نرگس عطریان در گفت وگو با خبرنگار ایمنا، با اشاره به اینکه دوره نوجوانی حدفاصل کودکی و جوانی است، اظهار کرد: حد فاصل ۱۲ تا ۱۸ سالگی را دوره نوجوانی می‌نامیم، در حقیقت این دوره همراه با فعالیت‌های جدید مغزی است و با تولید هورمون‌هایی در این دوره تغییرات متعددی در فرد اتفاق می افتد.
وی با بیان اینکه این روند رشد مغزی در نوجوانان تا سن ۲۰ سالگی ادامه دارد، افزود: این تغییرات و رشد مغزی در نوسان بوده و مبتنی بر روند رشد انسانها این نوع تغییرات رشد ادامه دارد. دوره نوجوانی محدود به تغییرات جسمی نیست و تغییرات اجتماعی، نقش پذیری و نحوه برخورد، تغییرات در خلق و خو، انتظارات و تغییرات شخصیتی در سن نوجوانی را دربرمی‌گیرد.
این متخصص حوزه مطالعات فرهنگی و علوم رفتاری، گفت: هر مرحله ای از رشد انسانها شرایط خاص خود را دارد. خانواده ها نباید در برابر تغییرات نوجوانی فرزند وحشت زده شوند، متاسفانه بیشترین آسیب ها را زمانی می بینیم که نوجوانان تغییرات بهنجار، منطقی و طبیعی متناسب با سنشان را دارند، اما والدین به دلیل اینکه دانش کافی راجع به این موضوع ندارند با این تغییرات بهنجار آنها که رو به رو می شوند برخورد مناسبی با فرزند ندارند و معمولا دچار وحشت‌زدگی می شوند.
وی با تاکید بر اینکه هر مرحله ای از رشد، شرایط و مشکلات خاص خود را دارد، افزود: نوجوانی هم از این قاعده مستثنی نیست، دوره نوجوانی فلسفه مهمی دارد و تمرین کردن زندگی بزرگسالی است. یعنی این دوره فرصتی است تا نوجوان برای یک سری از تصمیم گیری ها و مهارت های زندگی آماده شود، بنابراین آموختن و کسب تجربه حائز اهمیت است.
عطریان تصریح کرد: والدین بهتر است مانند یک مشاور به نوجوان در این دوره از زندگی فرصت تمرین کردن در تصمیم گیری های زندگی را بدهند. به طور یقین تصمیماتی که نوجوان می گیرد ممکن است با فرصت ها و چالش هایی رو به رو شود. در حقیقت با این تصمیم گیری ها تمرین حل مساله می کند. در نتیجه نوجوان به آرامی و با تنوع تمرین، استقلال پیدا می کند و خود با مشکلات و چالش های زندگی مواجه می شود.
این استاد دانشگاه تاکید کرد: هنگامی که همه مهارت ها در نوجوان به وجود می آید در اوج آتش مزاجی است و در واقع نوجوان دچار توانمندی جسمانی، عقلانی، اعتقادی و هیجانی شده است. اوج اعتقادات و گرایش های افراد در دوره نوجوانی است و معمولا حس شنوایی نوجوان از مابقی افراد خانواده فعال تر است.
وی ادامه داد: وجود همین توانمندی ها حساسیت ها را افزایش می دهد، از سوی دیگر نوجوان تجربه و پختگی لازم را ندارد. وجود همین تضادها باعث می شود که این دوره از زندگی فرزندان با تنش ها و استرس هایی همراه باشد و والدین بهتر است با راهنمایی صحیح نوجوان به او کمک کنند تا این دوران را با تنش کمتری سپری کند.
تمایل به تحسین از سوی همسالان
این متخصص علوم رفتاری با بیان اینکه نوجوان بسیار نقش پذیر است و رغبت زیادی به تحسین دیگران دارد، گفت: این گروه تایید کننده از نظر او افراد خانواده نیستند و تمایل دارد که مورد تحسین گروه های اجتماعی همسالان خود قرار گیرد. در حقیقت نوجوان برای خود یک گروه های اجتماعی دارد که این گروه ها، گروه همسالان و گروه های اجتماعی است که وارد آنها شده تایید و تحسین آنها برای او بسیار مهم است همچنین دوره فاصله گرفتن از والدین در نوجوانی شروع می‌شود که با ایجاد این فاصله ها نوجوان برای استقلال داشتن آماده می شود.
وی اضافه کرد: در این دوره نوجوان برای خلوت و فضای خصوصی خود حریم قائل است و رمز و راز داشتن برای او مهم است، ایستادن مداوم رو به روی آینه، چک کردن چهره، توجه به لاغری بدن، توجه زیاد به مدل موهای، کوتاهی و بلندی قد و قامت باعث ایجاد تنش های فکری و روحی در او می شود.
عطریان با بیان اینکه اگر احساس خوبی به نوجوان دست دهد عزت نفس و شادمانی او افزایش پیدا می کند، تصریح کرد: اما اگر در برآوردها احساس ناکامی پیدا کند کم کم به سمت انزواطلبی پیش می رود و معمولا رفتارهای افسرده و پرخاشگرانه دارد و احساس او ناخوشایند است. تحقیر و تمسخر دیگران را بلافاصله به خود می گیرد و درصدد تغییر و تضاد در شخصیت خود است.
این استاد دانشگاه افزود: شدت عواطف و احساسات نوجوان در این دوران زیاد می شود و بعضی از پزها و رفتارهای اغراق آمیزی که شاید برای او اتفاق هم نیفتاده است، در او شکل می‌گیرد اما تمایل دارد که این موارد را برجسته کرده و برای همسالان و دیگران تعریف کند که آنها باور کنند این موارد برای او رخ داده است. حتی تا جایی که ممکن است گفتن چنین مواردی برای او دردسرساز شود و حتی گاهی اوقات می‌بینیم که برخی نوجوانان با اشتیاق از رفتارهای بزهکارانه هم نام می برند درحالی که ممکن است اصلا در واقعیت انجام نداده باشند.
وی تاکید کرد: با توجه به اینکه در این دوران نوجوانان تحت شدت هیجان ها هستند وتجربه و پختگی کافی را ندارند، توجه والدین به آنها و کنترل محتاطانه رفتارهای آنها و کمک به آنها در آسان تر و بدون تنش گذراندن این دوران حائز اهمیت است.
نظر شما