به گزارش خبرگزاری ایمنا، رسانه‌های آزاد، روزنامه‌ها و مطبوعات در هر جامعه‌ای از ارکان توسعه و دموکراسی به‌شمار می‌آید، بر این اساس خبرگزاری ایمنا، مرور عناوین مطبوعات کشور را به‌صورت روزانه در دستور کار خود دارد.
روزنامه ایران در صفحه نخست امروز خود با تیتر «در سوریه چه خبر است؟» نوشت: «شدیدترین و خونین‌ترین درگیری از زمان سقوط دولت بشار اسد میان معترضان، هسته‌های مقاومت تازه تأسیس شده و عناصر تحریرالشام در ساحل غربی سوریه آغاز شده است.
مردم غرب سوریه از جمله شهرهای لاذقیه و طرطوس پنجشنبه شب علیه سیاست‌های دولت جدید سوریه به ریاست «احمد الشرع» ملقب به الجولانی دست به تظاهرات زدند. بنا به گزارش منابع خبری سوریه، صدها نفر از مردم لاذقیه و طرطوس سوریه علیه حاکمان دمشق و حملات عناصر وابسته به آن در غرب سوریه تظاهرات کردند. در پی این تظاهرات، درگیری‌های زیادی میان معترضان و نیروهای دولت موقت سوریه به رهبری الجولانی رخ داد.
سوری‌ها در اعتراض به حملات و اقدامات خشونت‌آمیز و تروریستی حکومت جدید به ریاست احمد الشرع به میادین این شهرها ریخته و علیه حکومت جدید شعار دادند. بر اساس آخرین آمار منتشر شده توسط نهادهای نظارتی، تاکنون در این درگیری‌ها ۷۱ نفر کشته شدند که بیشتر آنها نیروهای وابسته به الجولانی هستند.
به گزارش خبرگزاری رسمی سوریه (سانا)، گروه‌هایی که آنها را «بقایای نیروهای دولت سابق» خوانده، کاروانی از وزارت دفاع را در نزدیکی روستای بیت عانا در حومه لاذقیه هدف قرار دادند که منجر به کشته شدن یک عنصر امنیتی و زخمی شدن چند نفر دیگر شد.
در واکنش به این حملات، وزارت دفاع دولت جدید سوریه نیروهای کمکی به منطقه اعزام کرد. منابع امنیتی وابسته به حکومت جولانی اعلام کرده‌اند که مخالفان دولت جدید، پس از استقرار در روستای بیت عانا، مواضع نیروهای امنیتی را به‌طور مستقیم هدف قرار داده‌اند.
از سوی دیگر اخباری مبنی بر اعدام‌های میدانی غیرنظامیان در مناطق ساحلی سوریه از سوی نیروهای الجولانی مخابره شده است. خبرنگار شبکه المیادین در سوریه دیروز از وقوع یک‌سری کشتار در مناطق ساحلی سوریه خبر داد و به نقل از منابع محلی گزارش داد یک گروه که لباس‌های نظامی و امنیتی بر تن داشتند، وارد روستای المختاریه شدند، مردان را از زنان و کودکان جدا کردند و مردان را به قتل رساندند. وی تأکید کرد که این صحنه کشتار در شهر الحفه و روستای القبو نیز تکرار شده است و جمعه را روزی «خونین» در روستاهای اطراف لاذقیه توصیف کرد. نیروهای دموکراتیک سوریه (قسد)، در واکنشی معنادار الجولانی را مسئول درگیری‌ها در ساحل سوریه دانسته و نسبت به قتل‌عام نیروی وابسته به وی علیه مردم سوریه هشدار دادند.
در پی تشدید درگیری‌ها در استان لاذقیه، وزارتخانه‌های دفاع و کشور دولت جدید سوریه عملیات امنیتی گسترده‌ای را در مناطق روستایی این استان آغاز کرده‌اند. این اقدام پس از آن صورت گرفت که نیروهای وابسته به جولانی (عناصر تحریرالشام) از حمله به یک کاروان امنیتی در نزدیکی شهر جبله خبر دادند.»
روزنامه کیهان در صفحه نخست امروز خود با تیتر «دعوت ترامپ به مذاکره یا عملیات فریب احمقانه؟!» نوشت: «ترامپ مدعی ارسال نامه‌ای به مقامات عالی کشورمان در باب مذاکره شد، تکرار چنین حرکتی از سوی ترامپ در شرایطی که رهبر معظم انقلاب پیش‌تر هم در زمان دیدار با نخست‌وزیر وقت ژاپن و مجدداً در ماه بهمن امسال هرگونه مذاکره با آمریکا را رد کرده بودند، این ظن را به ذهن متبادر می‌کند که چنین پیشنهادی بیش از هر چیز عملیات فریب برای حرکات بعدی دولت آمریکا است.
دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا روز جمعه در مصاحبه‌ای با فاکس بیزینس اظهار داشت که نامه‌ای به مقامات ایران در روز پنجشنبه ارسال کرده و به آنها درخواست مذاکره داده است. دیگر رسانه‌های بین‌المللی از جمله رویترز نیز گزارش دادند که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا می‌خواهد بر سر توافق هسته‌ای با ایران مذاکره کند و روز پنجشنبه نامه‌ای به رهبری این کشور ارسال کرده است و در عین حال ابراز امیدواری کرده است که طرف ایرانی با مذاکره موافقت کند.
نگاهی به اقدامات و رویکردهای دونالد ترامپ در ماه‌های سپری شده از دور دوم ریاست‌جمهوری وی بر ایالات متحده، به‌خوبی این واقعیت را اثبات کرد که وی کمتر تفاوتی را با دور اول سکونت خود در کاخ سفید داشته و دارد ولی در این میان شاید بتوان مهم‌ترین ویژگی و وجه افتراق او نسبت به دوره پیشین ریاست جمهوری‌اش را در سرمایه‌گذاری ویژه برای تأثیرگذاری در افکار عمومی کشور هدف سیاست خارجی به‌خصوص افکار عمومی ایران دانست.
ترامپ ۲۰۲۵ و دولتمردان وی، سیاست‌های خود علیه کشور و ملت ایران را بر ایجاد نارضایتی در داخل و اجبار مسئولان کشورمان به عقب‌نشینی در برابر زیاده‌خواهی‌های آمریکا به واسطه فشار افکار عمومی تعیین کرده‌اند.
بر همین اساس ترامپ با وجود آگاهی به اینکه مسئولین عالی‌رتبه کشورمان هرگونه مذاکره غیرعادلانه، غیرشرافتمندانه و قلدرمآبانه با ایالات متحده و غرب را از پیش رد کرده‌اند، با ارائه چنین پیشنهادی که مبتنی بر مفروضات و محاسبات غلط از ملت ایران است، سعی در موجه نشان دادن خود و مقصر نشان دادن مسئولان نظام دارند.
این قبیل لاف‌ها و اظهارات بیش از هر چیز ناشی از درک و محاسبه غلط آنان از اعتماد ملت ایران به نظام و همچنین غفلت آنان از توانایی‌های کشورمان در مقابله با فشارهای ظالمانه غربی‌هاست.
کافی است مقامات آمریکایی نگاهی به تاریخچه فشارهای خود بر ملت ایران و در مقابل آن اعتماد ملی به نظام و شکست خوردن سیاست فشار حداکثری، حداقل در ۱۵ سال اخیر بیندازند تا متوجه این محاسبه غلط بشوند.
سیاست فشار حداکثری ترامپ در دولت اول وی که ایضا با سوءمدیریت‌های دولت روحانی همراه شده، نه‌تنها منجر به تسلیم ملت ایران در برابر خواسته‌های آنان نشد که کشور را در کنار گذاشتن دیپلماسی التماسی دولت برجام مصمم کرد و با قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها از سوی مجلس شورای اسلامی، شکست این سیاست آشکار گشت.»
روزنامه جوان در صفحه نخست امروز خود با تیتر «جوانان شام علیه جولانی» نوشت: «درست سه ماه از سقوط دولت بشار اسد می‌گذرد، موج نارضایتی‌ها که سرکوب علویان هم در ذیل آن قرار دارد، بخش‌هایی از سوریه را به عرصه اعتراض و درگیری با نیروهای دولت احمد الشرع تبدیل کرد. حاکمان کنونی این کشور در جریان تقابل با معترضان، علاوه بر اعلام حکومت نظامی، با به‌کارگیری انواع جنگ‌افزارها اقدام به سرکوب معترضان کردند و ده‌ها کشته بر جای گذاشتند.
سرکوب علویان، یکی از چالش‌های دوران پسا اسد در سوریه است. از این رو، مجلس اسلامی علویان سوریه به تازگی برای برگزاری تظاهرات علیه دولت احمد الشرع ملقب به جولانی فراخوان داد. تبعیض علیه این اقلیت در کنار دیگر نارضایتی‌ها باعث شد پنجشنبه شب، صدها نفر از مردم لاذقیه و طرطوس، علیه حاکمان دمشق و حملات عناصر وابسته به آنها در غرب سوریه به خیابان‌ها آمدند و خواستار برکناری جولانی شدند. همچنین، منابع امنیتی وابسته به دولت جولانی در لاذقیه اعلام کردند که گروه‌های مسلح، عناصر وابسته به وزارت دفاع سوریه را در نزدیکی منطقه بیت عانا واقع در حومه لاذقیه هدف قرار دادند که به کشته شدن یکی از عناصر وزارت دفاع سوریه و زخمی شدن چند تن دیگر منجر شد. از سوی دیگر ساکنان شهر السویدا که در چند روز گذشته به دلیل توطئه صهیونیست‌ها در جدایی این منطقه از سوریه، مورد توجه قرار گرفته‌اند، علیه دولت الجولانی شعار سر دادند. منابع خبری گزارش دادند که دولت موقت سوریه در استان لاذقیه حکومت نظامی و منع آمد و شد اعلام کرد.
بر این اساس، اداره امنیت عمومی استان لاذقیه اعلام کرد که از بامداد روز جمعه تا ۱۰ صبح هرگونه رفت و آمد در این استان ممنوع است. این در حالی است که پیش‌تر و به دنبال اعتراضات مردمی در غرب سوریه، در شهر طرطوس تا امروز منع آمد و شد اعلام شده بود به طوری که دیروز فقط کسانی که قصد شرکت در نماز جمعه را داشتند، می‌توانستند از خانه خارج شوند. امتحانات دانشگاه‌های طرطوس و لاذقیه هم به زمان دیگری موکول شد. استان حلب در شمال شرقی سوریه هم که در سال‌های گذشته همواره یکی از گذرگاه‌های مهم تحولات این کشور بود، روز جمعه عرصه اعتراضات مردمی بود.
همزمان با این تحولات، گروه‌های جدیدی با هدف مبارزه با دولت کنونی سوریه، تشکیل شده که مهم‌ترین آنها «تیپ سپر ساحل» و «شورای نظامی برای آزادی سوریه» است که فرماندهی آن را یک سرتیپ سابق ارتش سوریه به عهده دارد. «الیاس المر» مدیر مرکز مطالعات و مستندسازی «العربی‌المشرقی» در گفت‌وگو با سایت خبری العهد، روند روی کار آمدن دولت احمد الشرع را نه یک انقلاب، بلکه کودتای از قبل برنامه‌ریزی شده علیه نظام سوریه ارزیابی کرد. وی با بیان اینکه اقدامات جنایتکارانه انتقام‌جویانه در شهرهای مختلف سوریه به ویژه مناطق علوی‌نشین و شیعه گسترش یافته است، افزود: «آنچه اکنون در سوریه رخ می‌دهد، واکنشی طبیعی به ظلمی است که ملت سوریه با آن روبه‌رو هستند.
این اعتراضات، اولین اعتراض نیست، اما در مقایسه با اعتراضات قبلی بسیار جدی‌تر است.» گزارش‌ها حاکی از این بود که مخالفان دولت سوریه، بر فرودگاه نظامی سطامو در غرب این کشور مسلط شدند. این فرودگاه، نقطه‌ای است که نیروهای الجولانی طی روزهای پنجشنبه و جمعه از آن محل برای سرکوب مخالفان خود در استان‌های ساحلی استفاده کرده بودند. همچنین تیپ کوهستان مقاومت مردمی سوریه نیز از تسلط بر همه مناطق مرزی این کشور با لبنان در غرب این کشور و منطقه الشیخ بدر در استان طرطوس خبر داد. منابع خبری گزارش دادند که مخالفان دولت موقت سوریه موفق شدند بر مقر فرماندهی نیروی دریایی در بندر لاذقیه نیز مسلط شوند. ویدئویی از یکی از معترضان سوری در رسانه‌های اجتماعی منتشر شده است که در انتقاد از وضع موجود می‌گوید: «جولانی برخلاف ادعایش نیروهای نظامی مختلف را منحل نکرد و این افراد، ما علویان را به مرگ تهدید می‌کنند. آیا جهان همچنان منتظر کشته شدن فرزندان سوریه خواهد بود؟» نیروهای وابسته به الجولانی در مناطق ساحلی سوریه، اقدام به اعدام میدانی غیرنظامیان می‌کنند.»
روزنامه وطن امروز در صفحه نخست امروز خود تیتر «جنایت جولانی» را برگزید و نوشت: «پس از سقوط حکومت بشار اسد و پیچیدگی‌های ناشی از جنگ داخلی، اخیراً تحول مهمی در صحنه سیاسی و نظامی سوریه رقم خورده است. اعلام موجودیت «شورای نظامی آزادسازی سوریه» توسط سرتیپ غیاث سلیمان دلا، فرمانده ارشد ارتش سوریه، نقطه عطفی در تاریخ معاصر این کشور به شمار می‌رود. این شورا که با هدف مقابله با «استبداد» و «تروریسم» دولت موقت سوریه تحت فرمان احمد الشرع (ابومحمد الجولانی) تشکیل شده است، رسماً هدف خود را آزادسازی خاک سوریه از دست گروه‌های تروریستی و خارجی اعلام کرده است.
شورای نظامی آزادسازی سوریه بر اساس بیانیه‌های خود اهداف گسترده‌ای را دنبال می‌کند، از جمله «آزادسازی خاک سوریه از اشغال گروه‌های تروریستی و خارجی»، «سرنگونی حکومت جولانی»، «انحلال نهادهای سرکوبگر»، «دفاع از جان و مال شهروندان» و «بازسازی نهادهای دولتی بر مبنای اصول مردم‌سالاری». همچنین این شورا بر «بازگشت آوارگان به وطن» و «ساخت سوریه‌ای یکپارچه و مستقل» تأکید دارد که در آن حقوق بشر و عدالت رعایت شود.
همزمان با اعلام موجودیت این شورا، اعتراضات گسترده‌ای در برخی مناطق سوریه علیه حکومت جولانی آغاز شد. تظاهرات‌کنندگان از سیاست‌های سرکوبگرانه گروه تحریرالشام و نقض حقوق بشر توسط این گروه انتقاد کرده‌اند. این اعتراضات بویژه در مناطق ساحلی مانند جبله، لاذقیه، طرطوس و حلب شدت یافت؛ جایی که نیروهای تحریرالشام با استفاده از حملات هوایی و توپخانه‌ای به سرکوب معترضان پرداختند. این در حالی است که دولت تروریستی جولانی هیچ واکنشی نسبت به اشغالگری اسرائیل نشان نداده است. بر اساس گزارش‌های محلی، درگیری‌ها در این مناطق منجر به کشته شدن ۷۱ نفر شده که بیشتر آنها از نیروهای تحریرالشام بوده‌اند.
در حالی که درگیری‌ها در مناطق مختلف سوریه ادامه دارد، نیروهای مردمی موفق شدند کنترل یک فرودگاه نظامی در لاذقیه سوریه را به دست گیرند و از طریق عملیات کمین، خسارات سنگینی به نیروهای جولانی وارد کنند. این عملیات‌ها باعث کشته و زخمی شدن ده‌ها نفر از نیروهای وابسته به جولانی شد. همچنین گزارش‌ها حاکی از آن است در شهر لاذقیه نیروهای مردمی موفق شدند به تسلط بر بخش‌هایی از این شهر دست یابند و گروه‌های وابسته به شورشیان جولانی سوریه در اطراف آن مستقر شدند.
با ادامه درگیری‌ها در غرب سوریه، بحران انسانی در مناطق مختلف تشدید شده است. طبق گزارش‌های رسمی، شورای شورشیان سوریه برای مقابله با این بحران‌ها اقدام به اعلام منع آمد و شد در شهرهای لاذقیه و طرطوس کرده است. این حکومت نظامی در روز جمعه تمدید شد. همچنین درگیری‌های شدید در مسیر طرطوس - حمص و سایر مناطق غربی سوریه در حال وقوع است که به گسترش دامنه خشونت‌ها و تشدید بحران انسانی منجر شده است.»
روزنامه شرق در صفحه نخست امروز خود تیتر «دوگانگی واشنگتنی» را برگزید و نوشت: «در شرایط کنونی که ایالات متحده فشارهای اقتصادی و تحریمی علیه ایران اعمال می‌کند، خبر ترامپ مبنی بر ارسال نامه به ایران، همزمان با تلاش‌های دیپلماتیک روسیه برای میانجیگری، نشان‌دهنده یک موقعیت پیچیده است. از یک سو، سیاست «فشار حداکثری» دولت جدید آمریکا به‌طور جدی ادامه دارد و تحریم‌ها علیه ایران به‌ویژه در زمینه‌های نفتی و اقتصادی شدت یافته است. این فشارها هدف اصلی خود را وادارکردن تهران به پذیرش شرایط مدنظر ایالات متحده می‌دانند. در سوی دیگر، روس‌ها به‌عنوان یک بازیگر کلیدی در مذاکرات هسته‌ای، به نظر می‌رسد در تلاش هستند تا کانال‌های دیپلماتیک میان ایران و آمریکا را حفظ کرده و از هر فرصتی برای ایجاد فضایی برای مذاکرات استفاده کنند. گفت‌وگوهای پنهان و میانجیگری‌ها ممکن است غیرمستقیم به فرایندهای دیپلماتیک جدیدی منجر شوند؛ هرچند ترامپ به‌طور علنی مذاکره با ایران را رد کرده است.
این وضعیت می‌تواند بیانگر وجود دیپلماسی پنهان باشد؛ جایی که طرف‌ها بدون اعلام رسمی، در پی ایجاد زمینه‌هایی برای مذاکرات در آینده هستند. بااین‌حال، شرایط کنونی، به‌ویژه فشارهای اقتصادی و نظامی، ممکن است هرگونه توافقی را پیچیده کند.
دولت دونالد ترامپ تحت تأثیر نگرانی‌های ادعایی خود درباره گسترش سلاح‌های کشتار جمعی، در حال بررسی طرحی جدید برای متوقف‌کردن و بازرسی نفتکش‌های ایرانی در دریاست. این برنامه که تحت چارچوب ابتکار امنیت اشاعه (PSI) قرار دارد، هدف خود را به تعویق انداختن تحویل نفت خام ایران به پالایشگاه‌ها و مختل‌کردن زنجیره تأمین درآمدی تهران قرار داده است. طرح مذکور به‌ویژه در مسیرهای دریایی حیاتی مانند تنگه مالاکا در آسیا مورد بررسی قرار می‌گیرد. به گفته منابع آگاه، هدف اصلی این اقدام، ایجاد یک اثر بازدارنده است که از طریق تأخیر در تحویل محموله‌های نفتی، عدم اطمینان در تجارت نفت ایران ایجاد کند. این طرح که به مدیریت ایالات متحده و با حمایت بیش از صد کشور دیگر از سال ۲۰۰۳ اجرا شده است، می‌تواند به دولت‌های خارجی اجازه دهد تا طبق درخواست واشنگتن، محموله‌های نفتی ایران را هدف قرار دهند. بااین‌حال، هنوز مشخص نیست آیا آمریکا پیش از ارائه این پیشنهاد با کشورهای امضاکننده این ابتکار تماس گرفته و نظر آنها را در این زمینه جویا شده است یا خیر.
سردار علیرضا تنگسیری، فرمانده نیروی دریایی سپاه، در واکنش به این اقدام هشدار داده است در صورت تعرض به شناورهای ایرانی، ایران نیز به کشتی‌های کشورهای دشمن حمله خواهد کرد، همان‌طور که در گذشته نیز نشان داده است. البته مسعود پزشکیان در جریان استیضاح همتی در مجلس ایران، خبر داد که ترامپ «بار دیگر دستوری را برای تحریم بسیاری از کشتی‌های ما در دریا امضا کرده و آنها را در وضعیت نامشخصی قرار داده که چگونه محموله‌های نفت و گاز خود را تخلیه کنند».
ترامپ همواره تأکید کرده که هدف نهایی این فشارها، جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای و محدود کردن نفوذ منطقه‌ای آن است. واشنگتن امید دارد با اعمال فشار و کاهش منابع مالی ایران، تهران را به پذیرش شرایط خود وادار کند. در این راستا، فشارهای واردشده به‌عنوان ابزاری برای آغاز مذاکرات از موضع قدرت و دستیابی به یک توافق جامع‌تر با ایران به کار گرفته می‌شود.»
روزنامه دنیای اقتصاد در صفحه نخست امروز خود تیتر «مانور مذاکراتی ترامپ» را برگزید و نوشت: «گمانه‌زنی در خصوص مذاکرات بین ایران و آمریکا بار دیگر تشدید شده است؛ از یکسو رئیس‌جمهور ایران در سخنانی که روز پنجشنبه داشت به تلاش‌های مسکو و واشنگتن برای فراهم کردن زمینه مذاکرات اشاره کرد و از سوی دیگر روز گذشته خبری منتشر شد مبنی بر اینکه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا نامه‌ای به رهبر معظم انقلاب ایران نوشته و نسبت به مذاکره ابراز تمایل کرده است.
ترامپ در این نامه که جزئیاتی از آن منتشر نشده ضمن ابراز تمایل به مذاکره درباره برنامه هسته‌ای ایران، مدعی شد که نامه‌ای مستقیم به رهبر جمهوری اسلامی ایران ارسال کرده است. به گزارش «ایسنا»، رئیس‌جمهور ایالات‌متحده با طرح این ادعا که به «سیدعلی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران نامه‌ای ارسال کردم»، نسبت به گفت‌وگو درباره برنامه هسته‌ای ایران ابراز تمایل کرد.
او در گفت‌وگو با پادکستی متعلق به شبکه خبری فاکس‌نیوز بار دیگر این ادعا که ایران به دنبال دستیابی به سلاح هسته‌ای است را تکرار کرد و گفت: «ایران نمی‌تواند سلاح هسته‌ای داشته باشد. گزینه‌های دیگری (به‌جز مذاکره) نیز موجود است.» این در حالی است که نمایندگی جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان ملل متحد در پاسخ به سوال رسانه‌های آمریکایی مبنی بر نامه ادعایی رئیس‌جمهور آمریکا، تصریح کرد: تاکنون چنین نامه‌ای دریافت نکرده‌ایم. گفته می‌شود این نامه از طریق سفارت سوئیس به ایران تحویل داده شده است. اما یک مقام آمریکایی به الجزیره گفت که نامه ترامپ هنوز ارسال نشده است.
ابراز تمایل ترامپ به گفت‌وگو و مذاکره در حالی مطرح می‌شود که او به‌تازگی سازوکار فشار حداکثری علیه ایران را مجدداً از سر گرفته است. از این منظر است که باید پرسید تمایل برای مذاکره و سپس ارسال نامه برای مذاکره و رسیدن به توافق با بازگرداندن دوباره فشار حداکثری و اظهارات گاه و بیگاه دولت ترامپ برای مهار ایران از طریق به صفر رساندن فروش نفت ایران، تحریم‌های گسترده و قرار دادن ایران در تنگنای فشار اقتصادی چه معنایی دارد؟ آیا عقلایی در دولت ترامپ وجود ندارند که این اصل ساده را مدنظر قرار دهند که طرح هرگونه پیش‌شرط برای هرگونه توافقی، تخریب‌کننده اصل توافق است و مذاکره را منحرف و آن را به گفت‌وگو برای گفت‌وگو تقلیل می‌دهد.»
نظر شما