به گزارش خبرنگار ایمنا، آکنه نوعی بیماری مزمن و التهابی پوستی است که باعث ایجاد لکه و جوش‌هایی به خصوص در صورت، شانه‌ها، پشت، گردن، سینه و بالای بازوها می‌شود، جوش‌های سر سفید، جوش‌های سر سیاه، کیست‌ها و ندول‌ها انواع آکنه هستند و این بیماری شایع‌ترین بیماری پوستی در جهان است. این وضعیت معمولاً با فعال شدن غدد چربی در دوران بلوغ روی می‌دهد، اما می‌تواند در هر سنی بروز کند. این شرایط خطرناک نیست اما می‌تواند زخم‌های پوستی برجای گذارد.
این غدد چربی تولید می‌کنند و در مردان و زنان، توسط هورمون‌های مردانه که از غدد فوق کلیوی ترشح می‌شوند، تحریک می‌شوند، حداقل ۸۵ درصد افراد در سنین ۱۲ تا ۲۴ سال با بروز آکنه مواجه می‌شوند. در ایالات متحده آمریکا آکنه گریبانگیر ۶۰ میلیون آمریکایی است، ۲۰ میلیون نفر از آنها زخم‌های آکنه دارند.
انواع آکنه:
جوش سر سیاه: در سطح پوست ظاهر می‌شود و به رنگ سیاه درمی‌آید.
جوش سر سفید: در زیر سطح پوست باقی می‌ماند.
برآمدگی کوچک: صورتی رنگ ملتهب
جوش چرکی: معروف به پیمپل جوش ملتهب و قرمز شده با دهانه‌ای در روی آن.
کیست وغده: جوش‌های عمیق ملتهب و دردناک در عمق پوست.
علائم و علل شایع بیماری آکنه:
جوش سرسیاه خیلی ریز، جوش‌های ریز چرکی، ملتهب شدن اطراف جوش‌ها از شایع‌ترین علائم آکنه پوستی است. همچنینی نگرانی و اضطراب، قرار گرفتن در معرض هوای سرد و گرم، لوازم آرایشی غیراستاندارد و مصرف بعضی داروها از جمله هورمون‌های مردانه دلایلی است که خطر ابتلاء به آکنه را افزایش می‌دهد.
چه عواملی در بروز آکنه بزرگسالی مؤثر هستند؟
آکنه بزرگسالی یا آکنه بعد از بلوغ، آکنه‌ای است که بعد از ۲۵ سالگی روی می‌دهد، در بیشتر موارد، همان عواملی که موجب بروز آکنه نوجوانی می‌شوند، در آکنه بزرگسالی نیز نقش دارند. چهار عامل تولید بیش از حد روغن، مسدود شدن منافذ توسط سلول‌های چسبنده پوست، باکتری‌ها و التهاب نقش مستقیمی در بروز آکنه دارند.
چندین عامل غیرمستقیم نیز وجود دارد که عوامل مستقیم فوق را تحت تأثیر قرار می‌دهد که عبارتند از:
- هورمون‌ها، استرس و سیکل قاعدگی در زنان، همگی در تولید روغن مؤثر هستند.
- محصولات مو، محصولات مراقبت از پوست و آرایش، که می‌توانند منجر به مسدود شدن منافذ پوست شوند.
- رژیم غذایی، که می‌تواند در التهاب تمام بدن نقش داشته باشد.
- برخی داروها مانند کورتیکواستروئیدها، استروئیدهای آنابولیک و لیتیوم نیز می‌توانند در ایجاد آکنه مؤثر باشند.
بسیاری از اختلالات پوستی، از جمله آکنه، می‌توانند دریچه‌ای به سوی بیماری سیستمیک باشند، به عنوان مثال، ریزش مو، رشد بیش از حد موها، سیکل قاعدگی نامنظم، یا افزایش یا کاهش سریع وزن همراه با آکنه، یا بروز سریع آکنه بدون سابقه قبلی، همگی می‌توانند علامت خطر یک بیماری زمینه‌ای مانند سندرم پلی کیستیک تخمدان، یا سایر اختلالات غدد درون ریز باشند.
در صورت مواجهه با علائم دیگر پزشک را از این موضوع مطلع سازید؛ ممکن است پزشک نسبت به معاینات بیشتر توصیه داشته باشد، پوست انسان دارای منافذی است که با غدد چربی زیر پوست ارتباط دارد. فولیکول‌ها غدد را به منافذ متصل می‌کنند. فولیکول‌ها کیسه‌های کوچکی هستند که وظیفه تولید و ترشح مایع را بر عهده دارند.
غدد مایعی روغنی به نام سبوم تولید می‌کنند، سبوم سلول‌های مرده پوست را از طریق فولیکول‌ها به سطح پوست می‌رساند. یک موی کوچک از طریق فولیکول به خارج از پوست رشد می‌کند، جوش‌ها با مسدود شدن این فولیکول‌ها ایجاد می‌شوند و روغن در زیر پوست تجمع می‌یابد.
سلول‌های پوستی، سبوم و مو می‌توانند همه در پلاک تجمع یابند. این پلاک با باکتری‌ها آلوده شده و در نتیجه متورم می‌شود. با آغاز تجزیه پلاک، جوش شروع به ظاهر شدن می‌کند.
پروپیونی باکتریوم آکنه (P. acnes) نام باکتری‌هایی است که روی پوست زندگی می‌کنند و به عفونت جوش‌ها کمک می‌کنند، تحقیقات نشان می‌دهد که شدت و فراوانی آکنه به سویه باکتری‌ها بستگی دارد. همه باکتری‌های آکنه منجر به ایجاد جوش نمی‌شوند. سویه‌ای وجود دارد که به عاری ماندن پوست از جوش کمک می‌کند.
عوارض آکنه چیست و آیا این عوارض دائمی هستند؟
آکنه هم مانند هر بیماری دیگری نیاز به درمان مناسب دارد تا از تشدید بیماری و گسترش آن جلوگیری شود، در جوش‌های هورمونی، مصرف دارو و تنظیم هورمون‌ها می‌تواند باعث بهبود جوش‌ها شود. عدم درمان مناسب، علاوه بر تشدید مشکلات پوستی، منجر به مشکلات دیگری در زمینه سلامتی فرد می‌شود. از طرف دیگر، در صورت عدم درمان مناسب آکنه، احتمال بروز عوارضی مثل تکثیر بیشتر جوش و عفونی شدن آن هم وجود دارد.
عدم درمان زودهنگام باعث سخت‌تر شدن درمان و استفاده از داروهایی برای درمان آن خواهد شد که ممکن است با عوارض بیشتری همراه باشد، همچنین پوستی که در اثر گسترش جوش و اکنه آسیب دیده است نیاز به مراقبت بیشتر و استفاده از محصولات دارویی و مراقبتی قوی‌تری دارد.
تأثیر رژیم غذایی در بروز آکنه پوستی
روش‌های مختلفی برای مطالعه رابطه بین رژیم غذایی و آکنه وجود دارد، گرگوری دلوست، متخصص پوست نتایج بررسی انجام شده بین ژانویه ۲۰۰۹ و آوریل ۲۰۲۰ را تشریح کرده که در آن نویسندگان به ارزیابی ۴۲ مطالعه مشاهده‌ای و ۱۱ آزمایش بالینی مداخله‌ای پرداخته و مشخص شد چندین فاکتور رژیم غذایی مرتبط با آکنه وجود دارد.
«مطالعات مشاهده ای» به مفهوم مطالعاتی است که به سادگی دو گروه از افراد، در این بررسی افرادی که رژیم‌های غذایی مختلف دارند، مقایسه می‌شود.
«مطالعات بالینی مداخله ای» به مفهوم مطالعاتی است که در آن از گروه‌هایی از افراد درخواست می‌شود رژیم خود را تغییر دهند تا تأثیر آن روی آکنه اندازه گیری شود.
در حالی که به طور کلی در این بررسی نتیجه گیری شد که بین آکنه و رژیم غذایی ارتباط وجود دارد، در مطالعات مداخله‌ای نسبت به مطالعات مشاهده‌ای ارتباط ضعیف‌تری مشاهده شد.
پروفسور گابریلا فابروسینی، متخصص آکنه از دانشگاه ناپل ایتالیا، اظهار کرد: رژیم غذایی با بار گلیسمی بالا و نیز مصرف مکرر لبنیات به ویژه شیر کامل، عوامل اصلی در ایجاد ارتباط بین رژیم غذایی و آکنه هستند. بار گلیسمی بالا (GL) به معنای غذاهایی با کربوهیدرات است که به سرعت در بدن تجزیه می‌شود و شامل غذاها و نوشیدنی‌های شیرین، نان سفید و برنج است.
دلوست، افزود: عوامل تقویت کننده آکنه شامل مواد غذایی با بار گلیسمی بالا، محصولات لبنی، غذاهای چرب و شکلات است در حالی که عوامل محافظت کننده در برابر آکنه شامل اسیدهای چرب و همچنین میوه و سبزیجات هستند.
جری تان، متخصص پوست از دانشگاه اوهایو، گفت: غذاهای با شاخص گلیسمی بالا می‌تواند سطح انسولین و فاکتور رشد «انسولین مانند» را بالا ببرند. هر دو این هورمون‌ها می‌تواند دفع سبوم (چربی طبیعی پوست) را افزایش دهد و اجزای سبوم را به ترکیباتی که بیشتر التهاب دارند تغییر دهند. این امر بروز آکنه را تشدید می‌کند.
کلی هاس، متخصص میکروبیولوژی پوست از دانشگاه ماساچوست، تاکید کرد: پاتوفیزیولوژی آکنه چند عاملی است و تا حد زیادی هنوز ناشناخته است، بنابراین تغییرات رژیم غذایی ممکن است در همه موارد مؤثر نباشد. آکنه با سطوح هورمونی مرتبط است که ممکن است در دوران بلوغ، قاعدگی و بارداری متفاوت باشد.
درمان آکنه خفیف
انواع کرم‌ها و ژل‌های استروئیدی و غیر استروئیدی برای درمان آکنه در دسترس هستند و بسیاری از آنها می‌توانند تا حد قابل قبولی مؤثر باشند، آکنه خفیف را می‌توان با داروهای بدون نسخه مانند ژل، صابون، کرم و لوسیون‌های قابل استفاده بر روی پوست، کنترل کرد، پزشکان توصیه می‌کنند که درمان پوست را با مواد سبک‌تر و مقدار کم شروع کنید؛ چون برخی از این داروها می‌توانند باعث تحریک پوست، قرمز شدن و سوزش آن در اولین دفعه مصرف شوند. چنین عوارضی معمولاً پس از گذشت مدت کوتاهی برطرف خواهد شد. کرم‌ها و لوسیون‌های مناسب پوست‌های حساس، بهترین گزینه برای این کار هستند. ژل‌های حاوی الکل هم گزینه‌های مناسبی برای پوست‌های چرب هستند، چون باعث خشک شدن پوست می‌شوند.
درمان آکنه متوسط تا شدید
برای درمان آکنه متوسط تا شدید لازم است که از یک متخصص پوست کمک بگیرید، پزشک می‌تواند دارو، ژل یا کرم مشابه داروهای بدون نسخه اما با ترکیبات قوی‌تر را به صورت مصرف خوراکی یا موضعی تجویز کند، تزریق کورتیکواستروئید، مصرف آنتی بیوتیک‌های خوراکی، مصرف قرص‌های خوراکی پیشگیری از بارداری، استفاده از داروهای ضد میکروبی موضعی و ایزوترتینوئین (یک رتینوئید خوراکی قوی) انواع روش‌های درمانی برای این نوع آکنه است.
درمان‌های گیاهی آکنه
روش‌های گیاهی و طبیعی مختلفی برای درمان آکنه وجود دارد. خوردن غذاهای سالم و دمنوش گیاهی یک راه ساده برای بهبود وضعیت پوست است. اما استفاده موضعی از ترکیبات گیاهی بر روی پوست هم می‌تواند مؤثر باشد. به نظر می‌رسد که استفاده از ترکیبات گیاهی با عوارض جانبی کمتری همراه باشد، اما کاملاً بی ضرر نیست.
استفاده از این ترکیبات ممکن است در برخی افراد با واکنش آلرژیک همراه بوده و یا به بدتر شدن آکنه منجر شود. به همین دلیل توصیه می‌شود که پیش از استفاده از هر نوع ماسک یا روغن گیاهی برای درمان اکنه با پزشک مشورت کنید، از جمله روش‌های گیاهی درمان آکنه عبارتند از:
- ماسک مخلوط عسل و پودر جوی دو سر
- ماسک آلوئه ورا
- شست و شوی صورت با عصاره چای سبز یا بابونه خنک شده
- ماسک خمیر نعنا و جوی دو سر
- ماساژ پوست با استفاده از روغن‌های گیاهی مثل جوجوبا، روغن درخت چای یا روغن زیتون
- ماسک سیب زمینی
درمان خانگی آکنه:
داروهایی که باعث بهبود آکنه می‌شود اغلب هزینه زیادی دارد و همه افراد توان پرداخت این هزینه‌های سنگین را ندارند، درمان‌های خانگی در اکثر موارد باعث درمان آکنه می‌شوند ولی ممکن است زمان بیشتری مورد نیاز باشد تا روند درمان طی شود، چند روش ساده برای درمان و بهبود آکنه صورت عبارتند از:
دمنوش عسل و دارچین: موادی که حاوی آنتی اکسیدان هستد در بسیاری از موارد برای بدن مفید هستند، از جمله می‌شود به خاصیت ضد سرطانی بودن اشاره کرد. دمنوش عسل و دارچین سرشار از آنتی اکسیدان می‌باشد که بسیاری برای بهبود آکنه و جوش مفید است.
چای سبز: از فواید چای سبز هر چه گفته شود کم است، ضد افسردگی، لاغری. ضد سرطان، تنها بخشی از خواص درمانی چای سبز است، مصرف روزانه دو لیوان چای سبز باعث کاهش التهاب صورت و آکنه می‌شود.
روی: مصرف روی یا همان زینک در بهبود عملکرد دفاعی بدن، کاهش خستگی، کاهش ریزش مو و همچنین بهبود آکنه صورت تأثیر بسیار زیادی دارد.
نظر شما