به گزارش ایمنا، آغاز سال نو کلیمیان در سال جاری برابر با آغاز ماه محرم است. جالب آنکه کلیمیان در شب آغاز سال نو و دقیق تر در شبهای اول و دوم سال نوی خود، در ابتدای روز به کنیسه رفته و اقدام به برگزاری نماز جماعت میکنند. جالب آنکه هر یک از نمازهای جماعت این قشر چیزی در حدود ۵۰ دقیقه تا یک ساعت به طول میانجامد. پس از آن در خانههای خود سفرهای از ۷ مُغُز (۷ خوراکی) پهن کرده که هر یک نمادی به حساب میآید. مثلا انار شیرین که پر برکت و پر دانه بوده و نماد پر رزق و روزی بودن است، خرما که شیرین و مغذی است و نماد شیرین کامی و رزق و روزی، سیب و عسل که نماد خوشبختی است، شُش که در ورای آن آرزوی سبکباری گناهان همچون شُش قرار دارد، و تَره. کلیمیان پس از خواندن دعای تره آن را خرد کرده و پشت سر میریزند که این عمل بدین معناست که خداوندا، دشمنان ما را در سال جدید تار و مار کن. از دیگر خوردنی های این سفره کدو به عنوان نماد سبکباری و کاسته شدن از بار گناهان، چغندر و لوبیا است.
بر سر سفره سال نو کلیمیان گوشت کله نیز دیده میشود و این گوشت به یاد قوچی گذاشته میشود که در قربانگاه به حضرت ابراهیم و به جای فرزند عزیز داده شد. جالب است که کلیمیان نیز، همچون مسیحیان، معتقدند از آنجایی که اسماعیل و اسحاق هر دو مقرب درگاه خداوند بودهاند، به برکت وجود اسماعیل چشمه زمزم جوشانده شده و اسحاق قربانی قربانگاه پدر بوده است.
از جمله رسومی که کلیمیان در سال نو خویش به جای میآورند، روزه بزرگ (یوم کیپور) است که در هشتمین روز پس از شروع سال نو (روش هَشانا) انجام شده و ۲۶ ساعت، یعنی از یک ساعت قبل از غروب آفتاب امروز تا یک ساعت بعد از غروب آفتاب فردا به طول میانجامد. شایان ذکر است که در ابتدای شروع روزه تمامی کلیمیان در کنیسا حضور به هم رسانده، مشغول نماز و عبادت میشوند و در صبح فردای آن نیز و قبل از غروب آفتاب به نماز و نیایش پرداخته و همچنین در این روز، کتاب تورات مقدس ( تورات بزرگ که بدون اِعراب گذاری بر پوست حیوان حلال گوشت نوشته شده است) دو بار از محراب خارج شده، بر روی آن دعا خوانده میشود و مبلغی به عنوان فدیه پرداخت میگردد.
کلیمیان بر این اعتقادند که در روز روش هَشانا، خداوند مقدرات هر انسانی را رقم میزند و مشخص میکند در سال جاری چه کسی قرار است به دنیا آید و چه کسی از دنیا رحلت کند، مرگ چه کسی با غرق شدن در آب و به ضرب شمشیر است و چه کسی به طور طبیعی از این دیار کوچ میکند. همچنین در این روز رزق و روزی هر کس مشخص شده و تمامی این مقدرات در روز کیپور به فرمان حق ممهور شده، و فرامین صادره به دست ملائک سپرده میشوند تا هر یک بر حسب وظیفه ماموریت خود را به انجام رسانند، لذا کلیمیان این روز مقدس را به روزه میگذرانند.
در تاریخچه این روز باید گفت که اصل امر مربوط به توقف موسی (ع) در کوه طور است که به عقیده ایشان حضرت موسی (ع) باید ۵۰ شب در کوه طور به عبادت و روزه داری پروردگار مینشست. با شمارش اشتباه قوم بنی اسرائیل، در روز ۴۹، وقتی خبری از بازگشت موسی(ع) نمیشود، قوم هارون که صنعتگری قهار بوده است را مجبور به آب کردن طلاهای موجود میکند که در این بین لوح زرین سامری برای فراخواندن یوسف (ع) از اعماق نیل نیز وجود داشته است و گوساله سامری اینگونه شکل میگیرد.
پس از بازگشت موسی(ع) و مواجهه با صحنه بت پرستی قوم، وی از شدت عصبانیت لوح سرنوشت که ممهور شده به دست پرودگار بود را شکسته و غضب خداوند باعث تلف شدن ۲۶ هزار نفر میگردد. پس از آن موسی(ع) به طور بازگشته و مجددا عبادت ۵۰ روزه را آغاز میکند و این بار در پایان روز پنجاهم، در روز کیپور، با لوح دوم که شامل ده فرمان خداوند بوده است به میان قوم بازگشته و این روز را به روزه و عبادت میگذرانند.
در گذشته، یهودیان در این روز در معابد برای خداوند قربانی برده، پیه و گوشت آن را در معبد سوزنده و خون قربانی را برای رفع قضا و بلا پای مذبح میپاشیدند. سپس با گیاهان معطر یازده گانه معبد را برای پروردگار بخور میدادند که امروزه بدلیل عدم وجود معابد، به جای انجام این مراسم، این اعمال به صورت شفاهی مرور شده و در پایان، پیشنماز کَرنا ( شاخ حیوان حلال گوشت که در آن میدمند) را به صدا در آورده، که نشانه پایان روزه است و پس از خواندن دعا، خوردن و آشامیدن را آغاز مینمایند. این روزه که بر مرد و زن و هر آنکس که به بلوغ رسیده، واجب است با اعمال زیر باطل میشود: دست به آتش زدن، خوردن و آشامیدن، استحمام، بوییدن و هر گونه تماس زن و شوهر هر چند در سال جاری این مراسم با ایام محرم قرین شده است و روزه مذکور با روز تاسوعا همزمان گشته ولی قومیتهای مختلف ایرانی خصوصا در اصفهان در طول تاریخ به خوبی در کنار هم روزگار سپری کرده و احترام به عقاید یکدیگر با گوشت و خونشان عجین شده است، همچنین احترام متقابل موجود میان دو قوم است که سبب شده این دو قشر سالیان سال در کنار هم به خوبی روزگار بگذرانند و امید است که این دوستی تا ابد نیز ادامه یابد.
گزارش: مریم زمانی، خبرنگار سرویس ترجمه ایمنا
نظر شما