به گزارش خبرگزاری ایمنا، ایران در سال‌های اخیر با ناترازی قابل توجهی میان تولید و مصرف برق مواجه بوده است. این چالش به ویژه در فصل تابستان، زمانی که مصرف برق به اوج خود می‌رسد، به بحران تبدیل می‌شود. افزایش مصرف برق ناشی از استفاده گسترده از وسایل سرمایشی، صنایع و شبکه برق کشور را تحت فشار قرار داده و منجر به خاموشی‌های مکرر در بخش‌های خانگی و صنعتی شده است.
در این شرایط، یکی از راهکارهای دولت برای کاهش فشار بر شبکه سراسری برق، الزام صنایع بزرگ به احداث نیروگاه‌های اختصاصی است. این رویکرد نه تنها به کاهش خاموشی‌ها کمک می‌کند، بلکه امکان تأمین برق پایدار برای صنایع و مصرف‌کنندگان خانگی را نیز فراهم می‌سازد.
وضعیت کنونی احداث نیروگاه‌ها توسط صنایع
-الزام قانونی صنایع انرژی‌بر: بر اساس ماده ۴ قانون مانع‌زدایی از توسعه صنعت برق که در سال ۱۴۰۱ به تصویب رسید، صنایع انرژی‌بر موظف به احداث نیروگاه‌های اختصاصی برای تأمین برق خود هستند. در صورت عدم اجرای این قانون، تأمین برق این صنایع در زمان کمبود برق جزو تعهدات دولت محسوب نمی‌شود.
-مجوزهای صادر شده: تاکنون مجوز احداث ۹۳۰۰ مگاوات نیروگاه برای صنایع صادر شده است که شامل ۷۵۰۰ مگاوات نیروگاه حرارتی و ۱۸۰۰ مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر است. از این میزان، ۲۰۰۰ مگاوات نیروگاه حرارتی به شبکه سراسری برق متصل شده و پیش‌بینی می‌شود این رقم تا اوج مصرف تابستان آینده به ۳۰۰۰ مگاوات برسد.
-پیشرفت پروژه‌ها: شرکت فولاد مبارکه به عنوان یکی از پیشروترین صنایع در این زمینه، در حال احداث ۱۰۰۰ مگاوات نیروگاه حرارتی و ۶۰۰ مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر است. تاکنون ۶۰۰ مگاوات نیروگاه حرارتی و ۴۰ مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر این شرکت به بهره‌برداری رسیده است.
دستاوردهای احداث نیروگاه‌ها توسط صنایع
۱- کاهش فشار بر شبکه سراسری برق: احداث نیروگاه‌های اختصاصی توسط صنایع، فشار بر شبکه سراسری برق را کاهش داده و به بهبود پایداری شبکه کمک می‌کند. این امر به ویژه در فصل تابستان که مصرف برق به اوج خود می‌رسد، اهمیت زیادی دارد.
۲- افزایش ظرفیت تولید برق: با احداث نیروگاه‌های جدید، ظرفیت تولید برق کشور افزایش یافته و زمینه برای توسعه صادرات برق فراهم می‌شود. این موضوع می‌تواند به عنوان یک منبع درآمد ارزی برای کشور مطرح شود.
۳- کاهش خاموشی‌ها: احداث نیروگاه‌های اختصاصی توسط صنایع، به کاهش خاموشی‌ها در بخش‌های خانگی و صنعتی کمک می‌کند. این امر تأثیرات اقتصادی و اجتماعی مثبتی به همراه دارد.
چالش‌های پیش روی احداث نیروگاه‌ها توسط صنایع
۱- تأمین سوخت: یکی از چالش‌های اصلی احداث نیروگاه‌ها، تأمین سوخت مورد نیاز است. با توجه به محدودیت‌های موجود در تأمین گاز طبیعی، برخی صنایع با مشکلاتی در راه‌اندازی نیروگاه‌های خود مواجه هستند.
۲- هزینه‌های سرمایه‌گذاری: احداث نیروگاه‌های حرارتی و تجدیدپذیر نیازمند سرمایه‌گذاری کلان است. به عنوان مثال، هزینه احداث یک نیروگاه ۵۰۰ مگاواتی چرخه ترکیبی حدود ۲۵۰ میلیون یورو برآورد می‌شود.
زمان‌بر بودن فرایندها: فرایند احداث نیروگاه‌ها به دلیل نیاز به اخذ مجوزهای متعدد و انجام مراحل فنی، زمان‌بر است. این موضوع می‌تواند اجرای طرح‌ها را با تأخیر مواجه کند.
راهکارهای بهبود اجرای طرح
۱- تسهیل فرایند دریافت مجوز: کاهش بوروکراسی و تسهیل فرایند دریافت مجوزهای لازم، می‌تواند به سرعت‌بخشی به احداث نیروگاه‌ها کمک کند. این امر نیازمند همکاری بین وزارت نیرو و سایر نهادهای مرتبط است.
۲- تأمین سوخت پایدار: تأمین سوخت پایدار برای نیروگاه‌های صنایع، یکی از کلیدی‌ترین عوامل موفقیت این طرح است. این امر نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و هماهنگی بین وزارت نفت و وزارت نیرو است.
۳- حمایت مالی از صنایع: ارائه بسته‌های حمایتی و تسهیلات مالی به صنایع، می‌تواند هزینه‌های سرمایه‌گذاری را کاهش داده و انگیزه بیشتری برای احداث نیروگاه‌ها ایجاد کند.
بر اساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده، پیش‌بینی می‌شود تا سال ۱۴۰۴، ظرفیت نیروگاه‌های صنایع به ۱۷۰۰ مگاوات برسد. این افزایش ظرفیت به کاهش فشار بر شبکه سراسری برق و بهبود پایداری آن کمک می‌کند و با توجه به تأکید بر توسعه انرژی‌های پاک، پیش‌بینی می‌شود سهم نیروگاه‌های تجدیدپذیر در مجموع ظرفیت نیروگاهی صنایع افزایش یابد.
این امر به کاهش آلایندگی و بهبود پایداری محیط زیست کمک می‌کند، همچنین با افزایش ظرفیت تولید برق، صنایع می‌توانند مازاد برق تولیدی خود را به شبکه سراسری تزریق کرده و از طریق بازار برق و بورس انرژی به فروش برسانند. این موضوع می‌تواند به عنوان یک منبع درآمد ارزی برای کشور مطرح شود.
به گزارش ایمنا، احداث نیروگاه‌ها توسط صنایع در ایران با هدف کاهش ناترازی تولید و مصرف برق و بهبود پایداری شبکه برق کشور در حال اجرا است. با وجود دستاوردهای قابل توجه، چالش‌هایی مانند تأمین سوخت، هزینه‌های سرمایه‌گذاری و زمان‌بر بودن فرآیندها، اجرای این طرح را با مشکلاتی مواجه کرده است. با تسهیل فرآیند اخذ مجوز، تأمین سوخت پایدار و حمایت مالی از صنایع، می‌توان به بهبود اجرای این طرح و دستیابی به اهداف کلان آن کمک کرد.
نظر شما