رضا شفیعی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: شیشه‌گری هنری باستانی است که ریشه‌های آن به تمدن‌های بین‌النهرین، مصر و روم باستان بازمی‌گردد. در گذشته، از شیشه برای ساخت ظروف تزئینی و لوازم خانگی استفاده می‌کردند. این هنر به مرور زمان پیشرفت کرد و به‌ویژه در دوران اسلامی، به اوج شکوفایی خود رسید. اما امروزه شیشه‌گری از حالت سنتی فراتر رفته و به علمی پیشرفته تبدیل شده است که کاربردهای گسترده‌ای در صنایع مختلف دارد.
وی افزود: شیشه به‌دلیل ویژگی‌های خاص خود نظیر شفافیت، پایداری شیمیایی، مقاومت در برابر حرارت و قابلیت شکل‌پذیری، نقش بسیار مهمی در حوزه‌های علمی، به‌ویژه در آزمایشگاه‌ها ایفا می‌کند. این ویژگی‌ها موجب شده که شیشه به‌عنوان یکی از مواد ضروری برای ساخت لوازم آزمایشگاهی و صنعتی به کار رود.
تولیدکننده لوازم آزمایشگاهی گفت: شیشه در محیط‌های آزمایشگاهی به‌دلیل خواص شیمیایی و فیزیکی بی‌نظیر خود، کاربرد گسترده‌ای دارد. برای مثال، شیشه‌های بوروسیلیکات که نوعی شیشه مقاوم به حرارت هستند، در ساخت ابزارهایی همچون ارلن، بشر، بورت و پیپت استفاده می‌شوند. این ظروف شیشه‌ای به‌دلیل پایداری در برابر مواد شیمیایی، نقش حیاتی در انجام آزمایش‌های مختلف ایفا می‌کنند.
شفیعی بیان کرد: ویژگی‌های منحصربه‌فرد شیشه موجب شده که در بسیاری از صنایع پیشرفته، از جمله بیوتکنولوژی، داروسازی و حتی صنایع فضایی نیز استفاده شود. به‌عنوان مثال در آزمایشگاه‌ها، شیشه‌های کوارتز به‌دلیل شفافیت بسیار بالا در محدوده‌های فرابنفش و مادون قرمز، برای ساخت تجهیزات اپتیکی و آنالیز نوری به کار می‌روند.
وی ادامه داد: شیشه‌گری علمی، فرایندی پیچیده و دقیق است که مستلزم دانش فنی و مهارت بالاست، در این فرایند مواد نخستین همچون سیلیس، سدیم کربنات و کلسیم اکسید در دماهای بسیار بالا ذوب می‌شوند تا به شیشه تبدیل شوند. سپس این مواد مذاب به قالب‌های خاصی ریخته می‌شوند یا از طریق دمیدن به شکل‌های مختلف درمی‌آیند.
تولیدکننده لوازم آزمایشگاهی توضیح داد: برای تولید شیشه‌های آزمایشگاهی با کیفیت بالا، کنترل دقیق پارامترهایی همچون دما، فشار و زمان بسیار حیاتی است. حتی کوچک‌ترین اشتباه در این مراحل می‌تواند منجر به تولید شیشه‌هایی با ترک‌های ریز یا ناخالصی‌هایی شود که هنگام استفاده در آزمایش‌ها، احتمال شکستگی یا واکنش‌های ناخواسته را افزایش می‌دهد. به همین دلیل، شیشه‌گری علمی نیازمند دستگاه‌ها و تجهیزات پیشرفته‌ای است که بتوانند دما و فشار را به دقت کنترل کنند.
شفیعی گفت: با ورود فناوری‌های نوین، شیشه‌گری نیز دچار تحول شده است. امروزه از تکنیک‌هایی همچون چاپ سه‌بعدی و لیزر برای ساخت شیشه‌های خاص استفاده می‌شود. این فناوری‌ها به ما اجازه می‌دهند که شیشه‌های پیچیده‌ای با دقت بالا و ویژگی‌های منحصربه‌فرد برای کاربردهای خاص تولید کنیم.
وی ادامه داد: برای مثال، استفاده از چاپ سه‌بعدی در ساخت شیشه‌های آزمایشگاهی به ما امکان می‌دهد که قطعاتی با ساختارهای هندسی پیچیده و دقیق بسازیم که به روش‌های سنتی قابل تولید نبودند، همچنین فناوری لیزر در برش و حکاکی روی شیشه به کار می‌رود و به افزایش دقت و سرعت فرایند تولید کمک می‌کند.
تولیدکننده لوازم آزمایشگاهی بیان کرد: علاوه‌بر حوزه‌های آزمایشگاهی، شیشه در بسیاری از صنایع پیشرفته نقش کلیدی دارد. در حوزه انرژی‌های نو، از شیشه‌های خاصی برای ساخت پنل‌های خورشیدی استفاده می‌شود. این شیشه‌ها باید ویژگی‌هایی همچون مقاومت بالا به شرایط آب‌وهوایی و حداکثر شفافیت برای جذب نور خورشید داشته باشند.
شفیعی اظهار داشت: در صنعت پزشکی، شیشه‌های زیست‌سازگار برای ساخت ایمپلنت‌ها و تجهیزات پزشکی به کار می‌روند. این نوع شیشه‌ها با بدن انسان سازگار بوده و می‌توانند بدون ایجاد واکنش‌های منفی، به‌عنوان مواد جایگزین در جراحی‌ها استفاده شوند.
وی تاکید کرد: آینده علم شیشه‌گری با ورود فناوری‌های نوین همچون هوش مصنوعی و نانوتکنولوژی، نویدبخش تحولات بزرگی است. محققان در حال کار روی توسعه شیشه‌های هوشمندی هستند که می‌توانند به تغییرات محیطی واکنش نشان دهند، همچون تغییر رنگ در مواجهه با نور یا گرما.
تولید کننده لوازم آزمایشگاهی گفت: در حال حاضر تحقیقات گسترده‌ای برای تولید شیشه‌های فوق‌العاده مقاوم و سبک برای استفاده در صنایع هوافضا و خودروسازی در جریان است. این شیشه‌ها می‌توانند به کاهش وزن و افزایش کارایی محصولات کمک کنند. به‌ویژه در صنایع خودروسازی، استفاده از شیشه‌های مقاوم و سبک می‌تواند مصرف سوخت را به‌طور قابل‌توجهی کاهش دهد.
نظر شما