در ادامه این مطلب میخواهیم شما را با چند شاعر معاصر ایران که اشعار نو سرودهاند آشنا کنیم.
۱- شاعر طبیعت، سهراب سپهری
سهراب سپهری شاعر و نقاش معاصر ایرانی است که اشعار ساده و بیآلایش او با مضامین عرفانی و فلسفی است. کتابهای اشعار سهراب سپهری ماحصل سفرها و آشنایی او با آئینها و اندیشههای بودایی، برهمایی، کریشنامورتی، عارفان هندی و عرفای بزرگ ایرانی و اسلامی است. همانطور که درباره زندگی هنری سهراب سپهری میخوانیم همواره در سکوت و به دور از هر تنش و بحرانی است و نشانه آن انشار آرام اشعار اوست. سهراب با سبک نیمایی آغاز به سرودن کرد و در ادامه سرودههای او به روشهای جدید از دیدگاههای انسانی رسید.
از اشعار معروف سهراب میتوان به صدای پای آب، مسافر، شرق اندوه اشاره کرد.
سهراب سپهری در اول اردیبهشت ماه سال ۱۳۵۹ در تهران درگذشت.
۲- بنیان گذار شعر سپید، احمد شاملو
احمد شاملو متخلص به الف. بامداد و الف. صبح شاعر معاصر ایرانی در سال ۱۳۰۴ چشم به جهان گشود. شاملو در حوزههای مختلفی از جمله فیلمسازی، روزنامهنگاری، پژوهشگری، مترجمی، فرهنگنویسی و شاعری فعالیت داشته است. او از دبیران کانون نویسندگان ایران بود.
شهرت اصلی شاملو برای شعرهای اوست که به سبک شعر نو سروده است و گاهی اشعاری به سبک قصیده کهن و ترانههای عامیانه نیز داشته است. در این مقاله میتوانید با این سبک بیشتر آشنا شوید.
شاملو در سال ۱۳۲۹ با سرودن شعری به نام شعر سفید غفران وزن را رها کرد و پیشرو در سبک جدیدی به نام سبک شعر سپید، شعر منثور یا شعر شاملویی شد.
شاملو علاوه بر سرودن به پژوهشهای در باب فرهنگ عامیانه مردم ایران نیز میپرداخته است.
اشعار شاملو به زبانهای دیگری مثل سوئدی، انگلیسی، ژاپنی، فرانسوی، اسپانیایی، آلمانی، روسی، ارمنی، هلندی، رومانیایی، فنلاندی و ترکی ترجمه شده است.
شاملو در ازدواج سوم خود با آیدا آیدا سرکیسیان یا آیدا شاملو با نام واقعی ریتا آتانث سرکیسیان که آخرین همسر شاملو بود، دو دفتر شعر به نامهای آیدا، درخت و خنجر و خاطره و آیدا در آینه سروده است که آیدا به عنوان مشعوقهی شاعر به وضوح حضور دارد.
زندگی شاملو پس از آشنایی و ازدواج با آیدا بهترین حالت آفرینش هنری به سر میبرد و این آغاز دوره جدید فعالیتهای ادبی شاملو محسوب میشود.
شاملو سالهای آخر زندگی خود را در انزوا و تنهایی گذراند و به دلیل اعمال محدودیتها اجازه هیچ فعالیت ادبی و هنری را نداشت اما در تمام این سالها به ترجمه و تدوین کتاب کوچه و انتشار مقاله در مجلات ادبی پرداخت.
سرانجام احمد شاملو در دوم مرداد ماه ۱۳۷۹ درگذشت و پیکر او در امامزاده طاهر کرج به خاک سپرده شد.
۳- شاعر آذری زبان، شهریار
محمد حسین بهجت تبریزی متخلص به شهریار متولد شده در روستای خوشکناب در شهر تبریز، به انواع گونههای شعری مثل قصیده، مثنوی، غزل، قطعه، رباعی و شعر نیمایی شعر میسروده و تبحر داشته است.
اما غزلهای شهریار از شهرت بیشتری برخوردارند که میتوان به غزلهای معروف (علیای همای رحمت) و (آمدی جانم به قربانت) اشاره کرد.
شهریار غزلهای خود را به شیوه استادان پیش از خود به سبک عراقی میسروده است. شهرت اشعار شهریار بیسابقه است. در تمامی کشورها میتوان قطعههای ترجمه شده شعر شهریار را دید که بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
همانطور که در اینجا درباره زندگینامه سید محمدحسین شهریار گفته شد منظومه حیدر بابا اولین شهر شهریار است که به زبان مادری سروده شده است و از بهترین آثار ادبی در زبان ترکی است.
همانطور که از مجموعه آثار و اشعار زیبای استاد شهریار پیداست، وی در سرودن اشعار ولایی نیز بسیار توانمند بود و در سرودههای او میتوان عشق او به اهل بیت را به وضوح مشاهده کرد.
غزلهای عاشقانهی شهریار نابتر از هر شعر او سروده شدهاند و در همه اشعار عاشقانه و دورههای زندگی شهریار میتوان ردپایی از معشوق او دید. شهریار تا سن ۴۷ سالگی ازدواج نکرد و در انتظار معشوق خود ماند و در حالی که پس از سالها معشوق خود را به همراه فرزندش دید این چند بیت را سرود..
سر و همسر نگرفتم که گرو بود سرم
تو شدی مادر و من با همه پیری پسرم
تو جگرگوشه هم از شیر بریدی و هنوز
من بیچاره همان عاشق خونینجگرم
استاد شهریار در ۲۷ شهریور ماه ۱۳۶۷ درگذشت که این روز را به نام بزرگداشت شعر و ادب پارسی نامگذاری کردند.
۴- فریدون مشیری
استاد فریدون مشیری در شهریور ۱۳۰۵ در تهران متولد شد. او از دوران نوجوانی به شعر علاقمند شد و سرودن را آغاز کرد. اشعار نوجوانی او تحت تأثیر شاهنامه خوانیهای پدرش قرار گرفته بود.
در اوایل سالهای جوانی اش دفتری از اشعار غزل و مثنوی خود را منتشر کرد و علاقمندان بسیاری پیدا کرد. اشعار او چهار پارههایی بودندکه گاهی سه مصرع آنها مساوی بود به همراه یک قطعه کوتاه که وزن، قافیه و معنا داشت.
در آن سالها افراد کمی مثل هوشنگ ابتهاج، سیاوش کسرایی، اخوان ثالث و محمد زهری فقط به این سبک شعر میگفتند که همگی شاعران نامداری بودند.
فریدون مشیری در آن سالها به تنظیم صفحه شعر و ادب مجله سپید و سیاه و زن روز مشغول به کار بود. همچنین او از سال ۳۲ تا ۵۱ مسئول صفحه شعر و ادب مجله روشنفکر نیز بود. او طی سالهای ۵۰ تا ۵۷ به عضویت شورای موسیقی و شعر رادیو درآمد و در کنار بزرگانی مثل هوشنگ ابتهاج، سیمین بهبهانی و عماد خراسانی در پیوند شعر با موسیقی و برنامه گلهای تازه رادیو ایران نقش به سزایی داشت.
در اشعار فریدون مشیری میتوان به وضوح دید که اون در آن سالها اسیر تعصبات سنتی نشد و راهی که او برگزید تعادل در شعر نوین ایران بود.
او با شکستن قالبهای عروضی و بلند و کوتاه کردن مصرعها و استفاده صحیح از قافیهها نا نگاهی تازه و نو به طبیعت، اشیا، اشخاص و آمیختن آنها با احساس و نازک اندیشیهای خاص خود معنا و محتوای خاصی به اشعار خود داده است.
سرانجام فریدون مشیری بعد از نیم قرن زندگی در فضای شعر و موسیقی در آبان ماه ۱۳۷۹ در ۷۴ سالگی بر اثر بیماری درگذشت.
نظر شما