به گزارش خبرنگار ایمنا، جوامع در هر دوره زمانی موافق شرایط و مقتضیات خود از افرادی که عضو آن هستند مطالبات معینی دارند که از ذات زندگی اجتماعی سرچشمه می‌گیرد.
از این رو، در پرتو مجموعه فعالیت‌های هدفمند و سنجیده سعی بر آن دارند که افراد خود را به عنوان شهروندان امروز و فردا به مهارت‌هایی مجهز کنند که بتوانند در عرصه زندگی فردی، اجتماعی، اقتصادی و شغلی نقش مؤثری داشته باشند.
هدف اصلی از آموزش شهروندی، آماده‌سازی شهروندان برای ورود به زندگی اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی است. آموزش شهروندی به شهروندان می‌آموزد که چگونه یک شهروند فعال، آگاه و مسئولیت پذیر باشند. در واقع مبنای این آموزشها تنها پرورش یک شهروند نمونه یا شهروند خوب یا ارائه یک الگوی شهروندی نیست بلکه به آنان می‌آموزد که چگونه تصمیمات خود را با توجه به مسئولیت هایشان در قبال اجتماع و زندگی فردی خود اتخاذ کنند.
آموزش فرهنگ شهروندی و تربیت شهروندی دانش آموزان یکی از مهم ترین وظایف نظام آموزشی محسوب می شود، به نحوی که در بسیاری از کشورهای جهان، این فعالیت بخش عظیمی از دغدغه های مسئولان آموزشی را تشکیل می دهد. در واقع آموزش شهروندی عامل مهمی در نهادینه شدن حقوق شهروندی است و منجر به تحکیم و تقویت نظام ارزشی مهارت‌های شهروندی و مشارکت پایدار شهروندان می شود.
مدرسه از مهمترین مکان هایی است که به واسطه آن و با یک برنامه ریزی درست و حساب شده می توان مسائل مهم اجتمایی و فرهنگی را به دانش آموزان آموزش داد. خصوص آموزش مسائل شهروندی به دانش آموزان در مقطع ابتدائی، محتوی کتاب ها و ضروت آموزش مهارت های شهروندی به دانش آموزان گفت و گویی با شهین جوانی، معاون آموزش ابتدایی اداره کل آموزش و پرورش استان اصفهان داشتیم که در ادامه می خوانید.
آموزش‌های شهروندی با چه هدفی در مدارس ابتدائی اصفهان آغاز شد ؟
در راستای سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری و راهکارهای سند تحول بنیادین تفاهم نامه ای بین کمیسیون اجتماعی و محیط زیست شورای اسلامی شهر اصفهان و سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان با معاونت آموزش ابتدائی اداراه کل آموزش و پرورش استان اصفهان از تیر ماه سال ۱۳۹۸ به مدت یک سال جهت اجرا منعقد شد.
این برنامه در ۴۰ کلاس پایه اول به صورت پایلوت در اصفهان برگزار می شود. "کلاس شهر"، آموزش و توسعه مهارت های شهروندی کارگروهی، مدیریت پول، بازیافت و حفظ محیط زیست در راستای راهکار شماره ۲-۱ سند تحول به صورت پایلوت در تعداد ۴۰ کلاس پایه اول نواحی ششگانه شهر اصفهان به صورت پایلوت اجرا می شود.
آیا قبل از اجرای این برنامه در مدارس ارائه آداب شهروندی و آموزش به دانش آموزان وجود داشت؟
آموزش سبک زندگی و آداب شهروندی ویژه همه دانش آموزان پایه ششم از سه سال گذشته در حال اجرا بوده است، آموزش شهروندی از جمله آموزش هایی است که در بسیاری از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه به عنوان یک آموزش مهم و ضروری تلقی شده و تلاش می شود تا کودکان به عنوان شهروند کوچک با مهارت های زندگی در شهر آشنا کند.
آموزش شهروندی، از جمله آموزش‌هایی است که در بسیاری از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه به عنوان یک آموزش مهم و ضروری تلقی شده و تلاش می شود تا کودکان را به عنوان شهروندان کوچک، با مهارت‌های زندگی در شهر آشنا کند. این مهارت‌های به صورت مستقیم و غیرمستقیم در کتاب‌های همین پایه تحصیلی مورد توجه قرار گرفته است، اما سعی کرده ایم تا با متمرکز کردن مهارت‌های شهروندی و همراه ساختن آن‌ها با تمرین‌ها و فعالیت‌های کاربردی، توجه دانش‌آموزان را بیشتر به این آموزشها جلب کنیم.
این آموزشها در چه مقطعی از مدارس ابتدایی است و چه تعداد کتاب و درس برای این برنامه در نظر گرفته شده است؟
آموزش شهروندی ویژه دانش‌آموزان پایه اول و ششم دبستان است. سه جلدکتاب برای دانش آموز، مربی و اولیاء دانش آموزان پایه اول و یک جلدکتاب با عنوان سبک زندگی و آداب شهروندی ویژه دانش آموزان پایه ششم تالیف شده است. در کتابِ‌کار معلم(جلد ۱) ویژه دانش آموز پایه اول، روش‌ها و محتوای آموزشی برای هر ۱۵ مهارت شهروندی همراه با فعالیت‌های داخل کلاس آورده و توضیح داده شده است. در کتابِ‌کار(جلد ۲) دانش‌آموز پایه اول نیز، به فراخور توانمندی‌های کودکان در این سن، مجموعه فعالیت‌های جذاب به همراه کاربرگ‌های مربوطه طراحی و آورده شده است.
آیا این برنامه سال آینده در همه مدارس ابتدایی استان اجرا می شود؟
آموزش کلاس شهر بعد از اتمام و تحلیل و تجزیه نتایج پژوهش و در صورتی که طرح نتایج قابل دفاعی داشته باشد سال آینده در تمام کلاس های پایه اول استان اجرایی خواهد شد.
محتوای کتاب "کلاس شهر" بیشتر چه مواردی را در بر می گیرد؟
در مجموعه کتب پایه اول، ۱۵ مهارت شهروندی گنجانده شده است. این مهارت شامل آشنایی با قوانین کلاس شهروندی، حمل و نقل عمومی، پسماند و بازیافت، پارک ها و فضای سبز، آتش نشانی، حوادث و ایمنی، مصرف بهینۀ انرژی، حفظ محیط زیست، اخلاق شهروندی، مشارکت شهروندی، احساس تعلق شهروندی، مسئولیت پذیری شهروندی، مراقبت از اموال عمومی، قانون پذیری و رعایت قوانین، ارتباط موثر با دیگران، احترام به دیگران، دوستی و دوست یابی است.
کتاب آداب شهروندی پایه ششم تحصیلی چه موضوع هایی دارد؟
کتاب سبک زندگی و آداب شهروندی پایه ششم با موضوعات محیط زیست، حق اداره شایسته امور و حسن تدبیر، حق حریم خصوصی، حق آزادی و امنیت شهروندی، حق دسترسی به دنیای مجازی و خودسنجی تالیف شده است.
هدف آموزش و پرورش از آموزش این مفاهیم به دانش آموزان در مدارس ابتدائی چیست؟
این آموزش ها با هدف توسعه و ترویج مهارت های شهروندی در نوآموزان پیش دبستان و دانش آموزان دوره ابتدایی، ارتقا سطح علمی و آگاهی مدیران، مربیان، آموزگاران مدارس مجری؛ غنی سازی و تثبیت آموخته ها و استمرار یادگیری با توجه به اهداف برنامه آموزش شهروندی و ارتقا سطح آگاهی اولیا درخصوص آموزش مهارت های شهروندی برنامه ریزی واجرایی شده است.
آیا کارگاه های آموزش شهروندی، کتاب و جلسات برای اولیای دانش آموزان هم دارد؟
به دلیل آنکه اساس فرهنگ شهروندی بر مشارکت‌جویی است، گروه کارشناسان آموزشی و شهروندی بر آن شدند تا فرایند آموزش این مهارت‌ها به صورت مشارکتی طراحی و تدوین شود. علاوه بر فعالیت‌هایی که کودکان با مشارکت و همکاری همدیگر و معلم خود در کلاس درس انجام می‌دهند، این ضرورت احساس شد تا والدین نیز در خانه این مهارت‌ها را با فرزند دلبند خود تمرین و اجرا کنند تا علاوه بر انتقال این مفاهیم از مدرسه به خانه، اشتیاق کودک به فراگیری آن‌ها بیشتر شود. در همین راستا برای اولیاء نیز کتاب کار والدین تالیف و کارگاه های آموزش شهروندی برنامه ریزی و در حال برگزاری است.
نظر شما