کاهش شنوایی؛ از تاثیر داروها تا استفاده از اجسام خارجی

به گزارش خبرگزاری ایمنا، کاهش شنوایی می‌تواند به‌دلایل متعددی رخ دهد که هر کدام به‌نوعی آسیب به گوش یا مسیرهای عصبی مسئول شنوایی مربوط می‌شود؛ یکی از شایع‌ترین علل کاهش شنوایی، قرار گرفتن در معرض صداهای بلند است و صدای بلند، همچون موسیقی بلند، صداهای صنعتی یا حتی ترافیک شهری، می‌تواند به تدریج به سلول‌های حساس شنوایی در گوش داخلی آسیب برساند و به کاهش شنوایی منجر شود.

دومین علت متداول، سن است، با افزایش سن، سلول‌های مویی در گوش داخلی که مسئول انتقال صداها به مغز هستند، به تدریج تخریب می‌شوند که این فرایند طبیعی به نام پیرگوشی شناخته می‌شود و از میان‌سالی به بعد آغاز و با گذشت زمان تشدید می‌شود.

عفونت‌ها نیز می‌توانند به کاهش شنوایی منجر شوند، عفونت‌های مزمن گوش میانی یا گوش داخلی، به‌ویژه در کودکان می‌تواند به آسیب دائمی به ساختارهای گوش منجر شود، این عفونت‌ها می‌توانند به التهاب و تجمع مایعات در گوش منجر شوند که موجب کاهش شنوایی موقت یا دائمی می‌شود.

آسیب‌های فیزیکی به سر یا گوش نیز می‌توانند به کاهش شنوایی منجر شوند، آسیب‌های مغزی یا ضربه به گوش می‌توانند مسیرهای عصبی یا ساختارهای گوش را آسیب برسانند و کاهش شنوایی ایجاد کنند که این نوع آسیب‌ها می‌توانند نتیجه تصادف‌ها، سقوط‌ها یا سایر حوادث باشند.

بیماری‌های مزمن همچون دیابت، فشار خون بالا و مشکلات عروقی نیز می‌توانند به کاهش شنوایی منجر شوند، این بیماری‌ها می‌توانند به کاهش جریان خون به گوش داخلی منجر شوند که موجب آسیب به سلول‌های شنوایی می‌شود، علاوه‌بر این بیماری‌های خودایمنی که به سلول‌های بدن حمله می‌کنند، می‌توانند به گوش نیز آسیب برسانند و کاهش شنوایی ایجاد کنند.

داروهای سمی نیز می‌توانند به کاهش شنوایی منجر شوند، بعضی از داروهای تجویزی، به‌ویژه داروهای شیمی‌درمانی، آنتی‌بیوتیک‌های خاص و داروهای ضدمالاریا، می‌توانند به سلول‌های شنوایی آسیب برسانند که این نوع کاهش شنوایی به‌عنوان اوتوکسیک شناخته می‌شود و ممکن است برگشت‌ناپذیر باشد.

چه عواملی باعث کاهش شنوایی می‌شود؟

افروز اسحاقیان، متخصص گوش، حلق و بینی و فلوشیپ جراحی سر و گردن در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با بیان اینکه افراد بسیاری با مشکل کاهش شنوایی به پزشک مراجعه می‌کنند، اظهار کرد: از جمله علل کاهش شنوایی می‌توان به جرم گوش، عفونت حاد یا مزمن گوش اشاره کرد.

وی با بیان اینکه بعضی از اختلالات نیز می‌تواند موجب کاهش شنوایی عصبی گوش شود، افزود: عواملی از جمله مصرف بعضی داروها، افزایش سن و اشتغال در محیط‌های دارای آلودگی صوتی بالا می‌تواند عللی برای کاهش شنوایی عصبی گوش باشد.

متخصص گوش، حلق و بینی و فلوشیپ جراحی سر و گردن تصریح کرد: به‌طوری طبیعی گوش همه افراد ترشحاتی به‌عنوان لایه حفاظتی تولید می‌کند که با رشد پوست گوش به سمت خارج، این ترشحات خارج می‌شود و وظیفه پاک‌سازی گوش را برعهده دارد.

تأثیر استفاده از گوش پاک‌کن، هندزفری و سمعک بر کاهش شنوایی

اسحاقیان با بیان اینکه جرم گوش در برخی افراد که از وسایلی همچون گوش پاک‌کن، هندزفری یا سمعک استفاده می‌کنند و افرادی که جرم گوش آن‌ها به‌دلایلی سفت‌تر از سایر افراد است، تجمع پیدا می‌کند، ادامه داد: تجمع جرم گوش به‌دلایل ذکر شده موجب کاهش شنوایی می‌شود.

وی با اشاره به اینکه جرم گوش ترشحات زرد تا قهوه‌ای رنگی است که در مجرای گوش وجود دارد، گفت: استفاده از هر جسم خارجی که وارد گوش می‌شود، به‌عنوان محرک عمل می‌کند و موجب تجمع جرم گوش می‌شود، در واقع هنگام وارد شدن جسم خارجی به گوش، واکنش طبیعی بدن ترشح بیشتر جرم گوش است تا پرده گوش از این عامل خارجی حفاظت شود.

متخصص گوش، حلق و بینی و فلوشیپ جراحی سر و گردن اضافه کرد: از جمله علل کاهش شنوایی، وجود مایعی پشت پرده گوش است که گاهی اوقات در افراد درگیر با سرماخوردگی و عفونت، این موضوع دیده می‌شود و در عفونت‌های حاد گوش و پس از آن تا حدود سه ماه، ممکن است فرد درگیر کاهش شنوایی باشد.

عوامل ژنتیکی نیز می‌توانند به کاهش شنوایی منجر شوند، برخی از افراد با جهش‌های ژنتیکی متولد می‌شوند که آن‌ها را مستعد به کاهش شنوایی می‌کند، این جهش‌ها می‌توانند موجب نقص‌های ساختاری در گوش یا مسیرهای عصبی شوند که شنوایی را تحت تأثیر قرار می‌دهند و این نوع کاهش شنوایی به‌طور معمول در سنین کودکی شناسایی می‌شود.

به‌طور کلی، کاهش شنوایی می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد و تشخیص علت دقیق آن نیاز به معاینات دقیق پزشکی و تشخیص‌های تخصصی دارد و مراقبت از شنوایی و پیشگیری از عوامل خطر می‌تواند به حفظ شنوایی کمک کند و از کاهش شنوایی جلوگیری کند.

پیشگیری از کم شنوایی شامل چندین روش ساده و مؤثر است که مهم‌ترین اقدام، اجتناب از قرار گرفتن در معرض صداهای بلند به شمار می‌رود، مراقبت منظم از سلامت گوش و مراجعه به پزشک در صورت بروز علائم عفونت یا مشکلات شنوایی نیز حیاتی است، همچنین اجتناب از استفاده طولانی‌مدت از داروهای اوتوکسیک و پیروی از سبک زندگی سالم که شامل تغذیه مناسب و کنترل بیماری‌های مزمن می‌شود، می‌تواند به حفظ شنوایی کمک کند.