به گزارش خبرنگار ایمنا، نام "بی‌راهه نوردی" یا "آفرود" این روزها زیاد به گوش می‌رسد، گونه‌ای از رانندگی که در مسیرهای طبیعی می‌گذرد و جانی سخت و خودرویی سنگی می‌خواهد. گذر از مسیرهای گِلی، صخره‌ای، شنی، جنگلی و یا سنگلاخ از لذت‌های این رشته است و تمام رانندگان با روحیه‌هایی عجین با سختی فولاد و بوی بنزین عاشق آن هستند.
آفرود مخصوص ماشین‌بازان است، اما نه آن‌هایی که خودرو کوپه می‌خرند و کف ماشین را به زمین نزدیک می‌کنند تا بهتر لایی بکشند؛ بلکه آن‌هایی که عاشق چهارچرخ متحرک‌ها هستند و با گذاشتن فنرهای بزرگ زیر خودرو قصد گذر از سخت‌ترین موانع را دارند. این رانندگان نترس و با مهارت از سخت‌ترین موانع با بیشترین سرعت عبور می‌کنند و در مسیرشان آسفالت جایی ندارد.
رسول کیانی یکی از همین رانندگان است که با ۳۷ سال سن یکی از افتخارآفرینان مسابقات آفرود است که در اصفهان برگزار می‌شود. کیانی اولین مسابقه خود را در سال ۱۳۷۶ تجربه کرده است و در اولین تجربه خود مقام سوم را کسب کرده است. وی همچنین تا کنون سه مقام سومی، دو مقام دومی و یک قهرمانی و مقام اول را توانسته برای استان اصفهان به ارمغان آورد.
وی پدرش را عامل اصلی علاقه‌مند شدن به بی‌راهه نوردی عنوان می‌کند و می‌گوید: "شغل پدرم فرش فروشی بود و برای رساندن مواد اولیه و یا خرید فرش به تمام جاده‌های اصفهان تا نزدیک خوزستان از چهارمحال بختیاری را هفتگی طی می‌کردیم تا به کارگاه‌های قالیبافی برسیم. به همین دلیل این جاده‌ها را خوب یاد گرفتم و آفرود را از همین جاده‌ها آغاز کردم. "
کیانی که در باغ خود به عنوان کارگاه تمام کارهای خودرو خود را انجام می‌دهد با ما صحبت می‌کند، با مرور خاطرات گذشته اظهار می‌کند "از بچگی با پدرم به بیابان می‌رفتیم، رانندگی در بیابان را خیلی دوست داشتم و به واسطه پدرم علاقه‌مند به بی‌راهه نوردی شدم. از سن ۱۴ سالگی آغاز به رانندگی کردم، پانزده سالم بود که ماشین پدرم را بی اجازه برداشتم و با چند تن از دوستان هم سن و سال خودم به اطراف شهرکرد رفتیم و چهار روز در طبیعت ماندیم."
مهارت، استعداد، قدرت بدنی و البته پول نیاز آفرود
رشته آفرود بسیار پرخرج است، در حال حاضر بستن ساده‌ترین خودرو برای مسابقه حداقل صد میلیون هزینه دارد. هر مسابقه نیز استهلاک زیادی را به خودرو وارد می‌کند و پس از آن خرج زیادی روی دست صاحب آن می‌گذارد. با خودروهایی که مسابقه می‌دهیم، تمرین نمی‌کنیم؛ چرا که هزینه استهلاک آن‌ها بسیار بالاست و هر ساعت تمرین با این خودروها تا ۱۰ میلیون هزینه خواهد داشت.
اتومبیل‌رانی از ورزش‌های سخت دنیاست که فشار زیادی را به رانندگان وارد می‌کند، حال آفرود که سر و کارش با مسیرهای بی‌راهه و سخت طبیعی است، شرایط را برای رانندگان سخت‌تر نیز می‌کند. کیانی هم ابتدا با ورزش‌های رزمی آغاز کرده و سپس به آفرود و رانندگی کشیده شده است.
او توضیح می‌دهد "در ابتدای کار با کشتی و بوکس وارد دنیای ورزش شدم و سپس به دنیای موتورسواری پاگذاشتم اما به دلیل اینکه محدودیت‌های بسیاری برای موتورهای تریل و کراس وجود داشت ترجیح دادم که رانندگی ماشین را ادامه دهم. " کیانی همچنین از عامل دیگری برای موفقیت در این عرصه نام می‌برد "فنی و دست به آچار بودن یک عامل مهم برای پیشرفت در این رشته است. "
این قهرمان آفرود کشوری در کنار قدرت بدنی و مهارت از یک عامل مهم دیگر برای پا گذاشتن به این عرصه نام می‌برد "رشته آفرود بسیار پرخرج است، در حال حاضر بستن ساده‌ترین خودرو برای مسابقه حداقل صد میلیون هزینه دارد. هر مسابقه نیز استهلاک زیادی به خودرو وارد می‌کند و پس از آن خرج زیادی روی دست صاحب آن می‌گذارد. با خودروهایی که مسابقه می‌دهیم، تمرین نمی‌کنیم چرا که هزینه استهلاک آن‌ها بسیار بالاست و هر ساعت تمرین با این خودروها ۱۰ میلیون هزینه خواهد داشت"
کیانی ادامه می‌دهد " در ایران تمام هزینه‌ها بر عهده راننده است، چرا که نه اسپانسری وجود دارد و نه حتی حمایت کننده‌ای غیرمالی. در خارج کشور حامیان گوناگون وجود دارند ضمن اینکه در آنجا خودروهای دست دوم بسیار ارزان هستند و از قطعات این خودروها برای بستن یک ماشین مسابقه‌ای استفاده می‌شود. در حالی که در ایران همین قطعات را با هزینه سنگین دلار و گمرک باید وارد کنیم. به دلیل مشکلات مالی هر سال از تعداد شرکت کننده‌ها کم می‌شود. "
وی سپس با اشاره به خودرو باگی دست‌ساز خود که بر روی شاسی لندکروز سوار شده و قلب آن با موتور لکسوس شش سیلندری می‌تپد، می‌گوید "دوست داشتم یک خودرو اختصاصی برای مسابقه داشته باشم، در نتیجه این باگی را جمع کردم و تمام کارهای آن را از طراحی اتاق و سیستم‌ها انجام دادم. این ماشین دو سال است که طراحی شده و پس از یک سال آزمون و خطا، حدود یک سالی است که برای اصفهان مقام می‌آورد. سال گذشته شهر اصفهان برای اولین‌بار توسط این ماشین روی سکو مسابقات کشوری رفت. "
استعداد وجود دارد، بستر مناسب فراهم نیست
در مسابقات بین المللی که بین ایران و کشورهای همسایه همچون ترکمنستان و ارمنستان انجام می‌شود، ایرانیان با اینکه امکانات و خودرهایی بسیار ضعیف‌تری دارند ولی همواره افتخار آفرینند.
دنیای رانندگی از جایگاه مهمی در ورزش امروز برخوردار است، بسیاری از مسابقات مهم مانند رالی و داکار با میلیون‌ها بیننده در سراسر دنیا برگزار می‌شوند و بهترین رانندگان دنیا به رقابت می‌پردازند. ایران علی‌رغم دارا بودن راننده‌های فراوان نتوانسته تا کنون در رقابت‌های بین المللی نماینده داشته باشد.
کیانی دلیل این مسئله را "امکانات کم فنی و مالی " می‌داند و با "بااستعداد" خواندن رانندگان ایرانی، تصریح می‌کند "در مسابقات بین المللی که بین ایران و کشورهای همسایه همچون ترکمنستان و ارمنستان انجام می‌شود، ایرانیان با اینکه امکانات و خودرهایی بسیار ضعیف‌تری دارند ولی همواره افتخار آفرینند. بسیاری از راننده‌های ما در سطح مسابقات داکار هستند، اما فراهم نبودن بستر و پرهزینه بودن اجازه پیشرفت را گرفته است. "
وی سپس به مشکلات زیرساختی اشاره می‌کند و توضیح می‌دهد "تمام پیست‌های ما زیر سه دقیقه هستند، کمبود ساده‌ترین امکانات مانند ماشین‌های ایمنی، آمبولانس و غیره اجازه افزایش طول پیست‌ها را نمی‌دهد. همچنین به دلیل اینکه مسئولین از پس برگزاری مسابقات برنمی‌آیند، آن را در یک صبح تا بعدازظهر با اهدا جوایز تمام می‌کنند. در صورتی که باید چالشی و در چند روز برگزار شود. "
اصفهان ضعیف‌ترین مدیریت را در آفرود دارد
استان اصفهان در زمینه آفرود موفقیت چندانی را نداشته است. این استان علی‌رغم تعداد بالا گروه‌های آفرود طبیعت گردی، در زمینه قهرمانی آفرود تا به امروز محدود به چند ورزشکار انگشت شمار می‌شود. حتی مسابقات کشوری نیز در این استان برگزار نشده و به نظر می‌رسد هیئت اتومبیل‌رانی استان توجه چندانی به این بحث ندارد.
هیچوقت دوست نداشتم برای اصفهان مسابقه دهم، چرا که هیچ حمایتی نشده است. اگر مسئولین اتومبیل‌رانی استان جواب سلام ما را هم بدهند، راضی هستیم! بسیاری از مدیران نان به نرخ روز خور هستند، اگر برنامه تقدیر باشد همه به صف حاضر می‌شوند، اما در آفرود هیچ‌کدام حضور ندارند.
رسول کیانی اصفهان را در تمام کشور ضعیف‌ترین استان از نظر مدیریت و سرپرستی آفرود می‌داند و عنوان می‌کند "پیش از مسابقات هیچکس به من زنگ نزده که آیا به مسابقه می‌روی یا خیر!؟ راننده شخصا باید به فدراسیون مراجعه کند، نامه بگیرد و به محل برگزاری مسابقه برود. در بسیاری از مسابقات که شرکت کردم هیچ مسئولی از استان وجود نداشته است و مجبور شدن علاوه بر رانندگی به عنوان سرپست و مدیرفنی نیز در کنار بچه‌های اصفهان باشم؛ هیچکس در استان اصفهان به آفرود اهمیت نمی‌دهد.
مسئولان نان به نرخ روز خور
این قهرمان آفرود اصفهانی با گلایه شدید از هیئت اتومبیل‌رانی استان، اظهار می‌کند "هیچوقت دوست نداشتم برای اصفهان مسابقه دهم، چرا که هیچ حمایتی نبوده است. اگر مسئولین اتومبیل‌رانی استان جواب سلام ما را هم بدهند، راضی هستیم! بسیاری از مدیران نان به نرخ روز خور هستند، اگر برنامه تقدیر باشد همه به صف حاضر می‌شوند، اما در تقویت آفرود هیچ‌کدام حضور ندارند."
وی سپس با اشاره به مشکلات زیر ساختی استان تاکید می‌کند "اولین نیاز استان اصفهان پیست است، هیچ پیست آفرودی در اصفهان وجود ندارد. چندین بار برای ساخت پیست اقدام کردیم، اما به دلیل تغییر کاربری و عدم اخذ مجوزهای لازم جمع شد. "
همه را از جیب خودم خرج کردم
همانطور که اشاره شد آفرود ورزش پرهزینه‌ای است، شاید گرانترین ورزشی که بتوان در حال حاضر از آن نام برد همین باشد. حتی اکنون و با نوسانات ارزی که جان سختهای آفرود نیز به صخره‌های غیرقابل عبور خوردند وارد شدن به این حرفه غیرممکن‌تر از گذشته باشد. شاید بسیای از استعدادهای ایران پشت درهای فایبرگلاسی خودروها ماندند و هیچگاه نتوانستند پشت یکی از آن‌ها بنشینند. اتومبیل‌رانی اگرچه پر خرج است، اما طرفداران زیادی نیز دارد و حامیان بسیار متمولی را نیز جذب خواهد کرد.
کیانی در پاسخ به سئوالی مبنی بر اینکه آیا تا به حال درآمدی از آفرود داشتید؟ پاسخ داد "خیر، تا به امروز هیچ درآمدی از این راه نداشتم و هرچه هزینه کردم از جیب خودم بوده است. " برای دیگر راننده‌ها نیز به همین شکل بوده است، در صورتی که راننده نباید کسی باشد که خرج کند و نگران هزینه‌ها باشد، بلکه راننده با استعداد خود باید برای تیم موفقیت به ارمغان آورد.
از آنجایی که آفرود در مقایسه با سایر بخش‌های اتومبیل‌رانی مانند فرمول‌یک، کارتیک، رالی و داکار نیاز به امکانات و خودروهایی ساده‌تری دارد، ایجاد یک ساختار درست شامل تیم، سرمایه‌گذار یا صاحب تیم، راننده، مکانیک و غیره می‌تواند عامل ورود ایران به دنیای اتومبیل‌رانی باشد.
گفت‌وگو از یزدان روحانی _ خبرنگار ایمنا
نظر شما