به گزارش گروه علم و فناوری خبرگزاری ایمنا، زخم بستر اغلب در نقاط باسن، شانه، پوست، در امتداد ستون فقرات، پشت دست و یا کمر، پاشنه، مچ پا و یا پوست پشت زانو اتفاق می افتد. زخم بستر اغلب در بخشهای استخوانی بدن ایجاد میشود زیرا در این قسمتها فشار بیشتری بر پوست وارد میشود و چربی کمتری برای محافظت از این ناحیه وجود دارد. زخم های بستر که در مراحل یک یا دو باشند با درمان مناسب می توانند در عرض چند هفته بهبود یابند. اما درمان مراحل سوم و چهارم مشکل تر است.
علایم زخم بستر شامل تغییر رنگ پوست، درد، خارش، ترشح و یا ضایعات در پوست است. این در حالی است که اگر زخم بستر به موقع درمان نشود، می تواند به یک زخم عمیق منجر شود و علائم عفونت مانند چرک نیز در این زخم ها ایجاد شود.
زخم بستر ناشی از مقابله استخوان و پوست است
زخم بستر بیش از آن که به دلیل مقابله پوست و بستر باشد، ناشی از مقابله استخوان و پوست است، زیرا هنگامی که فرد برای مدتی طولانی بدون حرکت بر روی یک نقطه از بدن میخوابد، منطقهای که به استخوان نزدیکتر است قرمز و دردناک میشود. دلیل حساس شدن پوست، فشرده شدن آن در بین استخوان و بستر است. همچنین در بسیاری موارد فشار موجب میشود پوست تحریک و ملتهب شود.
این ضایعات می توانند در اثر سایش بر روی پوست تشدید شوند، به صورتی که عدم رعایت بهداشت، رطوبت ناشی از بی اختیاری، ضعف جریان خون و ساییدگی ناشی از جابه جا شدن در بستر همگی مشکلات شایعی هستند که در افرادی با بیماری شدید رخ می دهند
در مرحله اول پیدایش زخم بستر، رنگ پوست قرمز می شود و با فشار آوردن روی آن نقطه رنگ آن تغییر نمیکند .در مرحله دوم قسمت هایی از سطح پوست از بین می رود که چیزی شبیه تاول است .مرحله سوم شامل از بین رفتن تمامی بافتهای پوست است که در این مرحله زخم باز است. مرحله چهارم نیز شامل از بین رفتن تمامی بافتهای پوست و لایههای زیرین آن حتی عضلات تا استخوان است.
در حین درمان زخم بستر باید از ایجاد زخم های جدید پیشگیری کرد
علائم عفونی شدن زخم های بستر شامل دردناک شدن اطراف زخم، بد بو شدن زخم، عفونت زرد رنگ یا سبز رنگ ضخیم و تورم در اطراف ظرف است. همچنین تب، گیجی، افزایش ضربان قلب و ضعف جسمانی نیز از نشانه های پخش شدن عفونت در بدن است. درمان این زخمها به مراقبت زیادی نیاز دارد که چندین بخش مهم دارد. در درمان این بیماران تغذیه ، جلوگیری از عفونت (شستشوی زخم با سرم) ،استفاده از لگن بیمار مناسب و تغییر پوزیشن بیمار به صورت مداوم اهمیت زیادی دارد. امروزه از روش های نوینی برای درمان این زخم ها استفاده می شود که تاثیر بسزایی در پیشرفت بهبودی آنها دارد. در این روش ها از پانسمان های پیش ساختهای استفاده می شود که دارای نقره یا کربن (برای جلوگیری از عفونت و بوی نامطبوع زخم) ویا مواد معدنی (که در رشد سلولی تاثیر دارند) هستند.
فوق تخصص جراحی ریه، تیروئید، سینه و دستگاه گوارش در گفتگو با خبرنگار ایمنا گفت: در بیمارانی که به علت بیماری شدید و مزمن دیگر امید چندانی به زندگی ندارند فقط سعی در کاهش درد زخم بستر میشود.
دکتر وحید گوهریان یکی از موثر ترین روش های درمان زخم بستر در ایران را این گونه عنوان کرد :ابتدا باید شروع آموزش همراهان درباره جابه جایی و تغییر وضعیت مرتب بیمار صورت گیرد. این در حالی است که صرفا استفاده از پانسمان مناسب جلوی زخم بستر را نمی گیرد.
وی ادامه داد: باید حین درمان یک زخم از ایجاد زخم های جدید پیشگیری کرد. شایع ترین نقاط در معرض زخم، روی برجستگی های استخوانی بدن مانند پاشنه، کنار خارجی زانو، پشت لگن (ناحیه ساکروم) وگاهی کتف ها و حتی سر است.
وی خاطرنشان کرد: مورد بعدی تهیه یک تشک مواج مناسب که در ایران از حدود ۳۰۰ هزار تومان تا ۱۸ میلیون تومان (بهمن ۹۲ ) در دسترس است. مدل های به اصطلاح تخم مرغی برای افراد کم وزن و به مدت کم تا حدی مفید است. اما برای افراد سنگین و یا در موارد بیماری و بی حرکتی طولانی ، از تشک های سلولی استفاده کنید که خود این تشک ها می توانند چند لایه باشند.
استفاده از پمپ زخم، انقلابی در درمان زخم بستر
دبریدمان زخم، برای از بین بردن بافت های آسیب دیده برای درمان مناسب صورت می گید، به گونه ای که زخم باید از بافت آسیب دیده مرده و یا آلوده آزاد شده و حذف بافت مرده ( دبریدمان ) انجام شود.
این فوق تخصص جراحی مرحله بعدی درمان زخم بستر را دبریدمان بافت مرده و عفونی در اتاق عمل دانست. وی افزود:عمق این زخم ها همانند کوه یخ اغلب بسیار بیشتر از ظاهر آن است. در صورت در دسترس بودن از وسیله ای به نام Versajet یا دستگاه های مشابه که با استفاده از فشار جریان آب و پروب مخصوص با ظرافت بافت مرده و آلوده را بردارد، استفاده می شود.
وی تصریح کرد: استفاده از یک دوره ۲ تا ۴ هفته ای پمپ زخم (وکیوم ( negative pressure wound therapy)) انقلابی در درمان زخم ها است. دکتر گوهریان افزود: در نهایت تکمیل درمان با انواع پانسمان های مخصوص زخم مانند محصولات smith&nephew" ، "convatec" ، "coloplast" ، "۳M" و غیره صورت می گیرد که این مرحله بهتر است تحت نظر یک درمانگر زخم انجام شود.
نظر شما