به گزارش ایمنا برای هر روز ماه مبارک رمضان ماه مهمانی خداوند که درجات و عظمت بالایی دارد، اعمالی به روزه داران توصیه شده است؛ اعمالی که به جهت نوع و ادا کردنشان در ماه خدا ثواب زیادی به همراه دارند. اعمال مربوط به شب و روز بیستم ماه مبارک رمضان در ادامه آمده است:
دعای روز بیستم ماه رمضان
بسم الله الرحمن الرحیم
اللهمّ افْتَحْ لی فیهِ أبوابَ الجِنانِ واغْلِقْ عَنّی فیهِ أبوابَ النّیرانِ وَ وَفّقْنی فیهِ لِتِلاوَةِ القرآنِ یا مُنَزّلِ السّکینةِ فی قُلوبِ المؤمِنین.
خداوندا، در این روز درهای بهشت‌ها را به روی من بگشا و درهای آتش دوزخ را ببند، مرا توفیق تلاوت قرآن عطا فرما، ای نازل‌کننده آرامش در دل‌های مؤمنان
صوت این دعا را بشنوید:
نماز روز بیستم ماه رمضان
برای شب بیستم ماه مبارک رمضان هشت رکعت نماز به هر سوره که میسر شود مورد سفارش قرار گرفته است.
دعای سید بن باقی در روز بیستم ماه رمضان
الجزء الأول؛ أبواب أحکام شهر رمضان؛ الباب الرابع و العشرون فیما نذکره من زیادات و دعوات فی اللیله العشرین منه و یوم‌ها؛ فصل فیما یختص بالیوم العشرین من دعاء غیر متکرر، دعاء آخر فی هذا الیوم بروایه السید ابن الباقی
جلد اول، باب‌های احکام ماه رمضان؛ باب بیست و چهارم اعمال و دعاهای وارد شده در روایات در شب و روز بیستم ماه، فصل اول دعاهای مخصوص روز بیستم رمضان (دعای دوم) به نقل از «سید ابن الباقی» -رحمه الله-:
اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ یَا مَنْ أَحَقَّ الْحَقَّ بِکَلِمَاتِهِ وَ قَطَعَ دَابِرَ الْکَافِرِینَ
خدایا، از تو درخواست می‌کنم ای خدایی که حقّ را با سخنان خود مستقر گردانیده و کافران را ریشه‌کن می‌کنی،
یَا مَنْ (یَحُولُ بَیْنَ الْمَرْءِ وَ قَلْبِهِ )[۱]
ای خدایی که میان انسان و دل او حایل می‌گردی [از خود او به او نزدیک‌تر هستی]،
یَا مَنْ (یَقْبَلُ التَّوْبَهَ عَنْ عِبادِهِ وَ یَأْخُذُ الصَّدَقاتِ )[۲]
ای خدایی که توبه‌ی بندگانت را می‌پذیری و صدقه‌ها را می‌گیری،
یَا مَنِ (اشْتَری مِنَ الْمُؤْمِنِینَ أَنْفُسَهُمْ وَ أَمْوالَهُمْ بِأَنَّ لَهُمُ الْجَنَّهَ )[۳]
ای خدایی که جان و مال مؤمنان را در برابر بهشت خریداری می‌کنی،
یَا مَنْ مَنَ (عَلَی النَّبِیِّ وَ الْمُهاجِرِینَ وَ الْأَنْصارِ )[۴] وَ الَّذِینَ اتَّبَعُوهُ بِإِحْسَانٍ
ای خدایی که بر پیامبر و مهاجران و انصار و کسانی که با نیکوکاری از آنان پیروی کردند، منّت نهادی،
یَا مَنْ (جَعَلَ الشَّمْسَ ضِیاءً وَ الْقَمَرَ نُوراً وَ قَدَّرَهُ مَنازِلَ )[۵]
ای خدایی که آفتاب را روشنگر و ماه را روشن قرار داد و منزل‌هایی برای آن مقرّر نمودی،
یَا مَنْ لَهُ الْعِزَّهُ جَمِیعاً وَ هُوَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ یَا مَنْ یَحْکُمُ بِالْحَقِ وَ هُوَ خَیْرُ الْحاکِمِینَ
ای خدایی که همه‌ی سربلندی از آن تو است و شنوا و آگاه هستی، ای خدایی که به حقّ حکم می‌رانی و بهترین حکمران هستی،
یَا مَنْ یَعْلَمُ ما یُسِرُّونَ وَ ما یُعْلِنُونَ وَ هُوَ عَلِیمٌ بِذاتِ الصُّدُورِ
ای خدایی که از آنچه مردم نهان و یا آشکار می‌دارند و از آنچه [رازهایی که] در سینه‌ها است آگاهی،
یَا مَنْ أَقَامَ (السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ فِی سِتَّهِ أَیَّامٍ وَ کانَ عَرْشُهُ عَلَی الْماءِ )[۶] یَا قَرِیبُ یَا مُجِیبُ
ای خدایی که آسمان‌ها و زمین را در شش روز بر پا کردی درحالی‌که عرشت بر روی آب بود. ای نزدیک ای اجابت‌کننده،
یَا مَنْ هُوَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ حَفِیظٌ یَا رَاحِمُ [رَحِیمُ] یَا وَدُودُ
ای خدایی که بر هر چیز توانا [نگاهداری]، ای مهربان ای بسیار مهرورز،
یَا مَنْ لَهُ (غَیْبُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ إِلَیْهِ یَرْجِعُ الْأَمْرُ کُلُّهُ )[۷]
ای خدایی که نهان آسمان‌ها و زمین از آن تو است و همه‌ی کارها به‌سوی تو باز می‌گردد،
یَا مَنْ لَا یَیْأَسُ مِنْ رَحْمَتِهِ وَ رَوْحِهِ (إِلَّا الْقَوْمُ الْکافِرُونَ )[۸]
ای خدایی که کسی جز گروه کافران از رحمت و مهر تو نومید نمی‌گردد.
أَسْأَلُکَ بِمَا نَاجَیْتُکَ بِهِ مِنْ مِدْحَتِکَ یَا مَنْ لا یُخْلِفُ الْمِیعادَ یَا مَنْ لَا تَضُرُّهُ الذُّنُوبُ
از تو به مدح و ثنائی که با تو مناجات کردم خواهانم، ای کسی که خلف وعده نمی‌کنی، ای خدایی که گناهان به تو آسیب نمی‌رساند،
یَا مَنْ لَا تَنْقُصُهُ الْمَغْفِرَهُ أَعْطِنِی خَیْرَ مَا سَأَلْتُ وَ خَیْرَ مَا قُلْتُ وَ خَیْرَ مَا ظَهَرَ وَ خَیْرَ مَا بَطَنَ
ای کسی که آمرزش چیزی از تو نمی‌کاهد، بهترین درخواست‌هایی را که درخواست کردم و بهترین سخنانی را که بر زبان راندم و خیر آنچه آشکار یا ناپیدا است
وَ خَیْرَ مَا غَابَ وَ خَیْرَ مَا شَهِدَ وَ خَیْرَ مَا تَعْلَمُ وَ خَیْرَ مَا تَقْضِی فِی الْعِلْمِ وَ الْأَجَلِ وَ الْأَمَلِ
و خیر آنچه نهان و یا حاضر است و خیر آنچه از آن آگاهی و خیر آنچه در رابطه با دانش و سرآمد عمر و آرزوها به‌صورت حتمی مقرّر می‌داری
وَ خَیْرَ الْحَیَاهِ وَ خَیْرَ الْمَمَاتِ وَ خَیْرَ الْقَضَاءِ وَ خَیْرَ الْقَدَرِ وَ خَیْرَ الْمَسْأَلَهِ وَ خَیْرَ الْإِجَابَهِ
و خیر زندگانی و مرگ و خیر قضا و قدر و خیر درخواست و اجابت
وَ خَیْرَ الثَّوَابِ وَ خَیْرَ الْعَطَاءِ وَ خَیْرَ اللَّیْلِ وَ خَیْرَ النَّهَارِ وَ خَیْرَ الدُّنْیَا وَ خَیْرَ الْآخِرَهِ
و خیر پاداش و بخشش و خیر شب و روز و خیر دنیا و آخرت را به من ارزانی دار
وَ اجْعَلْ ذَلِکَ فِی یُسْرٍ مِنْکَ وَ عَافِیَهٍ فَإِنَّهُ لَا مَانِعَ لِمَا أَعْطَیْتَ وَ لَا مُعْطِیَ لِمَا مَنَعْتَ
و همه را در آسانی و عافیت از جانب خود قرار ده، زیرا هیچ‌کس نمی‌تواند از آنچه داده‌ای جلوگیری کند و یا آنچه را که بازداشته‌ای، عطا کند.
اللَّهُمَّ وَ اجْعَلْنِی أَطْلُبُ بِمَا عِنْدِی رِضْوَانَکَ وَ النَّعِیمَ الْمُقِیمَ الَّذِی لَا یَزُولُ وَ احْشُرْنِی عَلَی وَلَایَهِ نَبِیِّکَ وَ أَهْلِ بَیْتِهِ الطَّاهِرِینَ
خدایا، و نیز مرا چنان گردان که با آنچه نزد من است، خشنودی و نعمت پایدار بی‌زوال تو را بطلبم و بر ولایت پیامبرت و اهل بیت پاکیزه‌ی او محشور کن؛
یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ إِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ وَ صَلَّی اللَّهُ عَلَی [سَیِّدِنَا] مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِین
ای مهربان‌ترین مهربانان. به راستی که تو بر هر چیز توانایی. درود خداوند بر [سرورمان] حضرت محمّد و خاندان پاک او.
[۱]) سوره الانفال، آیه ۲۴
[۲]) سوره التوبه، آیه ۱۰۴
[۳]) همان، آیه ۱۱۱
[۴]) همان، آیه ۱۱۷
[۵]) سوره یونس، آیه ۵
[۶]) سوره هود، آیه ۷
[۷]) همان، آیه ۱۲۳
[۸]) سوره یوسف، آیه ۸۷
دعای پیامبر (ص) در شب بیستم رمضان (اقبال الاعمال)
الجزء الأول؛ أبواب أحکام شهر رمضان؛ الباب الرابع و العشرون فیما نذکره من زیادات و دعوات فی اللیله العشرین منه و یوم‌ها و فیها ما نختاره من عده روایات بالدعوات، دعاء آخر فی هذه اللیله مروی عن النبی ص
جلد اول، باب‌های احکام ماه رمضان؛ باب بیست و چهارم اعمال و دعاهای وارد شده در روایات در شب و روز بیستم ماه که در آن از تعدادی روایات از این دعاها را انتخاب می‌کنیم (دعای سوم) دعای منقول از پیامبر اکرم-صلّی اللّه علیه و آله و سلّم-در این شب:
أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ مِمَّا مَضَی مِنْ ذُنُوبِی وَ مَا نَسِیتُهَا [فَأَنْسَیْتُهَا] وَ هِیَ مُثْبَتَهٌ عَلَیَّ یُحْصِیهَا عَلَیَّ الْکِرَامُ الْکَاتِبُونَ یَعْلَمُونَ مَا أَفْعَلُ
از گناهان گذشته‌ام که فراموش کرده‌ام و علیه من ثبت شده است و فرشتگان گرامی که گناهان مرا می‌نویسند و از اعمال من آگاه‌اند به شماره درآورده‌اند، از خدا آمرزش می‌خواهم
وَ أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ [أَسْتَغْفِرُهُ ] مِنْ مُوبِقَاتِ الذُّنُوبِ وَ أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ [أَسْتَغْفِرُهُ ] مِنْ مُفْظِعَاتِ الذُّنُوبِ
و از گناهان نابودکننده آمرزش می‌طلبم و از گناهان بسیار زشت آمرزش می‌خواهم
وَ أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ [أَسْتَغْفِرُهُ ] مِمَّا فَرَضَ عَلَیَّ فَتَوَانَیْتُ وَ أَسْتَغْفِرُهُ مِنْ نِسْیَانِ الشَّیْءِ الَّذِی بَاعَدَنِی مِنْ رَبِّی
و از آنچه بر من واجب نمود و در آن سستی ورزیدم، آمرزش می‌طلبم و از فراموش کردن چیزی که مرا از پروردگارم دور کرد، آمرزش می‌خواهم
وَ أَسْتَغْفِرُهُ مِنَ الزَّلَّاتِ وَ الضَّلَالاتِ وَ مِمَّا کَسَبَتْ یَدَایَ وَ أُومِنُ بِهِ وَ أَتَوَکَّلُ عَلَیْهِ کَثِیراً کَثِیراً
و از لغزش‌ها و گمراهی‌هایم و از دستاورد خود، از خدا آمرزش می‌طلبم و به او ایمان آورده و بسیار بر او توکّل می‌کنم
وَ أَسْتَغْفِرُهُ وَ أَسْتَغْفِرُهُ وَ أَسْتَغْفِرُهُ وَ أَسْتَغْفِرُهُ وَ أَسْتَغْفِرُهُ وَ أَسْتَغْفِرُهُ وَ أَسْتَغْفِرُهُ فَصَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
و از او آمرزش می‌طلبم و آمرزش می‌طلبم و آمرزش می‌طلبم و آمرزش می‌طلبم و آمرزش می‌طلبم و آمرزش می‌طلبم و آمرزش می‌طلبم [پس بر محمّد و آل محمّد درود فرست
وَ أَنْ تَعْفُوَ عَنِّی وَ تَغْفِرَ لِی مَا سَلَفَ مِنْ ذُنُوبِی وَ اسْتَجِبْ یَا سَیِّدِی دُعَائِی فَ (إِنَّکَ أَنْتَ التَّوَّابُ الرَّحِیمُ )[۱]
و از گناه من درگذر و گناهان گذشته‌ام را بیامرز و-ای آقای من-دعایم را مستجاب کن، که تو بسیار توبه‌پذیر و مهربان هستی].
ثم تدعو بأدعیه کل لیله منه و قد قدمنا منه طرفا فی أول لیله فلا تکسل عنه
سپس احساس سستی و خستگی نکرده و دعاهای هر شب از ماه رمضان را-که پیش از این برخی از آن‌ها را در اعمال شب اوّل ذکر کردیم-بخوان.
[۱]) سوره البقره، آیه ۱۲۸
دعای پیامبر (ص) در شب بیستم رمضان (بلدالامین)
وَ ذَکَرَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ الصَّفْوَانِیُّ فِی کِتَابِ بُلْغَهِ الْمُقِیمِ وَ زَادِ الْمُسَافِرِ
در کتاب‌های بلغه المقیم و زاد المسافر، عبد الله الصفوانی نقل کرده است که:
أَنَّ النَّبِیَّ ص کَانَ یَدْعُو بِهَذِهِ الْأَدْعِیَهِ فِی لَیَالِی شَهْرِ رَمَضَانَ اَللَّیْلَهِ اَلْعِشْرِینَ
پیامبر صلی الله علیه و آله به این دعاها را در شب‌های ماه رمضان می‌خواندند. شب بیستم:
أَسْتَغْفِرُ اَللَّهَ مِمَّا مَضَی مِنْ ذُنُوبِی وَ مَا نَسِیتُهُ وَ هُوَ مَکْتُوبٌ عَلَیَّ بِحِفْظِ کِرَامٍ کَاتِبِینَ یَعْلَمُونَ مَا أَفْعَلُ
وَ أَسْتَغْفِرُ اَللَّهَ مِنْ مُوبِقَاتِ اَلذُّنُوبِ وَ أَسْتَغْفِرُ اَللَّهَ مِمَّا فَرَضَ عَلَیَّ فَتَوَانَیْتُ وَ أَسْتَغْفِرُهُ مِنْ مُقَطَّعَاتِ اَلذُّنُوبِ
وَ أَسْتَغْفِرُهُ مِنَ اَلزَّلاَّتِ وَ مَا کَسَبَتْ یَدَایَ وَ أُومِنُ بِهِ وَ أَتَوَکَّلُ عَلَیْهِ کَثِیراً
وَ أَسْتَغْفِرُ اَللَّهَ وَ أَسْتَغْفِرُ اَللَّهَ
سَبْعاً
(و استغفر الله) هفت بار بگو
وَ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ اُعْفُ عَنِّی وَ اِغْفِرْ لِی مَا سَلَفَ مِنْ ذُنُوبِی وَ اِسْتَجِبْ یَا سَیِّدِی دُعَایَ فَإِنَّکَ أَنْتَ اَلتَّوّٰابُ اَلرَّحِیمُ
دعای محمد بن ابی قره در شب بیستم ماه رمضان
الجزء الأول؛ أبواب أحکام شهر رمضان؛ الباب الرابع و العشرون فیما نذکره من زیادات و دعوات فی اللیله العشرین منه و یوم‌ها و فیها ما نختاره من عده روایات بالدعوات، دعاء آخر فی هذه اللیله ذکره محمد بن أبی قره فی کتابه عمل شهر رمضان
جلد اول، باب‌های احکام ماه رمضان؛ باب بیست و چهارم اعمال و دعاهای وارد شده در روایات در شب و روز بیستم ماه که در آن از تعدادی روایات از این دعاها را انتخاب می‌کنیم (دعای دوم) دعای شب بیستم از کتاب «عمل شهر رمضان» نوشته‌ی «محمّد بن ابی قرّه»:
إِلَهِی [اللَّهُمَ] کَلَّفْتَنِی مِنْ نَفْسِی مَا أَنْتَ أَمْلَکُ بِهِ مِنِّی وَ قُدْرَتُکَ أَعْلَی مِنْ قُدْرَتِی فَصَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
خداوندا [معبودا]، مرا به چیزی مکلّف نموده‌ای که خود بیشتر از من اختیار آن را داری و قدرت تو از قدرت من برتر است، پس بر محمّد و آل محمّد درود فرست
وَ أَعْطِنِی مِنْ نَفْسِی مَا یُرْضِیکَ عَنِّی وَ خُذْ لِنَفْسِکَ رِضَاهَا مِنْ نَفْسِی
و از نفس من چیزی به من بده که تو را از من خرسند سازد و از خویشتن من خشنودی را برای خود بستان.
إِلَهِی لَا طَاقَهَ لِی بِالْجُهْدِ وَ لَا صَبْرَ لِی عَلَی الْبَلَاءِ وَ لَا قُوَّهَ لِی عَلَی الْفَقْرِ فَصَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
معبودا، من توان تحمّل سختی و شکیبایی در برابر بلا و نیرویی دربرابر فقر ندارم، پس بر محمّد و آل محمّد درود فرست
وَ لَا تَحْظُرْ عَلَی رِزْقِی [رِزْقِکَ ] فِی هَذَا الشَّهْرِ الْمُبَارَکِ وَ لَا تُلْجِئْنِی إِلَی خَلْقِکَ بَلْ تَفَرَّدْ
و روزی‌ات [روزی‌ام] را در این ماه خجسته از من باز مدار و به آفریده‌هایت نیازمند مکن،
یَا سَیِّدِی بِحَاجَتِی وَ تَوَلَّ کِفَایَتِی وَ انْظُرْ فِی أُمُورِی فَإِنَّکَ إِنْ وَکَّلْتَنِی إِلَی خَلْقِکَ تَجَهَّمُونِی
بلکه ای سرور من، تو خود به تنهایی حاجتم را برآور و کفایتم را عهده‌دار شو و در امورم نظر کن؛ زیرا اگر مرا به آفریده‌هایت واگذار کنی، با ترش‌رویی با من برخورد خواهند کرد
وَ إِنْ أَلْجَأْتَنِی إِلَی أَهْلِی [قَرَابَتِی] حَرَمُونِی وَ مَقَتُونِی وَ إِنْ أَعْطَوْا أَعْطَوْا قَلِیلًا نَکِداً وَ مَنُّوا عَلَیَّ کَثِیراً
و اگر به بستگانم نیازمند کنی، محرومم نموده و با من دشمنی خواهند ورزید و اگر چیزی بدهند، اندک و سخت می‌دهند و بسیار منّت می‌گذارند
وَ ذَمُّوا طَوِیلًا فَبِفَضْلِکَ یَا سَیِّدِی فَأَغْنِنِی وَ بِعَطِیَّتِکَ فَانْعَشْنِی وَ بِسَعَتِکَ فَابْسُطْ یَدِی وَ بِمَا عِنْدَکَ فَاکْفِنِی یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِین
و به مدت طولانی سرزنش می‌کنند. پس ای سرور من، به روزی افزون خود مرا بی‌نیاز کن و به عطا خود بالایم بر و به روزی گسترده‌ی خود دستم را بگشا و به آنچه نزد تو است، کفایتم کن. ای مهربان‌ترین مهربانان.
دعای اللهم انت ربی لا اله لی غیرک أوحده در شب بیستم رمضان
الجزء الأول؛ أبواب أحکام شهر رمضان؛ الباب الرابع و العشرون فیما نذکره من زیادات و دعوات فی اللیله العشرین منه و یوم‌ها و فیها ما نختاره من عده روایات بالدعوات؛ دعاء فی هذه اللیله
جلد اول، باب‌های احکام ماه رمضان؛ باب بیست و چهارم اعمال و دعاهای وارد شده در روایات در شب و روز بیستم ماه که در آن از تعدادی روایات از این دعاها را انتخاب می‌کنیم، دعای شب بیستم رمضان (دعای اول):
مِنْهَا مَا وَجَدْنَاهُ فِی کُتُبِ أَصْحَابِنَا الْعَتِیقَهِ وَ هِیَ فِی اللَّیْلَهِ الْعِشْرِینَ
دعای شب بیستم براساس کتاب‌های کهن راویان امامیّه-رحمهم اللّه-
اللَّهُمَّ أَنْتَ رَبِّی لَا إِلَهَ لِی غَیْرُکَ أُوَحِّدُهُ وَ لَا رَبَّ لِی سِوَاکَ أَعْبُدُهُ
خداوندا، تو پروردگار من هستی و من معبودی جز تو که به یگانگی او معتقد باشم و پروردگاری غیر تو که او را بپرستم، ندارم.
أَنْتَ الْوَاحِدُ الْأَحَدُ الصَّمَدُ الَّذِی (لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ وَ لَمْ یَکُنْ لَکَ [لَهُ ] کُفُواً أَحَدٌ )[۱]
تو یگانه و بی‌همتا و بی‌نیازی هستی که نه زاده‌ای و نه زاده شده‌ای و هیچ‌کس همتای تو نیست.
وَ کَیْفَ یَکُونُ کُفْوٌ مِنَ الْمَخْلُوقِینَ [لِلْخَالِقِ ] وَ مِنَ الْمَرْزُوقِینَ لِلرَّازِقِ
چگونه آفریده‌ها و روزی داده‌شده‌ها و کسانی که نمی‌توانند به خود سود و زیان برسانند
وَ مَنْ لَا یَسْتَطِیعُونَ لِأَنْفُسِهِمْ نَفْعاً وَ لَا ضَرّاً (وَ لا یَمْلِکُونَ مَوْتاً وَ لا حَیاهً وَ لا نُشُوراً )[۲]
و اختیار مرگ و زندگانی و برانگیخته شدن خود را ندارند می‌توانند همتای آفریدگار و روزی‌ده خود باشند؟!
هُوَ مَالِکُ ذَلِکَ کُلِّهِ بِعَطِیَّتِهِ وَ تَحْرِیمِهِ وَ یَبْتَلِی بِهِ وَ یُعَافِی مِنْهُ (لا یُسْئَلُ عَمَّا یَفْعَلُ وَ هُمْ یُسْئَلُونَ )[۳]
بلکه او به عطا یا محروم نمودن و گرفتار ساختن یا عافیت بخشیدن، مالک همه‌ی این‌ها است و از آنچه انجام می‌دهد مورد بازخواست قرار نمی‌گیرد و آن‌ها مورد بازخواست قرار می‌گیرند.
إِلَهِی وَ سَیِّدِی مَا أَغَبَّ شَهْرَ الصِّیَامِ [رَمَضَانَ] إِلَی جَانِبِ الْفَنَاءِ وَ أَنْتَ الْبَاقِی وَ آذَنَ بِالانْقِضَاءِ وَ أَنْتَ الدَّائِمُ
ای معبود و سرور من، چقدر ماه صیام [رمضان] رو به سوی پایان است و تو پاینده‌ای و در حال سپری شدن است و تو جاودانه‌ای.
وَ هُوَ الَّذِی عَظَّمْتَ حَقَّهُ فَعَظُمَ وَ کَرَّمْتَهُ فَکَرُمَ وَ إِنَّ لِی فِیهِ الزَّلَّاتِ کَثِیرَهً وَ الْهَفَوَاتِ عَظِیمَهً
این ماه، ماهی است که حقّ آن را بزرگ داشته‌ای و در نتیجه بزرگ گردیده است و گرامی داشته‌ای و در نتیجه والا گردیده است و من لغزش‌های فراوان و اشتباهات بزرگ دارم
إِنْ قَاصَصْتَنِی بِهَا کَانَ شَهْرَ شَقَاوَتِی وَ إِنْ سَمَحْتَ لِی بِهَا کَانَ شَهْرَ سَعَادَتِی
که اگر به واسطه‌ی آن‌ها از من قصاص کنی این ماه، ماه بدبختی من خواهد بود؛ و اگر ببخشی، ماه نیکبختی ما خواهد بود.
اللَّهُمَّ وَ کَمَا أَسْعَدْتَنِی بِالْإِقْرَارِ بِرُبُوبِیَّتِکَ مُبْدِئاً [مُبْتَدِئاً] فَأَسْعِدْنِی بِرَحْمَتِکَ وَ رَأْفَتِکَ وَ تَمْحِیصِکَ وَ سَمَاحَتِکَ مُعِیداً
خدایا، همان گونه که در آغاز این ماه با اعتراف به پروردگاری‌ات مرا نیکبخت نمودی، با رحمت و مهرورزی و پالودن از بدی و بخشندگی‌ات در پایان آن نیکبخت بگردان،
فَ إِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ وَ صَلَّی اللَّهُ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ کَثِیرا
که تو بر هر چیز توانایی. درود و سلام فراوان خداوند بر حضرت محمّد و خاندان او.
[۱]) سوره الاخلاص، آیات ۳-۴
[۲]) سوره الفرقان، آیه ۳
[۳]) سوره الانبیا، آیه ۲۳
دعای روز بیستم ماه رمضان از مجموعه امام سجاد (ع)
الجزء الأول؛ أبواب أحکام شهر رمضان؛ الباب الرابع و العشرون فیما نذکره من زیادات و دعوات فی اللیله العشرین منه و یوم‌ها؛ فصل فیما یختص بالیوم العشرین من دعاء غیر متکرر، دعاء آخر فی هذا الیوم من مجموعه مولانا زین العابدین ص
جلد اول، باب‌های احکام ماه رمضان؛ باب بیست و چهارم اعمال و دعاهای وارد شده در روایات در شب و روز بیستم ماه، فصل اول دعاهای مخصوص روز بیستم رمضان (دعای سوم) به نقل از مجموعه‌ی مولی امام زین العابدین-صلوات اللّه علیه-:
اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ یَا خَالِقَ الظُّلُمَاتِ وَ النُّورِ یَا ذَا الْقُدْرَهِ وَ السُّلْطَانِ وَ الْعَظَمَهِ وَ الْجَبَرُوتِ وَ الْکِبْرِیَاءِ وَ الْمَلَکُوتِ
خدایا، از تو درخواست می‌کنم ای آفریننده‌ی تاریکی‌ها و نور، ای صاحب قدرت و تسلّط و بزرگی و شکوه و بزرگمنشی و سلطنت برتر،
یَا مَنْ (جَعَلَ اللَّیْلَ سَکَناً وَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ حُسْباناً )[۱] (وَ النُّجُومَ مُسَخَّراتٍ بِأَمْرِهِ )[۲] لَکَ الْخَلْقُ وَ الْأَمْرُ تَبَارَکْتَ وَ تَعَالَیْتَ یَا رَبَّ الْعَالَمِینَ
ای خدایی که شب را مایه‌ی آرامش و خورشید و ماه را برای حساب‌رسی و ستارگان را رام فرمان خود قرار دادی و آفرینش و فرمان از آن تو است و بلندپایه و متعالی هستی ای پروردگار جهانیان،
یَا اللَّهُ یَا عَظِیمُ یَا کَرِیمُ یَا کَبِیرُ یَا حَیُّ یَا قَیُّومُ یَا وَاحِدُ یَا أَحَدُ یَا فَرْدُ یَا وَتْرُ یَا صَمَدُ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
ای خدا ای شکوهمند ای بزرگوار ای بزرگ ای زنده‌ای پاینده‌ای یگانه ای بی‌همتا ای یکتا ای تک ای بی‌نیاز، بر محمّد و آل محمّد درود فرست
وَ اسْتَجِبْ فِیمَا دَعَوْتُکَ وَ أَعْطِنِی مَا سَأَلْتُکَ فَإِنَّکَ (تَرْزُقُ مَنْ تَشاءُ بِغَیْرِ حِسابٍ )[۳]
و دعاهایم را که به درگاهت کردم، مستجاب و آنچه از تو خواستم عطا کن، زیرا تو هرچه بخواهی بدون حساب روزی می‌دهی.
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ افْعَلْ بِی مَا أَنْتَ أَهْلُهُ إِنَّکَ (أَهْلُ التَّقْوی وَ أَهْلُ الْمَغْفِرَهِ )[۴]
خدایا، بر محمّد و آل محمّد درود فرست و آنچه خود زیبنده‌ی آنی، انجام ده که تو اهل تقوا و آمرزش هستی
وَ اجْعَلْنِی مِمَّنْ تَنْتَصِرُ بِهِ لِدِینِکَ وَ تَقْتُلُ بِهِ عَدُوَّکَ فِی الصَّفِّ الَّذِی وَصَفْتَ أَهْلَهُ فِی کِتَابِکَ
و مرا از کسانی قرار ده که به‌وسیله‌ی او دینت را یاری می‌دهی و دشمنت را به نابودی می‌کشانی، و در صفی که اهل آن را در کتابت چنین ستوده‌ای:
(کَأَنَّهُمْ بُنْیانٌ مَرْصُوصٌ )[۵] فِی أَحَبِّ خَلْقِکَ إِلَیْکَ فِی أَحَبِّ الْمَوَاطِنِ إِلَیْکَ
«گویی آنان بنیان سربین هستند.» و در میان محبوب‌ترین آفریدگان و در محبوب‌ترین مکان‌ها نزد تو
وَ ارْزُقْنِی سَفْکَ دِمَاءِ الْمُشْرِکِینَ وَ النَّاکِثِینَ وَ الْقَاسِطِینَ وَ الْمَارِقِینَ وَ الْفَاسِقِینَ [وَ النَّابِذِینَ ] وَ الْکَافِرِینَ وَ الْمُبَدِّلِینَ
و ریختن خون مشرکان و پیمان‌شکنان و ستمگران و خوارج و فاسقان [و رهاکنندگان] و کافران و تغییردهندگان [پیمان خود با خدا] را روزه‌ام کن
وَ ثَبِّتْ رَجَاءَکَ فِی قَلْبِی وَ ثَبِّتْ قَدَمَیَّ وَ أَفْرِغِ الصَّبْرَ عَلَیَّ وَ عَلَی ذَلِکَ فَقَوِّنِی
و امیدت را در دلم استوار بدار و گامم را ثابت کن و شکیبایی را بر دلم بریز و در این‌باره به من نیرومندی بخش
وَ فِی صُدُورِ الْکَافِرِینَ فَعَظِّمْنِی وَ لِلْمُؤْمِنِینَ فَذَلِّلْنِی وَ حَبِّبْ إِلَیَّ مَنْ أَحْبَبْتَ وَ بَغِّضْ إِلَیَّ مَنْ أَبْغَضْتَ
و مرا در دل کافران بزرگ و نزد مؤمنان خوار، و دوستان خود را محبوب من بگردان و دشمنان خود را مبغوض من بکن
وَ وَفِّقْنِی لَأَحَبِّ الْأَمْرِ إِلَیْکَ وَ أَرْضَاهَا لَدَیْکَ وَ أَفْضَلِهَا عِنْدَکَ إِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ
و به محبوب‌ترین و موردپسندترین و برترین کارها نزد خود موفق بدار، به راستی که تو بر هر چیز توانایی.
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَعْتِقْنِی مِنَ النَّارِ فَإِنِّی مِنْکَ إِلَیْکَ أَفِرُّ
خدایا، بر محمّد و آل محمّد درود فرست و مرا از آتش جهنّم آزاد کن، زیرا من از تو به‌سوی تو می‌گریزم
فَلَسْتُ أَخَافُ بِغَیْرِ [غَیْرَ] عَدْلِکَ فَإِیَّاکَ أَسْأَلُ بِکَ لِأَنَّکَ [إِنَّهُ ] لَیْسَ أَحَدٌ إِلَّا دُونَکَ
و به جز عدل و داد تو از چیزی نمی‌هراسم، پس از تو به تو خواهانم، زیرا همه جز تو پایین‌تر از تواند
وَ أَتَقَرَّبُ إِلَیْکَ بِنِعْمَتِکَ وَ أَدُلُّ عَلَیْکَ بِإِحْسَانِکَ فَاغْفِرْ لِی مَا سَتَرْتَ مِنْ غَیْرِکَ مِنْ ذَنْبٍ
و به نعمت تو به درگاه تو نزدیکی و با نیکی تو بر تو راهنمایی می‌جویم، پس آنچه از گناه من که از غیر تو پوشیدم
وَ بَارَزْتُکَ بِخَطِیئَتِی مِنْ جَهْلِی لِلَّذِی خِفْتُ مِنْ خَلْقِکَ وَ رَجَوْتُ مِنْ عَفْوِکَ فَأَمِنْتُ تَعْجِیلَ نَقِمَتِکَ
و خطاهایی که به واسطه‌ی نادانی‌ام از آفریده‌های تو ترسیدم و به امید گذشت تو آشکارا به مبارزه با تو برخاستم و از شتاب در کیفرت احساس ایمنی کردم، بیامرز
فَأَوْجِبْ لِی مَا طَمِعْتُ فِیهِ مِنْ رَحْمَتِکَ إِذْ عَلِمْتَ ذَلِکَ مِنِّی أَنَّهُ کَذَلِکَ مَعَ عِلْمِی بِأَنَّکَ تَرَانِی فِی جَمِیعِ حَالاتِی
و آنچه از رحمتت درباره‌ی آن آزمندم بر من بایسته گردان، زیرا خود می‌دانی که چنین بوده است و باوجود آگاهی من از این‌که در همه‌ی حالات مرا می‌بینی
لَا أَقْدِرُ أَسْتَتِرُ مِنْکَ فِی لَیْلٍ وَ لَا نَهَارٍ فِی بَرٍّ وَ لَا بَحْرٍ وَ لَا بِخَرْقٍ مِنَ الْأَرْضِ وَ لَا سَمَاءٍ وَ لَا سَهْلٍ وَ لَا جَبَلٍ
و نمی‌توانم در شب و روز، خشکی و دریا، در شکاف زمین یا آسمان، و در بیابان یا کوهستان خود را از تو پنهان کنم
وَ لِأَنَّهُ لَا یُوَارِی مِنْکَ لَیْلٌ دَاجٍ وَ لَا سَمَاءٌ ذَاتُ أَبْرَاجٍ وَ لَا بَحْرٌ ذُو أَمْوَاجٍ وَ لَا أَرْضٌ ذَاتُ فِجَاجٍ وَ لَا جِبَالٌ ذَاتُ أَنْبَاجٍ
و شب تاریک و آسمان دارای برج‌ها و دریای موج‌خیز و زمین دارای راه‌ها و کوه‌های [بلند] که صداها را منعکس می‌کنند نیز نمی‌توانند مرا از تو پنهان بدارند
عَارِفٌ بِرُبُوبِیَّتِکَ مُقِرٌّ بِوَحْدَانِیَّتِکَ أَحَطْتَ خُبْراً بِأَهْلِ سَمَاوَاتِکَ وَ أَرْضِکَ لَا یَشْغَلُکَ شَیْءٌ عَنْ شَیْءٍ
و به پروردگاری تو شناسا هستم و به یگانگی‌ات اعتراف دارم. آگاهی تو آسمانیان و زمینیان را فراگرفته است و هیچ‌چیز نمی‌تواند تو را از چیز دیگر به خود مشغول کند،
لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ وَحْدَکَ لَا شَرِیکَ لَکَ وَ أَنْتَ عَلَی کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ وَ صَلَّی اللَّهُ عَلَی سَیِّدِنَا مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ سَلَّم
معبودی جز تو وجود ندارد، یگانه‌ای و شریکی برای تو وجود ندارد و بر هر چیز توانایی. درود و سلام خداوند بر سرورمان حضرت محمّد و خاندان او.
[۱]) سوره الانعام، آیه ۹۶
[۲]) سوره الاعراف، آیه ۵۴
[۳]) سوره آل عمران، آیه ۲۷
[۴]) سوره المدثر، آیه ۵۶
[۵]) سوره الصف، آیه ۴
نظر شما