به گزارش ایمنا مصطفی رحماندوست، شاعر و داستان سرا و مترجم کتاب‌های کودک و نوجوان است. رحماندوست شاعر خاطره‌انگیز و محبوب دوران کودکی نسل جوان و میانسال امروز است. شعر صد دانه یاقوت او را کمتر کسی است که نشنیده باشد و حفظ نباشد. مصطفی رحماندوست در دبیرستان در رشته‌ی علوم انسانی که در آن زمان رشته ادبی نام داشت تحصیل کرد سپس با مدرک کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران فارغ‌التحصیل شد و کمی بعد نیز مدرک دکترا را کسب کرد.
کودکی مصطفی رحماندوست
مصطفی رحماندوست، هنر و موسیقی
مصطفی رحماندوست در دوران مدرسه به تشویق پدرش مدتی دروس حوزه را گذراند. در سال‌های آخر دبیرستان هم با موسیقی و نقاشی مشغول بود. اگرچه در نقاشی پیشرفتی نداشت ولی در موسیقی یاد گرفته بود که سنتور بزند.
تأثیر و نقش مصطفی رحماندوست در ادبیات یا هنر
مصطفی رحماندوست تلاش‌های فراوان و قابل‌تقدیری برای رشد ادبیات کودک و نوجوان در ایران داشته و در جایگاه‌های مختلف ادبی و فرهنگی ایفای نقش کرده است. به مصطفی رحماندوست لقب «پدر شعر کودک ایران» را داده اند.
سوابق مصطفی رحماندوست
مصطفی رحماندوست به عنوان کارشناس کتاب‌های خطی در کتابخانه مجلس، سردبیر رشد دانش‌آموز، سردبیر و پدیدآورنده سروش کودکان و نوجوانان، سردبیر مجله شهرزاد قصه‌گو، مدیر برنامه کودک سیما، مدیر مرکز نشریات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، سردبیر نشریه پویه و مدیرمسئول مجله‌های رشد فعالیت نموده است. مصطفی رحماندوست به مدت سه سال نیز مدیرکل دفتر مجامع و فعالیت‌های فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران بوده است. علاوه بر این، رحماندوست مدرس داستان‌نویسی و قصه‌گویی و ادبیات کودکان و نوجوانان در دانشگاه‌ها نیز بوده است.
مصطفی رحماندوست همچنین یکی از داوران جشنواره بین‌المللی فیلم کودکان و نوجوانان اصفهان و جشنواره بین‌المللی تئاتر کودکان و نوجوانان بوده است. او عضو هیئت‌های داوری کتاب سال، جشنواره‌های کتاب و مطبوعات کودکان و عضو شورای موسیقی کودکان و شورای کتاب کودک ایران نیز بوده است.
مصطفی رحماندوست در سمت مشاور رئیس کتابخانه ملی ایران، اقدام به تأسیس و راه اندازی پایگاه اینترنتی "کتابخانه ملی کودک و نوجوان ایران" کرد و توانست تا دهمین سال شروع به کار این پایگاه متن کامل بیش از بیست و چهار هزار عنوان کتاب کودک و نوجوان را برای پژوهشگران قابل دسترسی کند.
او هم اکنون به تدریس داستان نویسی و ادبیات کودکان و نوجوانان مشغول است و به عنوان مسئول بخش کتاب‌های خارجی کودکان و نوجوانان در کتابخانه ملی فعالیت می‌کند.
آثار مصطفی رحماندوست
مصطفی رحماندوست بیش از ۳۰ سال است که تخصصی در حوزه ادبیات کودک و نوجوان فعالیت می‌کند و تاکنون بیش از ۳۰۰ مجموعه شعر، تألیف و ترجمه داستان و کتاب‌هایی در مورد شیوه قصه گویی منتشر کرده است. بعضی آثار او مانند قصه دو لاک‌پشت تنها، بازی با انگشت‌ها، سه قدم دورتر شد از مادر و دو تا عروس، دو تا داماد، به چندین زبان مختلف ترجمه شده است.
از آثار رحماندوست می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- فرهنگ آسان: دانشنامه ویژه کودکان و نوجوانان
- فوت کوزه گری: مجموعه‌ای ارزشمند از ضرب‌المثل‌های ایرانی
- ترانه‌های نیایش
- لالایی‌ها: شامل مجموعه‌ای از لالایی‌ها که از آن میان «لالایی عاشورا» و "گنجشک لالا" بسیار مورد استقبال قرار گرفت.
- مجموعه شعرهای «قصه های پنج انگشت» و «بازی با انگشت‌ها» که ریشه در ادبیات فولکلور ایران دارد.
- مجموعه شعر "دوستی شیرین است"
- هیچانه ها
- سفید بود، سفید تنها بود
- این تریزی، آن تریزی
- ریشه‌ها در خاک، شاخه‌ها در باد
- باغ مهربانی‌ها
- قصه گویی، اهمیت و راه و رسم آن
- ۲ پر ۲ پر ۴ پر
- آسمان هم خندید
- ترانه‌های نوازش
- بازی شیرین است
- درسی برای گنجشک
- نوشتم دوستت دارم
- صدای جیک‌جیک آمد
- صد دانه یاقوت
- سفید بود، سفید تنها بود
- دست چپ دست راست
- مثل پشم که
- به نام دوستم خدا
- توپ در تاریکی
- بچه‌ها را دوست دارم
- مرغ قشنگ تپلی
- پرنده گفت: به! به!
- صدای ساز می‌آید
- خروس غصه خورد
- زیبا تر از بهار
مصطفی رحماندوست، امکان مطالعه، گوش دادن و خریدن کتاب‌هایش را برای کودکان ایرانی خارج از کشور نیز مهیا ساخته‌است.
همسر و فرزندان مصطفی رحماندوست
رحماندوست در سال ۱۳۵۷ با آذر رضایی، معلم، نویسنده و مترجم ازدواج کرد و ثمره این ازدواج ۳ فرزند به نام‌های مونس و متین و مرضیه بود. همسر و فرزندان او همگی اهل مطالعه و کتاب هستند.
مصطفی رحماندوست و صد دانه یاقوت
شعر مشهور او «صد دانه یاقوت» است که در کتاب‌های درسی بیش از سه نسل از کودکان و نوجوانان ایران یافت میشود.
صد دانه یاقوت دسته به دسته
با نظم و ترتیب یک جا نشسته
هر دانه‌ای هست خوش رنگ و رخشان
قلب سفیدی در سینه آن
یاقوت‌ها را پیچیده با هم
در پوششی نرم پروردگارم
هم ترش و شیرین هم آب دار است
سرخ است و زیبا نامش انار است
انتقاد زن ستیزی به مصطفی رحماندوست با شعر «گل پسرم رو قربون»
شعری از مصطفی رحماندوست که به گفته خودش ۲۱ سال قبل منتشر شده است، نقدهای زیادی متوجه این شاعر و نویسنده حوزه کودک و نوجوان و اشعارش کرد. گروهی آن را نامناسب برای کودکان و گروهی آن را زن‌ستیزانه خواندند. این شعر او که اخیراً دست به دست شد، باب نقد جدی آقای شاعر را گشود: «گل پسرم رو قربون / تاج سرم رو قربون / می‌خواد بره مدرسه / بخونه حساب و هندسه / بزرگ بشه زن بگیره / عروس برای من بگیره / خودش کنارم می‌شینه / زنش برام میز می‌چینه / آب میاره / نون میاره / پلو و فسنجون میاره.»
این شعر در قالب کتابی با نام «ترانه‌های نوازش» از سوی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان منتشر شده است. مصطفی رحماندوست در واکنش به انتقادها در فضای مجازی گفت: اشعار کتاب «ترانه‌های نوازش» اصلاً محتوای جنسیت‌زده و زن‌ستیز ندارد و کاملاً عاطفی و مطابق با دنیای کودکان است و اغلب افرادی که این انتقاد را مطرح کرده‌اند، اصلاً دنیای بچه‌ها را به رسمیت نمی‌شناسند.
نظر شما