به گزارش ایمنا روز جهانی موزه و گرامیداشت هفته میراث فرهنگی فرصتی مناسب برای جلب‌توجه مردم و افکار عمومی نسبت به اهمیت و جایگاه موزه‌هاست.
روز جهانی موزه
۱۸ مه برابر با ۲۹ اردیبهشت‌ماه روز جهانی موزه است.
هدف روز جهانی موزه
درواقع هرسال در این روز موضوعی را مشخص می‌کنند تا مردم و متخصصین به‌صورت مستقیم از موزه دیدن کنند و درباره چالش‌هایی که موزه برجسته کرده است به بحث و گفتگو بپردازند. با تعیین این روز، موزه جایگاه و ارزش خود را به‌عنوان نهادی دائمی در میان عموم مردم به دست می‌آورد. این نهاد وظیفه دارد میراث ملموس و ناموس جامعه بشری را نگهداری کند و فضایی را برای اهداف آموزشی و مطالعه بیشتر آماده کند.
نقش موزه در تبادلات فرهنگی، غنی‌سازی فرهنگ‌ها، توسعه درک متقابل، همکاری و صلح میان مردم بسیار پررنگ است و با تعیین روز موزه آگاهی مردم در مورد نقش موزه‌ها در سطح بین‌المللی بالا می‌رود.
شعار روز جهانی موزه
هرسال از سوی شورای ایکوم شعاری به‌عنوان شعار روز جهانی موزه انتخاب می‌شود که باهدفی خاص سعی در برجسته کردن آن موضوع دارند.
شعار روز جهانی موزه ۲۰۱۹
شعار ۲۰۱۹ ایکوم "فراموشی سنت‌ها" برگزیده شد تا با توجه بیشتر به موضوع سنت و آداب و رسوم هر منطقه از نابودی و فراموشی آن‌ها جلوگیری شود.
شعار روز جهانی موزه ۲۰۲۰
شورای بین‌المللی موزه (ایکوم) طبق سنت هرساله اقدام به انتخاب شعار روز جهانی موزه کرد و "موزه‌ها برای برابری: تنوع و فراگیری" را به‌عنوان شعار سال ۲۰۲۰ برگزید.
تاریخچه نام‌گذاری روز موزه
شورای بین‌المللی موزه «ایکوم»، که تحت نظارت یونسکو فعالیت می‌کند، در دوازدهمین مجمع عمومی کمیته بین‌المللی موزه‌ها که در سال ۱۹۷۷ در شهر مسکو برگزار شد طی یک قطعنامه روز ۱۸ ماه مه میلادی را به‌عنوان روز جهانی موزه انتخاب کرد. پس‌ازآن هرسال در این روز یکی از مهم‌ترین موضوعات موزه‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد و متخصصین موزه و مردم در مورد چالش‌های گوناگونِ آن باهم صحبت می‌کنند؛ همچنین در برخی از موزه‌های معروف جهان به مناسبت این روز مراسم خاصی برگزار می‌شود.
تعریف موزه
موزه عبارت است از مکان گردآوری، نگهداری، مطالعه، بررسی کردن و به نمایش گذاشتن نعمت‌های فرهنگی یا طبیعی به‌منظور آموزش، پژوهش و ارزش دادن به این مجموعه‌ها و لذت بردن از آن‌ها.
معنای موزه
نام موزه از لغت فرانسوی Musee گرفته شده و به معنی مکانی است که مجموعه بزرگی از آثار باستانی و صنعتی و چیزهای گران‌بها را در آن به معرض نمایش می‌گذارند و دانشمندان، پژوهشگران، هنرمندان و افراد دیگر از آن استفاده می‌کنند. کلمه موزه را فرانسویان از لغت یونانی گرفته‌اند . موزه نام تپه‌ای در آتن بود که در آن عبادتگاهی برای موزه ( الهه یونانی ) قرار داشت.
امروزه در کشورهای مختلف جهان موزه‌های متعدد آثار باستانی، مردم‌شناسی، طبیعی، حیوانات، وحوش و …، مجموعه‌ی تاریخی آن کشورها را بازگو می‌کند. فرهنگ و تمدن هر قوم و ملتی از طریق اشیا و وسایلی که در موزه‌ها جمع‌آوری شده، شناخته می‌شود. یکی از راهه‌ای شناخت اقوام گذشته و آشنایی با نحوه زندگی آن‌ها، از طریق موزه‌ها به دانش آموزان و دانشجویان آموزش داده می‌شود.
تاریخچه تأسیس موزه در جهان
اولین موزه‌هایی که در جهان تأسیس شدند، هیچ‌کدام هدف خیلی خاصی نداشتند و پرستشگاه‌هایی مقدس مثل کلیساها، معابد یونانی‌ها و ژاپنی‌ها محسوب می‌شدند.
معبد خدایان هنر شعر و موسیقی که بر فراز تپه‌ای در آتن قرار داشت، نخستین موزه‌ای است که در تاریخ موزه‌ها از آن نام‌برده می‌شود و موزه آشمولین در شهر آکسفورد، نخستین موزه‌ای است که آثار مشرق زمین را در خود محفوظ نگه داشته است.
در سال ۱۶۸۳ در آکسفورد انگلستان اولین مجموعه شخصی دنیا که "آشمولین" نام داشت به نمایش برای عموم گذاشته شد. پس‌ازآن در زمان رنسانس که فرهنگ هنری اروپا تغییر بزرگی کرد، توجه به موزه‌ها بیشتر شد و ارزش آن‌ها برای مردم کم‌کم آشکار گردید. سرانجام اوج هنر موزه‌داری در جهان را موزه لوور به نمایش گذاشت که هم‌اکنون به‌عنوان پر بازدیدترین موزه جهان محسوب می‌شود. در جهان موزه‌های بزرگی ساخته شده‌اند که هرکدام در نوع خود فوق‌العاده هستند، مانند: موزه هنر متروپلیتن، موزه ملی ۱۱/۹ نیویورک، موزه آکروپلیس، موزه مردم شناسی مکزیک، موزه هرمیتاژ و ارتش سفالین چین.
تاریخچه موزه در ایران
در سال ۱۲۴۹ شمسی، ناصرالدین‌شاه پس از سفر به اروپا و بازدید از موزه کشورهای سوئیس، آلمان، اتریش و ایتالیا دستور داد که در کاخ گلستان موزه‌ای احداث گردد. سپس به تعداد موزه‌ها روزبه‌روز افزوده شد. تا جایی که جالب است بدانید که بر اساس گفته‌ی معاون سازمان میراث فرهنگی، در سال ۱۳۹۷ هر ۵ روز ۱ موزه ایجاد شده است و این موضوع نشان‌دهنده اهمیت و شناخت نقش موزه در صنعت گردشگری و حفظ میراث فرهنگی است. موزه ایران باستان با معماری فوق‌العاده‌اش به‌عنوان نقطه عطفی در موزه‌داری ایران محسوب می‌شود.
از دیگر موزه‌های برتر ایران می‌توان موزه هنرهای معاصر، موزه تخت جمشید، موزه سینما، موزه تاریخ طبیعی همدان، کاخ موزه سعدآباد، موزه ارتباطات و موزه ملی ملک را نام برد.
اهداف موزه
- هدف‌های موزه را می‌توان به این صورت خلاصه کرد:
- نگهداری آثار گذشتگان و نمایش و انتقال آن‌ها به آیندگان.
- ارزیابی و قیاس میان پدیدارهای تاریخی، عملی، فنی، صنعتی و هنری ِ گذشته و حال.
- ایجاد و تقویت تفاهم میان ملل و اقوام است
- شناخت و نمایش سهم اقوال و ملل در فرهنگ و تمدن جهانی
- اعتلا و بهبود میزان دانش محصلان، دانشجویان، پژوهشگران
- جلوگیری از انهدام فرهنگ بومی و ایجاد سدی در برابر فرهنگ‌های نامأنوس
انواع موزه
- موزه‌های هنری
- موزه‌های تاریخی
- موزه‌های تخصصی
- موزه‌های علمی
- موزه‌های فنی و صنعتی
نظر شما