زری یا زربفت پارچهای ظریف و بسیار گران بهاست که چله یا تار آن از ابریشم خالص است و پودهای آن ابریشم رنگی و یکی از پودها، نخ گلابتون است که میتواند زرین یا سیمین باشد.
زری بافی از صنایع دستی و هنرهای ظریفی است که از دیرباز در کشور ما رواج داشته است. با اینکه تاریخ پیدایش زری بافی به صورت دقیق مشخص نیست ولی آنچه از نوشتههای پیشینیان و مورخان نتیجه گرفته میشود این است که حدود ۲۰۰۰ سال قبل محصولات ابریشمی و بافندگی ایران در آسیا و اروپا اعتبار خاصی داشته و بهترین پارچههای زری و مخمل به دست هنرمندان با ذوق ایرانی بافته شده اند. اگرچه بافندگی از صنایعی است که همیشه در ایران مقامی ارجمند داشته اما بعضی از محققان معتقدند که از پارهای از جهات این صنعت در دوران سلجوقی به منتهای درجه خود رسیده است.
در دوران صفویه و عصر طلایی بافندگی در ایران سه نوع پارچه در کارگاههای اصفهان و کاشان بافته میشد که عبارت بودند از پارچههای ابریشمی ساده، پارچههای ابریشمی زری و مخملهای ابریشمی. این نوع پارچهها جنبه مصرف عام نداشت و معمولاً جهت لباس بزرگان به کار میرفت و به علت زیبایی و ارزشی که داشت اغلب به عنوان خلعت و هدیه برای بزرگان و سران کشورهای دیگر فرستاده میشد. بعد از دوران صفویه به علت تغییراتی که در نوع لباس پدید آمد مصرف زری به تدریج متروک شد و برای تزئین و تجمل منازل استفاده میشد. اما با ورود پارچههای اروپایی به بازار داخلی از اواسط دوره قاجار استفاده از این نوع پارچه به کسادی کشیده شد.
نظر شما