به گزارش خبرگزاری ایمنا، بیماری آلزایمر یکی از بیماری‌هایی است که به طور معمول در سالمندان دیده و به عنوان یکی از شایع‌ترین علل دمانس (زوال عقل) شناخته می‌شود، این بیماری توسط دانشمند آلمانی، آلوئیس آلزایمر، در سال ۱۹۰۶ کشف شد که به تدریج سلول‌های مغزی را تخریب می‌کند و به طور جدی بر حافظه، تفکر و رفتار فرد تأثیر می‌گذارد، علائم اولیه بیماری آلزایمر شامل کاهش حافظه و مشکل در انجام کارهای روزمره است، اما به مرور زمان شدت این علائم افزایش می‌یابد.
بر اساس آمارهای جهانی در سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲، بیش از ۵۵ میلیون نفر در سراسر جهان به دمانس مبتلا بودند که آلزایمر شایع‌ترین نوع آن است و ممکن است تا ۶۰ تا ۷۰ درصد موارد دمانس را تشکیل دهد، هر سال حدود ۱۰ میلیون مورد جدید دمانس تشخیص داده و پیش‌بینی می‌شود که تعداد افراد مبتلا به دمانس تا سال ۲۰۵۰ به ۱۳۹ میلیون نفر برسد.
یکی از ویژگی‌های برجسته بیماری آلزایمر تجمع پلاک‌های بتا آمیلوئید و توده‌های نوروفیبریلاری در مغز است؛ این مواد به تدریج موجب تخریب سلول‌های عصبی و اتصالات میان آنها می‌شوند و این تخریب سلولی، کاهش توانایی‌های شناختی فرد و مشکلاتی همچون فراموشی، اختلال در تکلم و گم‌شدن در مکان‌های آشنا را به همراه دارد.
پژوهش‌ها نشان می‌دهند که عوامل ژنتیکی و محیطی می‌توانند در ابتلاء به آلزایمر نقش داشته باشند، عواملی نظیر سابقه خانوادگی، ژن‌های خاص مانند APOE4 و سبک زندگی نامناسب می‌تواند خطر ابتلاء به این بیماری را افزایش دهد و علاوه بر این، عواملی مانند فشار خون بالا، دیابت و چاقی نیز می‌تواند به طور غیرمستقیم بر توسعه آلزایمر تأثیر بگذارد.
در حال حاضر، درمان قطعی برای آلزایمر وجود ندارد، اما داروها و روش‌های درمانی مختلفی برای مدیریت علائم و کاهش سرعت پیشرفت بیماری موجود است، داروهای مهارکننده آنزیم کولین استراز و آنتاگونیست‌های گیرنده NMDA از جمله داروهای رایج در این زمینه است، همچنین درمان‌های غیردارویی مانند توانبخشی شناختی و حمایت اجتماعی نیز می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کند.
بیماری آلزایمر علت مشخصی ندارد / چه افرادی بیشتر به آلزایمر مبتلا می‌شوند؟
فریبرز خوروش، متخصص مغز و اعصاب با بیان اینکه در بیماری آلزایمر به طور معمول درگیری قشر خاکستری مغز دیده می‌شود، به خبرنگار ایمنا می‌گوید: علائم و عوارضی که بیماری آلزایمر برای افراد ایجاد می‌کند، با توجه به قسمت‌های درگیر مغز متفاوت است و این بیماری حافظه و عملکردهای افراد را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
وی با بیان اینکه بیماری آلزایمر علت مشخص و دقیق علمی ندارد، می‌افزاید: مشخص شده است که این بیماری در برخی افراد بیشتر و در برخی افراد کمتر دیده می‌شود و به عنوان مثال، بیماری آلزایمر در افرادی که از مغز خود در طول زندگی استفاده بیشتری می‌کنند، کمتر دیده شده است.
متخصص مغز و اعصاب با بیان اینکه افراد درگیر با بیماری‌های دیابت یا فشار خون کنترل نشده بیشتر به بیماری آلزایمر مبتلا می‌شوند، تصریح می‌کند: نوع تغذیه افراد نیز در بروز بیماری آلزایمر تأثیرگذار است و طبق تحقیقات انجام شده، افرادی که مصرف زیاد گوشت قرمز یا روغن‌های اشباع شده دارند، بیشتر در معرض ابتلاء به این بیماری قرار می‌گیرند.
تأثیر سن بر بروز بیماری آلزایمر / ارتباط اختلالات اضطرابی و فراموشی‌های روزمره
خوروش با بیان اینکه مصرف میوه، سبزیجات و گوشت سفید توسط افراد، خطر ابتلاء به بیماری آلزایمر را کاهش می‌دهد، ادامه می‌دهد: از نظر آماری، افرادی که از با روش زایمان سزارین متولد شده‌اند، بیشتر به این بیماری مبتلا می‌شوند و این بیماری به شدت به سن وابسته است.
وی با بیان اینکه با افزایش سن شیوع آلزایمر دیده می‌شود، می‌گوید: بیماری آلزایمر به طور معمول سن بالای ۶۰ یا ۶۵ سال را درگیر می‌کند، اما مواردی نیز ممکن است در سنین پایین‌تر بروز کند و در صورت بروز فراموشی در سنین پایین‌تر، اختلالات اضطرابی یا افسردگی می‌تواند زیربنای فراموشی‌های روزمره و اختلالات حافظه باشد.
متخصص مغز و اعصاب با بیان اینکه افراد به منظور بهره‌مندی صحیح از حافظه نیازمند تمرکز هستند و با استرس و اضطراب تمرکز لازم برهم می‌خورد، اضافه می‌کند: در مواردی که دلیل اختلال حافظه و فراموش‌های روزمره اختلالات اضطرابی یا بیماری‌هایی مانند افسردگی تشخیص داده شود، با درمان این اختلالات، اختلال حافظه افراد نیز برطرف می‌شود.
فراموشی انواع مختلفی دارد / مشغله و دغدغه‌های زیاد باعث اختلال در حافظه می‌شود
مجتبی ناجی، روانشناس و مشاور خانواده با بیان اینکه فراموشی انواع مختلفی دارد، به خبرنگار ایمنا می‌گوید: آلزایمر در پی تباهی سلول‌های مغزی به وجود می‌آید و عللی عصبی دارد، یکی از نشانه‌های بسیار شایع بیماری آلزایمر این است که یادآوری بعضی مسائل، اسامی، رویدادها و مطالب با مشکل مواجه می‌شود و در مراحل پیشرفته‌تر، ممکن است فرد هویت خود را فراموش کند.
وی با بیان اینکه پیشرفت آلزایمر می‌تواند باعث فراموش شدن جهت‌یابی‌ها شود، می‌افزاید: افراد گاهی اوقات فراموش‌هایی را در زندگی پرتنش تجربه می‌کنند که مشغله‌های زیاد افراد در این شرایط منجر به تداخل یادآوری مطالب می‌شود و این حالت، جنبه بیمارگونه ندارد و منشأ آن تباهی سلول‌های عصبی نیست.
روانشناس و مشاور خانواده با اشاره به اینکه در بیشتر اوقات تداخل مطالب به دلیل تعدد نقش‌ها و فعالیت‌ها باعث فراموشی‌های روزمره می‌شود، تصریح می‌کند: آلزایمر ناگهانی بروز نمی‌کند و پس از ۶۵ سالگی، بعضی فراموشی‌ها از جمله فراموش کردن واژه‌ها و اسامی، می‌تواند آغاز بیماری آلزایمر باشد
هر نوع فراموشی، آلزایمر نیست / بیماری آلزایمر سیر تدریجی و آهسته دارد
ناجی با بیان اینکه بیماری آلزایمر سیری آهسته و تدریجی دارد، ادامه می‌دهد: افراد نباید هر نوع فراموشی را به آلزایمر ربط دهند و حتی گاهی اوقات بسیاری از فراموش‌ها به این دلیل است که افراد مطالب را به درستی به خاطر نسپرده‌اند و به همین دلیل توان یادآوری آن را ندارند.
وی با بیان اینکه حالت‌های روانی و عاطفی از جمله اضطراب، استرس و افسردگی روی فرایند تفکر و فرایند شناختی افراد تأثیر منفی می‌گذارد، می‌گوید: بعضی از فراموش‌ها ممکن است به دلیل حالت‌های روانی و عاطفی متفاوت بروز کند و به یاد نیاوردن مطالب درسی هنگام امتحان از جمله این فراموشی‌ها است.
روانشناس و مشاور خانواده با بیان اینکه در منابعی ذکر شده است که ۵ درصد موارد بیماری آلزایمر از سنین کمتر از ۶۵ سال آغاز شده است، اضافه می‌کند: ممکن است برخی افراد در سنین میانسالی نیز آلزایمر را تجربه کنند، اما افراد باید توجه داشته باشند که هر نوع فراموشی، مرتبط با بیماری آلزایمر نیست و گاهی اوقات افراد برای به خاطر سپردن بعضی مطالب به مدت زمان بیشتری نیاز دارند.
پیشگیری از آلزایمر یکی از چالش‌های مهم در زمینه سلامت عمومی است، اگرچه نمی‌توان به طور کامل از ابتلاء به این بیماری جلوگیری کرد، اما تغییراتی در سبک زندگی می‌تواند به کاهش خطر کمک کند؛ تغذیه سالم، فعالیت بدنی منظم، مدیریت استرس و حفظ فعالیت‌های شناختی از جمله راه‌های پیشگیری از آلزایمر است و حفظ روابط اجتماعی و مشارکت در فعالیت‌های گروهی نیز می‌تواند مفید باشد.
تشخیص زودهنگام آلزایمر می‌تواند به بهبود نتایج درمانی کمک کند و استفاده از ابزارهای تشخیصی مانند تست‌های شناختی، تصویربرداری مغزی و آزمایش‌های خون می‌تواند به شناسایی علائم اولیه کمک کند، همچنین مشاوره با متخصصان مغز و اعصاب و روان‌پزشکان در صورت مشاهده علائم مشکوک می‌تواند در تشخیص و درمان مناسب کمک کننده باشد.
حمایت از بیماران آلزایمر و خانواده‌های آنها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، چراکه این بیماری نه تنها بر فرد مبتلا تأثیر می‌گذارد، بلکه زندگی خانوادگی و اجتماعی او را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد و ایجاد شبکه‌های حمایتی و ارائه خدمات مشاوره و راهنمایی به خانواده‌ها می‌تواند به کاهش استرس و بهبود کیفیت زندگی کمک کند.
پژوهش‌ها و تحقیقات مستمر در زمینه آلزایمر می‌تواند به شناخت بهتر این بیماری و توسعه روش‌های درمانی جدید کمک کند و حمایت از تحقیقات علمی و تشویق به مشارکت در آزمون‌های بالینی می‌تواند تأثیر بسزایی در پیشرفت‌های علمی در این زمینه داشته باشد و افزایش آگاهی عمومی درباره آلزایمر و آموزش جامعه درباره این بیماری می‌تواند به پیشگیری و مدیریت بهتر آن کمک کند.
نظر شما