به گزارش خبرنگار ایمنا، شامگاه روز (جمعه) ۳۱ فروردین مراسم روز جهانی نجوم از ساعت ۱۸ تا ۲۲ در مرکز آموزش نجوم ادیب همزمان با دیگر مراکز نجومی سراسر کشور آغاز شد.
این برنامه از بخشهای مختلف رصدی، نمایشگاه،غرفه کودک، ابزارهای نجومی و پرتاب موشک آبی تشکیل شده است که با سخنرانی عمران مرادی مدرس و پژوهشگر نجوم با عنوان" اسرار کیهان و کاشفان آن" فعالیت خود را آغاز کرد.
علم یا شبه علم؟
وی در ابتدا با اشاره به دنیای پر رمز و راز نجوم، خاطرنشان کرد: برای کشف این اسرار نیازمند نزدیک شدن ذهنها به یکدیگر هستیم، آنچه از آن به عنوان راز و سر نام برده میشود متافیزیک و خارج از جهان هستی نیست و بسیاری از این خرافات بههیچ عنوان پایه و اساس علمی ندارند.
مرادی با اظهار تاسف از رواج شبه علم در جامعه، افزود: شبهعلم صحبتی است که به هیچ عنوان علمی نبوده اما از آن به عنوان علم و با بهرهگیری از سایتهای علمی درفضای مجازی استفاده میشود که به هیچ عنوان منشاعلمی ندارد.
وی با بیان اینکه کاشفان علم همگی افراد نخبه و علمی هستند، گفت: نور به علت سرعت بسیار زیادی (۳۰۰ هزار کیومتر در ثانیه) به عنوان نماد اندازهگیری بسیاری از فواصل در ستارهشناسی مطرح است که مهمترین این واحدها سال نوری نام دارد.
سرعت نور و اندازهگیری فواصل کیهانی
این پژوهشگر نجوم با اشاره به فواصل بسیار زیاد اجرام کیهانی از یکدیگر بهترین راه بیان آنها را واحدهای مبتنی بر زمان عنوان کرد و ادامه داد: با همین عنوان فاصله زمین تا ماه ۱.۳ تا ۱.۷ ثانیه نوری است یا فاصله زمین تا مریخ ۱۲.۷ نوری است، یعنی حدود ۱۵ دقیقه طول میکشد تا نور مریخ به ما برسد و زمانیکه ما به این سیاره نگاه میکنیم به عبارتی به ۱۵ دقیقه قبل آن خیره شدهایم.
نگاه به ستارگان و بررسی گذشته آنها
وی تصریح کرد: با همین منوال اگر به ستارههای بسیار دور که تعداد زیادی از آنان حدود ۵۰۰ تا هزار سال نوری از ما فاصله دارند نگاه کنیم، درست مانند این است که به گذشته بسیاری از این ستارهها بازگشتهایم و آنچه در۵۰۰ یا هزار سال پیش این ستاره رخ داده را میبینیم.
مرادی با بیان اینکه قطرکهکشان راه شیری ۱۰۰ هزار سال نوری است، گفت: به دلیل محدودیت سنی انسان به هیچ عنوان قادر به خروج کهکشان راههشیری نیست، جز اینکه بتواند با سرعت نور حرکت کند که این امر تاکنون برای انسان و سفر او در زمان به اثبات نرسیده است.
وی در پاسخ به سوال مردم مبنی بر چگونگی کشف حیات هوشمند، گفت: با توجه به قطر بسیار زیاد کهکشان راه شیری و طولانی بودن زمان تنها یک سلام و علیک کهکشانی به اندازه ۲۰۰ هزار سال طول میکشد که این امر با عمر کوتاه بشر همخوانی ندارد.
دانشمندان و کشف جهانهای دیگر در عالم
این پژوهشگر نجوم با اشاره به انیمشین "هورتون صدایی میشوند"، تصریح کرد: در این داستان با فیل کنجکاوی روبرو هستیم که به دنبال کشف دنیای ناشناخته در درون یک گل است و حتی موفق میشود با موجوداتی که درون این گل زندگی میکنند ارتباط برقرار کند، این گل مانند زمین در همین کیهان بزرگ است که برای کشف آن نیازمند افراد کنجکاوی مانند هورتون هستیم.
وی با اشاره به دانشمندی به نام استیون هاوکینگ، مرگ او را ضایعه بزرگی برای جامعه علمی جهان دانست و خاطرنشان کرد: هاوکینگ دانشمند بزرگی بود که بسیاری ازمردم جهان را محصورعلم خود کرد، او با وجود ناتوانی موفق شد کتابهای بسیار زیادی نوشته و با این کار علم نجوم را برای مردم توضیح دهد.
کتاب "تاریخچه زمان" و تغییر نگرش مردم به نجوم
مرادی به کتاب" تاریخچه زمان" این دانشمند معاصر اشاره کرد و افزود: در این کتاب هاوکینگ به وضوح تمام و به زبان ساده به بیان مفاهیم نجومی بدون استفاده از ریاضیات کرده است.
وی گفت: هاوکینگ به دو دانشمند بزرگ ( گالیله و کوپرنیک) علاقهای وافری داشت وحتی در ابتدای کتاب تاریخچه زمان خود نیز از آنها نام برده است، این دو دانشمند افرادی بودند که با مخالفت به نظریه زمین مرکزی، نظریه خورشید مرکزی را ارائهن کرده و با این کار موجب ایجاد تغییر دیدگاه مردم نسبت به دنیای اطراف خود شدند.
این پژوهشگر نجوم به شهر پادوا و سفرش به این شهر اشاره کرد و گفت: پادوا یک شهر نجومی است که در دانشگاه این شهر گالیله و کوپرنیک تدریس میکردند و هنوزهم تلسکوپ گالیله و دست نوشتههای او برای بازدید عموم در دسترس قرار دارد.
هابل و کشف کهکشانهایی خارج از کهکشان راه شیری
وی با اشاره به تلاشهای ادوین هابل برای کشف جهانهای دیگراو را آغازگر دوره کیهانی دانست و اضافه کرد: هابل با ثبت رصدهای بیشمار موفق به کشف جهانهای دیگر خارج از کهکشان راهشیری شد و با دستهبندی آنها نشان داد که جهان ایستا نبوده و همواره در حال رشد است.
مرادی با اشاره به نیوتن، کشف جاذبه و قوانین نیوتنی او، گفت: نیوتن در توصیف گرانش و نور تلاشهای فراوانی انجام داد و نشان داد که نور برای انتشار نیاز به بستر ندارد.
وی ادامه داد: پس از نیوتن، انیشتین بود که موفق شد با نظریههای مختلف نور را از بنبستی که در آن بود نجات دهد و بعد با نظریه نسبیت خاص و عام موفق به توضیح آن شد.
انیشتن و نظریه سفر در زمان
این پژوهشگر نجوم یکی از نتایج مهم تئوری نسبیت خاص و عام را سفر در زمان دانست و تصریح کرد: سفر در زمان به دو صورت سفر به گذشته و آینده امکانپذیر است البته این به شرطی است که فرد بتواند با سرعتی برابرنور حرکت کند.
وی با اشاره به فیلم " در میان ستارگان"، گفت: بر اساس این فیلم میتوان با بهرهگیری ازکرمچالهها که هنوز به روش علمی به اثبات نرسیده میتوان به گذشته سفر کرد، این در حالی است که این سفر از نظر بسیاری از دانشمندان مخالف اصل علیت بوده چرا که فرد میتواند با سفر به عقب گذشته خود را تغییر دهد.
کرمچالهها؛ میانبرهای فضایی
مرادی ادامه داد: مهمترین سود کرمچالهها برای انسانها ایجاد میانبرهای فضایی است که در صورت اثبات چنین مکانهایی در فضا میتوان با دور زدن زمان در کمترین زمان ممکن سفرهای فضایی بزرگی را انجام داد و به دنیای دیگری مهاجرت کرد.
نظر شما