به گزارش خبرنگار ایمنا، بیش از ۹ ماه از همه گیری بیماری کرونا در کشور میگذرد و درگیری دنیا با مسائل پاندمی کرونا همچنان ادامه دارد و بعد از گذشت چندین ماه تلاش بیوقفه کادر درمان، هنوز جولان شیوع این ویروس هزار چهره کنترل نشده است، تلاش برای دستیابی به داروی مناسب و واکسن کرونا همچنان ادامه دارد و تا زمان رسیدن واکسن مهمترین اصلی که همچنان باید رعایت شود همان نکات بهداشتی اولیه است اما هدف همه این فعالیتها کاهش مرگ و میر و تعداد بستری شدگان است، برای بررسی داروها، روند درمان و کنترل بیماری با رضا فدایی، مسئول بیماریهای واگیر مرکز بهداشت استان اصفهان گفتوگویی داشتهایم که در ادامه میخوانید:
در مراقبت از بیماران کرونا در منزل باید چه نکاتی را رعایت کنیم؟
بهتر است بیمار مبتلا به کرونا که در منزل تحت مراقبت و قرنطینه است، مایعات فراوان و آب میوههای طبیعی مصرف کند، غذا خوردن بیمار باید به صورت حجم کمتر و دفعات بیشتر باشد و بیمار نباید غذای چرب بخورد، افراد خانواده باید وضعیت بیمار را به گونهای کنترل و مدیریت کنند که از انجام هرگونه فعالیت فیزیکی سنگین در ایام قرنطینه و بیماری در منزل خودداری کند، بیمار مبتلا نباید از منزل خارج شود، مگر اینکه بخواهد به پزشک مراجعه کند، دوره قرنطینه خانگی فرد مبتلا به کووید ۱۹ دو هفته است و بیمار بعد از حدود ۱۷ یا ۱۸ روز که از پایان علائم ابتلا به کرونا گذشته باشد، میتواند به زندگی عادی برگشته و با انجام تست مجدد کرونا و مراجعه به پزشک به محل کار خود باز گردد.
همچنین بیمار مبتلا به کرونا باید برای مصرف داروها و طی کردن دوره درمان مشورت پزشک معالج خود را داشته باشد و خودسرانه کاری انجام ندهد. نکات مربوط به نوع درمان و داروهای مصرفی بیماری کرونا باید حتماً زیر نظر پزشک انجام شود، چرا که استفاده از توصیههای بیجای دیگران ممکن است روند درمان و کنترل بیماری را کندتر یا بدتر کند، توصیههایی درباره مصرف برخی داروهای گیاهی میشود که ممکن است تأثیری روی درمان کرونا نداشته باشد و تنها هزینهبر باشد، بنابراین توصیه میکنیم مبتلایان به این ویروس بدون صلاحدید پزشک هیچ دارویی را مصرف نکنند.
آیا در شرایط کنونی همه گیری کرونا هر علامتی نشاندهنده ابتلا به کرونا است؟
بیماریهای عفونی در شرایط همهگیری به تدریج رفتار خود را تغییر میدهند و این یک اصل جداییناپذیر و حتمی است، در حال حاضر مردم باید با شروع هرگونه علائم تنفسی مثل سرفه، تنگی نفس، عطسه و آبریزش بینی و یا علائم دیگری مثل تب، بدن درد و سردرد حتماً به پزشک مراجعه کرده و این علائم را به حساب سرماخوردگی یا عوامل محیطی نگذارند، چرا که ویروس کرونا قدرت سرایت و ابتلای بالایی دارد و بیشتر اوقات نیز بی علامت است.
این بیماری جنبههای مختلفی دارد که برای جامعه پزشکی هم جدید بوده و نیاز است با دقت و توجه روی این موضوع کار شود تا جنبههای مختلف آن شناسایی و راه کنترل پیدا شود، خانوادهها باید توجه کنند که در دوران بیماری، علائم نوسان دارد و بعضی از علائم مانند سردرد به مرور زمان کمتر شده و ممکن است علائم دیگری مانند علائم گوارشی بروز کند، خانواده بیمار با دیدن این موارد نگران نباشند و با پزشک معالج بیمار مشورت کنند، در حقیقت کم و زیاد شدن این نوع علائم تا مدت دو هفته ادامه دارد و بعد از طی شدن این دوره و گذشتن سه روز از پایان علائم این ویروس، بیمار میتواند به زندگی عادی خود ادامه دهد.
درباره اهمیت تشخیص هر چه زودتر بیماری توضیح دهید؟
هر چقدر بیماری در روزهای اول تشخیص داده شود، درمان آن آسانتر و قدرت سرایت آن نیز کمتر خواهد بود، بنابراین با مشاهده هرگونه علائمی، افراد باید بلافاصله به پزشک خود و یا مرکز بهداشت منطقه مراجعه کنند تا زودتر تعیین تکلیف شده و دستورالعملهای لازم جهت ادامه روند درمان را دریافت کنند و از پیشرفت بیماری و انتشار ویروس جلوگیری شود و بیماری در روزهای اول و فاز خفیف کنترل و مدیریت شود، چرا که واکنش هر فرد در برابر ابتلا به کرونا ویروس متفاوت است و هر فرد ممکن است واکنشی را در روند ابتلا نشان دهد که اگر در روزهای ابتدایی بیماری کنترل شود، فرد سریعتر بهبود پیدا کند و وارد فاز حاد بیماری و مرگ نشود.
در دوران کرونا دورهمیهای خانوادگی و برگزاری مراسمهای مختلف چه عواقبی دارد؟
اگر در شبهای طولانی فصل سرد سال افراد در خانهها با پنجرههای بسته در محفلهای خانوادگی دور هم جمع شوند، اتفاقات فاجعهانگیزی رخ میدهد و در این شرایط سالمندان و افراد با بیماریهای زمینهای مانند دیابت، فشار خون و افرادی که بیماریهای قلبی و تنفسی دارند، بیش از سایرین در معرض خطر هستند و ممکن است در مواجه با بیماری کووید ۱۹ جان خود را تنها برای بیاحتیاطی و دورهم جمع شدن از دست بدهند، نباید فراموش کنیم که بیماری هر روز چهره جدیدی را از خود نشان میدهد بنابراین افراد باید هر طور که میتوانند به کنترل شیوع بیماری کمک کنند و از برگزاری مراسم و دور هم جمع شدنها که در شبهای سرد سال نیز بیشتر میشود، به شدت خودداری کنند، چرا که در بحران کرونا رویارویی افراد دور هم حتی در فضای باز و حتی با زدن ماسک خطرناک است و باید از دور هم جمع شدن خودداری کنیم تا از ابتلای خانوادگی بیماران جلوگیری شود.
مهمترین هدف روشهای درمانی در پاندمی کرونا چیست؟
انتظار از روشهای درمانی بیماری کووید ۱۹ این است که بیمار درمان شود و بهبودی حاصل شود، همچنین بتوان از انتشار ویروس به سایر افراد پیشگیری کرد، هدف مهم در پاندمی کرونا ویروس کم کردن تعداد بستری بیماران در بیمارستانها است، بر اساس آمار به دست آمده در مورد این بیماری ۸۰ درصد مبتلایان علائم خفیف کووید ۱۹ را تجربه میکنند و یا بی علامت هستند، ۱۵ درصد نیز علائم متوسط تا شدید دارند و در نهایت ۵ درصد بیماران دچار علائم بسیار شدید میشوند، بسیار اهمیت دارد که چه ابزار درمانی داشته باشیم که جلوی وارد شدن فاز خفیف به متوسط بیماری را بگیرد.
کدام داروها در روند کنترل بیماری مؤثرتر بوده و در بهبود بیمار کمک بیشتری کرده است؟
برای مبارزه با این بیماری ابتدا تجویز کلروکین مطرح شد که این دارو در درمان بیماری مالاریا استفاده میشود، دلیل استفاده از این دارو برای مقابله با کرونا عملکرد این دارو با نیمه عمر بالای ۲۴ ساعت آن است که تصور میشد، بتواند جلوی تکثیر سلول داخل سلول میزبان را بگیرد، چین هم در مقالات اولیه به اثربخشی این دارو اشاره داشت، اما به مرور زمان سایر کشورها نیز این دارو را تست کردند و در مجموع محافل علمی به این نتیجه رسیدند که مصرف این دارو برخلاف ادعاهای مطرح شده، موجب کم کردن بیماران بستری نمیشود و انتظار اولیه را برآورده نمیکند.
در کشور ما نیز در پروتکل ملی که وزارت بهداشت مرتب آن را به روز میکند، تجویز کلروکین در درمان سرپایی مطرح است و برای بیماران علامتداری که بیماری زمینهای دارند، این دارو جزو دستورالعمل کشوری است. در پاندمی کرونا صنایع دارویی تلاش کردند، دارویی ارائه دهند که مستقیم ویروس را تحت تأثیر قرار دهد، در مرحلهای فاویپراویر را مطرح کردند که شواهد علمی برای اینکه این دارو در درمان کووید مؤثر باشد بسیار کم است و از سویی دوز دارو باید بالا باشد و قبل از اینکه دارو نتیجه بدهد اثرات کلیوی دارد، به همین دلیل گفته میشود، در بیماران سرپایی استفاده نشود، رمدسیویر نیز که برای درمان ابولا استفاده شده بود مطرح شد و در اوایل در تعداد کمی از بیماران آزمایش شد و الان اختلاف نظر در مورد تاثیر این دارو ادامه دارد، رمدسیویر از معدود داروهایی است که در درمان بیماران بدحال نقش دارد.
نظراتی نیز درباره استفاده از استامینوفنها مطرح شد که بسیار داروی ایمنی است، بیمارانی که دارای علائم هستند با استامینوفن آرام میشوند، همچنین گفته شد که آسپرین و ایبوپروفن نیز در تسکین علائم و کم کردن سایتوکینها و بهبود حال بیمار مؤثر هستند و باید مراقب دوز مجاز دارو و مشکلات بیماران باشیم، در اطفال نیز استامینوفنها تجویز میشود.
آیا استفاده و تجویز آنتیبیوتیکها در کنترل و مهار بیماری کرونا نقش دارند؟
با تجویز غیرمنطقی آنتی بیوتیک در درمان کرونا موافق نیستیم، آنتیبیوتیکها و نقش آنها در مهار این بیماری مورد بحث قرار گرفت که با قاطعیت میتوان گفت منشأ این بیماری ویروس است و نباید از آنتی بیوتیک برای درمان آن استفاده کرد، همچنین گفته میشود، برخی آنتیبیوتیکها آثار ضد التهابی دارد، در مجامع علمی این موضوع مطرح است، اما به دلیل اینکه داروی ضد التهابی برای درمان داریم، به هیچ وجه استفاده از آنتی بیوتیکها مجاز نیست و استفاده بیرویه از آنتیبیوتیک شرایط سختی ایجاد میکند و احتمال دارد در آینده با آنتیبیوتیکهایی مواجه شویم که خاصیت خود را در بدن شخص از دست دادهاند. پزشکان در درمان مبتلایان به کووید ۱۹ و دیگر بیماریهای عفونی باید از پروتکلهای ملی مصوب استفاده کنند و در بیماریهای عفونی امکان اینکه بیمار کرونایی همزمان مبتلا به نوع عفونی باکتری شود کم است، پس منطقی نیست آنتیبیوتیک تجویز شود.
آیا ویتامینها و داروهای گیاهی در درمان یا پیشگیری از کرونا ویروس مؤثر است؟
انواع مکملها و ویتامینها درباره کنترل بیماری کووید ۱۹ و پیشگیری از آن مطرح است، بهتر است مکملها را کسانی که کمبود دارند مصرف کنند، چرا که در تقویت سیستم ایمنی بدن مؤثر است، اما به عنوان استفاده بیمار مبتلا به کووید از آنها به عنوان درمان وجاهت علمی بالایی ندارد، تأثیر گیاهان دارویی در درمان کرونا، اثبات اینکه مؤثر هستند یا خیر، نیاز به آزمایشهای دقیق و بدون مداخله دیگر روشهای درمانی دارد که به تحقیقات دقیق و موثقی در این زمینه نیاز داریم، البته اکنون چند داروی گیاهی مجوز درمان گرفتهاند و میتوان گفت این داروها در تسکین علائم و طی کردن دو هفته مبتلایان مؤثر است.
آیا دسترسی به واکسن کرونا ویروس در آینده نزدیک امکانپذیر است؟
از ابتدای شیوع بیماری کووید ۱۹ مطالعات در خصوص تولید واکسن شروع شد و اوایل پاندمی احتمال داده میشد که فرایند ساخت واکسن ۱۰ سال زمان ببرد، اما با بهرهگیری از توان علمی جهانی و پیشرفتهایی که اکنون داریم، دسترسی به واکسن قابل انتظار است و در حال حاضر نیز دستاوردهای خوبی در این زمینه حاصل شده است و اکنون بسیاری از واکسنها به آزمایش فاز انسانی رسیده و دورنمای تولید واکسن برای این بیماری مثبت خواهد بود، اما به امید این راه حل نباید باشیم و موارد مقابله و کنترل شیوع کرونا مانند فاصله گذاری اجتماعی، اعمال محدودیتها، بیماریابی به موقع، استفاده از مواد ضدعفونی کننده، دوری از تجمعات، استفاده از ماسک و شستن دستها به هیچ عنوان نباید فراموش شود، همین طور باید بدانیم آنفلوانزا دهها سال است واکسن دارد و باز هم شاهد بروز مشکلات ناشی از این بیماری هستیم، پس بهره گیری از راهکارهای پیشگیری و رعایت نکات بهداشتی مقابله با شیوع کرونا باید حتی پر رنگتر از همیشه رعایت شود، مسری بودن شدید ویروس کرونا و بدون علامت بودن بسیاری از مبتلایان از جمله دلایل خطرآفرین ویروس کرونا است که باید مورد توجه افراد قرار گیرد.
نظر شما