به گزارش ایمنا، از آنجا که پژوهشگران پسادکترا از تجربه کافی برای انجام پژوهش برخوردار هستند، به طور مؤثر میتوانند در انجام پژوهشهای کاربردی و مورد نیاز کشور مشارکت کنند. به همین دلیل برای بهرهگیری بیشتر از توانمندیهای دانشآموختگان دکتری، آئیننامه پذیرش پژوهشگران پسا دکتری توسط وزیر علوم تدوین و ابلاغ شد.
آئیننامه پذیرش پژوهشگران پسادکتری با هدف توسعه پژوهشهای کیفی و کاربردی و بهرهگیری بیشتر از توانمندی علمی و تخصصی دانشآموختگان دکتری در طرحهای پژوهشی و فناورانه ماموریتگرا و کاربردی به تصویب وزیر علوم، تحقیقات و فناوری رسید. این آئیننامه دهم دیماه ۱۳۹۹ برای اجرا به کلیه دانشگاهها و مراکز آموزشعالی، پژوهشگاهها، پارکهای علم و فناوری و مؤسسات وابسته به وزارت متبوع ابلاغ شد.
دوره پسادکتری یا پستداک؛ دورهای پژوهشی رسمی با برنامهای مدون است که پژوهشگران پس از اخذ درجه دکترای تخصصی، به طور تماموقت با زمان معین حداقل یکسال و حداکثر سه سال، برای مشارکت در اجرای پروژههای مصوب و تقاضامحور مؤسسه و ارتقای مهارتهای تخصصی، تحت نظر استاد میزبان در مؤسسههای پذیرنده، میتوانند آن را طی کنند. این دوره اگرچه رسمی است ولی جزو مقاطع رسمی تحصیلی محسوب نمیشود.
هدف از برگزاری دورههای پسادکتری؛ تأمین منابع انسانی پژوهشگر موردنیاز موسسهها، ارتقا توانمندی و مهارتهای تخصصی پژوهشگران و دانشآموختگان مقطع تحصیلی، ایجاد انگیزه و کمک به توان اجرایی اعضای هیاتعلمی مؤسسه و استفاده حداکثری از امکانات مؤسسه برای انجام تحقیقات کاربردی و اجرای طرحهای تقاضامحور است.
فردی که به عنوان پژوهشگر پسادکترا متقاضی میشود، باید دارای مدرک تخصصی مورد تأیید وزارت علوم و حسب مورد وزارت بهداشت در زمینه تخصصی مورد تقاضا باشد و با درجه خیلی خوب و بالاتر از رساله دکتری خود دفاع کرده باشد. از تاریخ دانشآموختگی دکترای فرد متقاضی نباید بیش از پنج سال گذشته باشد و سن او نباید بیش از ۴۰ سال باشد. پسران متقاضی این طرح نباید مشکل نظاموظیفه داشته باشند و دانشآموختگان ممتاز مقطع دکتری و دارای تجربه قبلی در دورهای پسا دکتری و همچنین اعضای بنیاد ملی نخبگان، برندگان جوایز خوارزمی، فارابی و رازی در اولویت قرار دارند.
پژوهشگر دوره پسادکتری باید هرگونه فعالیت تعیینشده در پروپوزال تصویبشده را با هماهنگی و تأیید استاد میزبان انجام دهد، برای پیشبرد پروپوزال مصوب، پیشنهادهای نوآورانه ارائه کند. آمادهسازی و انتشار گزارشهای پیشرفت طرح برای منابع تأمینکننده اعتبار پروپوزال، به عهده پژوهشگر پسادکترا است. همچنین در پیگیری امور مالی و اعتبارات پروپوزال در دست اجرا، امور تجاریسازی، ثبت اختراع، دریافت پروانه اختراع، تدوین مقالات، کتب و دستاوردهای پژوهشی، مشارکت کند. میزان حقالزحمه پژوهشگر پسادکترا توسط هیئت امنای مؤسسه تعیین میشود و این دوره بنا به نیاز مؤسسه و تأمین اعتبار مالی حداقل یک سال و قابل تمدید تا سه سال است
استاد میزبان از طریق «طرحهای پژوهش و فناوری کارفرمایی» اقدام به جذب منابع مالی و گرنتهای پژوهش و فناوری از مجموعههای خارج از مؤسسه میکند. این طرحها شامل قراردادهای ارتباط جامعه و صنعت، گرنتهای تخصیصی صندوقهای حمایتی پژوهش و فناوری همچون صندوق حمایت از پژوهشگران یا فناوران، طحهای حمایتی وزارت و سایر دستگاهها، طرحهای پژوهش و فناوری بینالمللی یا سایر طرحهای حمایتی بیرون از دانشگاه مثل وقف و کمکهای مالی پژوهش و فناوری هستند.
استاد میزبان در مؤسسه باید در سه سال پیش از زمان تقاضای پژوهشگر پسادکترا، پایه استحقاقی سالیانه را دریافت کرده باشد. همچنین حداقل یک طرح پژوهش و فناوری کارفرمایی فعال همراه با اعتبارات کافی برای پرداخت حقالزحمه پژوهشگر پسا دکترا داشته باشد. انتخاب پژوهشگر پسادکتری توسط استاد میزبان انجام میگیرد ولی تأیید نهایی آن با مؤسسه است. تعداد پژوهشگران پسادکتری هر استاد میزبان متناسب با تعداد و منابع اعتباری پیشبینی شده در طرحهای پژوهش و فناوری کارفرمایی و با تأیید و تشخیص مؤسسه، تعیین میشود.
موسساتی که دورههای پسادکتری را برگزار میکنند باید در رشته تخصصی پژوهشگر پسادکتری، دوره تحصیلات تکمیلی فعال، گروههای پژوهشی و امکانات لازم را مرتبط داشته باشد. این موسسهها باید ضوابط و مقررات عملکردی، الزامات حقوقی و ضوابط قانونی را برای انتخاب و حضور پژوهشگر پسادکتری را رعایت کنند. استفاده از «پژوهشگر پسادکترا» برای تدریس در مؤسسه و دادن تعهد استخدامی به پژوهشگر ممنوع است. همچنین مؤسسه نباید از پژوهشگران پسادکترا در پیشبرد امور اجرایی اداری مؤسسه استفاده کند.موضوعات پیشنهاده (پروپوزال) در این طرح باید تقاضامحور، کاربردی و در راستای توسعه مرزهای دانش و موضوعات اولویتدار جامعه باشد و دستاوردهای دوره باید به صورت شفاف و قابل سنجش در پیشنهاده پژوهش مشخص شود. همچنین پیشنهاده پسادکتری باید در چارچوب طرح پژوهشی تقاضامحور و در پیوند با مأموریتهای مؤسسه باشد.
براساس گزارش ایسنا، نظارت برحسن اجرای این طرح در مؤسسه به عهده رئیس مؤسسه و در سطح ملی، براساس گزارش سالانه ارائهشده توسط دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی، به عهده معاونت پژوهش و فناوری وزارت علوم است.
نظر شما