به گزارش خبرنگار ایمنا، ارزیابی تحصیلی دانش آموزان بیش از چهار دهه است که در دنیا و یک دهه است که در ایران به عنوان مسکنی برای درمان بخشی از مشکلات نظام آموزشی در دستور کار قرار گرفته و بر مبنای آن رویکرد ارزشیابی سنتی نمره‌گرا به ارزشیابی کیفی تغییر یافته است.
این رویکرد که به دنبال بازگرداندن نقش سنجش و ارزشیابی به صحنه یادگیری دانش‌آموزان بوده و سعی بر آن داشته تا اهداف، اصول، ویژگی‌ها، روش‌ها، ابزارهای گردآوری و سامان‌دهی اطلاعات آن نیز همگی در خدمت یادگیری بهتر و ماناتر قرار گیرد.
در نهایت این طرح از سال تحصیلی ۸۲-۸۱ به صورت آزمایشی و در ادامه به صورت پلکانی در پایه‌های اول تا پنجم ابتدایی معرفی و اجرا شد.
طرحی که با گذشت بیش از ۱۵ سال از اجرای آن هنوز موافقان و مخالفانی دارد، ضمن اینکه والدین دانش آموزان ههنوز با این روش ارزیابی ارتباط خوبی برقرار نکرده و به آن اعتماد ندارند.
در این خصوص مهسا باقری به عنوان والدین دانش آموزانی که یکی از آنها به صورت نمرهه و دیگری ارزیابی کیفی شده است، می‌گوید: زمانی که طرح نمره دادن اجرا می‌شد، دانش آموزان تلاش بیشتری برای ۲۰ گرفتن می‌کردند و این در حالی است که در نظام کیفی ارزشیابی رقابت به اندازه گذشته در بین دانش آموزان دیده نمی‌شود.
او اجرای طرح کیفی ارزیابی دانش آموزان را باعث سستی دانش‌آموزان برای تلاش برای دریافت نمره بهتر قلمداد کرده و اظهار می‌کند: البته نباید از کم شدن استرس دانش آموز و اولیا چشم پوشی کرد، اما این موضوع تلاش را هم به همراه خود کم کرده است.
طرح کیفی- توصیفی برای کلاس‌های پرجمعیت مناسب نیست
همچنین مهناز شیرانی، کارشناس آموزش دوره دوم ابتدایی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، با بیان اینکه اجرای طرح توصیفی – کیفی در مدارس را منجر به تغییر نگرش دانش آموز به معلم می‌داند و می‌گوید: در گذشته با توجه به سختگیری‌های معلمان و استرس دانش‌آموزان، این قشر نگرش منفی و بدی نسبت به معلم داشتند، اما این برنامه موجب شده است نگرش دانش آموز به معلم مثبت‌تر شود.
وی با اشاره به مقاومت بعضی اولیا و معلمان در اجرایی کردن این طرح می‌افزاید: برخی از اولیا هنوز تغییر نگرش نداده‌اند و از معلم نمره می‌خواهند، از سوی دیگر بعضی از معلمان نیز هنوز در تفکر ارزشیابی کمی هستند و این موضوع کمی کار را سخت کرده است.
این کارشناس با اشاره به برخی موانع اجرایی کردن طرح ارزیابی توصیفی - کیفی اضافه کرد: اکثر معلمان از اجرای طرح ارزشیابی توصیفی - کیفی راضی هستند، اما برخی نیز بر این باورند که اجرای این طرح برای کلاس‌هایی که جمعیت زیاد دارند، جوابگو نیست و تنها برای کلاس با ۱۰ تا ۱۵ نفر دانش آموز قابل اجرا است.
وی برگزاری آموزش‌ها و کارگاه‌های توجیهی برای اولیا و معلمان در خصوص اجرای طرح ارزیابی توصیفی – کیفی دانش آموزان را مناسب می‌داند و اضافه می‌کند: برای بهبود روند اجرای این طرح باید کارگاه‌های توجیهی برگزار شود تا معلمان و اولیا آشنایی بهتری پیدا کنند و برنامه توصیفی- کیفی بهتر اجرا شود.
موفقیت برنامه کیفی-توصیفی به عملکرد معلمان بستگی دارد
همچنین علیرضا سلطانی رئیس اداره آموزش دوره دوم ابتدایی اداره کل آموزش و پرورش استان اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، با بیان اینکه برنامه کیفی توصیفی_توصیفی می‌تواند موجب رشد دانش آموزان شود، اظهار می‌کند: این طرح اگر به درستی توسط معلم اجرا شود می‌تواند موجب رشد دانش آموز در راستای استعدادهایش شود و مهمتر از آن استرس را از روی دوش دانش آموز بردارد.
وی در پاسخ به اینکه آیا این برنامه رقابت بین دانش آموز را کم می‌کند، ادامه می‌دهد: آموزش و پرورش مخالف رقابت ناسالم بین دانش آموزان است، رقابت باید سالم و در سطح عادی باشد و اگر این برنامه به درستی توسط معلم اجرایی شود موجب بالا رفتن رقابت سالم بین دانش آموزان می‌شود.
رئیس اداره آموزش دوره دوم ابتدایی اداره کل آموزش و پرورش استان اصفهان در خصوص آموزش‌های معلمان برای برنامه توصیفی-کیفی اضافه کرد: به جرات اعلام می‌کنیم ۹۹.۵ درصد معلمانی که به کلاس‌های درس دبستان‌ها می‌روند آموزش‌های لازم را برای این امر دیده‌اند و این آموزش‌هایی در قالب ۳۲ ساعت کلاس است، را سپری کرده‌اند تا موجب آشنایی بهتر معلم با این برنامه می‌شود.
وی با بیان اینکه معلم باید کیفیت کلاس‌های درس ابتدایی را بالا ببرد، تصریح می‌کند: در اجرای برنامه توصیفی-کیفی معلم باید با نگاه و توجه به همه ابعاد فکری یک دانش آموز را در دسته‌های مختلف بگذارد و عملکرد آن را به کارنامه بیاورد و مهمتر از آن معلم باید بداند چه تکلیفی بدهد تا بتواند موجب رشد بهتر دانش‌آموزان شود.
سلطانی با اشاره به تفاوت‌های ارزشیابی توصیفی- کیفی و ارزشیابی کمی و برتری برنامه حاضر اضافه می‌کند: در نمره دادن و ارزشیابی کمی اصلا نگاهی به ابعاد فکری دانش‌آموز و استعداد نمی‌شد و فقط نمره مهم بود، اما در ارزشیابی کیفی-توصیفی دسته بندی افراد بهتر،عقلانی‌تر و صحیح تر صورت می‌گیرد.
وی خاطرنشان کرد: در برنامه توصیفی- کیفی رفاقت جای رقابت را می‌گیرد و دانش آموزان با کمک به یکدیگر به رشد و تعالی می‌رسند و این موضوع می‌تواند به سطح کیفی کلاس‌های درس کمک کند.
نظر شما