به گزارش خبرنگار ایمنا، بر اساس آمار سال‌های ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ بحرانی برای گروهی از ایرانیان زیان‌دیده از خرید ملک در دبی ایجاد شد و دیری نگذشت که پس از فروکش کردن تب دبی، آگهی‌ها برای خرید و فروش ملک در ترکیه جان گرفتکه با سودای اخذ اقامت دائم همراه بود. طی یکی دو سال اخیر نیز خرید و فروش ملک در گرجستان، بازار پر هیاهویی را رقم زد. البته بر اساس گزارش اعلام شده از سوی مرکز آمار ترکیه، عراقی‌ها با خرید یک هزار و ۹۸۷ واحد مسکونی در این کشور در صدر لیست شهروندان کشورهایی قرار دارند که در ترکیه به خرید خانه مبادرت ورزیده اند .این داده‌های آماری نشان می‌دهد، ایرانی‌ها پس از شهروندان عربستان سعودی، در رتبه سوم این لیست قرار دارند.
بنا به گفته مشاوران املاک سطح شهر اصفهان قطعاً دفاتری برای خریدوفروش این‌گونه املاک در داخل کشور وجود دارد که به‌طور زیرزمینی چنین اقدامی را انجام می‌دهند. یکی از همین مشاوران املاک که آگاه به سرمایه‌گذاری ایرانیان در املاک خارج از کشور است در مورد خرید املاک خارجی به خبرنگار ایمنا می‌گوید: "درچند سال اخیر برخی کشورها همچون قبرس و ترکیه اقدام به تبلیغات وسیع برای فروش املاک خود به خارجی‌ها داشته‌اند و همراه با این تبلیغاتشان مزایای زیادی چون وعده اعطای اقامت دائم به متقاضیان یا وعده پرداخت وام بانکی با سود اندک را قرار داده‌اند تا سرمایه‌گذار خارجی بیشتر جذب خرید شود. اغلب ایرانیان نیز در این سال‌ها مُصر به خرید این املاک هستند.
به گفته وی این در حالی است که علاوه بر آنکه شرایط فعلی ترکیه برای سرمایه‌گذاری مناسب نیست، سرمایه‌گذار باید مطلع باشد که املاک ترکیه در حالت عادی نرخ‌هایی بالا دارد مگر آنکه فاقد سند یا دیگر مجوزهای لازم باشد.
این فعال حوزه مسکن تأکید می‌کند: مالکان هم با سوءاستفاده از آشنا نبودن خریدار خارجی به تبلیغ ملک خود و اغفال خریدار می‌پردازند."
لزوم کاهش بروکراسی‌های زائد و حمایت از تولید
حال سؤال این است که چه دلایلی در این دهه اخیر باعث تندی تب خرید ملک در کشورهای خارجی شده است؟ و اینکه چه عواملی باعث می‌شود یک فرد به‌تنهایی و یا همراه خانواده‌اش مصمم به ترک دیار خود شود؟!
در سال‌های گذشته در مورد کشوری همچون امارات هم این اتفاق رخ داد و هزاران شهروند ایرانی با این سودا که در این کشور از حق شهروندی برخوردار می‌شوند اقدام به خرید خانه کردند اما خیلی زود فقط با دستانی پر از وعده های پوچ و خالی از پول بازگشتند. حتی در مواردی هم واسطه با نشان دادن خانه ای روی نقشه و با هویت جعلی اقدام به فروش می کرد که در مراجعات بعدی موضوع کلاهبرداری فاش شده و مالباخته به دلیل آشنا نبودن با قوانین حقوقی کشور مورد نظر و در دست نداشتن مدرک معتبر، موفق به تعقیب مجرم نمی‌شد.
این مسئله البته محدود به کشور امارات نبوده و در بسیاری از کشورها از جمله گرجستان و ترکیه نیز موارد مشابه فراوانی رخ داده است.به طوری که سال گذشته جواد قوام شهیدی سفیر ایران در گرجستان با اشاره به آمار روزافزون خرید خانه توسط ایرانی‌ها در گرجستان، اعلام کرد: "خرید ملک در گرجستان تضمینی برای اخذ اقامت دائم در این کشور نیست. چند وقتی است دلالان و کاسبان با دادن تضمین از این بابت که با خرید ملک در گرجستان می توانید اقامت دائم بگیرید مردم را به سمت خرید مسکن و ملک در این کشور هدایت می کنند این در حالی است که هیچ تضمینی برای این کار نیست."
در همین راستا علیرضا سالاریان رئیس نمایندگی وزارت خارجه در اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا می گوید: دلیل گرایش مردم به خرید املاک خارجی و مهاجرت مربوط به داخل و سیستم داخلی کشور است.
این مسئول بیان می‌کند: قوانین و مقرراتی که در دیگر کشورها برای جذب نخبگان و سرمایه‌گذاران وجود دارد باعث کشش افراد به مهاجرت می‌شود درحالی‌که باید شرایطی فراهم شود که این سرمایه‌ها در کشور خودمان استفاده شود. بنابراین در این زمینه نیاز جدی به بازنگری در مقررات وجود دارد.
وی کاهش بروکراسی اداری و حمایت از تولید را تضمینی برای جلب اعتماد سرمایه‌گذار و کاهش انگیزه مهاجرت عنوان می‌کند و معتقد است در درجه نخست اعتمادسازی و ایجاد جذابیت در داخل کشور بسیار کارآمد است به‌طوری‌که اگر شخص تولیدکننده نسبت به حمایت از تولیدات و سرمایه خود آسوده‌خاطر باشد دلیلی برای مهاجرت نمی‌بیند.
سالاریان در رابطه با میزان استقبال مردم اصفهان از چنین مهاجرت‌هایی می‌گوید: آمار دقیق از میزان خروج مردم اصفهان به کشورهایی چون ترکیه و گرجستان که اخیراً بسیار مورد استقبال واقع‌شده‌است، نیست ولی از رفت‌وآمدها و میزان پروازهای خارجی به این کشورها می‌توان متوجه چنین مهاجرت‌هایی از سوی مردم این استان شد .
مهاجرت‌هایی که تبعات اقتصادی- اجتماعی دارد
حال سؤال این است که مردم اصفهان تا چه میزان نسبت به چنین مهاجرت‌هایی گرایش دارند؟
اصفهان در بین شهرهای ایران به همراه کلانشهرهایی همچون تهران، مشهد و تبریز از جمله شهرهای ثروتمند به‌شمار می‌رود و ازلحاظ رشد سرمایه‌گذاری و وجود مراکز بهداشتی ودرمانی و دانشگاهی جزو پنج کانون اصلی توسعه کشور محسوب می‌شود جدای از آنکه مردم اصفهان از ویژگی‌های خاص اقتصادی برخوردار هستند. به عبارتی واضح بالا بودن هوش اقتصادی، ریسک بالا و یافتن فرصت‌های بهتر جهت کسب درآمد بیشتر توسط اصفهانی‌ها موجب شده که مردم این شهر به‌خصوص طبقات بالا و متوسط آن تمایل به مهاجرت داشته باشند. عقل معاش اصفهانی‌ها حاکی است که کوچ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را در مقایسه با مهاجرت ترجیح می‌دهند زیرا شاخص تعیین‌کننده، کسب سود، منفعت بالاتر وزندگی مرفه‌تری است که در اصفهان به‌عنوان یکی از مؤلفه‌های مهم زندگی مطرح است.
دراین باره رضا اسماعیلی عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان به خبرنگار ایمنا، اظهار می‌کند: نکته قابل‌تأمل این است که ایرانی‌ها در اقتصاد املاک پیشگام و نو آور هستند و با مهاجرت خود فرهنگ ملک و مستغلات را فراتر از نیاز تعریف کرده‌اند به صورتی که تبدیل مسکن به‌عنوان یک کالای سرمایه‌ای ابداع فرهنگی اقتصادی ایرانیان است.
وی می افزاید: اصفهانی را هم باید پرچم‌دار این حرکت در عرصه جهانی دانست با این اوصاف کشورهایی مثل ترکیه و گرجستان از مقاصد کارآفرینان عرصه ملک و مستغلات است .
اسماعیلی می‌افزاید: اگرچه آمار دقیق و رسمی در این زمینه وجود ندارد ولی ملاحظه اطراف و پیرامون ما بیانگر آن است. قضیه مهاجرت‌ها و سرمایه‌گذاران و خروج سرمایه‌ها از ایران جدی است. واقعیت آن است که جریان جذب سرمایه‌ها فراتر از یک جریان اقتصادی و دارای ابعاد فرهنگی رسانه و اجتماعی خاص خود است.
تاثیر بسزای راه‌اندازی شبکه‌های تلویزیونی متعدد بر مهاجرت از ایران
این استاد دانشگاه ادامه می دهد: راه‌اندازی شبکه‌های تلویزیونی متعدد و ارائه کالاهای فرهنگی در قالب سریال، فیلم و تبلیغات تلویزیونی و ترسیم اینکه کشوری مثل ترکیه و اقامت در آن محل تحقق آرزوهای زندگی توأم با رفاه، امنیت، آسایش، آرامش و آزادی است در جذب مهاجران بسیار تأثیرگذار بوده است ضمن آنکه وجود بنگاه‌های فعال در حوزه مسکن در عرصه جهانی نیز بی‌تأثیر نبوده و موج رسانه‌ای این جریان درهم‌آمیختگی بالایی بین مهاجرت، منافع اقتصادی و اجتماعی ایجاد کرده است که باید به آن توجه بیشتری داشت.
به گفته او مهم‌ترین پیامدی که این‌گونه مهاجرت‌ها درپی دارد خروج سرمایه‌های اقتصادی از کشور است. ازاین‌رو سیاست‌گذاران اقتصادی و جامعه باید از راه‌حل‌هایی استفاده کنند که صاحبان سرمایه به‌ویژه ایرانیان مقیم کشورهای دیگر را به سرزمینشان بازگردانند .
اسماعیلی می گوید: چه‌بسا استمرار مهاجرت و خروج سرمایه‌ها موجب می‌شود که روند تهی سازی منابع اقتصادی و انسانی تداوم‌یافته و مسیر توسعه و پیشرفت با سرعت بسیار کمی پیموده شود.
وی ارتقای امنیت سرمایه‌گذار، بهبود شرایط کسب‌وکار، حذف ضوابط نادرست، انعطاف و پذیرش همدیگر را از راهکارهای ممانعت از چنین مهاجرت‌هایی به‌شمار می‌آورد.
گزارش از: نفیسه زمانی نژاد- خبرنگار سرویس اقتصادی ایمنا
نظر شما