به گزارش ایمنا، این افزایش جمعیت کلان شهرها موجب شکل‌گیری مسایلی چون مسکن، اقتصاد و اسکان غیررسمی در پیرامون شهرها شده است.
ویژگی مشخصه این شهرک‌های غیررسمی وجود مسکن‌هایی با کیفیت پایین و فقدان زیرساخت‌های کالبدی مناسب است که ساکنان این محدوده‌ها را با مشکلات متعدد روبه رو ساخته است.
اصطلاح سکونت‌گاه های غیررسمی به مسکن‌های غیررسمی، غیرقانونی و بدون برنامه ریزی شده اطلاق می‌شود، کمبود مسکن مناسب در شهرهای رو به رشد در کنار مهاجرت‌پذیری بی رویه این شهرها منجر به شکل‌گیری و افزایش سکونت‌گاه‌های غیررسمی شده است.
در دوازدهمین اجلاس کمیسیون توسعه پایدار در گزارش دبیرکل سازمان ملل متحد آمده است ۹۰۰ میلیون نفر از جمعیت جهان در زاغه‌ها زندگی می‌کنند و پیش‌بینی می‌شود که این تعداد در ۳۰ سال آینده به دو میلیارد نفر برسد.
شکل گیری این پدیده مسائل متعددی را با خود به همراه دارد که فقط محدود به مناطق حاشیه نشین نمی‌شود و حتی کل یک شهر را متأثر می‌سازد به طوری که پیامد آن بروز انواع ناهنجاری‌ها در زمینه شهرنشینی است.
اشتغال افراد حاشیه نشین در مشاغل غیررسمی و کاذب، وجود ساخت و سازهای غیرمجاز، عدم توانایی شهرداری‌ها برای ارایه خدمات مناسب در این مناطق، آلودگی محیط زیست، اثرات نامطلوب فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی این مناطق بر کل سیستم شهری، افزایش جرم و انحرافات در این مناطق، همه و همه از جمله آثار مخرب و مضر حاشیه نشینی چه بر روی ساکنان آن مناطق و چه بر روی دیگر افراد ساکن در شهرهای بزرگ است.
حاشیه نشینی با جرم رابطه مستقیم و نزدیک دارد. تنوع، تجمل و اختلاف فاحش و گسترده طبقات اجتماعی ساکن شهرهای بزرگ، گرانی و سنگینی هزینه های جاری زندگی موجب می شود تا مهاجران غیرمتخصص که درآمد آنان کفاف مخارج شان را نمی‌دهد به منظور برآوردن نیازهای خود دست به هر کاری ولو غیرقانونی بزنند.
در چنین مناطقی به لحاظ از بین رفتن ارزش‌های انسانی، کج‌رویهای اجتماعی سریعاً رشد می‌کند و اعمالی چون دزدی، اعتیاد، قاچاق، فحشا و نظایر آن گسترش می‌یابد.
علاوه بر اینها، پیدایش زمینه‌های توسعه و فعالیت در سوء استفاده از مواد مخدر و نابسامانی‌های کانون خانواده در مناطق حاشیه نشین از نتایج شوم مهاجرت های شدید روستایی به شهرها است.
تجمع مهاجران با فرهنگ‌های متعدد در حاشیه شهرها همراه با معضلات ناشی از فقدان اشتغال، منجر به بزهکاری ها و ایجاد مناطق تبهکاری می شود. مطالعات و تحقیقات جامعه شناسی شهری نشان داده است که زندگی حاشیه نشینی با افزایش جرم زایی رابطه مستقیم و نزدیکی دارد و گاهی این رابطه دو سویه است؛ یعنی حاشیه نشینی و جرم علت و پیامد یکدیگرند از این رو حاشیه نشینی با بزهکاری و ارتکاب جرم رابطه نزدیک و ناگسستنی دارد در واقع باید گفت حاشیه شهرها اغلب مکان های مستعد برای بروز و ظهور انواع بزه و جرایم به شمار می رود.
نتایج تحقیقات نیز این موضوع را اثبات کرده است که کانون های جرم خیز ابتدا حواشی شهرها و سپس نقاط مرکزی را در بر می‌گیرد. فقدان نظارت امنیتی، وجود تعداد زیادی افراد نیازمند و بیکار، سطح پایین سواد، فقدان روشنایی کافی در معابر و وضعیت جغرافیایی بعضی مناطق، وجود مخروبه ها و فضاهای خلوت و مخفی همه باعث می شود مجرمان به راحتی در آنجا پناه گیرند و تا زمانی که این عوامل زمینه ساز وجود داشته باشد، این مناطق بالقوه جرم خیز خواهند ماند.
یادداشت از: فریاد پرهیز – رییس اداره مطالعات و برنامه ریزی شهری شهرداری اصفهان
نظر شما