به گزارش خبرگزاری ایمنا، از فعالیت قطارهای سریع‌السیر در جهان، سال‌های زیادی می‌گذرد و قطاری که در ایران نیز قرار است در مسیر تهران – قم – اصفهان با سرعت ۳۰۰ کیلومتر بر ساعت و در زمانی کمتر از دو ساعت در مرکز کشور به بهره‌برداری برسد، بیشتر از دو دهه از عمر آن می‌گذرد؛ اما گویا همچنان تا زمان بهره‌برداری فاصله دارد، چراکه وزیر راه و شهرسازی به‌صراحت زمان اجرا را نامشخص عنوان می‌کند.
سال ۸۹ استاندار وقت اصفهان اعلام کرد که این پروژه در صورت جذب سرمایه‌گذار تا سال ۹۲ به بهره‌برداری می‌رسد؛ حال‌آنکه در طول دوران اجرا با هزینه‌های بالا، تغییر پیمانکاران و تغییر مسیر روبه‌رو شد.
ابتدا قرار بود اصفهان- کاشان- قم- تهران مسیر این پروژه باشد، اما به‌یکباره خبر رسید که مسیر تغییر یافته و اصفهان-میمه-دلیجان-قم- تهران موردنظر واقع شده است و مباحثی مبنی بر اصرار نمایندگان وقت نسبت به تغییر مسیر این پروژه مطرح می‌شد؛ این‌چنین که نمایندگان خواستار عبور قطار از مسیر شهرهای خود شده بودند و موضوع قابل‌تأمل دیگر تغییر مجریان و پیمانکاران این طرح بود که بارها چنین شد و دائم با اخباری از این تغییرات و ورود سرمایه‌گذاران جدید روبه‌رو شده است.
سرانجام سال ۱۳۹۷ شرکت CREC با حضور شش مؤسسه قرارگاه خاتم‌الانبیاء، کار را دوباره آغاز کرد و تیر ۱۴۰۱ نیز اعلام شد که نخستین پروژه قطار سریع‌السیر ایران با فاینانس چینی‌ها به رقم ۱۵ میلیارد و ۳۰۰ میلیون یوآن در آینده نزدیک به بهره‌برداری می‌رسد؛ موضوعی که همچنان با اما و اگرهای فراوانی همراه است.
تسریع در روند اجرای طرح قطار سریع‌السیر تهران - اصفهان خبری خوشایند و امیدوارکننده از پروژه‌ای با قدمتی بالاتر از یک دهه است که بارها وعده پایان آن را در آینده‌ای نزدیک شنیده‌ایم، اما هر بار بنا به دلایلی ادامه آن با موانعی روبه‌رو شده و حالا قرار بر ازسرگیری این پروژه است.
قطار سریع‌السیر تهران - قم - اصفهان از اولویت‌های مهم دولت سیزدهم بوده که باید در صدر پروژه‌های عمرانی استان قرار گیرد؛ در آخرین سفر وزیر راه و شهرسازی دولت سیزدهم به اصفهان نیز بر راه‌اندازی این پروژه در دولت سیزدهم تاکید شد، زیرا این طرح قرار بود تا پایان دهه ۸۰ به پایان برسد، اما دهه ۹۰ نیز تمام شد و هم‌اکنون در اوایل سده جدید، قطار سریع‌السیر اصفهان- تهران همچنان در نیمه‌راه قرار دارد.
دلایلی همچون تعیین مسیر اجرای طرح و اختلاف‌نظر بر سر آن، تأمین نشدن فاینانس خارجی و اعتبارات لازم، موجب به تأخیر افتادن این طرح همچون صدها طرح دیگر شد؛ قطاری که حتی گفته می‌شود ایده راه‌اندازی آن مربوط به ۴۰ سال پیش بوده و چه‌بسا با وجود عمر صدساله راه‌آهن و افزایش مسافران این مسیر که به‌عنوان شلوغ‌ترین کریدور مسافری کشور مطرح است، ضرورت توجه بیشتر به این طرح وجود داشت.
۱۵۰ کیلومتر پروژه قطار سریع‌السیر تهران-قم-اصفهان آماده بهره‌برداری است
مهدی جمالی‌نژاد، استاندار اصفهان در این‌باره به خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: طی جلسات مکرر و مداوم با مدیران و مجموعه کارشناسی سازمان برنامه و بودجه کشور اجماع برای ادامه اجرای طرح قطار سریع‌السیر تهران_قم_اصفهان با استفاده از ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و دولتی، مولدسازی و تهاتر نفت و سبک‌سازی و صرفه‌جویی هزینه‌های اجرای طرح حاصل و مقرر شد نتیجه بررسی کاهش هزینه‌ها و تکمیل بخش قم - اصفهان در قالب اعتبار اسنادی موجود (۱۳.۶ میلیارد یوان چین) ارائه شود که در حال نهایی شدن است.
وی ادامه می‌دهد: طبق مکاتبه وزیر راه و شهرسازی مورخ چهاردهم مهر سال جاری با معاون اول رئیس‌جمهور، درخواست رفع موانع تمدید اعتبار اسنادی مگاپروژه راه آهن سریع‌السیر تهران-قم-اصفهان و تاکید او بر ادامه اجرای طرح انجام شد.
استاندار اصفهان با اشاره به وضعیت فعلی پروژه تاکید می‌کند: در حال حاضر حدود ۱۵۰ کیلومتر از مسیر (از ۲۴۵ کیلومتر کل مسیر قم - اصفهان) لایه نهایی خاک‌ریزی اجرا شده و آماده انجام روسازی رسیده است.
جمالی‌نژاد می‌گوید: تاکنون حدود ۱۰۰ کیلومتر باقی‌مانده مسیر بستر خاک‌ریز و بدنه ساب‌گرید اجرا شده است و در صورت تأمین مالی تا شش ماه آینده زیرسازی کل محدوده قم-اصفهان قابل تکمیل است.
وی اضافه می‌کند: در حال حاضر اقداماتی از جمله رفع معارضان ملکی در ۸۵ درصد مسیر قم-اصفهان، تکمیل و تقویت ۱۸۰ آبروی موجود در مسیر قم-اصفهان (بیش از ۵۰ درصد)، رفع ۲۵۴ مورد از مجموع ۳۱۲ معارضان تاسیساتی (آب، برق، گاز و سایر موارد) در محدوده قم اصفهان (بیش از ۸۲ درصد) و آغاز عملیات اجرایی ایستگاه‌های فنی و تعمیراتی مورچه‌خورت، میمه و نیزار انجام شده است.
استاندار اصفهان خاطرنشان می‌کند: اتمام احداث تونل کیلومتر ۲۸ به‌طول ۲۵۰ متر، آغاز احداث تقاطع‌های غیرهمسطح در طول مسیر، تحویل‌گیری زمین ۱۷۵ هکتاری در مجاورت شهر قم برای احداث کارگاه جوش ریلی طویل و تولید تراورس‌ها و تجهیزات بتنی، برنامه‌ریزی برای تکمیل بخشی از مسیر به طول ۱۷ کیلومتر در محدوده اصفهان و سیر قطار و برنامه‌ریزی اتصال و یکپارچگی طرح با قطار سریع‌السیر تهران - مشهد از دیگر اقدامات انجام شده در پروژه قطار سریع‌السیر تهران-قم-اصفهان است.
جمالی‌نژاد با اشاره به اقدامات پیش‌رو و چالش‌های پروژه قطار سریع‌السیر تهران-قم-اصفهان می‌گوید: صدور تضمین‌نامه و شناسه یکتای پروژه توسط سازمان برنامه و بودجه در دوره‌های قبل نیز توسط آقای نوبخت صادر شده بود و در حال حاضر فقط باید با جداول جدید مصوب شورای اقتصاد ارسال شود.
وی ادامه می‌دهد: لزوم ابطال نامه ارسالی از طرف بانک مرکزی در اردیبهشت سال جاری به مؤسسه سایناشور مبنی بر توقف تأمین مالی طرح بدون اطلاع و موافقت وزارت راه و شهرسازی که این موضوع با مخالفت صریح وزیر وقت با عنوان رئیس کل بانک مرکزی اعلام شده و تاکنون با وجود گذشت بیش از شش ماه هنوز رفع اثر نشده است.
استاندار اصفهان با بیان اینکه مؤسسه سایناشور تا این لحظه اقدامی برای ابطال LC نکرده و در انتظار نامه مجدد بانک مرکزی برای ابطال نامه قبلی است، تاکید می‌کند: پیگیری تمدید و فعال‌سازی LC از سایناشور چین توسط بانک مرکزی انجام شده و بانک مرکزی منتظر دریافت تضمین نامه از سازمان برنامه و بودجه است.
جمالی‌نژاد می‌گوید: مخالفت نهاد ریاست جمهوری با درخواست بانک مرکزی مبنی بر حذف طرح راه آهن سریع‌السیر تهران-قم-اصفهان از بسته نخست تأمین مالی چین و قرار دادن آن در بسته دوم قرارداد ایران و چین و واریز پیش پرداخت برای خرید واگن متروی تهران از این محل و دستور تأمین ارز مورد نیاز تأمین واگن مترو از منابع دیگر صورت گرفته است.
وی اضافه می‌کند: استفاده از تهاتر نفت برای تکمیل پروژه و فعال کردن جبهه‌های موازی در محور قم-تهران و تهران-مشهد مکاتبه لازم به‌صورت محرمانه توسط سرپرست وزارت خارجه و معاون دیپلماسی اقتصادی او به سرپرست ریاست جمهوری انجام و دستور لازم به وزیر نفت برای اختصاص میدان نفتی برای تکمیل باقی‌مانده کار داده شده است.
استاندار اصفهان خاطرنشان می‌کند: تعیین تکلیف هزینه‌های کارفرمایی شامل بیمه مالیات مالیات بر ارزش افزوده، گمرک و استمهال پرداخت آن پس از تکمیل پروژه انجام شده است.
مبلغ قرارداد پروژه بدون احتساب هزینه‌های کارفرمایی مبلغ ۴۵ میلیارد یوان بوده که با هدف سبک‌سازی پروژه مبلغ ۳۶.۸ میلیارد یوان برای تکمیل کل پروژه با شش ست قطار در نظر گرفته شده است
جمالی‌نژاد با اشاره به وضعیت کارگاه جوش ریل و تولید تراورس می‌گوید: این زمین به وسعت ۱۷۵ هکتار در کنار شهرک پردیسان با همکاری و موافقت سازمان ملی زمین و مسکن و اداره کل راه و شهرسازی قم مقرر شد در اختیار پروژه راه آهن سریع‌السیر قرار گیرد و با وجود انعقاد قرارداد اجاره و بهره‌برداری از زمین موصوف و پرداخت یک‌ساله اجاره بهای آن به اداره کل راه و شهرسازی استان قم به مبلغ هفت میلیارد و ۸۰۰ میلیون ریال، متوجه شدیم در اقدامی عجیب آن اداره کل حدود سه ماه قبل از دریافت وجه مالکیت زمین مذکور را به اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان قم واگذار کرده است و در زمان دریافت وجه زمین، موضوع انتقال مالکیت را به اطلاع این مجری طرح نرسانده است.
وی با اشاره به نکات قابل توجه طرح قطار سریع‌السیر تهران-قم-اصفهان می‌افزاید: سرعت بهره‌برداری طرح حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ کیلومتر بر ساعت، طول تقریبی محور حدود ۴۱۰ کیلومتر، مسیر شامل راه‌آهن دو خطه سریع برقی، ظرفیت سالانه حدود ۱۶ میلیون نفر با شش ست قطار و وضعیت شش کارگاه ۸۰۰ دستگاه ماشین‌آلات و تجهیزات آماده به‌کار و ۱۵۰۰ نفر نیروی انسانی است.
استاندار اصفهان با اشاره به وضعیت فعلی مصوبات این طرح تصریح می‌کند: مبلغ قرارداد پروژه بدون احتساب هزینه‌های کارفرمایی مبلغ ۴۵ میلیارد یوان بوده که با هدف سبک‌سازی پروژه مبلغ ۳۶.۸ میلیارد یوان برای تکمیل کل پروژه با شش ست قطار در نظر گرفته شده است.
جمالی‌نژاد یادآور می‌شود: اعتبار اسنادی گشایش یافته اولیه به مبلغ ۱۳.۶ میلیارد یوان است که چهار میلیارد آن فعال شده و نیاز به فعال‌سازی ۹.۶ باقی‌مانده است، پرداخت مبلغ ۹۵۲.۵۲۴.۱۳۷ میلیون یوان به سایناشور بابت اقساط معوق اعتبار اسنادی توسط بانک مرکزی که پرداخت این مبلغ پیش نیاز تمدید LC از طرف فاینانسور چینی بوده است.
وی ادامه می‌دهد: موافقت شورای اقتصاد طی نامه در تاریخ بیست‌وششم مهر سال گذشته به مبلغ ۱۸ میلیارد یوآن (برای بخش قم-اصفهان) به همراه اصلاح جدول زمان بندی دریافت و بازپرداخت فاینانس و مکاتبه شماره وزیر وقت راه و شهرسازی با رئیس سازمان برنامه و بودجه و اعلام رقم قطعی انجام پروژه به مبلغ ۳۶.۶ میلیارد یوآن (بدون هزینه‌های کارفرمایی) با در نظر گرفتن چهار ست ناوگان و بهره‌برداری از کل خط به‌صورت سریع‌السیر از تهران تا اصفهان و درخواست تسریع در صدور تضمین نامه توسط آن سازمان انجام شده است.
استاندار اصفهان تاکید می‌کند: مکاتبه هشتم اسفند سال گذشته وزیر وقت راه و شهرسازی با رئیس بانک مرکزی و درخواست تسریع در فعال‌سازی بخش دوم اعتبار اسنادی (LC) توسط آن بانک ضمن اعلام رقم قطعی انجام پروژه به مبلغ ۳۶.۶ میلیارد یوآن (بدون هزینه‌های کارفرمایی) و بهره‌برداری از کل خط به‌صورت سریع‌السیر از تهران تا اصفهان انجام شده است.
هزینه‌های تأخیر قطار سریع‌السیر تهران-قم-اصفهان هر سال سنگین‌تر می‌شود
محمد نورصالحی، رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان در این باره با تاکید بر اهمیت توسعه حمل‌ونقل ریلی، هوایی و زمینی به خبرنگار ایمنا می‌گوید: در حال حاضر حمل‌ونقل ریلی سریع‌السیر، ایمن‌ترین، سالم‌ترین و به‌روزترین روش جابه‌جایی در جهان است، اما با این حال این حوزه در کشور ما به دلیل نداشتن درک کافی از فناوری‌های نوین و نبود نگاه جامع در سطح ملی، هنوز جایگاه خود را پیدا نکرده است.
وی با اشاره به پروژه قطار سریع‌السیر اصفهان-قم-تهران که بیش از ۲۰ سال از مطرح شدن آن می‌گذرد، ادامه می‌دهد: این پروژه از حدود ۱۲ سال پیش با تأمین مالی فاینانس و آغاز عملیات اجرایی کلید خورد، اما به دلیل نبود اجماع در دولت‌های مختلف درباره ضرورت این طرح، پیشرفت آن به کندی انجام شده است.
رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان تاکید می‌کند: در حالی که زیرسازی این خط از اصفهان تا قم به اتمام رسیده و بخش‌های قابل‌توجهی از منابع مالی تأمین شده است، اما هنوز به بهره‌برداری نرسیده است.
نورصالحی می‌گوید: انتظار می‌رود دولت و مجلس با اهتمام بیشتر این پروژه را فعال کنند تا هرچه زودتر به بهره‌برداری برسد و مردم از مزایای آن بهره‌مند شوند.
تأخیر در اجرای پروژه هر ساله هزینه‌های زیادی به استان و کشور تحمیل می‌کند
وی اضافه می‌کند: توسعه حمل‌ونقل ریلی سریع‌السیر می‌تواند مراکز مهم جمعیتی و گردشگری کشور همچون تهران، مشهد، شیراز، تبریز و دیگر مناطق را به یکدیگر متصل کند و زیرساخت‌های حمل‌ونقل کشور را به استانداردهای جهانی نزدیک‌تر سازد.
رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان خاطرنشان می‌کند: تأخیر در این پروژه، هر ساله هزینه‌های زیادی به استان و کشور تحمیل می‌کند و راه‌اندازی این خط علاوه بر کاهش مصرف سوخت و استهلاک خودروها، صرفه‌جویی در زمان، افزایش ایمنی و سلامت سفرها را به دنبال خواهد داشت و این مزایا موجب شده که کشورهای پیشرفته و حتی کشورهای حاشیه خلیج‌فارس به سرعت به توسعه چنین زیرساخت‌هایی بپردازند.
نورصالحی با اشاره به مشکلات موجود در حمل‌ونقل جاده‌ای و هوایی استان اصفهان می‌گوید: در گذشته تهیه بلیت برای سفرهای جاده‌ای و هوایی با فاصله زمانی کوتاه امکان‌پذیر بود، اما امروز به دلیل کاهش ناوگان و تعداد سرویس‌های حمل‌ونقل، این امکان محدود شده است و در حوزه ریلی نیز ارتباط اصفهان با بسیاری از نقاط کشور یا محدود شده یا به‌طور کلی وجود ندارد.
وی ادامه می‌دهد: رفع این مشکلات نیازمند اقداماتی گسترده و هماهنگ در سطح ملی است و مسئولان استانی و کشوری باید نگاه ویژه‌ای به توسعه حمل‌ونقل، به‌ویژه در بخش ریلی داشته باشند تا کشور بتواند در این زمینه با کشورهای پیشرفته رقابت کند.
به گزارش ایمنا، قطار سریع‌السیر تهران-قم-اصفهان نخستین طرح قطار تندرو در ایران است که هم‌اکنون در حال ساخت است و این قطار زمان سفر بین تهران و اصفهان را کاهش می‌دهد و از شهر قم نیز می‌گذرد، همچنین اصفهان و قم را به فرودگاه بین‌المللی امام خمینی، مهم‌ترین فرودگاه بین‌المللی ایران، متصل می‌کند و ترابری هوایی بین‌المللی را برای مسافران قم و اصفهان آسان‌تر می‌کند که کارهای عمرانی آن توسط گروه چینی به رهبری شرکت مهندسی راه‌آهن چین انجام می‌شود.
طبق آنچه تخمین زده می‌شود نزدیک به ۲۰ میلیون مسافر در یک سال از این مسیر امکان جابه‌جایی خواهند داشت و زمان سفر اصفهان به تهران به کمتر از دو ساعت می‌رسد و علاوه بر آنکه دسترسی استان‌های همجوار همچون چهارمحال، یزد و فارس به پایتخت نیز بسیار آسان‌تر می‌شود؛ قطعاً با بهره‌برداری از این طرح شاهد تحولی بزرگ در صنعت حمل‌ونقلی کشور خواهیم بود.
نظر شما