به گزارش خبرنگار ایمنا، نحوه خواب نوزاد می‌تواند یکی از مهمترین موضوعاتی باشد که تازه‌والدها با آن مواجه می‌شوند. نوزادان مانند بزرگسالان نمی‌خوابند، اما دلیل این اتفاق چیست؟ هر نوزادی با طبع خواب ویژه خود به دنیا می‌آید. همانطور که در بین بزرگسالان، برخی خواب سبک و برخی خواب سنگین دارند، تفاوت‌های فردی در چگونگی خواب نوزادان نیز وجود دارد. برخی از کودکان تا جایی که می‌توانند در برابر خوابیدن مقاومت می‌کنند، ولی برخی زود کوتاه می‌آیند و می‌خوابند.
خواب در نوزادان پدیده‌ای فعال است و همه نوزادان حین خواب حرکاتی از قبیل خندیدن، تغییر دادن چهره، مکیدن، پرش اندام‌ها و خس خس در بینی را تجربه می‌کنند که نشانگر خواب نرمال است؛ در همین ارتباط با دکتر شهرزاد خسروی متخصص روانپزشکی و طب خواب گفت وگویی داشتیم که شرح آن را در ادامه می‌خوانید:
نوزاد چه زمانی الگوی مناسبی برای خواب پیدا می‌کند؟
در چند روز اول تولد، شب و روز نوزاد جابجا شده و حدود دو تا چهار ماهگی است که نوزاد یک الگوی ثابت برای خواب و بیداری مطابق با شبانه روز پیدا می‌کند، نوزادان در رنج سنی صفر تا دو ماه به طور معمول بین نه تا هجده ساعت در شبانه روز می‌خوابند که این مقدار به طور متوسط حدود ۱۴.۵ ساعت می‌شود، به طور کلی خواب در نوزادان الگوی مشخص و قانونمندی ندارد و در چند هفته اول ممکن است بین چند دقیقه تا چند ساعت هر چند بار در طول روز بخوابند و بیدار شوند، در مورد نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌شوند این زمان بین یک تا سه ساعت بوده و در مقایسه با نوزادانی که با شیر خشک تغذیه می‌شوند این مدت زمان حدود دو تا پنج ساعت است.
چه نکاتی در حفظ سلامت خواب نوزاد تأثیر دارد؟
نوزاد بهتر است در اتاق پدر و مادر، اتاق خودش و یا اتاق خواهر برادرش بخوابد ولی این موضوع به این معنی نیست که نوزاد تنها رها شود، نکته مهم این است که هرکدام از این فضاها که انتخاب شدند تخت نوزاد باید نرده دار و جداگانه باشد، به خصوص در مورد والدینی که اصرار دارند نوزاد در تخت خودش بخوابد باید این نکته را یادآور شد که خطر خفگی برای نوزاد در این شرایط بسیار بالاست، در مورد پدر و مادری که داروی خواب و یا داروهای خواب آور مصرف می‌کنند این موضوع خطر بیشتری دارد. نوزاد باید به پشت بخوابد، تشک زیر بدن نوزاد باید سفت باشد و اگر از ملحفه استفاده می‌شود باید ملحفه محکم روی تشک کشیده شده باشد و دور نوزاد پیچیده نشود.
تخت نوزاد باید نرده دار باشد و تشک با شیب چهار تا پنج سانت قرار بگیرد، همیشه بررسی شود وقتی نوزاد در تخت قرار دارد روی صورت نوزادتان با پتو، بالش، ملحفه پوشیده نشود، اگر از پتو در تخت نوزاد استفاده می‌شود بهتر است پتوی سبکی باشد و از انتهای تشک تا زیر گردن نوزاد باشد، تشک نباید به راحتی در تخت جابجا شود؛ هنگامی که نوزاد در تختخوابش می‌خوابد بالش‌ها و اسباب بازی‌ها به صورت کامل از فضای تخت نوزاد خارج شود، همچنین در اتاق نوزاد سیگار کشیدن ممنوع است، دمای مطلوب اتاق نوزاد نه خیلی گرم و نه خیلی سرد باشد، به هیچ وجه نوزاد را نباید برای یک لحظه هم روی کاناپه، صندلی درآور اتاق و هر چیزی که ایمنی و حفاظ کافی ندارد قرار داد زیرا ممکن است موجب سقوط نوزاد و صدمات مغزی جدی شود.
خواب مورد نیاز برای شیرخواران دو تا دوازده ماهه چه مقدار است؟
شیرخواران در این سن حدود دوازده تا سیزده ساعت می‌خوابند که حدود سه تا چهار ساعت آن به صورت چرت بعدازظهر است، البته این چرت‌ها در ابتدای این سن می‌تواند در دو تا سه مرتبه در روز تقسیم شود و هر چه به سمت یک سالگی پیش می‌رویم تعداد این چرت‌ها کاهش می‌یابد و گاهی به یک بار در روز می‌رسد، به طور کلی شش ماهگی سنی است که انتظار داریم بیشتر خواب شیرخوار در طول شب باشد، در این سن تقاضا برای شیر خوردن شبانه کمتر می‌شود و تنها ۵۰ تا ۲۵ درصد شیرخواران در این سن باز هم به صورت مکرر بیدار می‌شوند؛ شیرخواران بین دو تا شش مرتبه در طول شب از خواب بیدار می‌شوند که این بخشی از روند طبیعی خواب در آنها است، بعضی از شیرخواران می‌توانند به راحتی بدون کمک والدین دوباره به خواب بروند و بعضی گریه کرده و برای به خواب رفتن نیاز به کمک والدین دارند که البته این موضوع به این دلیل است که والدین از ابتدا آنها را وابسته به خود تربیت کرده‌اند.
جلوگیری از چرت روزانه به این امید که شب بهتر بخوابد کاری اشتباه بوده و باعث بدقلق شدن و بدخوابی شبانه می‌شود، شیرخوار دوست دارد ساعت مشخصی بخوابد و ساعت مشخصی از خواب بیدار شود، پس بهتر است والدین این ساعات را برای کودک تنظیم کنند، والدین حدود یک سالگی باید کودک را برای خوابیدن به یک وسیله به خصوص مثل یک عروسک یا پتوی خاص عادت دهند البته ممکن است همه کودکان پذیرای این وسیله خاص نباشند، یک راه حل طلایی که کمک می‌کند شیرخوار بیاموزد خودش بخواب برود این است که با شروع سه ماهگی هنگامی که به زمان خواب کودک نزدیک شدیم آن را تنها در تخت خود در اتاق تاریک، ساکت و خنک در تخت نرده دارش قرار دهیم تا خودش سعی کند به خواب برود.
برای اصلاح خواب نوزاد چه کنیم؟
مهمترین اقدام شناسایی نشانه‌های خواب آلودگی در نوزاد است زیرا این زمان بهترین و راحت‌ترین فرصت برای خواباندن نوزاد است، این نشانه‌ها در هر نوزادی متفاوت است و برخی علائم مانند مالیدن چشم‌ها، بازی کردن با گوش‌ها، گریه و بی قراری، خیره شدن به اطراف و نشانه‌های اینچنینی می‌تواند این زمان را به والدین نشان دهد. تشویق به خواب شبانه در نوزاد به این شکل است که در طول روز سعی کنید نوزاد را بیدار نگه دارید و با او بازی کنید تا از نظر ذهنی در طول روز نوزاد خسته شود و اوج خواب آلودگی او در ساعات منتهی به شب باشد، همچنین والدین در طول روز نوزاد را به ویژه در آغاز صبح در معرض نور خورشید قرار دهند و شب هنگام در ساعات نزدیک به ساعت انتخاب شده برای خواب نوزاد نور چراغ‌ها را کم کرده و فضا را کم نور کنند.
والدین باید متوجه شوند نوزاد برای خوابیدن چه عادتی دارد به طور مثال تمایل به شیر خوردن، تکان دادن در گهواره یا موارد دیگری دارد که این نکات برای چند هفته اول خوب است ولی باید تلاش کرد از ماه سوم به بعد عادات مطابق خواسته والدین انتخاب و تقویت شود. عاداتی مانند حمام بردن نوزاد، در آغوش گرفتن، شیر دادن، پوشاندن لباس راحت و مخصوص خواب به نوزاد یا استفاده از آهنگ و ملودی ملایم برای شروع خواب نوزاد و به نوعی رساندن مفهوم زمان خوابیدن برای او بسیار مفید هستند، همچنین والدین باید سعی کنند در فرصتی که نوزاد به خواب می‌رود آنها نیز بخوابند و در صورتی که نگران هستند، از سایرین برای زمانی که خواب هستند کمک بگیرند تا از این راه بتوانند تجدید نیرو کنند زیرا والدین مسئول تنظیم خواب و بیداری و تأمین نیازهای نوزاد هستند و باید انرژی و تمرکز کافی برای این فعالیت‌ها را داشته باشند. اگر با رعایت تمام نکات فوق باز هم خوابیدن برای نوزاد دشوار بود بهتر است والدین با پزشک مشورت کنند زیرا شاید نوزاد از یک مشکل جسمی مانند رفلاکس گوارشی یا کولیک نوزادی و یا آپنه تنفسی خواب رنج می‌برد که پس از بررسی باید از راه حل‌های مناسب و دارو کمک گرفته شود.
نظر شما