امیرمهدی مراد در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، در خصوص دلیل مسئولیت‌پذیر نبودن افراد در مقابل اجتماع، اظهار کرد: با وجود تمرکز و برنامه ریزی ارگان‌های اجتماعی در طول سال‌ها، برخی از مفاهیم در ساختارهای شخصیتی ما از نظر تربیتی به درستی نهادینه نشده است.
وی ادامه داد: مفاهیم مسئولیت‌پذیری فردی و اجتماعی در کشورهای توسعه یافته، پیش از دبستان، در انواع ابعاد مانند کتاب تا بازی نهادینه می‌شود.
این روانشناس بالینی با توجه به این که مهمترین دوره شکل گیری زیرساخت شخصیت هر انسان از لحاظ روانشناختی، هفت سال اول است، ادامه داد: از اعضای خانواده تا مسئولین تعلیم و تربیت کشور باید بیان مفاهیم جدی و اساسی مانند اخلاق و مسئولیت‌پذیری فردی و اجتماعی و… را در قالب‌هایی شیرین مطابق با مراحل رشد، در تربیت کودکان، از دوره پیش از دبستان شروع کرد تا این مفاهیم در ساختار اصلی شخصیت افراد شکل بگیرد.
مراد با انتقاد از عملکرد برخی مسئولان آموزش و تربیت تصریح کرد: در کتاب‌های راهنمایی و دبیرستان به این مسائل پرداخته می‌شود، اما این دوره برای آموزش این مفاهیم دیر است و مفاهیم صرفاً برای رفع تکلیف فرد مسئول و آموزش دهنده است و به درستی به این مفاهیم پرداخته نمی‌شود.
روانشناس بالینی تاکید کرد: دلیل پایبند بودن به مسئولیت‌های فردی و اجتماعی در جوامع غربی، قانون بودن اخلاق است.
وی افزود: در ایران معتقد هستند که مسئولیت اجتماعی امری معنوی و مذهبی است در حالی که در جوامع غربی و توسعه یافته (اخلاق) قانون است.
مراد خاطرنشان کرد: در زمان شروع پاندمی کرونا دولت قوانین و جرایم سختی اعمال کرد و متقابلاً مردم هم همکاری کردند و حتی برای حفظ جان خودشان هم که شده از قوانین پیروی کردند.
وی با بیان این که مسئولیت فردی با مسئولیت اجتماعی در هم تنیده‌اند و جدا از هم نیستند، اظهار کرد: زمانی فرد در مقابل اجتماع مسئولیت‌پذیر است که وظایف فردی خود را به درستی انجام دهد و در برابر رفتارهای خود مسئولیت‌پذیر باشد. برای مقابله با جامعه‌پذیری افراد برای مخاطبان کودک و نوجوان باید به صورت تدریجی و طولانی مدت در مدارس بر روی آنان کار شود و برای مخاطبان سنین جوان به بالا، برای جلوگیری از قانون گریزی، باید جریمه‌های سنگین مشخص کرد.
مراد با اشاره به این که عادت نکردن به قانون‌پذیری دلیل رعایت نکردن قوانین است، تصریح کرد: اگر کسی مسئولیت اجتماعی و فردی خود را به خوبی انجام می‌دهد، نشان دهنده عملکرد خوب تربیت خانواده روی آن فرد بوده است.
این روانشناس بالینی با بیان این که کرونا یک ظرفیت خوب برای فرهنگ‌سازی است، گفت: دولت می‌توانست با استفاده از شرایط دوران کرونا قانون‌پذیری را فرهنگ‌سازی کند. رسانه ملی هم می‌تواند به جای برنامه‌های غیر مفید و ناکارآمد، برای کودکان و نوجوانان و بزرگسالان برنامه‌هایی برای قانون مداری بسازد و این برنامه‌ها را جایگزین دیگر برنامه‌ها کند.
وی با تاکید بر این که رسانه ابزار بسیار مناسبی برای فرهنگ‌سازی اخلاق است، خاطرنشان کرد: جامعه‌ای که در آن اخلاق به شکل قانون نباشد، آن جامعه موفق نیست.
مراد افزود: نبود مسئولیت‌پذیری اجتماعی افراد در جامعه دلیل بسیاری از تعارضات اجتماعی است که ریشه در نبود تربیت صحیح در دوران کودکی دارد. با وجود ساختارهای اسلامی در جامعه و تاکید دین اسلام بر اخلاق، جامعه ما در بسیاری موارد تنها ظاهری معنوی دارد.
نظر شما