سهم من در روابط خواهرخواندگي شهرم كجاست؟

خواهرخواندگي اصطلاحيست كه براي دو "شهر" به كار برده مي شود و از ادبیات اروپا وارد دیگر کشورها شده است. به طوريكه برای نخستین بار در سال ۱۹۲۰ بعد از جنگ جهانی اول این قرارداد بین یک شهر انگلیس و یک شهر در فرانسه منعقد گرديد و تا سال ۱۹۸۶ ادامه داشت. هدف از این قرارداد هم پیوند و اتحاد بین شهروندان دو شهری است که دارای منافع مشترک هستند.
مفاد این قراردادها را موضوعات فرهنگی، اقتصادی و بازرگانی و اخیرا ورزشی شامل می‌شود. در ادبیات اروپایی خواهرخواندگی تحت عنوان شهرهای "دوقلو" یا "همسان" هم مطرح است، اما در کشورهای آسیایی و امریکایی اصطلاح خواهر خواندگی رواج بیشتر دارد.
شايد بگوييد چرا "خواهر"خواندگي؟ علت به کارگیری واژه خواهرخواندگی به این اعتبار است که در بیشتر زبان های دنیا واژه "شهر" به لحاظ دستوري واژه اي "مونث" است. 
معمولا دو شهر برای خواهر خواندگی باید دارای تشابهاتی باشند، مثلا دو شهر تاریخی، دو شهر علمی یا دانشگاهی و یا دو بندر. یا حتی دو سمبل مشترک داشته باشند که این انگیزه را ایجاد کند.
بر روي كاغذ خواهرخواندگی قراردادی است كه بین سران مملکتی یا سران دو شهر بسته مي شود تا زمينه اي براي ایجاد همبستگی و اتحاد بیشتر انسانی و فرهنگی بين دو شهر فراهم گردد.
اما چشمگيرترين نتيجه ي ارتباط خواهرخواندگي به خصوص در كشور ما نامگذاری متقابل نام خیابان هایی به نام شهر خواهرخوانده در دو شهر طرف قرارداد بوده است. اصفهان ما ۱۵ خواهرخوانده دارد اما زيباترين شكل رابطه ي خواهرخواندگي را با شهر فرايبورگ آلمان توانسته است برقرار كند. چرا كه از اين حيث اين فرايبورگي ها بوده اند كه بيشتر از هركس ديگر خواهرخواندگي را در حق اصفهان تمام كرده اند و براي مثال در مواقعي كه منازعات سياسي مابين ايران و كشورهاي غربي ايجاد شده، با دخالت و سفر شهروندان برجسته اين شهر از جمله حقوقدانان فرايبورگي به اصفهان، اعلام كردند كه رابطه ي خواهرخواندگي وراي روابط سياسي است. حتي در پرتو اين ارتباط فرايبورگي ها ماهانه تورهاي گردشگري به اصفهان برگزار مي كنند.
فهرست خواهرخوانده هاي اصفهان، سياهه ي طويلي است كه نام شهرهايي از اروپا (بارسلونا- اسپانيا، فلورانس- ايتاليا، سن پيترزبورگ - روسيه، ياش - روماني، فرايبورگ- آلمان) آسياي شرقي، خاورميانه، آسياي صغير (كوالالامپور – مالزي، ، استانبول -ترکیه، ايروان - ارمنستان، کويت – كويت، شيان- چين ، لاهور پاكستان، نجف-عراق و بلبعک لبنان)، امريكاي لاتين (هاوانا – کوبا) و افريقا (داكار-سنگال) در آن به چشم مي خورد. اين به معني آنست كه اصفهان قابليت حضور و تجلي در جاي جاي اين كره ي خاكي را به واسطه ي خواهرخوانده هايش دارد. اما قرارداد خواهرخواندگي تنها آغازي براي اين فرصت است.
وقتي سخن از شهر و روابط في مابين شهري بوجود مي آيد، ابعاد فرهنگي و انساني مدنظر است و اين به معناي آنست كه اين "شهروندان" هستند كه در شكل دهي و گسترش روابط مابين دو شهر نقش اساسي را دارند. در تعريف رابطه ي خواهرخواندگي نيز آمده است كه اين قرارداد زمينه ي روابطي در چهارچوب ديپلماسي شهروندي، اعم از ارتباط شهرداري ها، موسسات غيرانتفاعي، بخش خصوصي و ديگر سازمان هاي مدني را تسهيل مي كند.
در سطح بين المللي امروزه سازمان هاي غيرانتفاعي بزرگي همچون Sister Cities International بوجود آمده اند كه از اين فعاليت ها در حوزه ي تعاملات فرهنگي، همكاري هاي علمي و تبادل دانشجو، تجارت و بازرگاني حمايت مي كنند و برنامه هاي مدون و تعريف شده و حتي جوايز ساليانه اي به اين امر اختصاص داده اند.
در جهاني كه سياست خيمه شب بازي سياهي از ايران براي مردمان جهان به راه انداخته و همين بازي سياسي شهروندان كشورهاي مختلف را در مورد ايران كنجكاوتر از هر زمان نموده، رابطه ي خواهرخواندگي نه تنها فرصتي طلاييست براي شناساندن چهره حقيقي ايران، بلكه بستري فوق العاده براي گسترش روابط شهروندي، تعاملات فرهنگي و هنري و در نهايت ارتباط مستمر و نزديك مابين انسان هايي است كه در فطرت يكي هستند اما مرزهاي جغرافيايي آنها را با هم بيگانه ساخته است. از اين روست كه به نظر مي رسد جاي موسسات غيرانتفاعي و تشكل هاي مردمي، فرهنگي و هنري اصفهان در برقراري اين ارتباط كمرنگ است. اگر به شهري جهاني مي انديشيم، ما "شهروندان" هستيم كه مي بايست براي آن همت كنيم. سنگ بناي روابط خواهرخواندگي را مسوولان شهرمان با پيگيري و تلاش مجدانه به انجام مي رسانند اما پس از آن ديگر ما شهروندان هستيم كه بايد فرصت شناس و اتفاق آفرين باشيم.
/۱۳