۰ یکی از بهترین فیلم‌های "استنلی کوبریک" و تنها اثر او در سبک وحشت است. این فیلم ترسناک بر اساس داستانی با همین نام نوشته‌ی "استیون کینگ" ساخته شده است. داستان کتاب و فیلم درباره نویسنده‌ای به نام جک تورنس است که تصمیم می‌گیرد برای نوشتن کتابش فصل زمستان را به همراه همسر و پسرش به‌عنوان سرایدار در یک هتل دور افتاده و تعطیل سپری کند. در میانه‌های فصل زمستان به دلیل بارش برف بسیار راه‌های مواصلاتی به هتل بسته می‌شوند و این سرآغاز اوج‌گیری روان‌گسیختگی جک تورنس است.
رمان کینگ را بسیاری از دوست‌داران سبک وحشت، یکی از بهترین داستان‌های ترسناک نوشته شده طی ۵۰ سال اخیر به شمار می‌آورند، اما فیلم کوبریک قادر است به شکل بهتری اتمسفر و فضای سرد و خوفناک هتل دور افتاده قصه را ترسیم کند. همچنین بازی درخشان "جک نیکلسون" در نقش جک تورنس یکی دیگر از عواملی است که سبب می‌شود فیلم درخشش در قیاس با کتاب اثر بهتری باشد.
فارست گامپ
بسیاری از مردم نمی‌دانند که فیلم "فارست گامپ" به کارگردانی "رابرت زمکیس" بر اساس کتابی با همین نام نوشته‌ی "وینستون گروم" ساخته شده است. خواندن کتاب گروم بسیار سرگرم کننده است، اما فیلم زمکیس به لطف بازی درخشان "تام هنکس" ابعاد تازه‌ای به شخصیت فارست می‌بخشد و همراهی با او را بسیار ساده‌تر می‌کند. به همین خاطر فیلم "فارست گامپ" را می‌توان بسیار تأثیرگذارتر دانست.
فارست مرد ساده‌دلی است که بهره هوشی کمتری نسبت به هم‌سن و سالان خود دارد. داستان فیلم و کتاب از جایی آغاز می‌شود که فارست در ایستگاه اتوبوس نشسته است و با آمدن خانمی ناشناس، خود را معرفی می‌کند و سپس داستان زندگی‌اش را روایت می‌کند. سرگذشت فارست فراز و فرود بسیار زیادی دارد و بار احساسی آن باعث می‌شود مخاطب از همان دقایق ابتدایی به این شخصیت دل ببندد.
علاوه بر این در "فارست گامپ" کنایه‌های سیاسی و اجتماعی بسیاری وجود دارد و این نکات فیلم را در زمان اکرانش به یک پدیده‌ی اجتماعی تبدیل کردند. این فیلم نامزد دریافت ۱۳ جایزه اسکار شد و از این بین توانست شش اسکار از جمله جایزه بهترین فیلم، بهترین جلوه‌های ویژه، بهترین کارگردانی و بهترین بازیگر نقش اول مرد را به خود اختصاص دهد.
پدر خوانده
به جرأت می‌توان گفت که "پدرخوانده"، مهمترین فیلم مافیایی تاریخ سینما است. این فیلم به کارگردانی "فرانسیس فورد کوپولا"، بر اساس رمان پرفروشی به همین نام از "ماریو پوزو" که در سال ۱۹۶۹ نگارش شده، ساخته شده است. ماریو پوزو در نگارش فیلم‌نامه این اثر هم با فرانسیس فورد کوپولا همکاری داشته است. "پدرخوانده" از پرفروش‌ترین کتاب‌های تاریخ نشر آمریکا است و در تاریخ نشر جهان نیز در رتبه‌های نخست قرار دارد. این رمان به مدت ۶۷ هفته در فهرست پرفروش‌ترین کتاب‌های نیویورک تایمز بود و بیش از ۹ میلیون نسخه از آن در دو سال به فروش رفت.
فیلم "پدرخوانده" در چهل و پنجمین مراسم اسکار در سال ۱۹۷۳، نامزد یازده جایزه شد و توانست سه جایزه اسکار، شامل بهترین فیلم، بهترین بازیگر نقش اول مرد و بهترین فیلم‌نامه اقتباسی را از آن خود کند.
جزیره شاتر
"جزیره شاتر" به کارگردانی "مارتین اسکورسیزی" بر پایه رمانی به همین نام، نوشته "دنیس لهان" ساخته شده است. این رمان مهیج جنایی در آوریل سال ۲۰۰۳ منتشر شد. این رمان، ساختار محکم‌تری نسبت به رمان قبلی او یعنی "رودخانه‌ی مرموز" دارد.
فیلم "جزیره‌ی شاتر" با استقبال خوبی از سوی منتقدان مواجه شد و هیئت ملی بازبینی فیلم (NBR)، آن را به عنوان یکی از ۱۰ فیلم برتر سال ۲۰۱۰ انتخاب کرد. به دلایل مالی، پارامونت اکران این فیلم را به اوایل ۲۰۱۰ یعنی فصل بهار موکول کرد و "جزیره‌ی شاتر" عملاً شانس خود را برای حضور در اسکار از دست داد. سود ناخالص این فیلم در سراسر جهان، بیش از ۲۹۴ میلیون دلار بود.
مه
"مه" به کارگردانی "فرانک دارابونت" بر اساس داستان کوتاهی به همین نام اثر "استیون کینگ" ساخته شده است. کینگ در مصاحبه‌ای اعلام کرد که فیلم به مراتب قوی‌تر و تأثیرگذارتر از خود کتاب است.
پس از "رستگاری در شاوشنک" و "مسیر سبز"، این سومین فیلمی است که فرانک دارابونت فیلمنامه‌اش را بر اساس یکی از رمان‌های استیون کینگ نوشته و کارگردانی کرده است. پایان فیلم با پایان کتاب به‌طور کل متفاوت است و چند شخصیت هم توسط خود دارابونت به فیلم‌نامه اضافه شده اند.
سکوت بره‌ها
"توماس هریس" با نوشتن رمان "سکوت بره‌ها"سوژه‌ای هیجان‌انگیز و ناب را برای ساخت فیلم سینمایی مطرح کرد. "جاناتان دمی" سازنده این رمان درجه‌یک و جذاب بود. هریس این رمان را در سال ۱۹۸۸ به‌عنوان ادامه رمان "اژدهای سرخ" خود نوشت. داستان فیلم مربوط به دکتر روانشناسی است که هم‌زمان یک قاتل سریالی است و با تسلطش بر علم روانشناسی می‌تواند انسان‌ها و محیط اطراف خود را تحت تأثیر قرار دهد و خیلی راحت بر آن‌ها مسلط شود.
فیلم یک موفقیت بزرگ از کار درآمد. هفت جایزه اسکار بهترین فیلم، کارگردانی، نقش اول مرد و زن، فیلم‌نامه، صداگذاری و بهترین پایان را گرفت و همچنین جوایز معتبری چون بفتا و گلدن گلوب را دریافت کرد. "جودی فاستر" و "آنتونی هاپکینز" دو بازیگر اصلی این فیلم بودند.
نظر شما