راهکارهای تقویت نشاط در سالمندان

مجتبی ناجی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با اشاره به راه های تقویت نشاط در دوران سالمندی، اظهار کرد: نگرشی بین بسیاری از افراد جامعه حاکم است که دوره سالمندی را دوران نومیدی، یاس، کهولت، یکنواختی زندگی آدم های ناتوان می دانند  و این نوع نگرش نیاز به تامل و واکاوی بیشتر دارد.

وی با تاکید بر اینکه دوران سالمندی برابر با ناتوانی افراد نیست، افزود: باید روی افزایش نشاط و شادابی افراد سالمند تمرکز  و اقدام کرد. سالمندان به دلیل رو به رو شدن با فقدان های زیادی در این دوران ممکن است که توانمندی جسمی و اجتماعی گذشته خودشان را نداشته باشند و بسیاری از سالمندان شاهد هستند که دوستان قدیمی و همکاران آنها از دنیا می روند و اتفاق افتادن این فقدان هم در زندگی موجب می شود تا سازگاری  آنها با زندگی عادی دچار بحران شود.

 این روانشناس بالینی ادامه داد: از نظر سلامت روانی در دوره سالمندی می توان حالت هایی از رضایت و خشنودی را در زندگی داشت و این اتفاق نیازمند فراهم کردن مقدماتی است. یکی از مولفه های شادی و نشاط بعد اجتماعی بودن آنها است و باید خانواده ها با همدیگر گفت‌وگو و تفریح کرده و اوقات فراغت شان را با همدیگر بگذرانند.

ناجی با بیان اینکه سالمندانی که اوقات بیشتری را با خانواده و اقوام می‌گذرانند با نشاط تر از بقیه هستند، افزود: هنگامی که سالمندان بین جمع خانواده هستند، نباید از آنها غفلت کرد و سالمند فقط حضوری داشته باشد. بایستی اعضای خانواده ارتباط چهره به چهره را با فرد سالمند برقرار  و با او گفت‌وگو کنند.

معاون اجتماعی سازمان بهزیستی استان اصفهان با اشاره به اینکه مطابق آموزه‌های دینی نگاه کردن به چهره والدین نوعی عبادت است، اضافه کرد: از نظر علمی هم، زمانی که به فرد سالمند در جمع خانوادگی توجه می‌شود و در امور خانواده از او مشورت گرفته می شود و از او بخواهند که خاطرات گذشته را برای اعضای خانواده تعریف کند به مراتب از دیگر سالمندان شادتر است و از تنهایی و افسردگی او پیشگیری می کند.

وی یادآور شد: هنگامی که سالمند از سوی افراد خانواده مورد پذیرش قرار بگیرد احساس شادمانی می کند، مورد پذیرش قرار دادن و مشارکت  سالمند در برنامه ها و فعالیت ها و پر کردن اوقات فراغت او از نکات مهم افزایش نشاط در این دوران است.

این روانشناس بالینی با تاکید بر اینکه حضور سالمندان در تعدادی از برنامه ها محدودیت هایی هم دارد، افزود: خوشبختانه امروزه شهرهای دوستدار سالمند وجود دارند و اصفهان هم از این قاعده مستثنی نیست و در این بخش تدابیری اندیشیده شده است تا گروه سالمندان به آسانی بتوانند در شهر تردد کنند.

وی اضافه کرد:  اعضای خانواده می توانند با پذیرش افراد سالمند در مراسم ها و مهمانی ها به او احترام بگذارند و از مشورت های او بهره مند شوند. بایستی از خود محوری ها پرهیز کرد و با احترام گذاشتن به خواسته های سالمندان به نشاط و پویایی آنها توجه کرد.

معاون اجتماعی سازمان بهزیستی استان اصفهان با بیان اینکه شکایت مداوم سالمندان از تنهایی و بیماری‌های خودشان موجب طرد آن‌ها از سوی اقوام و آشنایان می شود، افزود: نوع رفتار سالمندان با اقوام و فامیل بسیار مهم است، آنها می توانند با سطح توقع کمتر و رعایت رفتار مناسب با فامیل و دوستان از دید و بازدیدهای بیشتر آنها بهره مند شوند.

این روانشناس بالینی معتقد است که بعضی از مشکلات در دوره سالمندی به تفسیر و تعبیر خود سالمندان وابسته است و از نظر روانشناسان یک بعد نشاط اجتماعی و ابعاد دیگر شناخت، ذهنی و فکری است و نحوه تفسیر فرد از رویدادها می تواند بر روی خلقیات و و روحیات سالمند موثر باشد.

وی تصریح کرد:  فرد سالمند به منظور افزایش جذابیت خود باید سعی کند که مراعات حال اطرافیان خود را بکند. هنگامی که تجربه های مثبت و احساسات مطلوب  سالمندان بر تجربه های منفی غلبه کند با افزایش نشاط رو به رو می شوند. موفقیت های شغلی و پیشترفت های زندگی فرزندان نیز سالمندان را شاد تر می کند.

ناجی با بیان اینکه در دوران سالمندی حافظه کوتاه مدت اشخاص ضعیف می شود، گفت: در این دوران حتی ممکن است که فرد سالمند یک سوال را چند بار بپرسد، بنابراین حوصله و سعه صدر اطرافیان سالمند درپاسخگویی حائز اهمیت است و نباید آزرده خاطر شوند و با بردباری وحوصله کافی به سوالات سالمندان جواب دهند.

معاون اجتماعی سازمان بهزیستی استان اصفهان خاطر نشان کرد: برای پیشگیری از افسردگی در دوران سالمندی بایستی از یکنواختی و روزمرگی زندگی پرهیز کرد و انجام فعالیت های متفاوت و متنوع موجب کاهش این یکنواختی ها در زندگی روزمره سالمندان می‌شود و از فرسایش و افسردگی این دوران جلوگیری می کند. پیاده روی و انجام فعالیت های بدنی موجب تقویت روحیه سالمندان می شود.