به گزارش خبرنگار علم وفناوری ایمنا، آلودگی هوا در "مکزیکو سیتی" یکی از بزرگترین شهرهای جهان با جمعیتی بالغ بر به ۲۰ میلیون نفر برای چند دهه به عنوان یکی از جدی‌ترین معضلات زیست محیطی مطرح بود. به نوشته روزنامه واشنگتن پست، در سال ۱۹۹۲ سازمان ملل، مکزیک را به عنوان آلوده ترین کشور کره زمین اعلام کرد. موقعیت بد جغرافیایی مکزیک، افزایش حجم سوراخ لایه اوزون در این کشور و وارونگی دما عامل مرگ هزاران نفر و بستری شدن ۳۵ هزار نفر بدلیل مشکلات تنفسی در سال می‌شد. در آن زمان مکزیکو سیتی، پایتخت مکزیک حادترین شرایط محیطی و بیشترین سطح آلودگی را تجربه می‌کرد، به‌گونه ای که افزایش آلاینده‌ها، هوا را به شدت سمی و زندگی شهروندان را به مخاطره انداخته بود؛ از این رو مقامات کشور مکزیک در صدد تغییراتی در سیستم کشور برآمدند.
موقعیت بد جغرافیایی مکزیک، عامل تشدید آلاینده‌ها
دلیل اصلی آلودگی مکزیکوسیتی دود ناشی از ماشین‌ها و کارخانه‌ها بود که باعث افزایش مونوکسید کربن، دی‌اکسید نیتروژن، اوزون، بنزن، آلدئیدها و سایر آلاینده‌ها در هوا می‌شد. از دیگر عوامل تاثیرگذار در آلودگی این شهر نزدیکی مناطق صنعتی به خلیج مکزیک بود، بادهای خلیج مکزیک آلودگی این مناطق صنعتی را به سمت شهر هدایت می کرد. یکی از دلایل عمده تشدید آلودگی هوا در این شهر وضعیت بد جغرافیایی آن است؛ مکزیک در منطقه‌ای دره مانند که از سه طرف توسط کوه‌های بلند احاطه شده، قرار دارد. این شهر ۲۲۴۰ متر بالاتر از سطح دریا قرار دارد و چون اکسیژن کمتری در این ارتفاع وجود دارد، بیشتر آلودگی هوا ناشی از احتراق ناقص هیدروکربنها و به طور عمده انباشت گازهای دیزلی منجر به تشکیل مقدار زیادی ذرات ریز در هوا می شود؛ این ذرات میکرومتری به چشم آسیب می رساند، از راه گلو به ریه ها نفوذ کرده و متاسفانه، با هیچ روشی از سیستم تنفسی بیرون نخواهند رفت. در واقع می توان گفت که آلودگی هوا در مکزیکو سیتی بواسطه این واقعیت است که شهر در مناطق استوایی قرار دارد. با ورود جبهه هوای سرد از مناطق کوهستانی اطراف، پدیده «وارونگی گرمایی» (Inversion) رخ می‌دهد، یعنی لایه هوای مجاور سطح شهر، که حامل دود حاصل از کارخانه‌ها و تردد خودروهاست، در زیر لایه‌ای از هوای گرم‌تر گیر می‌افتد و امکان صعود و گریز از سطح شهر را نمی‌یابد. در نتیجه، آلودگی‌های گازی تولید شده، در همان نزدیکی سطح شهر باقی می‌مانند و بر روی هم انباشته می‌شوند.
در پی شدت گرفتن آلودگی های هوا در مکزیک، مقامات این کشور در پی اعمال قوانینی برآمدند که بتواند با این معضل زیست محیطی مبارزه کند. یکی از این قوانین، محدود کردن رانندگی در یک یا دو روز از روزهای هفته بود، در سال ۲۰۰۸، مقامات شهر با امید کاهش آلاینده ها محدودیت های رانندگی را در روزهای شنبه اعمال کرد، اما طبق تحقیقات "لوکاس وای دیویس"، استادیار دانشکده تجارت در دانشگاه UC Berkeley، این برنامه نتایج ناچیزی به همراه داشت. این روش تاثیر چندانی در بهبود آلودگی هوا نداشت. موتور جایگزین استفاده از خودرو شد، مردم راه هایی دیگر برای دور زدن محدودیت های رانندگی پیدا کردند. برخی اتومبیل های چندگانه خریدند، برخی به استفاده از تاکسی رو آوردند و در کوتاه زمانی استفاده از تاکسی چند برابر و تقریبا کاهش آلودگی هوا نزدیک به صفر گزارش شد. در واقع بر اساس نتایج تحقیقات، میزان انتشار گازهای گلخانه ای در برنامه شنبه های بدون خودرو کمتر از ۱۵ درصد گزارش شد.
محدودیت تردد بر اساس آخرین شماره پلاک خودرو، راهکار دیگر دولت مکزیک برای کاهش آلودگی هوا بود. در این روش وسایل نقلیه با شماره پلاک آخر "۵" و یا "۶"با ممنوعیت تردد در خیابان در روزهای دوشنبه مواجه بودند. اعمال ممنوعیت از ساعت پنج صبح تا ۱۰ شب برای خودروهای شخصی و عمومی تعیین شد.
اجرای طرح معاینه فنی خودروها و اعمال قوانین سخت بر آنها، دیگر روش مورد استفاده مقامات مکزیک برای کاهش آلاینده ها بود. با اعمال این قوانین باز هم مکزیک به هوای پاک نرسید. در نتیجه مسئولان مکزیک به دنبال استفاده از راههای دیگر افتادند. سازمان بین المللی حمل و نقل، (ITF) راهکارهای کاهش آلوگی هوا در مکزیکو سیتی را به شرح ذیل اعلام کرد:
نصب سیستم OBD بر روی خودروها: سیستم OBD نقش مهمی در تشخیص و اعلام هر گونه نقص فنی در خودرو و همچنین بررسی کیفیت سوخت بر عهده دارد. به موجب این طرح، پس از بررسی و آزمایش خودرو، هر گونی نقص فنی در خودرو و سوخت بر روی مانیتور نشان داده می شود. خودروهای مجهز به سیستمOBD قادر به دریافت گواهی هستند و همچنین در رده خودروهایی قرار می‌گیرند که کمترین آسیب را به محیط زیست وارد می‌کنند.
ارتقاء برنامه‌های نظارتی و وضع قوانین سختگیرانه برای معاینه فنی خودروها: نظارت دقیق بر شرایط تایرها، کلاج، ترمز و دیگر تجهیزات مکانیکی خودروها به منظور افزایش ایمنی آنها، روشی که دولت مکزیک برای کاهش آلاینده ها برگزید. نظارت بر شرایط مکانیکی خودروها شامل بررسی میزان آلودگی اگزوز خودروها نیز است. یکی دیگر از اهداف نظارت بر خودروها بررسی تاثیر سوخت مستقیم بر آنها است. خودروهایی که مجهز به سیستم تزریق مستقیم هستند دربرابر تغییرات در زمان‌بندی و مقدار افزودن سوخت سریع‌تر واکنش نشان می‌دهند که این امر قابلیت خودرو را در حین رانندگی افزایش می‌دهد. همچنین سیستم سوخت مستقیم منجر به افزایش قدرت و راندمان بالقوه موتر می‌شود. در نهایت چنین قوانینی در رابطه با معاینه فنی خودروها (کیفیت فنی خودروه) نه تنها به بهبود عملکرد خودروها بلکه به بهبود کیفیت هوا کمک میکند.
تغییر و نوسازی ناوگان حمل و نقل: در سالهای اخیر مکزیکوسیتی اقدام به تعویض خودروهای فرسوده و به کار گیری نسل جدیدی از اتوبوس‌ها و کامیون‌ها کرد. تعویض اتوبوس‌های دیزیلی با اتوبوس‌های هیبریدی گام موثری در نوسازی ناوگان حمل و نقل برای مکزیکوسیتی محسوب می‌شود. همچنین استفاده از جدیدترین و به روزترین سیستم حمل و نقل عمومی و انتقال ماشین‌های سنگین به محدوده خارج از شهر نقش چشمگیری در افزایش کیفیت هوا دارد.
کنترل سرعت خودروها در بزرگراه‌ها و خیابان‌ها: اقدام دیگر دولت مکزیک در راستای کاهش آلودگی هوا است. در سالهای اخیر دولت با افزایش کرایه ماشین، شهروندان را تشویق به استفاده از واگن های مترو و سایر وسایل حمل و نقل عمومی کرده است.
ترویج سیستم رایگان اجاره دوچرخه: در سالهای اخیر مکزیکوسیتی سیستم رایگان اجاره دوچرخه را پیاده کرد و با این طرح شهروندان را تشویق به استفاده از دوچرخه، این وسیله نقلیه پاک در سطح شهر کرده است.
اصلاح کیفیت بنزین: اصلاح کیفیت بنزین را بدون شک می توان مهم ترین سیاست دولت مکزیک در مهار آلودگی هوای مکزیکوسیتی دانست.
هر چند در سال ۱۹۹۲ مکزیکوسیتی به عنوان آلوده ترین شهر جان شناخته شد اما در سالهای اخیر، نظارت دولتمرادان منجر به وضع قوانین سختگیرانه و همچنین عملی کردن طرح های نوین در زمینه استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی و افزایش کیفیت وسایل نقلیه شده است. مقام های مکزیکوسیتی با اجرای این سیاست ها موفق شدند آلودگی و بحران سلامت ناشی از آن را کنترل کرده و کیفیت هوا را بهبود ببخشند. اقدامات مسئولان و طرح‌های متخصصین در زمینه محیط زیست باعث شد که آلودگی هوا در مکزیکوسیتی، این شهر شلوغ و پرجمعیت با اعمال قوانین شدید کنترل شود.
نظر شما