امان الله قرایی مقدم در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با اشاره به مباحث جامعه شناسی قتل بابک خرمدین کارگردان سینمای ایران، اظهار کرد: هیچ فردی مجرم به دنیا نمی‌آید و این اتفاق‌ها پدیده اجتماعی است، به طور کلی باورها، اعتقادات، ارزش‌ها و هنجارهای نهادینه شده در نسل گذشته با نسل آینده تفاوت دارد، یک دختر جوان با یک دختر کم سن و سال تر متفاوت است، برای این که سبک زندگی تغییر کرده و این تغییر بر اثر فناوری‌ها و نوآوری‌های جدید به طور مرتب صورت می‌گیرد.
انقلاب تکنولوژی و تغییر سبک زندگی
وی افزود: از زمانی که انقلاب تکنولوژی، رسانه‌های مجازی، موبایل و اینترنت به وجود آمد همه این موارد سبک زندگی، دیدگاه‌ها و نقطه نظرات را تغییر داد و این اتفاق مبتنی بر یک تئوری گسترده است و سوال اول جامعه شناسان این است که انسان چطور به امروز رسید؟ چه چیزی مهم بود و عده‌ای از ماتریالیست‌ها می‌گویند ابتدا ماده و بعد آتش، چرخ و سفالگری و موارد دیگر ابداع شد و «لویس مورگان» مردم شناسی بود که ۲۰ سال روی این موضوع کار کرد.
این جامعه شناس، تصریح کرد: اما مسئله این است که جامعه دچار پرخاشگری و خشونت است، یعنی افراد دائم درگیر مشکلات زندگی امروزی هستند، در قدیم اگر برای کسی نفرین می‌کردند این که دچار «چه کنم چه کنم شوی» و اکنون وضعیت جامعه طوری شده است که به فراوانی می‌بینیم خشونت در جامعه می‌چرخد و افراد خشن و پرخاشگر شده‌اند.
قرایی مقدم، اضافه کرد: علاوه بر این که خشونت و پرخاشگری جامعه را فرا گرفته است، از سوی دیگر مشکلات بیرونی به درون خانه می‌آید و یک عامل قتل خرمدین به وسیله خانواده وجود خشونت در جامعه است، در زندگی صنعتی امروز اخبار متفاوتی که از کانال‌های تلویزیون شنیده می‌شود بسیاری سخنرانی‌ها خشن است، برخوردهای مختلفی که از صدا و سیما و گفته‌های افراد متفاوت در مورد جنگ، نزاع، قتل و جنایت پخش می‌شود همه خشونت را رواج می‌دهد.
ترویج خشونت و ارتباط موزاییکی
وی با تاکید بر این که عمده‌ترین دلیل قتل‌های فرزندکشی در جامعه اختلاف نسلی است، گفت: ناروایی‌ها و ترویج خشونت و پرخاشگری‌ها در جامعه در بروز این نوع اتفاق‌ها دخالت دارد، پدیداری اجتماعی تک علتی نیست و چند علت دارد، از سوی دیگر عدم تعامل سازنده بین اعضای خانواده در بروز این نوع حوادث نقش دارد چرا که امروزه روابط درون خانواده‌ها موزاییکی شده است، یعنی افراد مثل موزاییک‌های کف سالن و اتاق کنار هم هستند اما همدیگر را احساس نمی‌کنند.
این جامعه شناس، تاکید کرد: علت آن افزایش خشونت در جامعه، شنیدن مداوم اخبار منفی، تورم و مشکلات اقتصادی، معضل تأمین معاش، وجود آمار بیش از ۳۰ میلیون افراد جامعه زیر خط فقر، گسترش فضای مجازی و نداشتن تعاملات حضوری افراد خانواده با یکدیگر و استفاده زیاد از رسانه‌های مجازی و شبکه‌های ماهواره‌ای است.
قرایی مقدم، ادامه داد: امروز افراد خانواده در یک خانه با هم زندگی می‌کنند اما در این زندگی ماشینی و صنعتی با وجود این که کنار هم هستند اما از همدیگر خبر ندارند (زندگی موزاییکی)، جهان امروز حسی و مادی شده است و به قول «پیتیریم سوروکین» استادهاروارد اشیا (شئ پروری) حاکم است و متأسفانه این اشیا هستند که ارزش افراد را تعیین می‌کند.
وی اظهار کرد: واقعه تصادف خودروی پورشه که در اصفهان اتفاق افتاد و راننده پراید کشته شد، راننده پورشه اعلام کرده بود که دیه را می‌دهم و این جمله یعنی ارزش یک انسان به اندازه ۱۶۰ میلیون تومان است، در واقع جامعه امروز مصلحت گرا شده است و افراد نسبت به همدیگر بی‌احساس شدند، انسان‌ها به همدیگر تعلق خاطری ندارند و مانند ربات‌های آدم نما شدند، اگر دقت کنیم افراد از کنار همدیگر از مترو پیاده می‌شوند و اصلاً به همدیگر حتی نگاه هم نمی‌کنند.
در جامعه امروز روابط صوری و ظاهری حاکم شده است
این جامعه شناس، اضافه کرد: در حالی که در روستاها و شهرهای کوچک اگر فردی به دیگری توهین کند مردم همان روستا برخورد جدی می‌کنند به دلیل این که معنویات حاکم است، اما در جامعه امروز روابط صوری و ظاهری حاکم شده است و روابط افراد باطنی نیست. در نتیجه نفع پرستی، مصلحت گرایی، خودمحوری، خودمداری، بی تفاوتی، مشکلات، عصبانیت و خشونتی که به دلیل عوامل اقتصادی، برخوردها، وجود فضای مجازی، نحوه گفت و گوها در اجتماع حاکم است به مباحث تربیتی افراد هم وابسته است.
قرایی مقدم، خاطرنشان کرد: «بیگانگی با فرهنگ ملی از کودکستان آغاز می‌شود»، «خانه از پای بست ویران است»، «آموزش و پرورش بیمار»، «زنگ‌ها برای ما به صدا در می‌آید» و «در افکار خود خانه‌تکانی کنیم» مطالبی هستند که ۳۲ سال قبل نوشتم و همه این مطالب را چاپ شده است، مبرهن است کلانشهرهای امسال با ۱۰ سال قبل تفاوت زیادی دارد و این پدیده باعث می‌شود قتل‌های فرزندکشی اتفاق بیفتد که در طول تاریخ مداوم وقوع این قتلها وجود داشته است و امروز به دلیل گسترش فناوری‌ها این موارد سریع‌تر رسانه‌ای شده و در فضای مجازی منتشر می‌شود.
نظر شما